6 kẻ thù dẫn đến sự thất bại của nhà Nguyễn trong chiến dịch Nam Kỳ

Nhắc đến thất bại ở Nam Kỳ những năm 1858-1862, ngoài nguyên nhân đơn giản là do nhà Nguyễn hèn yếu thì còn nhiều nguyên nhân quan trọng khác.

Thùy Nguyễn
Sống Đẹp
Nguồn: Internet

Những nguyên nhân này mới là yếu tố thực sự khiến nhà Nguyễn không thể dồn sức đánh lùi quân Pháp xâm lược. Ngoài giặc ngoài, nhà Nguyễn thất bại thảm hại là do phải căng mình chống trả nhiều kẻ thù trong nước khác.  

Khởi nghĩa lương dân - giáo dân ở Bắc Kỳ

Vào thời điểm đó, đây được xem là trọng điểm của loạn lạc. Ngoài Bắc khi đó thiên tai liên miên, đê Văn Giang mười mấy năm liền đều bị vỡ khiến dân chúng “tức nước vỡ bờ” vùng lên.

Người nổ phát súng đầu tiên chính là Cao Bá Quát. Tuy nhiên do sức người sức của còn hạn chế, mộng lớn còn chưa thành Cao Bá Quát đã bỏ mạng giữa những trận chiến đầu tiên. Khởi nghĩa Cao Bá Quát bị đàn áp, nhưng đây chỉ là khởi đầu của một phong trào phù Lê đang ngày càng dâng cao. Bà con hừng hực khí thế lật đổ triều đình thối nát, mong muốn gây dựng nên một tân triều thịnh vượng, cuộc sống ấm no.

6-ke-thu-dan-den-su-that-bai-cua-nha-nguyen-trong-chien-dich-nam-ky-2

Tuy nhiên, các cuộc khởi nghĩa liên tiếp thất bại. Đỉnh điểm của phong trào là cuộc nổi dậy của Tạ Văn Phụng. Tạ Văn Phụng còn có các tên là Bảo Phụng, Lê Duy Phụng, Lê Duy Minh. Ông là người Việt thân Pháp và là thủ lĩnh cuộc nổi dậy chống nhà Nguyễn ở Bắc Kỳ khởi từ cuối năm 1861 đến cuối năm 1865 thì kết thúc.

Giặc phỉ Trung Quốc

Vào khoảng những năm 1850 đổ về sau, nhà Thanh bắt đầu suy thoái trầm trọng. Loạn Thái Bình Thiên Quốc nổ ra, nhiều toán cướp người Tàu bắt đầu tràn qua biên biên giới sang phía Bắc nước ta tàn phá, cướp bóc. Chỉ trong khoảng từ tháng 11/1858 đến 1859, nhà Nguyễn đã ghi nhận 2 toán cướp tràn vào Lạng Sơn và Quảng Yên ( Quảng Ninh). 

Toán cướp thứ nhất có tới 2000 tên, được trang bị đủ loại gươm giáo súng đạn. Khi đó, tỉnh Hải Dương phải chia thêm 500 quân sang Quảng Yên để tiếp viện diệt giặc.  

Các cuộc nổi dậy của đồng bào thiểu số ở Tây Nguyên

Những chính sách cai trị sai lầm của nhà Nguyễn đã khiến đồng bào thiểu số liên tục nổi dậy. Vua Minh Mạng không đồng ý chính sách đàn áp diệt chủng, nhưng lại không có biện pháp để chấn chỉnh các biện pháp cai trị. Điều này vô tình khiến tình trạng càng thêm tồi tệ, thù oán trong dân ngày càng chồng chất. 

Không còn cách nào khác, nhà Nguyễn buộc phải xây đồn chốt chặn mọi con đường dẫn lên núi. Tuy nhiên, đến thời vua Tự Đức, dân tộc thiểu số vùng Tây Nguyên vẫn tiếp tục tràn xuống miền duyên hải với nhiều nhóm độc lập. Các tỉnh Quảng Nam bị quân Pháp đổ bộ, tỉnh Quảng Ngãi, Bình Định đều bị tấn công. 

6-ke-thu-dan-den-su-that-bai-cua-nha-nguyen-trong-chien-dich-nam-ky-1

Đến tháng 7/1858, trấn thủ nguyên Chiên Đàn ở Quảng Nam bị giết. Nhà Nguyễn buộc phải bỏ 6 đồn ở Bình Định, rút quân vào 2 đại đồn Nhiếp Man và núi Sắc Thạch cố thủ. Tức là, nhà Nguyễn chỉ còn cai quản được miền duyên hải Nam Trung Bộ mà thôi.

Hải tặc hoành hành

Dưới thời nhà Nguyễn, hải tặc hoành hành dọc các bờ biển của nước ta. Trong khoảng thời gian ngắn ngủi từ tháng 8/1858 đến năm 1859, đã có 4 toán hải tặc tấn công Bình Định, Phú Yên, Khánh Hoà, Bình Thuận, Hà Tiên.

Không chỉ chặn cướp tàu bè trên biển, hải tặc còn cướp của đốt nhà ở Khánh Hòa, thậm chí đốt luôn đồn trại của quan quân ở Bình Định, Phú Yên. Lúc này, ngoài Bắc đang mất mùa, loạn lạc. Hải tặc hoành hành cộng với việc Pháp chiếm Nam Kỳ khiến đường tải gạo tiếp tế từ Nam ra Bắc bị cắt đứt, nhà Nguyễn đã khó khăn càng thêm nguy khốn. 

Campuchia

Thời điểm ban đầu, Campuchia còn ở thế trung lập. Nhưng chỉ 1 năm sau, khi Pháp chuyển quân vào Gia Định, phía Cam cũng nhanh chóng hưởng ứng. Nhà Nguyễn buộc phải củng cố thêm quân dọc biên giới Việt - Cam để đề phòng, lực lượng chống Pháp cũng vì thế mà bị giảm bớt. 

Hoa kiều

Hoa kiều là lực lượng ủng hộ Nguyễn Ánh thời phục quốc. Nhóm này nhận được rất nhiều quyền lợi của nhà Nguyễn. Khi quân Pháp kéo vào Gia Định, bật đèn xanh cho việc mở cửa thông thương, phía Hoa kiều liền trở mặt.

Trong tình cảnh Nam Bộ quá ít giáo dân, Hoa kiều là lực lượng hỗ trợ kinh tế cực mạnh cho Pháp. Chính họ là người đã vơ vét hết gạo miền Nam để xuất khẩu, khiến tình hình an ninh lương thực của Đại Nam - đặc biệt là miền Bắc - càng lúc càng trầm trọng. Đây cũng là lý do không còn gạo để tiếp tế ra Bắc.

Xem thêm: Danh tướng Lê Tần - khắc tinh của quân Mông Cổ

Đang tải bình luận...

Đọc thêm

Chú cá sấu này có tên Babiya, được cho là đang sống ở ngôi đền Sri Ananthapura, quận quận Kasaragod, phía bắc bang Kerala, Ấn Độ.

Kỳ lạ chú cá sấu sống ở ngôi đền thiêng: Hơn 70 năm chỉ ăn chay
0 Bình luận

Lê Tần là danh tướng có công đầu trong việc giúp vua Trần giữ ngai vàng, chống giặc ngoại xâm. Cứ nhắc đến Lê Tần là quân Mông Cổ run bần bật.

Danh tướng Lê Tần - khắc tinh của quân Mông Cổ
0 Bình luận

Vua Minh Mạng triệt dòng đích hoàng tử Cảnh, vua Tự Đức và vua Bảo Đại là con ai vẫn là những điều bí ẩn để lại cho hậu thế biết bao thắc mắc.

3 bí ẩn chấn động của nhà Nguyễn đến nay vẫn chưa có lời giải
0 Bình luận

Trương Minh Giảng (1792-1841) là một công thần nhà Nguyễn, được đánh giá là người “văn võ song toàn”. Ông vừa là một võ tướng vừa là một nhà sử gia, từng giữ chức Tổng tài Quốc sử quán triều Nguyễn.

Lăng mộ của công thần nhà Nguyễn tại Sài Gòn trở thành khu hoang phế và bị chiếm dụng
0 Bình luận

img

Bài mới

Ấm lòng trước “núi gạo” của người dân Ninh Bình ủng hộ bà con vùng lũ miền Trung

Những ngày này, tại điểm tiếp nhận hàng hoá cứu trợ đồng bào vùng lũ miền Trung ở phường Nam Định (tỉnh Ninh Bình), người dân liên tục mang gạo cùng nhiều nhu yếu phẩm tới ủng hộ.

Đăng Dương
Đăng Dương 4 ngày trước
Xúc động khoảnh khắc chú rể đẩy xe lăn đưa cô dâu vào lễ đường

Khoảnh khắc chú rể đẩy xe lăn đưa cô dâu vào lễ đường, không chỉ cô dâu xúc động nghẹn ngào mà người thân, quan khách xung quanh cũng sut sùi lau nước mắt.

Đăng Dương
Đăng Dương 7 ngày trước
Thầy giáo vùng cao lội bùn, vượt sạt lở ôm chặt bó hoa để tặng đồng nghiệp nhân ngày 20/11

Con đường về trường sạt lở, trơn trượt, bùn ngập đến đầu gối nhưng thầy giáo vùng cao ở Đà Nẵng vẫn ôm chặt bó hoa để tặng các đồng nghiệp trong trường.

Hải An
Hải An 22/11
Thầy cô Gia Lai lội nước mang nhu yếu phẩm tiếp sức cho sinh viên trong Ngày Nhà giáo Việt Nam

Trường ngập sâu, hơn 500 sinh viên kẹt trong ký túc xá. Thầy cô lội nước lạnh, mang nhu yếu phẩm tiếp sức cho trò trong Ngày Nhà giáo Việt Nam.

Hải An
Hải An 21/11
Nữ điều dưỡng trong làng kịp thời cứu bé 19 tháng rơi xuống kênh

Một bé trai 19 tháng tuổi ở Quảng Trị được một nữ điều dưỡng gần nhà cứu sống sau khi ngừng tim, ngừng thở vì rơi xuống kênh nước trước mặt nhà.

Hải An
Hải An 18/11
Nhặt được ví chứa hơn 11 triệu đồng, 2 học sinh lớp 7 mang đến công an nhờ tìm người đánh rơi

Nhặt được chiếc ví chứa hơn 11 triệu đồng, 2 học sinh lớp 7 ở Khánh Hòa đã lập tức mang đến cơ quan công an nhờ tìm trả lại người đánh rơi.

Hải An
Hải An 17/11
Ấm áp buổi lễ “hấp hôn” của vợ chồng cụ ông 93 tuổi ở TP.HCM

Lễ kỷ niệm 60 năm ngày cưới của hai cụ ở TPHCM được tổ chức như một lễ cưới chính thức với các hoạt động rước dâu, trao nhẫn, rót rượu, phát biểu chúc mừng và dùng tiệc.

Hải An
Hải An 16/11
Chân dung “người hùng” áo đen lao xuống dòng nước lũ cứu người ở Đà Nẵng

Giữa dòng nước lũ cuồn cuộn, một nam thanh niên áo đen ở Đà Nẵng không ngần ngại lao xuống cứu người đàn ông đang chới với, khiến nhiều người xúc động và bày tỏ sự cảm phục.

Hải An
Hải An 06/11
Xúc động hình ảnh thầy cô ở Huế lội nước nấu cơm cho sinh viên trong cơn lũ

Giữa lúc giao thông tê liệt và đời sống bị đảo lộn, những hình ảnh thầy cô lội nước, nấu từng suất cơm nóng gửi đến sinh viên xa nhà đã sưởi ấm lòng người.

Hải An
Hải An 01/11
Nữ giám đốc bệnh viện dừng xe cứu người gặp nạn giữa đường

Đang đi họp, thấy người phụ nữ nằm bất động bên đường sau tai nạn, nữ Giám đốc Bệnh viện Đa khoa Bỉm Sơn (Thanh Hóa) lập tức xuống xe sơ cứu và gọi xe cứu thương đưa nạn nhân đến bệnh viện.

Hải An
Hải An 24/10
Xúc động hình ảnh học trò dọn bùn non, nhặt sách vở đem phơi sau lũ ở Lào Cai

Hình ảnh học trò ở Trường Phổ thông dân tộc bán trú THCS Mỏ Vàng, xã Mỏ Vàng, tỉnh Lào Cai (Yên Bái cũ) cùng nhau gắng sức dọn bùn non, nhặt lại sách vở sau cơn lũ khiến nhiều người không khỏi xót xa.

Hải An
Hải An 06/10
Quảng Ninh hỗ trợ khẩn cấp 10 tỷ đồng giúp 4 tỉnh miền Trung khắc phục bão lũ

Mới đây, UBMTTQ tỉnh Quảng Ninh đã ra quyết định hỗ trợ khẩn cấp 10 tỷ đồng cho các tỉnh miền Trung bị thiệt hại bởi bão số 10 bao gồm Hà Tĩnh, Nghệ An, Thanh Hóa và Quảng Trị.

Chủ nhà hàng Nghệ An nấu 14 mâm cơm cảm ơn lực lượng khắc phục hậu quả bão số 10

Với mong muốn sẻ chia một chút vất vả với những người thực nhiệm vụ khắc phục bão số 10, chủ nhà hàng tại Cửa Lò đã nấu 14 mâm cơm phục vụ miễn phí cho 140 người.

Hải An
Hải An 01/10
Du khách đến Quảng Ninh sẽ được tặng bia và chả mực Hạ Long

Chiến dịch kích cầu du lịch Quảng Ninh 2025 hứa hẹn mang đến nhiều trải nghiệm thú vị, trong đó du khách sẽ được tặng bia, chả mực Hạ Long, đặc sản nổi tiếng của vùng đất mỏ.

Thanh Tú
Thanh Tú 25/09
img
Đề xuất