Albert Hofmann: Thiên tài hóa học bị chỉ trích là "tội đồ" vì phát minh "độc ác" nhất lịch sử nhân loại

Albert Hofmann được mệnh danh là thiên tài hóa học, được cả thế giới vinh danh. Nhưng đồng thời ông cũng phải chịu không ít điều tiếng sau lần tình cờ phát minh ra LSD - một loại ma túy khiến con người chìm trong ảo giác.

Albert Hofmann: Thiên tài hóa học bị chỉ trích là "tội đồ" vì phát minh "độc ác" nhất lịch sử nhân loại

Albert Hofmann được mệnh danh là thiên tài hóa học, được cả thế giới vinh danh. Nhưng đồng thời ông cũng phải chịu không ít điều tiếng sau lần tình cờ phát minh ra LSD - một loại ma túy khiến con người chìm trong ảo giác.

Albert Hofmann (11/1/1906-29/4/2008) là nhà khoa học người Thụy Điển nổi tiếng khắp thế giới. Ông sinh ra tại Baden, là anh cả trong gia đình có 4 người con, bố làm công nhân trong nhà máy.

Do hoàn cảnh gia đình khó khăn nên cha đỡ đầu phải nhận trả toàn bộ chi phí cho việc học của Albert. Khi cha bị bệnh, Albert đã phải làm thêm không ít công việc. Tuy nhiên, đam mê khoa học vẫn luôn  bập bùng cháy trong suy nghĩ của ông.

Từ nhỏ Albert đã thích khám phá những bí ẩn tự nhiên. Khi lớn lên ông theo học tại khoa Hóa học trường Đại học Zurich- Thụy Sĩ với mong ước trở thành một nhà hóa học xuất sắc. Khi đó, mối quan tâm lớn nhất của ông là các thành phần hóa học có trong động vật và thực vật.

Ông đã tiến hành nhiều nghiên cứu quan trọng về cấu trúc hóa học trong động vật có chứa chất chitin. Nhờ đó ông xuất sắc được đặc cách bằng tiến sĩ vào mùa xuân năm 1929, khi mới 23 tuổi. 

Albert Hofmann khi còn trẻ

Sau khi tốt nghiệp và nhận bằng tiến sĩ, ông vào làm việc tại hãng dược Sandoz ở Basel- Thụy Sỹ với công việc chính là nghiên cứu chế tạo các loại thuốc. Ông cũng chính là tác giả của hơn 100 bài báo khoa học và nhiều cuốn sách, vô số các phát minh quan trọng. Tên tuổi của ông luôn xuất hiện trong danh sách các thiên tài vĩ đại nhất thế giới.

Vào năm 2007, cùng với Tim Berners-Lee, ông đứng đầu danh sách 100 thiên tài vĩ đại nhất được công bố bởi tờ báo danh tiếng nước Anh - Telegraph. Bên cạnh đó, Viện Công nghệ Liên bang (ETH Zurich) Thụy Sĩ cũng từng tôn vinh Albert Hofmann vào năm 1969 cùng với Gustav Guanella - anh rể của ông. Năm 1971, Hiệp hội dược phẩm của Thụy Điển (Sveriges Farmacevtförbund) trao cho Albert giải thưởng Scheele nhằm ca ngợi các thành tựu, nghiên cứu mà ông thực hiện được.

Mặc dù là thiên tài hóa học vĩ đại nhưng Albert Hofmann cũng từng phải chịu không ít điều tiếng vì tình cờ phát hiện ra LSD - một loại ma túy khiến con người chìm trong ảo giác. Ông được xem là người đầu tiên nghiên cứu và tìm hiểu về tác động  ảo giác của lysergic axit diethylamide (LSD). Ông là người tiên phong trong việc tổng hợp, đặt tên hiện tượng ảo giác hợp chất nấm psilocybin và psilocin.

Cụ thể, vào ngày 16/4/1943, khi quyết định xem xét lại một vài thí nghiệm từng làm trước đó 5 năm và thực hiện bóc tách một loại nấm trên cây lúa mì, đột nhiên thiên tài hóa học cảm thấy đầu óc chao đảo và tinh thần rơi vào trạng thái mơ màng. Tâm trí ông xuất hiện những hình ảnh kỳ diệu, nhiều dạng màu sắc rực rỡ.

Albert từng kể rằng, ông nghi ngờ mình hít phải hoặc tiếp xúc qua đầu ngón tay chất liên quan đến LSD-25. Nhờ đó, ông tiếp tục nghiên cứu và cho ra đời một chất mới mang tên LSD. Ông còn thử nghiệm LSD trên chính mình khi cố ăn 250 microgram và nhanh chóng rơi vào trạng thái điên rồ, mất kiểm soát và không biết mình đang làm gì.

LSD - một loại ma túy khiến con người chìm trong ảo giác

Sau đó ông nhận ra LSD chính là một chất có tác dụng hủy diệt thần kinh. Song ông vẫn phát triển nó với hy vọng chất này có thể góp phần quan trọng trong lĩnh vực y học, đặc biệt là tâm thần học. Ngày nay, LSD được biết đến như một loại thuốc có tác dụng cực mạnh, gây ảo giác và làm thay đổi tâm trạng con người.

LSD không mùi, không vị, không màu. Trái với niềm mong mỏi của thiên tài sinh năm 1906, LSD chủ yếu bị lạm dùng như ma túy, gây ảnh hưởng xấu đến xã hội và bị cấm sử dụng ở nhiều quốc gia. Chính vì vậy mà ngoài được ca ngợi là thiên tài, Albert còn bị chỉ trích là nhà khoa học có phát minh "độc ác" nhất thế giới.

Sau LSD, Albert Hofmann phát hiện ra 4-axetoxy-DET - cũng là một loại thuốc gây ảo giác. Ông lần đầu tổng hợp 4-axetoxy-DET vào năm 1958 tại phòng thí nghiệm Sandoz. Nhớ đó mà ông trở thành giám đốc bộ phận dược phẩm taijd dây và tiếp tục nghiên cứu chất gây ảo giác từ nấm Mexico. Ngay sau đó, psilocybin được biết đến như một loại "nấm ma thuật" ra đời.

Ngoài ra, ông còn quan tâm đến hạt giống của các loài rau muống Mexico (hay thường gọi là ololiuhqui). Ông đã từng rất ngạc nhiên khi tìm thấy những hợp chất lysergic axit amide (LSA) hoạt động trong ololiuhqui có liên quan chặt chẽ đến LSD.

Vào năm 1963, ông cùng vợ là bà Anita Hofmann née Guanella đi du lịch đến miền nam Mexico để tìm kiếm cây Ska Maria Pastora. Ông đã lấy mẫu của nó nhưng vẫn chưa thành công trong việc xác định các hợp chất hoạt động của nó.

Đến năm 1963, Albert Hofmann tham dự hội nghị hàng năm Viện Hàn lâm Nghệ thuật và Khoa học (WAAS) tại Stockholm (Thụy Điển).

Vào những năm cuối đời khi trả lời phỏng vấn báo chí, ông từng tỏ ra thất vọng về LSD. Ông nói rằng, mục đích nghiên cứu là muốn biến LSD trở thành "thuốc dành cho tâm hồn" nhưng nó lại trở thành chất bị cấm trên toàn thế giới. 

Albert Hofmann cho biết, nếu ai đó dùng LSD với liều lượng quá cao (trên 500 microgram) mà không có sự giám sát của bác sĩ, đương nhiên sẽ có ảnh hưởng mạnh mẽ đến thần kinh, gây nguy hiểm. Mặc dù vậy, "LSD đã có thể thành công trong lĩnh vực tâm thần học nhưng tiếc rằng mọi người lại lạm dụng nó", ông nói.

Vào năm 2007, cơ quan y tế Thụy Sĩ đã cho phép bác sĩ tâm lý Peter Gasser thực hiện các thí nghiệm với những bệnh nhân bị ung thư giai đoạn cuối và các bệnh nguy hiểm khác sử dụng LSD. Đến năm 2011, các nhà khoa học đều thấy rằng LSD đặc biệt có hiệu quả đối với ý thức và cơ thể của bệnh nhân.

Đầu năm 2008, Albert đã viết thư cho Steve Jobs, yêu cầu ông hỗ trợ nghiên cứu này. Từ đó, Hiệp hội Nghiên cứu Psychedelic (MAPS) bắt đầu sử dụng LSD trong điều trị tâm lý cũng như thiết lập nền tảng tiến hành các nghiên cứu khác trong tương lai.

Xem thêm: Cuộc đời khổ hạnh của "ông tổ truyện trinh thám" Edgar Allan Poe: Từ cậu bé mồ côi đến thiên tài văn học và cái chết đầy bí ẩn