Chuyện về Phò mã hiền đức của Đại Việt 2 lần đánh bại đế quốc Angkor

Lý Công Bình là tướng lĩnh, đại thần của nhà Lý. Ông có công đánh bại hai cuộc tấn công của quân đội Angkor vào năm 1128 và 1137, thời vua Lý Thần Tông.

Đỗ Thu Nga Theo dõi
Sống Đẹp
Nguồn: Internet

Từ trạng nguyên đến phò mã đức hiền

Lý Công Bình không rõ năm sinh năm mất, không rõ quê quán. Thần tích làng Thanh Nghĩa (xã Đồn Xá, huyện Bình Lục, tỉnh Hà Nam) đồng nhất Lý Công Bình là nhân vật Cương Công. Cương Công (1081–1141) là con ông Nguyễn Danh Khang và bà Trương Thị Nguyệt, đỗ Hoàng giáp Tiến sĩ năm 1125. Năm 1128, Cương Công được vua Lý Thần Tông gả con gái Lan Hoa công chúa và ban quốc tính.

Theo tờ Kiến thức, làng Thanh Nghĩa xưa kia nằm ở vị trí địa linh, phong cảnh hữu tình, con người chất phác, thuần hậu. Đời vua Lý Nhân Tông nơi đây có ông bà Nguyễn Danh Khang và Trương Thị Nguyệt có tiếng là ăn ở hiền lành và hay giúp đỡ người khác.

Vào một ngày lạnh giá mùa đông tháng 10 năm 1081, bà Nguyệt hạ sinh một người con trai. Ông bà vui mừng đặt tên con là Cương Công. Năm lên 7 tuổi, Cương Công đi học, là đứa trẻ sáng dạ, học một biết mười.

Đến năm 1125, triều đình tổ chức khoa thi, Cương Công tham dự và đỗ đại khoa, trở thành tiến rĩ đầu tiên của Hà Nam kể từ khi triều đình nhà Lý mở khoa thi vào năm 1075. Người dân làng Thanh Nghĩa và Hà Nam tự hào vì những đóng góp của người hiền sĩ này cho giang sơn xã tắc. 

Chuyen-ve-Pho-ma-hien-duc-cua-Dai-Viet-2-lan-danh-bai-de-quoc-Angkor-5
Tranh minh họa

Theo Kiến thức, Cương Công sau khi đỗ đại khoa thì ra làm quan, thể hiện tài năng của mình. Vua Lý Thần Tông thấy ông khôi ngô tuấn tú, phong thái khoan thai, đĩnh đạc, kiến thức thâm sâu thì vui mừng muốn gả công chúa là Lan Hoa cho.  Sau khi trở thành phò mã, vua ban cho ông quốc tích, từ đó gọi là Lý Công Bình. 

Ít lâu sau thì cha mẹ Lý Công Bình qua đời, ông ở quê chịu tang, công chúa Lan Hoa cũng theo ông ở lại. Trong thời gian này, công chúa dạy dân làng làm nghề thủ công, hướng dẫn làm ruộng, lại bỏ tiền tu sửa đường xá, làm thêm cầu, mở mang chợ. Chẳng mấy chốc, làng Thanh Nghĩa ruộng đồng xanh tốt, giao thông thuận lợi, nhân dân no ấm.

Hai lần đem quân đánh tan Đế quốc Angkor

Sử chép, lúc này người Khmer hùng bá Đông Nam Á, những cuộc chinh phục khắp nơi giúp người Khmer trở  thành bá chủ vùng đất rộng lớn 1,2 triệu km2, bao gồm cả Miến Điện (Myanmar), Campuchia, Lào, Thái Lan, vùng Nam Bộ thuộc Việt Nam ngày nay, hình thành nên đế quốc Angkor rộng lớn.

Trong khi đó, diện tích Đại Việt dưới thời nhà Lý chưa đến 111.000 km2. Nếu so với diện tích thì Đại Việt quá bé nhỏ, nhưng so về văn minh thì nền văn minh thời Lý cực phát triển, với niềm tin tín ngưỡng là nền tảng vững chắc nhất.

Vào ngày 4 tháng Chạp năm Đinh Mùi (1127), vua Lý Nhân Tông mất, Lý Thần Tông lên nối ngôi khi mới 12 tuổi. Nghe tin vua Đại Việt mất, vua mới lại còn nhỏ tuổi, vua Suryavarman II cho rằng thời cơ đã đến liền nhanh chóng cất quân chinh phục Đại Việt. Suryavarman II là vị Vua nổi tiếng nhất của đế quốc Angkor, thành công với các cuộc chinh phục khắp nơi.

Đến tháng 2/1128, khi triều đình còn chưa mừng vua mới thì quân Khmer đã tiến đánh Nghệ An. Quân Đại Việt ra sức phòng thủ, đồng thời cấp báo tin về Kinh thành. 

Nhận được tin, triều đình vội gọi phò mã cùng công chúa về bàn chuyện chống giặc. Vua phong cho Lý Công Bình làm Thái phó chỉ huy toàn quân Đại Việt chống giặc.

Sự kiện này, Đại Việt toàn thư có chép: Suryavarman II cho rằng thời cơ đã đến liền nhanh chóng cất quân chinh phục Đại Việt. Suryavarman II là vị Vua nổi tiếng nhất của đế quốc Angkor, thành công với các cuộc chinh phục khắp nơi".

Chuyen-ve-Pho-ma-hien-duc-cua-Dai-Viet-2-lan-danh-bai-de-quoc-Angkor
Tranh minh họa

Chưa đầy 1 tháng sau, Lý Công Bình đã đánh tan quân địch, bắt được hàng trăm quân cùng chủ tướng giặc. Tin vui này nhanh chóng được báo về kinh thành. Đến tháng 2/1128, khi các quan đang dâng biểu mừng vua mới đăng cơ thì có tin báo thắng trận từ Nghệ An về. 

Đánh tan giặc, Lý Công Bình được vua ban thưởng, cho lập ấp ở phủ Lý Nhân. Ít lâu sau, công chúa Lan Hoa đột ngột qua đời khiến nhân dân rất thương tiếc. Lý Công Bình liền về làng Thanh Nghĩa lập đền thờ công chúa rồi tự tay viết bài vị (miếu thờ công chúa nay ở đường 974, phía tây bắc đình làng Thanh Nghĩa).

Trong thời gian này, Đế quốc Angkor cũng có thêm 2 lần tiến đánh Đại Việt. Thế nhưng lần nào cũng thất bại ê chề.

Cuối năm 1135 đến 1136, các đại thần trụ cột trong triều đình là Thái úy Dương Anh Nhĩ, Thái sư Trương Bá Ngọc, Lưu Khánh Đàm lần lượt qua đời, trấn thủ Nghệ An là Mâu Du Đô bị bãi chức.

Nhận thấy đây là thời cơ, vua Suryavarman II lại sai tướng Phá Tô Lăng đem quân tấn công Đại Việt. Đồng thời lệnh cho Chiêm Thành cử quân phối hợp. Nhưng Chiêm Thành quá mệt mỏi vì chiến tranh nên phút cuối không đưa quân tham chiến.

Vào năm 1137, tướng Phá Tô Lăng cùng quân Khmer tiến đến Nghệ An. Lần này, vua Lý Thần Tông lại cử Lý Công Bình cầm quân đánh giặc. Quân Khmer thêm lần nữa đại bại dưới tay Lý Công Bình, tướng Tô Phá Lăng phải đem quân chạy về.

Vào năm 1138, vua Lý Thần Tông mất, vua Lý Anh Tông kết vị, Lý Công Bình trở thành đại thần đầu triều, cùng vua chăm lo chuyện triều chính.

Theo câu chuyện của làng Thanh Nghĩa, vào ngày 10/10 năm Tân Dậu (1141), Lý Công Bình cùng gia nhân đến ngắm cảnh trên đỉnh Lĩnh Sơn, trời bỗng nổi mưa lớn, Lý Công Bình biến mất. Gia nhân đi theo cho rằng ông hiển linh hóa Thánh, vội về báo với vua Lý.

Nhà Vua phong cho Lý Công Bình là “Thượng đẳng phúc thần”. Ông cũng trở thành Thành Hoàng của làng Thanh Nghĩa. Người dân tôn kính gọi là Thiên Cương Đại Vương Lý Công Bình.

Đình làng thờ Lý Công Bình được xây dựng với lối kiến trúc rất độc đáo và đẹp mắt. Đặc biệt phía trước trông ra hồ nước với nhiều cây cổ thụ tỏa bóng mát. Năm 2009, đình làng Thanh Nghĩa được xếp hạng di tích lịch sử cấp quốc gia.

Xem thêm: Chính sử đã "quên" ghi rõ công lao của những vị tướng nào trận Bạch Đằng 938?

Bình luận
Mới nhất
Vui lòng để bình luận.

Đọc thêm

Những mũi tên phóng ra từ cung của hổ tướng Lý Văn Bươu đã góp phần tiêu diệt địch đem lại chiến thắng vang dội trong cuộc chiến chống quân Xiêm và quân Thanh của nhà Tây Sơn.

Tài huấn luyện chiến mã và tuyệt kỹ bắn cung “bách phát bách trúng” của hổ tướng Lý Văn Bưu
0 Bình luận

Đô đốc Nguyễn Văn Lộc là 1 trong 7 hổ tiếng nhà Tây Sơn có nhiều chiến công hiển hách. Ông chính là đánh bại viên tướng khét tiếng của Nguyễn Ánh ở đất Tây Sơn.

Hổ tướng nhà Tây Sơn nào khiến viên tướng khét tiếng của Nguyễn Ánh đại bại?
0 Bình luận

Sử sách nhà Tống cho rằng, lý do quân Tống thất bại trong cuộc tiến quân đánh Đại Việt năm 1077 là do hai chủ tướng bất hòa, không phối hợp với nhau.

Sử Tống tiết lộ lý do thua trận khi tiến đánh Đại Việt: Chủ tướng và phó tướng không còn hợp ý
0 Bình luận

PC Right 1 GIF

Bài mới

Người hùng giữa đời thực: Bác sĩ kịp thời cứu cô gái bị tai nạn, nằm co giật trên đường

Trên đường về nhà, bác sĩ Phạm Tiến Mạnh vô tình nhìn thấy một cô gái bị tai nạn giao thông, nằm trên đường trong tình trạng tay chân co quắp, sùi bọt mép nên vội vã xuống hỗ trợ.

Hải An
Hải An 6 giờ trước
Kịp thời cứu người phụ nữ mang thai 8 tháng rơi xuống giếng sâu 20m

Người phụ nữ mang thai ở tháng 8 thai kỳ không may rơi xuống giếng sâu 20m trong khi đi mua đồ cho gia đình, may mắn được Công an tỉnh Tây Ninh ứng cứu kịp thời.

Đăng Dương
Đăng Dương 2 ngày trước
“10 năm cõng bạn” – khoảnh khắc đẹp nhất tại lễ tốt nghiệp Đại học Bách Khoa

Ngô Văn Hiếu- nhân vật chính trong câu chuyện từng gây xúc động "10 năm cõng bạn" đến trường, tiếp tục lay động nhiều người khi vượt gần 100km, từ Thái Bình lên Hà Nội để cõng người bạn thân lên sân khấu ĐH Bách khoa nhận bằng tốt nghiệp.

Hải An
Hải An 2 ngày trước
Chiếc ốp điện thoại đẹp nhất của bố: “Con yêu bố lắm”

Chiếc ốp ấy có thể không phải là món đồ đắt tiền, không hợp thời hay sang trọng. Nhưng chắc chắn, với người bố ấy đó là chiếc ốp điện thoại đẹp nhất trên đời.

Đăng Dương
Đăng Dương 3 ngày trước
Người dân Nghệ An chung tay “giải cứu” hỗ trợ xe chở dưa hấu bị lật

Sáng ngày 10/5, tại TP Vinh (Nghệ An) người dân cùng nhau hỗ trợ, mua giúp dưa hấu cho tài xế xe tải sau va chạm với ô tô khách, khiến một tấn dưa hấu đổ tràn ra đường.

Đăng Dương
Đăng Dương 4 ngày trước
Cựu chiến binh Đà Nẵng tự nguyện hiến gần 700m2 đất để mở đường

Ông Bùi Văn Tượng - cựu chiến binh tại TP. Đà Nẵng đã tự nguyện hiến gần 700m² đất để mở rộng con đường xóm nhỏ, góp phần thay đổi diện mạo khu dân cư, dựng xây quê hương.

Hải An
Hải An 4 ngày trước
Quân đội Nhân dân Việt Nam hào hùng tham gia lễ duyệt binh trên Quảng trường Đỏ

68 quân nhân đại diện cho Quân đội nhân dân Việt Nam đã tham gia Lễ duyệt binh kỷ niệm 80 năm Ngày Chiến thắng trong Chiến tranh Vệ quốc vĩ đại, diễn ra trên Quảng trường Đỏ Matxcơva (Nga).

Thanh Tú
Thanh Tú 4 ngày trước
Vinmec ghép gan thành công cho bệnh nhi 8 tháng tuổi

Vinmec vừa thực hiện thành công ca ghép gan đặc biệt cho bệnh nhi N.L.T 8 tháng tuổi, chỉ nặng 6.5kg từ nguồn tạng hiến của bệnh nhân chết não.

Đăng Dương
Đăng Dương 4 ngày trước
Người đàn ông Hà Nội đánh rơi 500 triệu đồng vui mừng được nhận lại

Đánh rơi chiếc ví da cùng số tiền mặt gần 500 triệu đồng, anh Nguyễn Thanh Bách (Hà Nội) xúc động, vui mừng khi nhận lại số tài sản lớn và giấy tờ tùy thân nhờ vào hành động tử tế của một quản lý nhà hàng tại Hòa Bình.

Thanh Tú
Thanh Tú 5 ngày trước
Hai cha con đoàn tụ đúng ngày đất nước thống nhất sau 57 năm thất lạc

Sau 57 năm thất lạc, hai cha con ông Chu Nghiêm (84 tuổi, trú P.Tương Mai, Q.Hoàng Mai, Hà Nội) đã được đoàn tụ vào đúng ngày 30/4.

Hải An
Hải An 04/05
''Vua dầu mỏ'' Rockefeller dạy con 5 điều: Toàn những thứ đơn giản mà giúp gia tộc bền vững trăm năm

Tư duy dạy con "vua dầu mỏ" Rockefeller không có gì quá vĩ mô nhưng lại khiến nhiều người phải suy ngẫm và điều chỉnh lại cách giáo dục con cái của mình.

Đáng giá hơn bạc vàng, 4 câu nói này của cha mẹ sẽ giúp con trưởng thành tự tin, giàu có, hiếu thảo

Đứa trẻ càng cảm nhận được nhiều "tình yêu" từ cha mẹ và người thân thì chiếc dây diều "tình yêu" càng vững chắc.

Nghịch lý từ Harvard: Cha mẹ càng hay sửa sai, IQ con cái càng giảm rõ rệt

Nghiên cứu của Harvard chỉ ra, cha mẹ càng hay sửa sai, chỉ số thông minh của con càng giảm. Đây là hồi chuông cảnh báo thức tỉnh cha mẹ trong cách giáo dục con.

PC Right 1 GIF
Đề xuất