Thú vị với những chiếc tem phiếu đi chợ, phiếu đi đường của Việt Nam cách đây 40 năm trước

Trong những ngày này, nhân dân cả nước ta đang gồng mình để cùng nhau chống lại đại dịch Covid-19. Vì vậy mà trên khắp mạng xã hội đâu đâu cũng thấy mọi người khoe ảnh thẻ đi chợ theo ngày hay giấy đi đường trong lúc thành phố đang thực hiện giãn cách xã hội. Với các bạn trẻ thuộc thế hệ 8X, 9X và 10X thì thẻ đi chợ là một điều xa lạ, nhưng đối với các thế hệ trước sinh ra và lớn lên trong thời chiến thì đây là một điều bình thường. 

Trước khi có dịch bệnh, mọi người có thể đi chợ bất cứ lúc nào, bất cứ thời điểm nào, khi đi ra đường đều được đi tự do không cần phải thông qua các chốt kiểm dịch và xuất trình giấy thông hành. Nhưng trong thời điểm hiện tại, việc hạn chế ra đường khi không thực sự cần thiết là điều hết sức quan trọng để tránh nguy cơ lây nhiễm cho chính bản thân mình và những người xung quanh. Nhiều người do có đặc thù công việc như kinh doanh các mặt hàng thiết yếu mà vẫn có người phải ra đường. Vì vậy, cần sử dụng đến các tờ giấy như giấy đi đường, giấy đi chợ để đảm bảo các yêu cầu về giãn cách.

Mới đây, một cư dân mạng đã chia sẻ về hình ảnh những chiếc tem phiếu và giấy đi đường từ cách đây mấy chục năm. Tuy rằng đã ố vàng theo thời gian nhưng chúng như một nhân chứng lịch sử về một thời kỳ đã qua của dân tộc.

Trong đó đáng chú ý là tờ giấy đi đường được Ty công an Sông Bé (ty là sở ngày nay, còn Sông Bé hiện là 2 tỉnh Bình Dương và Bình Phước) cấp cho Phan Thị Phụng (34 tuổi) ở Chánh Nghĩa, tỉnh Sông Bé được phép đi đến 28/15 Lương Văn Can, Phường 19, huyện (quận 8, Thành phố Hồ Chí Minh).

Trong thời gian Thủ đô Hà Nội của chúng ta thực hiện giãn cách xã hội, các mẫu giấy đi đường đã được đưa vào sử dụng, trên đó chủ yếu thông tin về người được ra đường, mục đích, lý do và xác nhận của cơ quan làm việc. Còn tờ giấy đi đường năm 1979 lại có khá nhiều chi tiết, ngoài lý do, thời gian thì còn có cả dấu vân tay của ngón cái và ngón trỏ. Ngoài ra, còn một loại phiếu rất quan trọng, được các gia đình xem như “vàng” và cất giấu cẩn thận đó là tem phiếu. 

Tem phiếu là những mảnh giấy nhỏ, trên đó ghi tên các mặt hàng thiết yếu được nhà nước phân phối cho người dân. Sau đó, người dân phải chờ đợi, có thể lên đến vài tháng mới có được món đồ mà mình cần. Đặc biệt là tem phiếu mua lương thực được các gia đình nâng niu, giữ gìn cẩn thận vì nó là nguồn sống của cả gia đình. Trên đó có ghi rõ nhân khẩu, lượng lương thực và thực phẩm được phép mua. Trong ký ức của những người thuộc thế hệ 6X, 7X thì việc xếp hàng chờ đến lượt nhận hàng phân phối từ thực phẩm, gạo, dầu, nước mắm, đồ dùng sinh hoạt vẫn còn in đậm như mới ngày hôm qua.

Thời bao cấp việc buôn bán vẫn còn nhiều hạn chế nên phải sử dụng tem phiếu. Trên đó sẽ quy định số lượng, loại hàng hóa, diện ưu đãi, ưu tiên… Ngoài ra, nó cũng căn cứ vào công việc, nghề nghiệp để phát tem phiếu với chế độ riêng.

Ngày nay, dưới sự phát triển của công nghệ hiện đại, những tờ giấy đi đường hay phiếu mua lương thực đã không còn cần thiết. Tuy nhiên, với nhiều gia đình nó vẫn được nâng niu và giữ gìn như báu vật vì chúng mang lại giá trị kỉ niệm rất đáng trân trọng. Nhiều bạn trẻ thuộc thế hệ ngày nay khi xem ảnh cũng phần nào hiểu được cuộc sống thời bao cấp cách đây 40 năm diễn ra như thế nào. 

Theo tài khoản có tên Minh Anh : “Mình được nghe bà kể nhiều về những ngày bao cấp, hầu hết mọi giao dịch từ nhu yếu phẩm, thực phẩm… đều thực hiện theo chế độ tem – phiếu nhưng bây giờ mới được nhìn thấy tận mắt, hồi xưa chữ của các cụ cũng rất đẹp luôn”.

“Giờ đưa những tấm phiếu này cho các cụ xem, chắc chắn các cụ sẽ cảm thấy xúc động, nhớ về những ngày đã qua. Hà Nội đang ở những ngày giãn cách vì dịch bệnh, được phát thẻ đi chợ để đảm bảo giãn cách. Mình phải lưu lại để sau này kể cho con cháu nghe”, bạn Hà Trần bày tỏ.

Xem thêm: Tết Trung thu qua bài viết trên báo Thiếu Nhi trước năm 1975