Ngòi bút Nam Cao [P1]: Nhà văn trẻ viết về giới trẻ trong xã hội thuộc địa

Cảnh cơ cực của lớp thanh niên trẻ đồng quê thời ấy là nguồn cảm hứng để Nam Cao sáng tác nên những tác phẩm giá trị.

Đỗ Thu Nga Theo dõi
Sống Đẹp
Nguồn: Internet

Nam Cao là nhà văn có lòng thương cảm với số phận người nông dân và tri thức nghèo bị chế độ quân chủ và thực dân bóc lột. Nhưng nếu tìm hiểu kỹ sẽ thấy, ông không chỉ cảm thán về nghèo đói hay mâu thuẫn giai cấp mà còn vượt khỏi khuôn mẫu để phác họa thế giới phức tạp hơn, nơi các thể chế xã hội áp đặt con người, đặt vấn đề về nguồn gốc đau khổ và tìm kiếm hạnh phúc ngay trong biến động của cuộc đời. Đây cũng chính là những thách đố khiến nhiều người trẻ hiện đại quan tâm và khao khát tìm lời giải đáp.

Đế chế thực dân Pháp bắt đầu đô hộ Việt Nam từ cuối thế kỷ 19. Quá trình kiến thiết thuộc địa đã dẫn đến thay đổi chóng mặt về kinh tế và xã hội; kéo theo đó là va chạm giữa trào lưu Âu hóa và văn hóa bản địa, bất bình đẳng xã hội gia tăng ở nông thôn, và hệ thống quan liêu bòn rút nông dân bằng sưu thuế.

Nam Cao lớn lên trong bối cảnh như thế. Ông được nuôi dưỡng trong một gia đình Công giáo trung lưu ở làng Đại Hoàng, tỉnh Hà Nam, nơi phần lớn người dân sống bằng nghề nông. Tại đây, ông chứng kiến quá trình thực dân hóa tàn bạo, khai thác quá mức các nguồn lực nông thôn và dẫn đến cảnh cơ cực của lớp thanh niên đồng quê. Niềm cảm hứng để ông tạo nên các nhân vật sống động đến từ những con người thật của làng Đại Hoàng.

nam-cao-nha-van-tre-viet-ve-gioi-tre-trong-xa-hoi-thuoc-dia-0
'Chí Phèo', 'Đời Thừa' — Hai truyện ngắn quen thuộc của Nam Cao trong Truyện ngắn Nam Cao xuất bản năm 1976 bởi NXB Văn học Giải phóng

Đời tư của Nam Cao cũng rất nhiêu khê. Ông từng ở với bà ngoại, một người phụ nữ cay nghiệt, từng khiến vợ ông phải ba lần bỏ nhà đi. Ông có thể trạng kém, thường hay bệnh và cũng trải qua những khánh kiệt về tài chính do nền kinh tế đình đốn thời Đệ nhị Thế Chiến. Những chuyện này đã tác động đến sự suy thoái tinh thần và góc nhìn của ông. Vốn là một người kiệm lời, Nam Cao ít khi kể cho người khác về nỗi buồn của bản thân mà trải lòng mình qua từng dòng chữ.

Một điểm quan trọng chúng ta cần nhớ là Nam Cao là một giọng văn trẻ của thời mình. Hầu hết truyện của ông được sáng tác từ khi ông 20 đến khi qua đời năm 36 tuổi. Ông cũng đa phần viết về những nhân vật ở giai đoạn cuộc đời mà ngày nay, chúng ta dùng từ "thanh xuân" để diễn tả.

Đặc biệt, Nam Cao đối diện với các vấn đề của giới trẻ và chia sẻ với tuổi trẻ mọi thời đại nỗi khắc khoải về sự đè nén của thể chế xã hội, về nỗi đau và hạnh phúc. Ba vấn đề ấy vẫn giữ nguyên tính thời sự với thanh niên đương đại, điều mà Phong Lê, nhà nghiên cứu về Nam Cao, gọi là “chuyện cũ mà mới.”

Xem thêm: Từ "Đôi mắt" của Nam Cao nghĩ về cách nhìn cuộc sống

Đọc thêm

"Miếng ăn" và "nước mắt", hai hình ảnh không quá xa lạ trong văn học nhưng lại ánh lên nét riêng biệt qua ngòi bút của Nam Cao.

Bàn về: Miếng ăn và nước mắt trong tác phẩm của Nam Cao
0 Bình luận

Trước Cách mạng tháng Tám, quan điểm sáng tác của Nam Cao là hiện thực phê phán. Sau 1945, đặc biệt là từ kháng chiến chống Pháp, ông nêu quyết tâm: “sống đã rồi hãy viết”.

Nam Cao - người viết truyện bằng nhân cách và tình thương
0 Bình luận

Truyện Chí Phèo của nhà văn Nam Cao từ khi ra đời đến nay hấp dẫn nhiều thế hệ người đọc vì cách thể hiện bi kịch Chí Phèo.

Nam Cao với bi kịch của Chí Phèo
0 Bình luận


Bài mới

Gợi ý 10 mẫu mở bài Chí Phèo thức tỉnh, mời bạn cùng tham khảo!

Trong truyện ngắn Chí Phèo của nhà văn Nam Cao, quá trình thức tỉnh của Chí Phèo chính là đoạn thể hiện rõ nét giá trị nhân đạo và ý nghĩa nhân văn. Hãy cùng tham khảo 10 mở bài cho phân đoạn này nhé.

Bắt trend nghị luận xã hội về 'lối sống thư giãn'

Lối sống thư giãn "Chill guy" đang là cụm từ được tìm kiếm rất nhiều trên mạng xã, hãy cùng tham khảo một bài NLXH về lối sống này nhé!

LLVH: 'Đọc thơ, cảm được âm điệu, xem như đã nhập được vào cái hồn thơ...'

Bằng những hiểu biết về Thơ mới đã được học hãy bình luận ý kiến: "Đọc thơ, cảm được âm điệu...".

Hé lộ cách chuyển ý mượt mà trong bài NLXH

Nếu bạn chưa biết cách chuyển ý từ đoạn văn này sang đoạn văn khác thì đừng bỏ qua bài viết này nhé. Lưu ngay lại để vận dụng!

Gợi ý viết nghị luận văn học 200 chữ về thơ

Nghị luận văn học 200 chữ về thơ không khó viết, song bạn cần phải biết được phương pháp để có bài viết chuẩn chỉ và hấp dẫn nhất. Hãy cùng tham khảo nhé!

Chí Phèo và bi kịch khi bị cự tuyệt quyền làm người

Bi kịch bị cự tuyệt quyền làm người đó là sự mâu thuẫn giữa khát vọng quay trở lại làm một con người, khát khao được đối xử như một con người nhưng không được của Chí Phèo.

Cuộc đời Lão Hạc chồng chất bi kịch: Bi kịch làm cha và bi kịch làm người

Phân tích truyện ngắn Lão Hạc để làm rõ nhận định: Cuộc đời lão Hạc chồng chất những bi kịch: bi kịch làm cha và bi kịch làm người.

10 cách kết bài cho mọi đề NLXH của HSG

Viết kết bài trở nên đơn giản hơn nếu bạn biết vận dụng những cách làm dưới đây. Cùng tham khảo nhé!

Gợi ý kết bài cho mọi dạng so sánh hai tác phẩm văn học

Nếu bạn còn đang loay hoay không biết kết bài cho dạng đề so sánh như thế nào thì đừng bỏ qua bài viết gợi ý dưới đây nhé!

Gợi ý cách trả lời câu hỏi đọc hiểu để đạt điểm tối đa

Đọc hiểu là phần kiến thức quan trọng giúp các bạn học sinh dễ dàng "ăn điểm". Tuy nhiên, để trả lời chính xác cũng cần có phương pháp khoa học.

Gợi ý cách từng đoạn trong bài văn phân tích

Nếu bạn đang loay hoay không biết viết bài văn phân tích thế nào thì đây sẽ là gợi ý hữu ích dành cho bạn.

Gợi ý 7 mở bài áp dụng cho lý luận văn học

Hãy cùng tham khảo 7 mở bài dưới đây để đúc rút ra kinh nghiệm, kỹ năng cho chính bản thân mình khi viết mở bài lý luận văn học nhé!

Khi 'triết lý sống' của các quốc gia đi vào NLXH

Bạn biết không, mỗi quốc gia trên thế giới sẽ có những triết lý sống độc đáo, mang ý nghĩa đặc biệt riêng. Hãy cùng tìm hiểu để áp dụng cho bài NLXH của mình nhé.

Ưu điểm và nhược điểm của các nhân vật trong văn chương

Nhân vật văn chương thường phản ánh sâu sắc tính cách nhân loại. Vậy nên các nhân vật được xây dựng với nhiều nét ưu - nhược để phù hợp với hoàn cảnh, thời đại.

Tóm tắt quá trình thức tỉnh của nhân vật Chí Phèo trong truyện ngắn cùng tên

Quá trình thức tỉnh của Chí Phèo là nội dung được khắc họa rõ nét nhất, phản ánh tội ác của xã hội phong kiến xưa. Qua đó thể hiện ý nghĩa nhân văn sâu sắc về khát vọng sống tốt đẹp của con người.

Phân tích nhân vật Thị Nở để làm rõ quan điểm 'công việc của nhà văn là ở chỗ phát hiện cái đẹp...'

Giải thích ý kiến: "Công việc của nhà văn là ở chỗ phát hiện cái đẹp...". Hãy phân tích nhân vật Thị Nở trong tác phẩm Chí Phèo của Nam Cao để làm rõ ý kiến trên. 

Đề xuất