6 kẻ thù dẫn đến sự thất bại của nhà Nguyễn trong chiến dịch Nam Kỳ

Nhắc đến thất bại ở Nam Kỳ những năm 1858-1862, ngoài nguyên nhân đơn giản là do nhà Nguyễn hèn yếu thì còn nhiều nguyên nhân quan trọng khác.

Thùy Nguyễn Theo dõi
Sống Đẹp
Nguồn: Internet

Những nguyên nhân này mới là yếu tố thực sự khiến nhà Nguyễn không thể dồn sức đánh lùi quân Pháp xâm lược. Ngoài giặc ngoài, nhà Nguyễn thất bại thảm hại là do phải căng mình chống trả nhiều kẻ thù trong nước khác.  

Khởi nghĩa lương dân - giáo dân ở Bắc Kỳ

Vào thời điểm đó, đây được xem là trọng điểm của loạn lạc. Ngoài Bắc khi đó thiên tai liên miên, đê Văn Giang mười mấy năm liền đều bị vỡ khiến dân chúng “tức nước vỡ bờ” vùng lên.

Người nổ phát súng đầu tiên chính là Cao Bá Quát. Tuy nhiên do sức người sức của còn hạn chế, mộng lớn còn chưa thành Cao Bá Quát đã bỏ mạng giữa những trận chiến đầu tiên. Khởi nghĩa Cao Bá Quát bị đàn áp, nhưng đây chỉ là khởi đầu của một phong trào phù Lê đang ngày càng dâng cao. Bà con hừng hực khí thế lật đổ triều đình thối nát, mong muốn gây dựng nên một tân triều thịnh vượng, cuộc sống ấm no.

6-ke-thu-dan-den-su-that-bai-cua-nha-nguyen-trong-chien-dich-nam-ky-2

Tuy nhiên, các cuộc khởi nghĩa liên tiếp thất bại. Đỉnh điểm của phong trào là cuộc nổi dậy của Tạ Văn Phụng. Tạ Văn Phụng còn có các tên là Bảo Phụng, Lê Duy Phụng, Lê Duy Minh. Ông là người Việt thân Pháp và là thủ lĩnh cuộc nổi dậy chống nhà Nguyễn ở Bắc Kỳ khởi từ cuối năm 1861 đến cuối năm 1865 thì kết thúc.

Giặc phỉ Trung Quốc

Vào khoảng những năm 1850 đổ về sau, nhà Thanh bắt đầu suy thoái trầm trọng. Loạn Thái Bình Thiên Quốc nổ ra, nhiều toán cướp người Tàu bắt đầu tràn qua biên biên giới sang phía Bắc nước ta tàn phá, cướp bóc. Chỉ trong khoảng từ tháng 11/1858 đến 1859, nhà Nguyễn đã ghi nhận 2 toán cướp tràn vào Lạng Sơn và Quảng Yên ( Quảng Ninh). 

Toán cướp thứ nhất có tới 2000 tên, được trang bị đủ loại gươm giáo súng đạn. Khi đó, tỉnh Hải Dương phải chia thêm 500 quân sang Quảng Yên để tiếp viện diệt giặc.  

Các cuộc nổi dậy của đồng bào thiểu số ở Tây Nguyên

Những chính sách cai trị sai lầm của nhà Nguyễn đã khiến đồng bào thiểu số liên tục nổi dậy. Vua Minh Mạng không đồng ý chính sách đàn áp diệt chủng, nhưng lại không có biện pháp để chấn chỉnh các biện pháp cai trị. Điều này vô tình khiến tình trạng càng thêm tồi tệ, thù oán trong dân ngày càng chồng chất. 

Không còn cách nào khác, nhà Nguyễn buộc phải xây đồn chốt chặn mọi con đường dẫn lên núi. Tuy nhiên, đến thời vua Tự Đức, dân tộc thiểu số vùng Tây Nguyên vẫn tiếp tục tràn xuống miền duyên hải với nhiều nhóm độc lập. Các tỉnh Quảng Nam bị quân Pháp đổ bộ, tỉnh Quảng Ngãi, Bình Định đều bị tấn công. 

6-ke-thu-dan-den-su-that-bai-cua-nha-nguyen-trong-chien-dich-nam-ky-1

Đến tháng 7/1858, trấn thủ nguyên Chiên Đàn ở Quảng Nam bị giết. Nhà Nguyễn buộc phải bỏ 6 đồn ở Bình Định, rút quân vào 2 đại đồn Nhiếp Man và núi Sắc Thạch cố thủ. Tức là, nhà Nguyễn chỉ còn cai quản được miền duyên hải Nam Trung Bộ mà thôi.

Hải tặc hoành hành

Dưới thời nhà Nguyễn, hải tặc hoành hành dọc các bờ biển của nước ta. Trong khoảng thời gian ngắn ngủi từ tháng 8/1858 đến năm 1859, đã có 4 toán hải tặc tấn công Bình Định, Phú Yên, Khánh Hoà, Bình Thuận, Hà Tiên.

Không chỉ chặn cướp tàu bè trên biển, hải tặc còn cướp của đốt nhà ở Khánh Hòa, thậm chí đốt luôn đồn trại của quan quân ở Bình Định, Phú Yên. Lúc này, ngoài Bắc đang mất mùa, loạn lạc. Hải tặc hoành hành cộng với việc Pháp chiếm Nam Kỳ khiến đường tải gạo tiếp tế từ Nam ra Bắc bị cắt đứt, nhà Nguyễn đã khó khăn càng thêm nguy khốn. 

Campuchia

Thời điểm ban đầu, Campuchia còn ở thế trung lập. Nhưng chỉ 1 năm sau, khi Pháp chuyển quân vào Gia Định, phía Cam cũng nhanh chóng hưởng ứng. Nhà Nguyễn buộc phải củng cố thêm quân dọc biên giới Việt - Cam để đề phòng, lực lượng chống Pháp cũng vì thế mà bị giảm bớt. 

Hoa kiều

Hoa kiều là lực lượng ủng hộ Nguyễn Ánh thời phục quốc. Nhóm này nhận được rất nhiều quyền lợi của nhà Nguyễn. Khi quân Pháp kéo vào Gia Định, bật đèn xanh cho việc mở cửa thông thương, phía Hoa kiều liền trở mặt.

Trong tình cảnh Nam Bộ quá ít giáo dân, Hoa kiều là lực lượng hỗ trợ kinh tế cực mạnh cho Pháp. Chính họ là người đã vơ vét hết gạo miền Nam để xuất khẩu, khiến tình hình an ninh lương thực của Đại Nam - đặc biệt là miền Bắc - càng lúc càng trầm trọng. Đây cũng là lý do không còn gạo để tiếp tế ra Bắc.

Xem thêm: Danh tướng Lê Tần - khắc tinh của quân Mông Cổ

Bình luận
Mới nhất
Vui lòng để bình luận.

Đọc thêm

Chú cá sấu này có tên Babiya, được cho là đang sống ở ngôi đền Sri Ananthapura, quận quận Kasaragod, phía bắc bang Kerala, Ấn Độ.

Kỳ lạ chú cá sấu sống ở ngôi đền thiêng: Hơn 70 năm chỉ ăn chay
0 Bình luận

Lê Tần là danh tướng có công đầu trong việc giúp vua Trần giữ ngai vàng, chống giặc ngoại xâm. Cứ nhắc đến Lê Tần là quân Mông Cổ run bần bật.

Danh tướng Lê Tần - khắc tinh của quân Mông Cổ
0 Bình luận

Vua Minh Mạng triệt dòng đích hoàng tử Cảnh, vua Tự Đức và vua Bảo Đại là con ai vẫn là những điều bí ẩn để lại cho hậu thế biết bao thắc mắc.

3 bí ẩn chấn động của nhà Nguyễn đến nay vẫn chưa có lời giải
0 Bình luận

Trương Minh Giảng (1792-1841) là một công thần nhà Nguyễn, được đánh giá là người “văn võ song toàn”. Ông vừa là một võ tướng vừa là một nhà sử gia, từng giữ chức Tổng tài Quốc sử quán triều Nguyễn.

Lăng mộ của công thần nhà Nguyễn tại Sài Gòn trở thành khu hoang phế và bị chiếm dụng
0 Bình luận

PC Right 1 GIF

Bài mới

Khoảnh khắc ấm lòng: CSGT kịp thời hỗ đưa tài xế đột quỵ trên cao tốc đi cấp cứu

Phát hiện tài xế xe cẩu bất tỉnh trong cabin trên cao tốc Pháp Vân – Cầu GIẽ, CSGT đã ngay lập tức mở đường, hỗ trợ đưa nạn nhân tới bệnh viện cấp cứu.

Đăng Dương
Đăng Dương 23 giờ trước
Không chờ đủ thủ tục, bác sĩ quyết định phẫu thuật khẩn cấp cho chàng trai “vô danh, ví rỗng”

Chàng trai 20 tuổi nhập viện trong tình trạng hôn mê sâu, không giấy tờ, không người thân. Không chờ đủ thủ tục, các bác sĩ quyết định mổ khẩn cầu để cứu người trong thời gian vàng.

Hải An
Hải An 3 ngày trước
Người dân Quảng Ngãi mở rộng vòng tay san sẻ chỗ ở với cán bộ từ Kon Tum chuyển về

Thấy các cán bộ Kon Tum mới chuyển về chưa có chỗ ở, người dẫn Quảng Ngãi đã mở rộng vòng tay giúp đỡ, chào đón, giúp họ nhanh chóng ổn định cuộc sống và công việc.

Thanh Tú
Thanh Tú 4 ngày trước
Không chỉ kịp thời đưa cháu bé tai nạn đi cấp cứu chiến sĩ CSGT còn hỗ trợ viện phí

Phát hiện cháu bé bị tai nạn giao thông khi đang trên đường làm nhiệm vụ, chiến sĩ đội CSGT số 6 (CATP Hà Nội) đã kịp thời đưa nạn nhân đi cấp cứu và hỗ trợ một phần viện phí.

Hải An
Hải An 5 ngày trước
Giao hàng gặp trời mưa, nam shipper nhanh tay dọn đậu phộng giúp chủ nhà

Giao hàng gặp trời mưa, thấy nhà chỉ có người già và trẻ nhỏ, nam shipper liền nhanh tay gom đậu phộng giúp. Hành động ấm lòng khiến dân mạng tấm tắc khen ngợi.

Hải An
Hải An 5 ngày trước
Ấm lòng trước khoảnh khắc loạt ô tô che chắn cho xe máy qua cầu lúc mưa to gió lớn ở Hà Nội

“Những lúc này, tôi chỉ mong xe mình to hơn để che được nhiều người hơn”, chia sẻ của tài xế xe tải khiến nhiều người xúc động.

Hải An
Hải An 6 ngày trước
CSGT Lâm Đồng kịp thời hỗ trợ sản phụ sinh con an toàn trên đường

Vào khoảng 4h50 ngày 1/7, trong lúc tuần tra giao thông, CSGT Lâm Đồng đã kịp thời phát hiện và hỗ trợ một sản phụ chuyển dạ sinh con ngay trên xe đặc chủng.

Hải An
Hải An 6 ngày trước
3 cuộc đời được hồi sinh nhờ nghĩa cử hiến tạng cao đẹp

Sau tai nạn giao thông, một người phụ nữ ở TP.HCM được xác định chết não, gia đình đã quyết định hiến tạng, đem lại sự sống cho 3 bệnh nhân đang nguy kịch.

Hải An
Hải An 7 ngày trước
Bé gái bị co giật trên chuyến bay được bác sĩ cấp cứu kịp thời

Trên chuyến bay từ TP.HCM đến Hà Nội, một bé gái xuất hiện tình trạng co giật do hạ canxi máu - một rối loạn điện giải nguy hiểm, đã được các bác sĩ có mặt tái đó hỗ trợ cấp cứu thành công.

Hải An
Hải An 30/06
Lớp học bơi miễn phí suốt gần một thập kỷ giữa lòng Cần Thơ

Cứ vào dịp hè các bạn học sinh có hoàn cảnh khó khăn tại Cần Thơ lại rủ nhau đến lớp học bơi miễn phí của cô Quý tại hồ bơi Nhiệt điện Trà Nóc.

Ấm lòng 900 suất ăn mời thí sinh, phụ huynh trong kỳ thi tốt nghiệp THPT 2025

Hội phụ nữ xã Trung Giã, Xuân Giang, huyện Sóc Sơn, Hà Nội đã nấu gần 900 suất ăn miễn phí để mời thí sinh và phụ huynh trong ngày diễn ra kỳ thi tốt nghiệp THPT 2025.

Hải An
Hải An 27/06
Chủ quán Bạc Liêu miễn phí bữa sáng và trưa cho các sĩ tử thi tốt nghiệp THPT

Trong những diễn ra kỳ thi tốt nghiệp THPT 2025, anh Trương Nguyễn Minh Tuấn (50 tuổi, TP.Bạc Liêu) – chủ quán chay đã miễn phí bữa sáng, trưa kèm chè đậu đỏ để tiếp sức các thí sinh.

Hải An
Hải An 27/06
Trường học ở Hà Nội thuê xe khách đưa hơn 500 thí sinh đến điểm thi tốt nghiệp THPT 2025

Vì muốn đảm bảo an toàn cho hơn 500 sĩ tử tham dự kỳ thi tốt nghiệp THPT 2025, một trường học ở Hà Nội đã thuê 12 xe khách 16 chỗ đưa đến điểm thi. Bên cạnh đó trường còn bố trí cho các bữa ăn sáng, ăn trưa cho các thí sinh tại điểm thi.

Hải An
Hải An 26/06
Bức tâm thư xúc động người cha viết gửi 2 ân nhân ngày con gái đậu trường chuyên

Sau khi đăng tải bức tâm thư với tiêu đề “Lời cảm ơn đến những người tốt lặng lẽ” lên mạng xã hội, bài viết của người cha vừa có con thi lớp 10 đã nhận về hàng ngàn lượt tương tác.

Hải An
Hải An 25/06
Xuống Hà Nội khám bệnh, người phụ nữ bị lừa nhẵn túi bởi “người quen” may thay lại nhận được phép màu từ những người xa lạ

Bị lừa hết tiền trong túi khi xuống Hà Nội khám bệnh bởi một người phụ nữ tự xưng là “quen người nhà của chị”, may mắn thay chị H.T.Trang (41 tuổi, dân tộc Tày, quê Bắc Kạn) đã được bệnh viện và nhiều người giúp đỡ.

Hải An
Hải An 25/06
PC Right 1 GIF
Đề xuất