Bờ hồ Hoàn Kiếm cách đây 130 năm trông như thế nào?

Thời Pháp thuộc, hồ Hoàn Kiếm (Hồ Gươm) được chia thành 2 khu rõ rệt là phố ta và phố tây, ranh giới chính là đường Tràng Tiền và Tràng Thi. Ngày nay, nhìn lại những bức hình cách đây 130 năm thấy hồ Hoàn Kiếm vừa quen lại vừa lạ. 

Đỗ Thu Nga Theo dõi
Sống Đẹp
Nguồn: Internet

Hồ Hoàn Kiếm (còn được gọi là Hồ Gươm) là hồ nước ngọt tự nhiên nằm trong trung tâm thành phố Hà Nội. Hồ có diện tích khoảng 12ha. Trước kia, hồ có các tên gọi là hồ Lục Thủy (vì nước màu xanh quanh năm), hồ Thủy Quân (dùng thủy để duyệt binh), hồ Tả Vọng và Hữu Vọng (trong thời Lê mạt). 

Tên gọi hồ Hoàn Kiếm xuất hiện vào đầu thế kỷ 15 gắn với truyền thuyết vua lê Lợi trả gươm báu cho Rùa thần. Theo truyền thuyết này, trong một lần vua Lê Lợi dạo chơi trên thuyền, bỗng một con rùa vàng nổi lên trên mặt nước đòi vua trả gươm báu mà Long Vương cho mượn để đánh đuổi quân Minh xâm lược.

Bo-ho-Hoan-Kiem-cach-day-130-nam-trong-nhu-the-nao-8

Sau khi nhà vua trả gươm, rùa thần liền lặn biến mất. Từ đó hồ được lấy tên là hồ Hoàn Kiếm. Tên hồ còn được lấy để đặt cho một quận trung tâm Hà Nội (quận Hoàn Kiếm). 

Hồ Hoàn Kiếm có vị trí kết nối giữa khu phố cổ gồm các phố Hàng Ngang, Hàng Đào, Cầu Gỗ, Lương Văn Can, Lò Sũ... với khu phố Tây do người Pháp quy hoạch cách đây hơn một thế kỷ là Bảo Khánh, Nhà thờ, Tràng Thi, Hàng Bài, Đinh Tiên Hoàng, Tràng Tiền, Hàng Khay, Bà Triệu. Xung quanh hồ có nhiều danh lam thắng cảnh như tháp Rùa, đền Ngọc Sơn, cầu Thê Húc, đài Nghiên, tháp Bút...

Bo-ho-Hoan-Kiem-cach-day-130-nam-trong-nhu-the-nao-9

Thời gian từ năm 1888 - 1895, thực dân Pháp đẩy mạnh quy hoạch Hà Nội, ở khu vực trung tâm, họ xây dựng khu phố riêng mà người dân thời ấy gọi là phố tây (phía Nam) để phân biệt với 36 phố phường (phía Bắc). Hồ Hoàn Kiếm trở thành nơi phân cách giữa hai khu phố này. 

Hơn 100 năm trước, nhìn toàn cảnh Hồ Gươm từ trên cao có thể phân rõ hai khu phố bởi kiến trúc khác nhau, thấy cầu Long Biên ở phía xa, các bãi bồi ven sông Hồng còn hoang sơ. Do tốc độ đô thị hoá, khu phía Bắc ngày nay phát triển sầm uất chẳng kém phía Nam.

Bo-ho-Hoan-Kiem-cach-day-130-nam-trong-nhu-the-nao-0

Bên hồ Hoàn Kiếm xưa (đầu đường Đinh Tiên Hoàng ngày nay) từng tồn tại ngôi chùa Báo Ân bề thế nhì Hà thành vào thế kỷ 19. Chùa Khánh thành năm 1847, dưới thời vua Thiệu Trị, có gần 200 gian, 36 nóc, nằm trên vị trí đắc địa, mặt hướng ra hồ. Nhưng vào cuối thế kỷ 19, chùa bị phá bỏ xây bưu điện, ngân hàng trong cơn lốc quy hoạch của thực dân Pháp.

Dưới đây, Sống Đẹp xin tổng hợp lại một số hình ảnh bờ hồ Hoàn Kiếm cách đây 130 năm:

Bo-ho-Hoan-Kiem-cach-day-130-nam-trong-nhu-the-nao-7
Bên bờ hồ Hoàn Kiếm, Hà Nội thập niên 1890. Nhà thờ Lớn (xây năm 1884-1886) nằm bên kia bờ hồ, góc trái. Ảnh: Bunum.univ-cotedazur.fr
Bo-ho-Hoan-Kiem-cach-day-130-nam-trong-nhu-the-nao-6
Người dân địa phương hóng mát bên bờ hồ. Hậu cảnh là đền Ngọc Sơn và cầu Thê Húc
Bo-ho-Hoan-Kiem-cach-day-130-nam-trong-nhu-the-nao-5
Cảnh đánh bắt cá trên hồ Hoàn Kiếm, bên kia hồ là khu nhà cạnh quảng trường Paul Bert
Bo-ho-Hoan-Kiem-cach-day-130-nam-trong-nhu-the-nao-4
Nhóm người Pháp thư giãn bên hồ. Phía xa là Tháp Rùa
Bo-ho-Hoan-Kiem-cach-day-130-nam-trong-nhu-the-nao-3
Quảng trường Paul Bert nhìn từ phía chi nhánh Ngân hàng Đông Dương, góc Lê Thạch - Ngô Quyền ngày nay. Ngoài nhà Kèn (nay vẫn còn) ở quảng trường thời điểm này còn một tòa nhà khác kiến trúc khá lạ mắt
Bo-ho-Hoan-Kiem-cach-day-130-nam-trong-nhu-the-nao-2
Cầu Thê Húc vào đền Ngọc Sơn
Bo-ho-Hoan-Kiem-cach-day-130-nam-trong-nhu-the-nao-1
Tháp Bút và cổng đền Ngọc Sơn nhìn từ đại lộ Francis Garnier, nay là đường Đinh Tiên Hoàng
Bo-ho-Hoan-Kiem-cach-day-130-nam-trong-nhu-the-nao-00
Một góc bờ hồ Hoàn Kiếm thập niên 1890

Trải qua thăng trầm của thời gian, sự biến đổi của lịch sử, nhiều thế hệ đã trở thành người thiên cổ, dấu xưa mờ nhạt nhưng câu ca thì vẫn còn nguyên vẹn: 

Rủ nhau xem cảnh Kiếm Hồ

Xem cầu Thê Húc, xem chùa Ngọc Sơn

Đài Nghiên, Tháp Bút chưa mòn

Hỏi ai gây dựng nên non nước này...

Xem thêm: Loạt ảnh cổ xưa về TP Vinh cách đây 100 năm: Phố xá đông đúc, nhiều công trình cao tầng hiện đại

Bình luận
Mới nhất
Vui lòng để bình luận.

Đọc thêm

Những hình ảnh Nam Kỳ ở giai đoạn 1898 - 1905 được sưu tầm từ nhiều nguồn dữ liệu khác nhau sẽ giúp độc giả hình dung được khung cảnh Nam Kỳ trong quá khứ.

Dấu ấn Nam Kỳ xưa qua loạt ảnh quý: Khung cảnh thanh bình, con người dễ mến
0 Bình luận

Loạt ảnh Việt Nam từ những năm 1898 – 1926 khiến người xem không khỏi bồi hồi, xúc động nhớ về khoảng thời gian đã qua.

'Xuyên không' về Việt Nam những năm 1898 – 1926 qua loạt ảnh hiếm có
0 Bình luận

Vốn là một trong những cây cầu nổi tiếng và lâu đời nhất Thủ đô, ít ai biết những hình ảnh thuở ban sơ của cầu Long Biên như thế nào.

Ngắm loạt ảnh xưa hiếm có về cầu Long Biên, Hà Nội
0 Bình luận

PC Right 1 GIF

Bài mới

Nam sinh đưa em đến điểm thi nhờ người trông hộ đã trúng tuyển vào trường THPT top đầu Hà Nội

Nam sinh Nguyễn Mạnh Đức từng được biết đến với khoảnh khắc đưa em gái đến điểm thi nhờ anh chị tình nguyện viên trong hộ để vào thi lớp 10 đã trúng tuyển vào trường THPT top đầu Hà Nội.

Hải An
Hải An 21 giờ trước
Tin vui: Toàn dân được khám sức khỏe định kỳ miễn phí từ năm 2026

Từ năm 2026, người dân sẽ được khám sức khỏe định kỳ miễn phí ít nhất một lần mỗi năm, theo dự thảo Nghị quyết của Bộ Chính trị đang được xây dựng.

Hải An
Hải An 22 giờ trước
Ông ngoại Hà Nội một tay chăm cháu 7 tháng tuổi từ A đến Z khiến cộng đồng mạng trầm trồ

Nhìn khoảnh khắc ông ngoại U70 chăm sóc cháu nhỏ từ bế ru, cho ăn, quấy cháu,… đến chơi cùng cháu cả ngày với thái độ ân cần, yêu thương khiến ai cũng xúc động và ngưỡng mộ.

Hải An
Hải An 2 ngày trước
Cảnh sát Hà Nội huy động ca nô giải cứu nữ sinh viên chới với dưới sông Hồng

Nhận được thông tin một nữ sinh viên nhảy cầu Vĩnh Tuy, chới với dưới dòng nước xiết ở sông Hồng, Cảnh sát PCCC&CNCH đã kịp thời huy động ca nô để giải cứu.

Đăng Dương
Đăng Dương 2 ngày trước
Khoảnh khắc ấm lòng: CSGT kịp thời hỗ đưa tài xế đột quỵ trên cao tốc đi cấp cứu

Phát hiện tài xế xe cẩu bất tỉnh trong cabin trên cao tốc Pháp Vân – Cầu GIẽ, CSGT đã ngay lập tức mở đường, hỗ trợ đưa nạn nhân tới bệnh viện cấp cứu.

Đăng Dương
Đăng Dương 3 ngày trước
Không chờ đủ thủ tục, bác sĩ quyết định phẫu thuật khẩn cấp cho chàng trai “vô danh, ví rỗng”

Chàng trai 20 tuổi nhập viện trong tình trạng hôn mê sâu, không giấy tờ, không người thân. Không chờ đủ thủ tục, các bác sĩ quyết định mổ khẩn cầu để cứu người trong thời gian vàng.

Hải An
Hải An 5 ngày trước
Người dân Quảng Ngãi mở rộng vòng tay san sẻ chỗ ở với cán bộ từ Kon Tum chuyển về

Thấy các cán bộ Kon Tum mới chuyển về chưa có chỗ ở, người dẫn Quảng Ngãi đã mở rộng vòng tay giúp đỡ, chào đón, giúp họ nhanh chóng ổn định cuộc sống và công việc.

Thanh Tú
Thanh Tú 6 ngày trước
Không chỉ kịp thời đưa cháu bé tai nạn đi cấp cứu chiến sĩ CSGT còn hỗ trợ viện phí

Phát hiện cháu bé bị tai nạn giao thông khi đang trên đường làm nhiệm vụ, chiến sĩ đội CSGT số 6 (CATP Hà Nội) đã kịp thời đưa nạn nhân đi cấp cứu và hỗ trợ một phần viện phí.

Hải An
Hải An 7 ngày trước
Giao hàng gặp trời mưa, nam shipper nhanh tay dọn đậu phộng giúp chủ nhà

Giao hàng gặp trời mưa, thấy nhà chỉ có người già và trẻ nhỏ, nam shipper liền nhanh tay gom đậu phộng giúp. Hành động ấm lòng khiến dân mạng tấm tắc khen ngợi.

Hải An
Hải An 7 ngày trước
Ấm lòng trước khoảnh khắc loạt ô tô che chắn cho xe máy qua cầu lúc mưa to gió lớn ở Hà Nội

“Những lúc này, tôi chỉ mong xe mình to hơn để che được nhiều người hơn”, chia sẻ của tài xế xe tải khiến nhiều người xúc động.

Hải An
Hải An 02/07
CSGT Lâm Đồng kịp thời hỗ trợ sản phụ sinh con an toàn trên đường

Vào khoảng 4h50 ngày 1/7, trong lúc tuần tra giao thông, CSGT Lâm Đồng đã kịp thời phát hiện và hỗ trợ một sản phụ chuyển dạ sinh con ngay trên xe đặc chủng.

Hải An
Hải An 02/07
3 cuộc đời được hồi sinh nhờ nghĩa cử hiến tạng cao đẹp

Sau tai nạn giao thông, một người phụ nữ ở TP.HCM được xác định chết não, gia đình đã quyết định hiến tạng, đem lại sự sống cho 3 bệnh nhân đang nguy kịch.

Hải An
Hải An 01/07
Bé gái bị co giật trên chuyến bay được bác sĩ cấp cứu kịp thời

Trên chuyến bay từ TP.HCM đến Hà Nội, một bé gái xuất hiện tình trạng co giật do hạ canxi máu - một rối loạn điện giải nguy hiểm, đã được các bác sĩ có mặt tái đó hỗ trợ cấp cứu thành công.

Hải An
Hải An 30/06
Lớp học bơi miễn phí suốt gần một thập kỷ giữa lòng Cần Thơ

Cứ vào dịp hè các bạn học sinh có hoàn cảnh khó khăn tại Cần Thơ lại rủ nhau đến lớp học bơi miễn phí của cô Quý tại hồ bơi Nhiệt điện Trà Nóc.

Ấm lòng 900 suất ăn mời thí sinh, phụ huynh trong kỳ thi tốt nghiệp THPT 2025

Hội phụ nữ xã Trung Giã, Xuân Giang, huyện Sóc Sơn, Hà Nội đã nấu gần 900 suất ăn miễn phí để mời thí sinh và phụ huynh trong ngày diễn ra kỳ thi tốt nghiệp THPT 2025.

Hải An
Hải An 27/06
PC Right 1 GIF
Đề xuất