Lưỡng quốc trạng nguyên đầu tiên trong huyền sử Việt: Tuổi thơ nghèo khó từng phải dắt mẹ đi xin ăn

Về xứ Phù Dung xưa (nay là huyện Phù Cừ, tỉnh Hưng Yên) để nghe câu chuyện chàng Quan trạng Tống Trân - Lưỡng quốc trạng nguyên đầu tiên trong huyền sử Việt.

Thùy Nguyễn Theo dõi
Sống Đẹp
Nguồn: Internet

Tuổi thơ nghèo khó cơ cực cùng mối tình đặc biệt với nàng Cúc Hoa

Tương truyền dưới thời vua Lý Nam Đế, ở xã An Đô, tổng Võng Phan, huyện Phù Dung (nay là thôn An Cầu, xã Tống Trân, huyện Phù Cừ, tỉnh Hưng Yên) có người họ Tống, tên Thiệu Công thuộc dòng dõi thi thư, gia đình hiếu lễ. Tống Thiệu Công lấy vợ tên Đào Thị Cuông, người xã Phù Oanh. 

Hai vợ chồng sống nhân từ, hiền lành, làm nhiều việc thiện. Đến tuổi lục tuần, bà Cuông mong mỏi mãi mới có thai. Sau 11 tháng, bà hạ sinh một cậu bé khôi ngô tuấn tú vào đúng giờ Dần ngày rằm tháng tư năm Bính Ngọ (556). Trong nhà luôn tỏa ánh hào quang suốt ba đêm liền, ông bà vui mừng liền đặt tên con trai là Tống Trân.

cau-chuyen-ve-luong-quoc-trang-nguyen-dau-tien-trong-huyen-su-viet-1
Tượng thờ Quan trạng Tống Trân

Mới lên 3, Tống Trân đã tinh thông hết Âm luật, bộc lộ khí chất thông minh, thiên tư sáng suốt. Tuy nhiên, khi Tống Thiệu Công lâm bệnh và qua đời, gia cảnh ngày càng sa sút, Tống Trân còn nhỏ đã phải dắt mẹ đi xin ăn khắp nơi, nay đây mai đó.

Một hôm, hai mẹ con Tống Trân đến Sơn Tây, vào xin ăn ở một gia đình Trưởng Giả giàu có nhưng keo kiệt và gian ác. Thấy mẹ con Tống Trân, hắn liền đuổi đi và chửi mắng không ngớt. Nàng Cúc Hoa - con gái Trưởng Giả là một người tốt bụng đã lén lút mang cơm cho 2 mẹ con ăn. Trưởng Giả bắt gặp đã tức giận, đuổi nàng đi và từ chối không nhận con. Thế là mẹ con Tống Trân đưa Cúc Hoa đi cùng, trở về quê cũ làm ăn. Tống Trân ngày đêm lo dùi mài kinh sử, Cúc Hoa đảm đang chăm lo cho gia đình.

Khi vua Lý Nam Đế (544-548) mở khoa thi chọn nhân tài, Tống Trân vào kinh ứng thí đỗ thủ khoa cả 3 kỳ thi, được vua ban cho cờ biển, 1000 vuông gấm và 10 đĩnh vàng cho về vinh quy bái tổ. Trở về làng, Tống Trân bái yết tổ tông, thăm hai bên nội ngoại, khao dân làng và hỏi cưới Cúc Hoa làm vợ, dựng nhà ở làng Phù Oanh (quê ngoại) cho mẹ và vợ ở rồi trở lại kinh thành.

Ba tháng sau, Vua cử Tống Trân đi sứ Bắc quốc 10 năm. Tại đây, Tống Trân được vua Tàu sau nhiều lần thử tài khen ngợi là nhân tài thứ nhất trong 18 nước chư hầu và phong làm Lưỡng Quốc Trạng Nguyên. Khi vua Tàu muốn gả con gái, Tống Trân do từ chối nên bị giam vào chùa Linh Long trong 100 ngày, không được cho thức ăn nước uống.

cau-chuyen-ve-luong-quoc-trang-nguyen-dau-tien-trong-huyen-su-viet-2
Tống Trân cùng mối tình với nàng Cúc Hoa nổi tiếng một thời

Khi bị giam cầm, Tống Trân phát hiện tượng Phật làm bằng chè lam có thể ăn nên ra lệnh tướng sĩ ăn tượng Phật, uống nước cúng. Sau 100 ngày, vua Tàu thấy quan trạng và tướng sĩ vẫn khỏe mạnh, khâm phục tài trí Tống Trân và phong làm Phụ quốc Thượng tể Đẩu Nam Tống Đại vương.

Cuộc sống hạnh phúc bên 2 người vợ

Trong 10 năm chồng đi sứ nước người, Cúc Hoa luôn một lòng hiếu thuận và chăm sóc mẹ chồng, ngày đêm mong ngóng tin chồng và một lòng thủy chung. Tuy nhiên, cha nàng một mực bắt nàng lấy con nhà giàu. Biết tin, Tống Trân trở về, giả dạng người hành khất để dò la. Biết tin Cúc Hoa vẫn một lòng một dạ, chàng làm rõ bộ mặt xấu xa của Trưởng giả, đón mẹ và vợ về quê đoàn tụ. Nhà vua cảm động trước con người Cúc Hoa nên phong cho nàng là Quận phu nhân.

Sau khi Tống Trân về nước, công chúa xứ Tàu ngày đêm mong nhớ nên xin cha cho sang đất Việt tìm chàng. Thương con, vua Tàu ưng thuận, phái tùy tùng đi theo bảo vệ công chúa. Trên đoạn đường ngược xuống phương Nam, đoàn người gặp bão lớn, công chúa bị đánh dạt vào bờ. Sau nhiều ngày lưu lạc, nàng một hôm tình cờ gặp Tống Trân đang đi săn trong rừng và được chàng đưa trở về nhà.

Nghe xong câu chuyện, Cúc Hoa cảm động trước tình cảm chân thành của công chúa Bắc quốc nên vui lòng giữ ở lại, đồng ý để Tống Trân lấy Công chúa Bắc quốc làm vợ thứ hai. Sau này, Tống Trân còn ra giữ chức Phụ chính đại thần được hơn 10 năm, khi ngoài 60 thì cáo lão về quê, mở lớp dạy học cho con em nhà nghèo.

cau-chuyen-ve-luong-quoc-trang-nguyen-dau-tien-trong-huyen-su-viet-3
Đền thờ Lưỡng quốc Trạng nguyên Tống Trân ngày nay

Nàng Cúc Hoa không con, mắc chứng bệnh đau bụng nên qua đời ngày mồng 3 tháng 3. Sau 5 năm, Tống Trân cũng mắc bệnh và mất ngày mồng 5 tháng 5 năm Tân Hợi (621). Biết tin, triều đình đã cho sứ thần mang sắc chỉ và vàng bạc về địa phương cùng với nhân dân xây dựng đền để tôn thờ. Triều đình phong cho ông là Thưởng đẳng tối linh phụ quốc Tống Trân đại vương. Về sau ông được truy phong làm Thượng đẳng phúc thần.  

Đền thờ ông tọa lạc ở một khu đất cao, đẹp thuộc địa phận thôn An Cầu, xã Tống Trân, nằm tách biệt với khu dân cư trên khuôn viên rộng khoảng 5 mẫu Bắc Bộ. Năm 1950, ngôi đền bị phá hủy hoàn toàn, sau đó qua nhiều lần trùng tu tôn tạo và đến năm 1998, đền Tống Trân được trùng tu toàn bộ.

Dù đã qua nhiều thế kỷ, hậu thế vẫn nhắc đến câu chuyện Tống Trân như một niềm tự hào. Bên cạnh đó, ông còn là người trọng tình nghĩa, tạo nên chuyện tình đẹp như trong chuyện cổ tích với bà Cúc Hoa. 

Xem thêm: Lưỡng quốc Trạng nguyên Mạc Đĩnh Chi cùng giai thoại đấu trí cả triều đình phương Bắc

Bình luận
Mới nhất
Vui lòng để bình luận.
PC Right 1 GIF

Bài mới

Quảng Ninh hỗ trợ khẩn cấp 10 tỷ đồng giúp 4 tỉnh miền Trung khắc phục bão lũ

Mới đây, UBMTTQ tỉnh Quảng Ninh đã ra quyết định hỗ trợ khẩn cấp 10 tỷ đồng cho các tỉnh miền Trung bị thiệt hại bởi bão số 10 bao gồm Hà Tĩnh, Nghệ An, Thanh Hóa và Quảng Trị.

Đăng Dương
Đăng Dương 3 ngày trước
Chủ nhà hàng Nghệ An nấu 14 mâm cơm cảm ơn lực lượng khắc phục hậu quả bão số 10

Với mong muốn sẻ chia một chút vất vả với những người thực nhiệm vụ khắc phục bão số 10, chủ nhà hàng tại Cửa Lò đã nấu 14 mâm cơm phục vụ miễn phí cho 140 người.

Hải An
Hải An 4 ngày trước
Du khách đến Quảng Ninh sẽ được tặng bia và chả mực Hạ Long

Chiến dịch kích cầu du lịch Quảng Ninh 2025 hứa hẹn mang đến nhiều trải nghiệm thú vị, trong đó du khách sẽ được tặng bia, chả mực Hạ Long, đặc sản nổi tiếng của vùng đất mỏ.

Thanh Tú
Thanh Tú 25/09
Ấm lòng khoảnh khắc nữ phụ xe buýt Hà Nội cứu nữ sinh ngất xỉu ngay trên xe

Theo đoạn clip ghi lại, một nữ sinh viên đột ngột ngất xỉu ngay trên xe buýt. Nữ tiếp viên nhanh chóng tiếp cận, sơ cứu và phối hợp cùng tài xế đưa hành khách đến bệnh viện kịp thời. Nhờ hành động tận tâm, có trách nhiệm của cả hai, sức khỏe của nữ sinh đã ổn định trở lại.

Hải An
Hải An 24/09
Cụ ông 78 tuổi sống sót kỳ diệu sau 6 ngày lạc giữa rừng sâu

Cụ ông R Ông Ha Hoanh (78 tuổi, Lâm Đồng) trong lúc vào rừng hái nấm thì bị lạc. Sau nhiều ngày dầm mình dưới mưa giữa rừng cụ đã được lực lượng chức năng của phường tìm thấy.

Thanh Tú
Thanh Tú 23/09
Huế trở thành đô thị đầu tiên tại Việt Nam thí điểm hệ thống cọc chai nhựa

Huế trở thành đô thị đầu tiên tại Việt Nam thí điểm hệ thống cọc tiền chai nhựa, theo đó người mua trả thêm 1.000 đồng và được nhận lại khi hoàn vỏ.

Tin vui: Toàn dân được miễn viện phí cơ bản từ năm 2030

Bộ Chính trị đặt mục tiêu từ 2026 toàn dân được khám sức khỏe định kỳ miễn phí, đến 2030 miễn viện phí cơ bản theo quyền lợi bảo hiểm y tế.

Hải An
Hải An 12/09
Danh sách 14 nhóm học sinh, sinh viên được miễn học phí

Từ ngày 3/9, học sinh phổ thông, học viên giáo dục thường xuyên cấp trung học cơ sở, trung học phổ thông trong trường công lập sẽ được miễn học phí.

Hải An
Hải An 06/09
Lễ khai giảng đặc biệt của những “chiến binh nhí” tại Bệnh viện Ung bướu

Buổi khai giảng đặc biệt tại Bệnh viện Ung bướu TP.HCM đã gây xúc động mạnh cho những người dõi theo các bé. Học sinh trong lớp học là những bệnh nhi đang điều trị tại Bệnh viện Ung bướu. Có nhiều em vừa truyền dịch vừa học.

Hải An
Hải An 05/09
Góp áo cờ đỏ sao vàng gửi tặng trẻ em vùng cao sau Quốc khánh

Chỉ sau vài giờ đăng bài trên mạng xã hội, Hoàng Dũng đã nhận về gần 300 chiếc áo in hình cờ đỏ sao vàng để gửi tặng các bạn nhỏ vùng cao.

Hải An
Hải An 04/09
Cán bộ xã vượt vùng sạt lở trao quà Quốc khánh cho người dân vui Tết Độc lập

Hơn 2.500 người dân xã biên giới Yên Nhân (Thanh Hóa) đang bị cô lập, sơ tán do lũ quét, các cán bộ xã đã nỗ lực vượt sạt lở để phát quà 2/9 đúng hẹn cho bà con vui Tết Độc lập.

Thanh Tú
Thanh Tú 03/09
Lan toả điều tử tế: Ở lại nhặt rác sau buổi tổng duyệt diễu binh

Sáng 30/8, sau buổi tổng duyệt diễu binh, mẹ con chị Thu Hoài cùng nhiều tình nguyện viên ở lại thu gom rác trên phố Kim Mã, Giảng Võ, góp phần giữ gìn môi trường xanh sạch trong ngày lễ lớn.

Ấm lòng khoảnh khắc bà con cùng nhau nấu cháo, tiếp tế cho người dân ở chung cư ngập nước, mất điện

Thấy cư dân toàn Ecohome 1, phường Đông Ngạc (Hà Nội) bị cô lập do ngập nước, mất điện, người dân ở những tòa nhà xung quanh đã tổ chức nấu cháo, tiếp nước, sẻ chia khó khăn với những người hàng xóm.

Hải An
Hải An 28/08
Danh sách 40 điểm phát bánh, nước miễn phí cho người dân xem diễu binh, diễu hành

Người dân theo dõi các buổi hợp luyện và lễ diễu binh, diễu hành 2/9 sẽ được cấp phát bánh, nước và nhu yếu phẩm miễn phí tại 40 điểm dọc các tuyến trung tâm.

Hải An
Hải An 27/08
Công an Hà Tĩnh xuyên đêm giúp dân ứng phó bão số 5, sẵn sàng khắc phục sau bão

Trong khi bão số 5 đổ bộ trực tiếp vào tỉnh Hà Tĩnh với mưa lớn, gió giật dữ dội, lực lượng Công an các địa phương đã không quản hiểm nguy, kịp thời có mặt tại những điểm nóng, cứu giúp người dân trong hoạn nạn.

Thanh Tú
Thanh Tú 26/08
Hà Tĩnh: Nhiều khách sạn mở cửa miễn phí chung tay giúp bà con tránh bão

Để hỗ trợ người dân tránh trú an toàn, nhiều khách sạn, nhà nghỉ, cơ sở lưu trú ở các phường, xã trên địa bàn tỉnh Hà Tĩnh đã mở cửa miễn phí để đón người dân sơ tán. 

Thanh Tú
Thanh Tú 25/08
PC Right 1 GIF
Đề xuất