Triều đại Tây Sơn cùng những bí mật ít người biết đến

Triều đại Tây Sơn nhanh chóng lụi tàn sau khi vua Quang Trung (Nguyễn Huệ) qua đời, nhiều câu chuyện cũng theo đó mà chôn vùi, ngày càng ít người biết tới.

Thùy Nguyễn Theo dõi
Sống Đẹp
Nguồn: Internet

Nguyễn Huệ và Nguyễn Lữ, ai là anh ai là em?

Chắc hẳn ai cũng biết khởi nghĩa Tây Sơn là do 3 anh em nhà họ Nguyễn lãnh đạo. Bên cạnh Nguyễn Nhạc là anh cả đã được xác định rõ ràng thì vị trí của Nguyễn Huệ và Nguyễn Lữ vẫn khiến nhiều người mơ hồ.

Trong Việt Nam sử lược cùng một số tài liệu khác cho rằng, Nguyễn Nhạc là anh lớn, sau đó đến Nguyễn Lữ và cuối cùng là Nguyễn Huệ. Tuy nhiên, người dân nơi quê nhà lại tương truyền gọi rằng: ông hai Nhạc, chú ba Thơm, thầy tư Lữ, nhiều người hiểu rằng Nguyễn Huệ là anh của Nguyễn Lữ.

trieu-dai-tay-son-cung-nhung-bi-mat-it-nguoi-biet-den-3

Trong tập san Bách khoa số 259 ra ngày 15/10/1967, tác giả Nghê Bá Lí đã lý giải về cách gọi ông - chú - thầy của người dân nơi quê nhà của 3 anh em Tây Sơn. Theo đó, ông Nhạc bởi người anh cả này hơn em đến cả chục tuổi, lại thay cha cầm đầu đoàn buôn trầu nên gọi là “ông”. Người dân bắt chước Nguyễn Nhạc gọi Nguyễn Huệ là chú, cho đến khi học nghề văn nghiệp võ, phất cờ khởi nghĩa. Còn thầy tư Lữ là do Nguyễn Lữ là người nhân hậu, lại sớm đi tu…

Tuy nhiên, đây mới chỉ là tài liệu được truyền miệng. Nhiều người nhắc tới một tài liệu đời Tự Đức trong Phương đình dư địa chí. Trong đây có nói về tỉnh Bình Định và ghi em thứ hai của Nguyễn Nhạc là Nguyễn Huệ còn em thứ ba là Nguyễn Lữ. Bên cạnh đó, Quách Tấn cũng khẳng định trong Nước non Bình Định rằng: “Ông Phúc qua đời, ông Nhạc nối nghiệp cha. Ông Huệ tiếp tục đi học. Ông Lữ xuất gia đầu Phật.

trieu-dai-tay-son-cung-nhung-bi-mat-it-nguoi-biet-den-2

Ông Nhạc rất có uy tín trong anh em lái buôn nên được người ta gọi là ông hai Nhạc. Ông Huệ bởi trong tên có hoa có hương nên được gọi là chú ba Thơm. Còn ông Lữ đi tu nên gọi là thầy: thầy tư Lữ …”. Từ các tài liệu trên có thể xác định, Nguyễn Nhạc là anh cả, Nguyễn Huệ là thứ hai còn Nguyễn Lữ là em út. 

Chuyện ít biết về lễ Thường Tân, hay còn gọi là lễ Ba vua 

Năm 1776, Nguyễn Nhạc lên ngôi, lấy hiệu là Thái Đức, xưng là Trung ương Hoàng đế, đóng đô ở Quy Nhơn và phong vương cho hai em, mỗi người chia nhau giữ một khu vực từ tháng 4/1787. Ông phong Nguyễn Lữ làm Đông Định Vương, cai quản vùng đất Gia Định. Nguyễn Huệ được phong làm Bắc Bình Vương, cai quản vùng đất từ đèo Hải Vân trở ra Bắc.

Tại khu đất cũ của gia đình ngày xưa, vua Thái Đức cho xây dựng một ngôi từ đường, dân làng nơi đây chăm sóc hằng ngày. Khi nhà Tây Sơn mất, từ đường cũng bị phá. Sau này, người dân dựng lên một ngôi đình làng để thờ 3 anh em Tây Sơn. Nhà Nguyễn từng sắc phong đình thần ở vùng Bình Thành, Bình Khê - đây là những địa danh thời Nguyễn và là vùng đất quê nhà Tây Sơn. Tuy nhiên, người dân địa phương lại không để sắc phong này trong ngôi đình.

trieu-dai-tay-son-cung-nhung-bi-mat-it-nguoi-biet-den-1

Trong tập san Bách khoa số 259 có đoạn dẫn rằng: “...để che giấu vua tôi nhà Nguyễn, họ thường tổ chức lễ Thường tân tại đình làng rất trọng thể. Lễ này gọi là lễ Cơm mới để tỏ lòng nhớ ơn người đã bày ra cách cày cấy… Do Nguyễn Nhạc mất vào ngày rằm năm Quý Sửu (1793) nên lễ Thường tân cũng nhằm ngày rằm tháng mười một. Nhân ngày qua đời của người anh cả mà làm giỗ chung cho cả ba anh em, trùng ngày với lễ Cơm mới, tưởng không còn gì hợp lý cho bằng”.

Lúc đầu, lễ Thường tân (Cơm mới) xuất phát từ làng cũ của 3 anh em Tây Sơn, sau đó ngày càng lớn và được tổ chức rộng rãi hơn. Do người dân nơi đây bí mật dùng ngày lễ này để cúng giỗ cho 3 anh em nhà Tây Sơn nên nó còn được gọi là lễ Ba vua. 

Đến chiến tranh chống Pháp, ngôi đình bị phá hủy sau đó người dân dựng lại vào năm 1960. Ngày nay, nó trở thành Bảo tàng Quang Trung, nằm ở thị trấn Phú Phong, huyện Tây Sơn, tỉnh Bình Định, thu hút nhiều du khách thăm viếng mỗi năm. 

Xem thêm: Nhà Tây Sơn: Nguyễn Huệ quá nổi bật, vậy Nguyễn Nhạc ở vị trí nào, có công trạng gì?

Bình luận
Mới nhất
Vui lòng để bình luận.

Đọc thêm

Tây Sơn hạ đạo là nơi khởi nguồn cho cuộc khởi nghĩa của 3 anh em Quang Trung. Theo giới phong thủy, vùng đất này có địa thế kỳ tuyệt nên vượng khí của anh em Tây Sơn phát rất mạnh mẽ, sau này tạo nên nhiều kỳ tích. 

Truyền thuyết 'bạch mã hiện hình' và chuyện dân Tây Sơn không nuôi ngựa trắng
0 Bình luận

Trong các sự kiện lịch sử của nhà Tây Sơn, Nguyễn Huệ nổi bật đến mức khiến ít người quan tâm đến Nguyễn Nhạc, Nguyễn Lữ. Thế nhưng phải nói rằng, Nguyễn Nhạc từng có 1 sự nghiệp phi thường gắn với nhiều chiến công vang dội.

Nhà Tây Sơn: Nguyễn Huệ quá nổi bật, vậy Nguyễn Nhạc ở vị trí nào, có công trạng gì?
0 Bình luận

Đô đốc Nguyễn Văn Lộc là 1 trong 7 hổ tiếng nhà Tây Sơn có nhiều chiến công hiển hách. Ông chính là đánh bại viên tướng khét tiếng của Nguyễn Ánh ở đất Tây Sơn.

Hổ tướng nhà Tây Sơn nào khiến viên tướng khét tiếng của Nguyễn Ánh đại bại?
0 Bình luận

Anh hùng áo vải Quang Trung - Nguyễn Huệ đã lật đổ 2 tập đoàn thống trị phản động ở Đàng Trong và Đàng Ngoài, thống nhất đất nước, bảo vệ độc lập dân tộc. Tuy nhiên, vị vua này qua đời đột ngột ở tuổi 39 với nhiều giai thoại bí ẩn được lưu truyền trong dân gian.

Cái chết không rõ ràng của Quang Trung - Nguyễn Huệ, vị tướng bách chiến bách thắng
0 Bình luận

PC Right 1 GIF

Bài mới

Quảng Ninh hỗ trợ khẩn cấp 10 tỷ đồng giúp 4 tỉnh miền Trung khắc phục bão lũ

Mới đây, UBMTTQ tỉnh Quảng Ninh đã ra quyết định hỗ trợ khẩn cấp 10 tỷ đồng cho các tỉnh miền Trung bị thiệt hại bởi bão số 10 bao gồm Hà Tĩnh, Nghệ An, Thanh Hóa và Quảng Trị.

Đăng Dương
Đăng Dương 3 ngày trước
Chủ nhà hàng Nghệ An nấu 14 mâm cơm cảm ơn lực lượng khắc phục hậu quả bão số 10

Với mong muốn sẻ chia một chút vất vả với những người thực nhiệm vụ khắc phục bão số 10, chủ nhà hàng tại Cửa Lò đã nấu 14 mâm cơm phục vụ miễn phí cho 140 người.

Hải An
Hải An 4 ngày trước
Du khách đến Quảng Ninh sẽ được tặng bia và chả mực Hạ Long

Chiến dịch kích cầu du lịch Quảng Ninh 2025 hứa hẹn mang đến nhiều trải nghiệm thú vị, trong đó du khách sẽ được tặng bia, chả mực Hạ Long, đặc sản nổi tiếng của vùng đất mỏ.

Thanh Tú
Thanh Tú 25/09
Ấm lòng khoảnh khắc nữ phụ xe buýt Hà Nội cứu nữ sinh ngất xỉu ngay trên xe

Theo đoạn clip ghi lại, một nữ sinh viên đột ngột ngất xỉu ngay trên xe buýt. Nữ tiếp viên nhanh chóng tiếp cận, sơ cứu và phối hợp cùng tài xế đưa hành khách đến bệnh viện kịp thời. Nhờ hành động tận tâm, có trách nhiệm của cả hai, sức khỏe của nữ sinh đã ổn định trở lại.

Hải An
Hải An 24/09
Cụ ông 78 tuổi sống sót kỳ diệu sau 6 ngày lạc giữa rừng sâu

Cụ ông R Ông Ha Hoanh (78 tuổi, Lâm Đồng) trong lúc vào rừng hái nấm thì bị lạc. Sau nhiều ngày dầm mình dưới mưa giữa rừng cụ đã được lực lượng chức năng của phường tìm thấy.

Thanh Tú
Thanh Tú 23/09
Huế trở thành đô thị đầu tiên tại Việt Nam thí điểm hệ thống cọc chai nhựa

Huế trở thành đô thị đầu tiên tại Việt Nam thí điểm hệ thống cọc tiền chai nhựa, theo đó người mua trả thêm 1.000 đồng và được nhận lại khi hoàn vỏ.

Tin vui: Toàn dân được miễn viện phí cơ bản từ năm 2030

Bộ Chính trị đặt mục tiêu từ 2026 toàn dân được khám sức khỏe định kỳ miễn phí, đến 2030 miễn viện phí cơ bản theo quyền lợi bảo hiểm y tế.

Hải An
Hải An 12/09
Danh sách 14 nhóm học sinh, sinh viên được miễn học phí

Từ ngày 3/9, học sinh phổ thông, học viên giáo dục thường xuyên cấp trung học cơ sở, trung học phổ thông trong trường công lập sẽ được miễn học phí.

Hải An
Hải An 06/09
Lễ khai giảng đặc biệt của những “chiến binh nhí” tại Bệnh viện Ung bướu

Buổi khai giảng đặc biệt tại Bệnh viện Ung bướu TP.HCM đã gây xúc động mạnh cho những người dõi theo các bé. Học sinh trong lớp học là những bệnh nhi đang điều trị tại Bệnh viện Ung bướu. Có nhiều em vừa truyền dịch vừa học.

Hải An
Hải An 05/09
Góp áo cờ đỏ sao vàng gửi tặng trẻ em vùng cao sau Quốc khánh

Chỉ sau vài giờ đăng bài trên mạng xã hội, Hoàng Dũng đã nhận về gần 300 chiếc áo in hình cờ đỏ sao vàng để gửi tặng các bạn nhỏ vùng cao.

Hải An
Hải An 04/09
Cán bộ xã vượt vùng sạt lở trao quà Quốc khánh cho người dân vui Tết Độc lập

Hơn 2.500 người dân xã biên giới Yên Nhân (Thanh Hóa) đang bị cô lập, sơ tán do lũ quét, các cán bộ xã đã nỗ lực vượt sạt lở để phát quà 2/9 đúng hẹn cho bà con vui Tết Độc lập.

Thanh Tú
Thanh Tú 03/09
Lan toả điều tử tế: Ở lại nhặt rác sau buổi tổng duyệt diễu binh

Sáng 30/8, sau buổi tổng duyệt diễu binh, mẹ con chị Thu Hoài cùng nhiều tình nguyện viên ở lại thu gom rác trên phố Kim Mã, Giảng Võ, góp phần giữ gìn môi trường xanh sạch trong ngày lễ lớn.

Ấm lòng khoảnh khắc bà con cùng nhau nấu cháo, tiếp tế cho người dân ở chung cư ngập nước, mất điện

Thấy cư dân toàn Ecohome 1, phường Đông Ngạc (Hà Nội) bị cô lập do ngập nước, mất điện, người dân ở những tòa nhà xung quanh đã tổ chức nấu cháo, tiếp nước, sẻ chia khó khăn với những người hàng xóm.

Hải An
Hải An 28/08
Danh sách 40 điểm phát bánh, nước miễn phí cho người dân xem diễu binh, diễu hành

Người dân theo dõi các buổi hợp luyện và lễ diễu binh, diễu hành 2/9 sẽ được cấp phát bánh, nước và nhu yếu phẩm miễn phí tại 40 điểm dọc các tuyến trung tâm.

Hải An
Hải An 27/08
Công an Hà Tĩnh xuyên đêm giúp dân ứng phó bão số 5, sẵn sàng khắc phục sau bão

Trong khi bão số 5 đổ bộ trực tiếp vào tỉnh Hà Tĩnh với mưa lớn, gió giật dữ dội, lực lượng Công an các địa phương đã không quản hiểm nguy, kịp thời có mặt tại những điểm nóng, cứu giúp người dân trong hoạn nạn.

Thanh Tú
Thanh Tú 26/08
Hà Tĩnh: Nhiều khách sạn mở cửa miễn phí chung tay giúp bà con tránh bão

Để hỗ trợ người dân tránh trú an toàn, nhiều khách sạn, nhà nghỉ, cơ sở lưu trú ở các phường, xã trên địa bàn tỉnh Hà Tĩnh đã mở cửa miễn phí để đón người dân sơ tán. 

Thanh Tú
Thanh Tú 25/08
PC Right 1 GIF
Đề xuất