Không chạy theo các phương pháp giáo dục "thiên tài", nhiều người Nhật chọn cách nuôi dạy những em bé khỏe mạnh và hạnh phúc. Ở xứ sở hoa đào, hai phương pháp giáo dục trẻ nổi tiếng bậc nhất là 'cái ôm 8 giây' và '5 phút thủ thỉ' của giáo sư Makoto Shichida. Đây là triết lý dạy con không chỉ giúp truyền đạt tình yêu vô bờ bến của bố mẹ đến trẻ mà còn giúp các em trở nên ngoan ngoãn, vâng lời.
Dù phương pháp Shichida là để nuôi dạy con cái, nhưng nó lại hướng đến các bậc phụ huynh nhiều hơn. Ở đó, cha mẹ là những người học phương pháp này và là người thực hiện nó, nếu làm đúng thì phương pháp này có thể rèn luyện phẩm chất của một đứa trẻ, khơi dậy lòng trắc ẩn, dạy trẻ cách hợp tác và chân thành với người khác.
Phương pháp Shichida giúp trẻ cảm nhận được tình yêu của bố mẹ
Ở Nhật Bản, những người bố thường là lao động chính, họ đi làm từ sáng sớm đến tối muộn, rất ít khi dành thời gian cho con. Dù vậy, họ vẫn cố gắng dành vài tiếng đồng hồ lúc tối muộn để ru con ngủ hoặc đọc truyện cho con, tâm tình thủ thỉ với con hoặc chia sẻ về ước mơ của mình. Đây chính là thời điểm tuyệt vời để các ông bố, bà mẹ thể hiện tình cảm với con và thực hiện phương pháp Shichida.
Theo các nhà khoa học, con người có 5 sóng não là Gamma: sợ hãi; Beta: bình thường; Alpha: thư giãn nhẹ; Theta: thư giãn sâu; Delta: trạng thái ngủ. Trong đó, Theta là trạng thái thư giãn sâu trước khi ngủ, là lúc trẻ thường chập chờn, lim dim. Đây là lúc con người mở rộng tiềm thức, dễ tiếp nhận thông tin hiệu quả. Với trẻ em, đây là lúc mà những thông tin chúng nhận được lưu giữ vô thức vào não bộ.
Không chỉ Shichida, ngay cả nhà giáo dục nổi tiếng khác như Ibukai Masaru cũng khuyên rằng các bậc cha mẹ nên tận dụng thời điểm trước khi ngủ để gần gũi với con. Họ có thể hát ru con, trò chuyện hoặc khuyên nhủ, thường sẽ đem lại hiệu quả rất lớn.
Đây là phương pháp sử dụng những lời lẽ yêu thương, truyền đạt mong muốn tích cực của phụ huynh cho con, góp phần điều chỉnh những nét tính cách không tốt ở chúng. Đây cũng là cách cải thiện chức năng não bộ của trẻ, tăng cường trí nhớ, tác động khiến những đứa trẻ tự ti thành tự tin, nhiệt huyết.
Thực hành '5 phút thủ thỉ'
Để thực hiện phương pháp này, các bố mẹ cần làm như sau:
1. Thủ thỉ chính: [Tên của bé], bố/mẹ biết hiện giờ con đang ngủ rất ngon, nhưng một phần trong não con vẫn còn thức và lắng nghe những điều bố/mẹ đang nói với con. Rồi con sẽ nhớ tất cả mọi điều bố/mẹ nói.
2. Thủ thỉ về tình yêu thương: [Tên của bé], bố/mẹ thương con nhiều lắm. Con là một đứa trẻ rất ngoan. Bởi vì con lúc nào cũng vui vẻ và lễ phép, bố/mẹ thương con rất nhiều.
3. Thủ thỉ về mối liên hệ giữa bố/mẹ và con: Bố/mẹ lúc nào cũng ở bên con nên con sẽ không bao giờ phải cảm thấy cô đơn hay lo lắng về điều gì hết.
4. Thủ thỉ về sự thay đổi mà bạn mong muốn ở con: [Tên của bé], con là một đứa trẻ thông minh/thiên tài/sáng dạ/... Con sẽ có thể tự thay đổi...
5. Cuối cùng, hãy kết luận bằng nêu ra những lợi ích khi con tự thay đổi và nghe lời.
Khi thực hiện, tốt hơn hết là thủ thỉ với con mỗi tối trong vòng 5 phút sau khi con vừa ngủ. Hãy nhớ rằng, mọi chuyện không phải ngày một ngày hai mà hiệu quả được, do đó bậc phụ huynh nên kiên nhẫn làm các bước trên đều đặn và liên tục. Không nói nhiều hơn 4 lời thủ thỉ mỗi lần, và những lời tâm tình này vào thực tế, hợp lý.
Thực hiện 'cái ôm 8 giây'
Theo các nhà nghiên cứu, việc ôm ấp có thể tiết ra hormone hạnh phúc, thường được gọi là Serotonin. Serotonin là chất dẫn truyền thần kinh trong não bộ, loại bỏ đi cảm giác căng thẳng, lo lắng và thay thế bằng cảm giác an toàn, thư giãn.
Đây là "phần thưởng" giúp trẻ học cách độc lập và tự chủ, cách thực hiện cũng vô cùng đơn giản. Khi bé hoàn thành công việc nhà mà bố mẹ giao, chẳng hạn như tưới cây, dọn đồ chơi,... hãy ôm bé vào lòng và thì thầm những lời khen ngợi. Tốt hơn hết, hãy ôm bé tối thiểu 8 giây, nhờ đó tình yêu của cha mẹ sẽ truyền tới các con.
Các cha mẹ cần lưu ý, phương pháp 'cái ôm 8 giây' sẽ không hiệu quả nếu bé làm công việc một cách qua loa, hoặc chúng ta thực hiện ôm và khen ngợi bé hời hợt. Nếu bé còn sai sót, hãy nhẹ nhàng khuyên nhủ, tôn trọng và tin tưởng vào khả năng của bé.
Bên cạnh đó, các phụ huynh Nhật Bản cũng dạy con họ thói quen sinh hoạt thường ngày "ngủ sớm, dậy sớm và ăn sáng". Đây là thói quen cần được rèn luyện khi trẻ mới chào đời, duy trì nó như một yếu tố quan trọng để rèn tính tự lập cho con. Họ khuyến khích con trẻ dậy sớm, đi dạo hay tập thể dục, vui đùa dưới nắng mặt trời để khỏe mạnh hơn.
Theo các bác sĩ ở Nhật Bản, khái niệm "bộ não buổi sáng" rất quan trọng đối trẻ em, ngay từ khi chúng còn là trẻ sơ sinh. Lý giải điều này, các bác sĩ cho rằng, nếu ngay từ nhỏ, trẻ được tắm nắng và vận động nhiều vào buổi sáng (hoặc trưa) thì não bộ của trẻ sẽ được kích thích nhờ sự tiếp xúc của 5 giác quan, giúp sản sinh ra serotonin. Nhờ bí kíp này, hầu hết những đứa trẻ ở Nhật Bản đều "ăn ngon, ngủ kĩ" và rất khỏe mạnh, vui vẻ.
Dạy con động lòng trắc ẩn từ chuyện của cậu bé 8 tuổi khởi nghiệp bán bánh quy gây quỹ từ thiện