Vì sao 23 tháng Chạp phải thả cá chép?

Trong lễ cúng ông Công ông Táo, các gia đình không chỉ chuẩn bị mâm cúng tươm tất mà còn phải chuẩn bị cả cá chép để thả. Tại sao vậy?

Đỗ Thu Nga
Sống Đẹp
Nguồn: Internet

Lễ cúng ông Công ông Táo là một trong những lễ cúng rất quan trọng trong tháng Chạp (tháng cuối cùng của năm theo âm lịch). Tuy nhiên, cho đến nay vẫn còn không ít người chưa biết tại sao cần phải làm lễ cúng ông Công ông Táo trong ngày 23 tháng Chạp?

Theo sự tích dân gian, hằng năm cứ vào ngày 23 tháng Chạp, các vị Táo Quân sẽ cưỡi cá chép bay về trời để trình báo các công việc lớn nhỏ xảy ra trong gia đình với Ngọc Hoàng. Cho đến đêm Giao thừa thì các vị Táo Quân lại hạ phạm về các gia đình tiếp tục công việc cai quản chuyện bếp núc....

Theo quan niệm của người Trung Quốc, 3 vị Táo Quân là Thổ Công, Thổ Địa, Thổ Kỳ. Còn với văn hóa tín ngưỡng người Việt, 3 vị Táo Quân là thần Đất, thần Nhà, thần Bếp núc. 

Khi cúng tiễn các vị Táo Quân lên đường lên Thiên đình thì các gia đình sẽ chuẩn bị 3 con cá chép. Đây được xem là phương tiện để các vị Táo Quân di chuyển. Và nhiều người vẫn thắc mắc tại sao lại phải cúng Táo Quân bằng cá chép, tại sao phải thả cá chép trong ngày 23 tháng Chạp?

vi-sao-23-thang-chap-phai-tha-ca-chep-0

Theo lý giải của Giáo sư, tiến sĩ Nguyễn Chí Bền - Ủy viên Hội đồng di sản văn hóa Quốc gia, đây là thói quen được duy trì từ lâu. Bởi trong tâm thức dân gian, cá chép sẽ hóa rồng, sau đó rồng sẽ bay lên trời. Vì thế cá chép là phương tiện duy nhất để Táo quân lên trời. 

Còn theo quan niệm dân gian phương Đông, "cá chép vượt vũ môn" tượng trưng cho sự đoàn kết, sức mạnh, ý chí nỗ lực, kiên cường vượt khó, vươn tới thành công, thịnh vượng.

Tương truyền rằng, cá chép khi muốn trở thành con rồng phải qua 3 kỳ thi. Mỗi kỳ thi như vậy là lên gần trời hơn một chút, phải qua những ghềnh thác cao. Bài thứ nhất là phải búng đuôi qua một cái thác cao, hiểm trở. Khi cá chép búng qua được thì đuôi thay đổi, có sức mạnh hơn. Qua bài thứ 2, sóng gió mưa vần vũ dữ dội hơn nhưng cá chép vẫn vượt qua. Lúc này, một nửa mình cá chép đã hóa rồng. Sau khi bắn qua được bài thi thứ 3 thì toàn thân cá chép hóa thành rồng".

Theo chia sẻ của Giáo sư, tiến sĩ Ngô Đức Thịnh - Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu và Bảo tồn văn hóa tín ngưỡng Việt Nam, Tết ông Công ông Táo là một Tết riêng, nhưng thực chất nó là mở đầu cho Tết Nguyên đán. Theo quan niệm, ông Công ông Táo trong mỗi gian bếp của gia đình, do đó, những việc tốt, xấu, hòa thuận hay không của gia đình ông Công ông Táo đều nắm rất rõ.

Giáo sư Thịnh cho rằng, ý nghĩa giáo dục của ngày này là mọi người sống như nào để khi Táo Quân về chầu trời sẽ nói những điều tốt đẹp về gia đình. Từ đó các quan thần linh thổ địa phù hộ cho gia chủ. 

Theo sách Việt Nam phong tục, người Việt quan niệm, 3 vị Thần Táo định đoạt phước đức cho gia đình. Phước đức này do việc làm đúng đạo lý của gia chủ và những người trong nhà. bàn thờ thường đặt gần bếp, trên có bài bị thờ viết bằng chữ Hán.

Đến 23 tháng Chạp là ngày Táo Công lên chầu trời, có nơi gọi là "Tết ông Công". Lễ cúng có cá chép vì người Việt cho rằng cá này hóa rồng, đưa ông Táo về trời.

Theo quan niệm dân gian, cá chép phải được thả trước giờ Ngọ (12h trưa ngày 23 tháng Chạp) mới kịp lên thiên đình. Nhiều gia đình thường lựa chọn sông, suối, hồ nước gần nhà để thả cá. Tuy nhiên, thả cá thế nào cho đúng ý nghĩa cũng là vấn đề được mọi người lưu tâm.

Khi thả cá chép, người dân nên chọn khu nước sạch, thuận lợi cho cá sinh sống. Khi thả cần từ từ, nhẹ nhàng đưa cá xuống sông hồ để nó có cơ hội sống cũng là hành động thể hiện sự thành kính, thiêng liêng, mang đến những điều tốt lành.

Trước khi cúng ông Công ông Táo thì cần chọn cá chép đỏ. Sau khi mua về nhà thả vào bát nước sạch, thả thêm 1 cọng rêu nhỏ vào bát nếu mua cá trước thời gian cúng lâu. Khi cúng đặt bát cá ở mâm cúng. Sau khi cúng xong mang cá ra sông, hồ, suối để phóng sinh.

Cúng ông Công ông Táo giờ nào là tốt nhất?

Đang tải bình luận...

Đọc thêm

Cúng Giao thừa là một trong những nghi lễ quan trọng nhất của người Việt vào khoảnh khắc đất trời chuyển giao từ năm cũ sang năm mới. Để nghi lễ được trọn vẹn thì cần có những bài văn khấn chi tiết, chính xác nhất.

Trọn bộ những bài văn khấn giao thừa 2021 chính xác nhất theo Văn khấn cổ truyền Việt Nam
0 Bình luận

Văn khấn rước ông bà tổ tiên về ăn Tết cùng con cháu là 1 phần không thể thiếu để thể hiện lòng biết ơn, hiếu thảo với ông bà tổ tiên đã khuất, các gia đình thường chuẩn bị mâm lễ cúng vào chiều 30 tháng Chạp.

Văn khấn rước ông bà tổ tiên về nhà ăn Tết ngày 30 tháng Chạp chi tiết nhất
0 Bình luận

Sau lễ cúng giao thừa thì lễ cúng mùng 1 Tết Nguyên đán Tân Sửu 2021 cũng rất quan trọng. Lễ này là lễ cúng cầu mong ông bà tổ tiên ban phước lành, may mắn cho gia đình trong năm mới.

Trọn bộ văn khấn mùng 1 Tết Nguyên đán Tân Sửu 2021 chi tiết nhất
0 Bình luận

img

Bài mới

Nữ shipper Nghệ An được nhà hảo tâm giấu tên tặng 20 triệu đồng sau khi đánh rơi trong lúc đi giao hàng

Chị Vũ Thị Hoài (33 tuổi, Nghệ An) mới đây đã được một nhà hảo tâm giấu tên tặng 20 triệu đồng sau khi đánh rơi túi tiền trong lúc chở con gái 10 tháng tuổi đi giao hàng.

Đăng Dương
Đăng Dương 4 ngày trước
Cô gái Việt và mối nhân duyên đặc biệt với 'bà ngoại' ở Pháp

Từ khi gặp cụ bà 86 tuổi tại Pháp, cuộc sống của cô gái Việt - Nguyễn Trang đã thay đổi rất nhiều. Bà dành tình thương, chăm sóc Trang như bà ngoại chăm sóc cháu gái, khiến cô vô cùng cảm động và hạnh phúc.

Hải An
Hải An 5 ngày trước
78win lan tỏa hơi ấm nghĩa tình

Nghệ An những ngày cuối năm vẫn còn ngổn ngang dấu vết của những  cơn bão vừa đi qua. Con đường làng bị bùn đất phủ loang lổ, những hàng rào đổ nghiêng, mái tôn nhà dân bị gió cuốn bật tung từng mảng. Mùi ẩm lạnh của mưa và những đêm mất ngủ vì gió rít như vẫn còn đọng lại trên đôi mắt của người dân nơi đây. Cả vùng quê hiền lành vốn bình yên lại phải trải qua thêm một lần thử thách nghiệt ngã của thiên nhiên.

Hải An
Hải An 12/12
Phép màu của sự tử tế: Cô gái trẻ ở Phú Thọ giữ được mạng sống nhờ 1 bình luận vu vơ trên mạng xã hội trong lúc tuyệt vọng

Chỉ một dòng bình luận vô thức trong lúc tuyệt vọng: “Ước gì Vingroup có thể hỗ trợ cho mình 1 chiếc máy thở nho nhỏ thôi, mình rất cần sự sống từ nó”, cô gái sinh năm 1994 đã có cơ hội được sống tiếp.

Ra mắt Ngôi nhà cựu lưu học sinh Việt Nam trường Đại học Sư phạm Nam Ninh (Trung Quốc)

Chiều 9/12, tại Hà Nội đã diễn ra buổi ra mắt Ngôi nhà cựu lưu học sinh Việt Nam trường Đại học Sư phạm Nam Ninh (Trung Quốc), nhằm kết nối cộng đồng cựu sinh viên, thúc đẩy hợp tác giáo dục giữa hai nước Việt – Trung.

Thanh Tú
Thanh Tú 09/12
Trúng số 18 tỷ, người đàn ông TP.HCM gửi 100 triệu mua gạo từ thiện tặng cho bà con khó khăn

Nhận 100 triệu đồng từ vị khách trúng số 18 tỷ, bà Thùy Dương góp thêm 38 triệu để mua 8 tấn gạo tặng cho bà con khó khăn.

Hải An
Hải An 08/12
Ấm lòng trước “núi gạo” của người dân Ninh Bình ủng hộ bà con vùng lũ miền Trung

Những ngày này, tại điểm tiếp nhận hàng hoá cứu trợ đồng bào vùng lũ miền Trung ở phường Nam Định (tỉnh Ninh Bình), người dân liên tục mang gạo cùng nhiều nhu yếu phẩm tới ủng hộ.

Xúc động khoảnh khắc chú rể đẩy xe lăn đưa cô dâu vào lễ đường

Khoảnh khắc chú rể đẩy xe lăn đưa cô dâu vào lễ đường, không chỉ cô dâu xúc động nghẹn ngào mà người thân, quan khách xung quanh cũng sut sùi lau nước mắt.

Thầy giáo vùng cao lội bùn, vượt sạt lở ôm chặt bó hoa để tặng đồng nghiệp nhân ngày 20/11

Con đường về trường sạt lở, trơn trượt, bùn ngập đến đầu gối nhưng thầy giáo vùng cao ở Đà Nẵng vẫn ôm chặt bó hoa để tặng các đồng nghiệp trong trường.

Hải An
Hải An 22/11
Thầy cô Gia Lai lội nước mang nhu yếu phẩm tiếp sức cho sinh viên trong Ngày Nhà giáo Việt Nam

Trường ngập sâu, hơn 500 sinh viên kẹt trong ký túc xá. Thầy cô lội nước lạnh, mang nhu yếu phẩm tiếp sức cho trò trong Ngày Nhà giáo Việt Nam.

Hải An
Hải An 21/11
Nữ điều dưỡng trong làng kịp thời cứu bé 19 tháng rơi xuống kênh

Một bé trai 19 tháng tuổi ở Quảng Trị được một nữ điều dưỡng gần nhà cứu sống sau khi ngừng tim, ngừng thở vì rơi xuống kênh nước trước mặt nhà.

Hải An
Hải An 18/11
Nhặt được ví chứa hơn 11 triệu đồng, 2 học sinh lớp 7 mang đến công an nhờ tìm người đánh rơi

Nhặt được chiếc ví chứa hơn 11 triệu đồng, 2 học sinh lớp 7 ở Khánh Hòa đã lập tức mang đến cơ quan công an nhờ tìm trả lại người đánh rơi.

Hải An
Hải An 17/11
Ấm áp buổi lễ “hấp hôn” của vợ chồng cụ ông 93 tuổi ở TP.HCM

Lễ kỷ niệm 60 năm ngày cưới của hai cụ ở TPHCM được tổ chức như một lễ cưới chính thức với các hoạt động rước dâu, trao nhẫn, rót rượu, phát biểu chúc mừng và dùng tiệc.

Hải An
Hải An 16/11
Chân dung “người hùng” áo đen lao xuống dòng nước lũ cứu người ở Đà Nẵng

Giữa dòng nước lũ cuồn cuộn, một nam thanh niên áo đen ở Đà Nẵng không ngần ngại lao xuống cứu người đàn ông đang chới với, khiến nhiều người xúc động và bày tỏ sự cảm phục.

Hải An
Hải An 06/11
Xúc động hình ảnh thầy cô ở Huế lội nước nấu cơm cho sinh viên trong cơn lũ

Giữa lúc giao thông tê liệt và đời sống bị đảo lộn, những hình ảnh thầy cô lội nước, nấu từng suất cơm nóng gửi đến sinh viên xa nhà đã sưởi ấm lòng người.

Hải An
Hải An 01/11
img
Đề xuất