Những nghịch lý kinh điển giúp rèn luyện trí não: Đố bạn chứng minh được!

Bạn hãy thử "tập thể dục" buổi sáng cho bộ não bằng cách tìm hiểu một số nghịch lý nổi tiếng dưới đây nhé.

Đỗ Thu Nga Theo dõi
Sống Đẹp
Nguồn: Internet

Tư duy logic là công cụ tốt nhất để chúng ta đưa ra phương pháp giải quyết vấn đề. Song trong tâm lý học, logic vẫn tồn tại các nghịch lý - những tình huống khó xử, tiến thoái lưỡng nan mà các chuyên gia cũng chưa chắc giải thích được. 

Những nghịch lý còn tồn tại sẽ là bài kiểm tra tâm lý, tư duy của các bạn hiệu quả nhất. Hãy cùng tìm hiểu nhé:

1. NGHỊCH LÝ "CON QUẠ ĐEN"

Nghịch lý "con quạ đen" hay còn được gọi với cái tên khoa học hơn là "nghịch lý Hempel". Nghịch lý này được nêu ra đầu tiên bởi nhà triết học Carl Hempel.

Mục tiêu của nhà triết học này là muốn chứng minh rằng, các sự kiện trùng hợp diễn ra càng nhiều, khớp theo thời gian với các điều kiện của một lý thuyết, thì niềm tin của chúng ta vào lý thuyết này sẽ tăng lên.

Nhung-nghich-ly-kinh-dien-giup-ren-luyen-tri-nao

Để minh họa cho lập luận của mình, ông đưa ra ví dụ: "Tất cả các loài quạ đều có màu đen". Nếu kiểm tra hàng triệu con quạ, chúng ta sẽ thấy rằng chúng đều màu đen. Vì vậy, càng nhìn thấy nhiều quạ đen, chúng ta càng tin vào lý thuyết "mọi con quạ đều màu đen" là tuyên bố đúng.

Khi chúng ta chuyển sang nhìn quả táo, vì nó màu đỏ, nó "không phải con quạ" nên suy nghĩ "mọi con quạ màu đen" càng được củng cố hơn.

Tuy nhiên, thực tế chứng minh, trên đời này vẫn tồn tại con quạ màu trắng, chỉ là chúng thuộc nhóm cực hiểm.

2. NGHỊCH LÝ EPIMENIDES

Bạn biết không, trên hòn đảo Crete thời Hy Lạp cổ đại, có một người đàn ông tên Epimenides của vùng Knossos. Sinh thời, ông ta có một phát ngôn khiến ai cũng bất ngờ: "Mọi dân đảo Crete đều nói dối".

Nhung-nghich-ly-kinh-dien-giup-ren-luyen-tri-nao-9

Chỉ là câu nói đơn giản nhưng bản thân nó lại tồn tại nghịch lý. Nếu nhận định này là đúng, thì bản thân Epimenides cũng không thể nói thật vì cũng là dân đảo. Nếu ngược lại, người dân đảo chỉ nói thật, thì nghĩ là Epimenides đã nói dối, nhưng vì là dân đảo nên ông không thể nói dối được. Vậy tóm lại, ông nói thật hay nói dối đây? Nghịch lý nằm ở chỗ đó.

3. NGHỊCH LÝ ABILENE

Nghịch lý Abilene (Khi chúng ta buộc phải làm những điều mình không muốn) được đề xuất bởi giáo sư Jerry B. Harvey trong cuốn sách Nghịch lý Abilene và những suy ngẫm khác về quản lý.

Vị giáo sư này đã đưa ra ví dụ là một gia đình gồm 2 vợ chồng và bố mẹ chuẩn bị đi dã ngoại. Ông bố có đề xuất làm 1 chuyến đi tới  Abilene - một thị trấn nằm cách nơi ở của họ khoảng 80 cây số. 

Người vợ (con gái ông) không hứng thú lắm vì cho rằng, đó là 1 ngày nóng bức. Nhưng cô không nói ra mà chỉ tỏ ú đồng tình. Dẫu vậy, trong tâm tâm, cô nghĩ không ai hưởng ứng với chuyện ở nhà. Còn người chồng (con rể) thì mặc định rằng mẹ vợ muốn đi. Và thế là họ quyết định lên đường.

Nhung-nghich-ly-kinh-dien-giup-ren-luyen-tri-nao-8

Đúng như người vợ dự đoán, đó là chuyến đi thảm hại. Quãng đường quá dài, thời tiết quá nóng, đồ ăn trong quán caffe dừng chân thì dở tệ. Vì thế, họ quyết định quay về sau khi đi được vài giờ.

Trên đường trở về, người vợ nhận xét một cách khá... châm biếm. Người vợ cho rằng, ý tưởng đến bilene có vẻ không ổn lắm. Người chồng đáp lại, anh chỉ đồng ý vì nghĩ mẹ vợ muốn đi, trong khi bà chưa nhận xét bất kỳ điều gì. Còn bố chồng, ông cho biết mình chỉ đưa ra gợi ý vì nhìn mọi người có vẻ đang buồn chán.

Tóm lại, chẳng ai trong cả gia đình này thực sự muốn đi, vậy tại sao họ lại quyết định lên đường? Đó là một nghịch lý thực sự tồn tại theo lời giải thích của Harvey. Nghịch lý này có thể khiến chúng ta làm những việc trái với mong muốn của bản thân.

4. NGHỊCH LÝ ÔNG NỘI (GRANDFATHER PARADOX)

Nếu bạn là fans của các đề tài về "du hành thời gian" thì hẳn rất quen thuộc với nghịch lý ông nội. Nó được đưa ra vào năm 1944 bởi René Barjavel - một tác giả viết truyện viễn tưởng. Ý tưởng ở đây là một người đàn ông (tạm gọi là A) trở về quá khứ và vô tình làm chính ông nội của mình thiệt mạng.

Nhung-nghich-ly-kinh-dien-giup-ren-luyen-tri-nao-7

Vì đã thiệt mạng, ông nội của A sẽ không thể kết hôn, sinh ra bố A và từ đó A không thể có mặt trên cuộc đời. Nhưng nếu A không ra đời, ai sẽ là người quay về quá khứ để gây thảm kịch? Nghĩa là ông nội A sẽ không chết và câu chuyện cứ tiếp tục vậy mà thành 1 vòng lặp không hồi kết.

Đó là 1 trong những nghịch lý liên quan đến du hành thời gian mà các nhà khoa học không thể giải thích được. Bởi vậy mà sau này, lý thuyết về các vũ trụ song song (nền tảng của du hành thời gian trong vũ trụ điện ảnh của Marvel) được cho là hợp lý hơn, dù vẫn chỉ là lý thuyết mà thôi.

5. NGHỊCH LÝ SINH ĐÔI

Đó là 1 trong những nghịch lý do thiên tài Albert Einstein đưa ra để giải thích Thuyết tương đối của ông. Theo đó, thời gian không phải là đại lượng bất biến mà phụ thuộc vào góc nhìn và sự di chuyển của người quan sát. 

Nhung-nghich-ly-kinh-dien-giup-ren-luyen-tri-nao-6

Nền tảng của nghịch lý là câu chuyện về một cặp sinh đôi. Một người là du hành vũ trụ, di chuyển qua các thiên hà với tốc độ cực nhanh. Người còn lại ở Trái đất, trong vòng 20 năm.

Kết quả, người ở lại Trái đất sẽ lão hóa nhanh hơn vì hiện tượng giãn nở thời gian. Người anh em song sinh trên vũ trụ khi trở về sẽ trẻ hơn rất nhiều vì di chuyển với tốc độ nhanh, khiến thời gian đi theo cũng nhanh hơn. Điều này có nghĩa, thời gian chỉ là một đại lượng tương đối mà thôi.

6. CON THUYỀN CỦA THESEUS

Trong thần thoại Hy Lạp có giai thoại về Theseus, với chuyến đi từ đảo Crete về Athens trên 1 con thuyền có 30 cái chèo cùng một vài thanh niên trẻ. Con thuyền đã được lưu truyền qua nhiều thế hệ và vẫn trong tình trạng tốt, bởi mỗi khi nó bị vỡ hay thủng thì đều được sửa chữa, thay thế bộ phận rất nhanh.

Nhung-nghich-ly-kinh-dien-giup-ren-luyen-tri-nao-5

Tuy nhiên chính điều này lại khiến các nhà triết học đặt ra câu hỏi, rằng nếu mọi bộ phận của con tàu được thay thế thì nó có thực sự là nguyên bản không?. Và nếu mọi phần vỡ ra của con tàu gốc được ghép lại, thì đâu mới thực sự là tàu của Theseus: con tàu đã được sửa chữa, hay con tàu ghép lại từ các mảnh vỡ gốc?

Xem thêm: Quan điểm nghịch lý của người Do Thái: Sẵn sàng tranh luận về tiền bạc

Bình luận
Mới nhất
Vui lòng để bình luận.

Đọc thêm

Tôi nhận thấy, sau 2 năm người người nhà nhà đổ xô đi mua nhà, mua đất, thị trường bất động sản đang xuất hiện nhiều nghịch lý.

Nghịch lý thị trường bất động sản 2022: Trong tay có vài lô đất nhưng không ai có tiền
0 Bình luận

Lạm phát khiến cho khoảng cách giàu nghèo càng thêm rõ rệt, khi người nghèo không mua nổi bánh mì còn người giàu tiết kiệm bằng cách mua xe.

Nghịch lý đau đớn thời lạm phát: Người nghèo không mua nổi bánh mì, người giàu vung tiền mua xe
0 Bình luận

Lương thấp kể ra cũng ngại, nhưng tiền lương càng cao thì người ta lại càng kín kẽ, chủ yếu là sợ lộ ra thì gặp nhiều phiền phức không đáng có.

Nghịch lý tiền lương 200 triệu/tháng nhưng không dám kể: Lương càng cao, người ta càng kín kẽ
0 Bình luận

PC Right 1 GIF

Bài mới

Quân đội Nhân dân Việt Nam hào hùng tham gia lễ duyệt binh trên Quảng trường Đỏ

68 quân nhân đại diện cho Quân đội nhân dân Việt Nam đã tham gia Lễ duyệt binh kỷ niệm 80 năm Ngày Chiến thắng trong Chiến tranh Vệ quốc vĩ đại, diễn ra trên Quảng trường Đỏ Matxcơva (Nga).

Thanh Tú
Thanh Tú 31 phút trước
Vinmec ghép gan thành công cho bệnh nhi 8 tháng tuổi

Vinmec vừa thực hiện thành công ca ghép gan đặc biệt cho bệnh nhi N.L.T 8 tháng tuổi, chỉ nặng 6.5kg từ nguồn tạng hiến của bệnh nhân chết não.

Đăng Dương
Đăng Dương 4 giờ trước
Người đàn ông Hà Nội đánh rơi 500 triệu đồng vui mừng được nhận lại

Đánh rơi chiếc ví da cùng số tiền mặt gần 500 triệu đồng, anh Nguyễn Thanh Bách (Hà Nội) xúc động, vui mừng khi nhận lại số tài sản lớn và giấy tờ tùy thân nhờ vào hành động tử tế của một quản lý nhà hàng tại Hòa Bình.

Thanh Tú
Thanh Tú 8 giờ trước
Hai cha con đoàn tụ đúng ngày đất nước thống nhất sau 57 năm thất lạc

Sau 57 năm thất lạc, hai cha con ông Chu Nghiêm (84 tuổi, trú P.Tương Mai, Q.Hoàng Mai, Hà Nội) đã được đoàn tụ vào đúng ngày 30/4.

Hải An
Hải An 6 ngày trước
''Vua dầu mỏ'' Rockefeller dạy con 5 điều: Toàn những thứ đơn giản mà giúp gia tộc bền vững trăm năm

Tư duy dạy con "vua dầu mỏ" Rockefeller không có gì quá vĩ mô nhưng lại khiến nhiều người phải suy ngẫm và điều chỉnh lại cách giáo dục con cái của mình.

Đáng giá hơn bạc vàng, 4 câu nói này của cha mẹ sẽ giúp con trưởng thành tự tin, giàu có, hiếu thảo

Đứa trẻ càng cảm nhận được nhiều "tình yêu" từ cha mẹ và người thân thì chiếc dây diều "tình yêu" càng vững chắc.

Nghịch lý từ Harvard: Cha mẹ càng hay sửa sai, IQ con cái càng giảm rõ rệt

Nghiên cứu của Harvard chỉ ra, cha mẹ càng hay sửa sai, chỉ số thông minh của con càng giảm. Đây là hồi chuông cảnh báo thức tỉnh cha mẹ trong cách giáo dục con.

Công ty Hoàng Long với 20 năm cung cấp thông tin minh bạch

Theo một khảo sát gần đây tại các thành phố lớn, có đến 67% người tham gia thừa nhận từng rơi vào trạng thái nghi ngờ, lo lắng vì những dấu hiệu bất thường trong mối quan hệ cá nhân hoặc công việc – nhưng không biết nên chia sẻ với ai, hoặc tìm lời khuyên từ đâu. Đó cũng là lý do mà trong vài năm trở lại đây, nhu cầu tìm đến các văn phòng hỗ trợ tìm kiếm, xác minh thông tin tại Công ty Hoàng Long ngày càng tăng lên.

Ơn người đưa đò – Câu chuyện nhân văn xúc động

Câu chuyện về Khôi và cô Hạnh không chỉ là câu chuyện của một học trò thành đạt biết ơn thầy cô, mà còn là bài học lớn về ơn nghĩa ở đời.

Bác sĩ Nguyễn Hữu Trọng – Một đời tài hoa nhưng duyên tình lận đận

Bác sĩ Nguyễn Hữu Trọng không chỉ được biết đến bởi sự nghiệp, tài hoa, công việc kinh doanh rực rỡ mà còn bởi những mối tình trắc trở trong đời. Dẫu vậy, ông vẫn luôn tin yêu cuộc đời, sống viên mãn bên người vợ kém 53 tuổi và chứng minh tình yêu cổ tích trên đời là có thật.

Tình anh em – Câu chuyện nhân văn cảm động

Qua câu chuyện của bố và chú tôi nhận ra rằng, chỉ cần mình đặt cái tôi xuống một chút thì mọi tổn thương trong các mối quan hệ đều được chữa lành và tình anh em cũng thế.

Trưởng công an xã xây nhà cho dân bằng tiền tiết kiệm

Thương cho cảnh khó khăn của bốn bà cháu phải sống trong căn nhà dột nát, trưởng công an xã Ia Mrơn, huyện Ia Pa, Gia Lai đã tự bỏ 60 triệu tiền tiết kiệm để hỗ trợ.

PC Right 1 GIF
Đề xuất