Đăng nhập với Zalo
Đăng nhập qua Google
- Cộng đồng
-
Tin Vui Mỗi Ngày8 Thành viên · 7.896 Bài viết -
Người Truyền Cảm Hứng8 Thành viên · 2.437 Bài viết -
Lan Tỏa Yêu Thương9 Thành viên · 764 Bài viết -
Bài Học Cuộc Sống5 Thành viên · 5.095 Bài viết -
Sống An Lành5 Thành viên · 1.023 Bài viết -
Thế Giới Muôn Màu5 Thành viên · 4.349 Bài viết -
Góc Nhìn Tích Cực5 Thành viên · 1.482 Bài viết
Trần Nguyên Đán đã cố gắng giữ cơ nghiệp nhà Trần thế nào?
Trần Nguyên Đán là một trong những vị quan có tâm, có tầm. Khi nhà Trần bước vào thời kỳ suy vi, ông đã cố gắng vận dụng tài học và tài xem tử vi của mình để giữ cơ nghiệp. Thế nhưng, mọi sự không thành.
Trần Nguyên Đán thuộc dòng dõi Hoàng thân quốc thích nhà Trần, tổ 4 đời là Chiêu Minh Vương Trần Quang Khải (con vua Trần Thái Tông); ông nội là Văn Túc Vương Trần Đạo Tái học giỏi nổi tiếng.
Vào năm 14 tuổi, ông đỗ Bảng nhãn; thân phụ ông là Uy Túc công Trần Văn Bích giữ chức Nhập nội Thái bảo. Ông thích tìm hiểu về Đạo gia. Đặc biệt có tài xem tử vi. Tài này được truyền từ thời Huệ túc phu nhân. Ông cũng là người đặt nền móng sơ khai đầu tiên cho ngành thiên văn Việt Nam.
Tác phẩm "Bách thế thông kỉ thư" của Trần Nguyên Đán có ghi chép những nghiên cứu về thiên văn, chuyển động của các hành tinh cũng như các hiện tượng thiên văn dẫn đến những biến chuyển ở nhân loại từ cổ đại đến tận thời nhà Trần. Tiếc rằng, sau khi quân Minh đánh bại nhà Hồ đã hủy mất quyển sách quý giá này.
Sách "Nam ông mộng lục" của Hồ Nguyên Trừng có viết rằng: "Ông thông hiểu lịch pháp, thường xem sách thông kỷ trăm đời, ngược lên khảo đến Giáp Thìn vua Nghêu, vua Thuấn xuống nhà Tống, nhà Nguyên, vạch ra vận hành tiền độ của Mặt trăng, Mặt trời giao dung so với thời xưa rất phù hợp".
Ông còn tự đặt hiệu cho mình là "Băng Hồ Tử" mang ý nghĩa là người có tấm lòng trắng như tuyết. Ông làm quan đến Ngự sử Đại phu, là chức quan chuyên can gián vua.
Trần Nguyên Đán được biết đến là vị quan hết mực vì dân vì nước. Sinh thời, ông luôn cố gắng làm những việc có lợi nhất để giữ vững cơ nghiệp nhà Trần.
Sử chép, thời vua Dụ Tông, ông là người ham ăn chơi, không lo lắng cho xã tắc, cũng không có con nối dõi. Năm 1368, vua mất, cháu là Trần Nhật Lễ lên ngôi. Đây là con của Cung Túc vương Trần Nguyên Dục.
Về xuất thân của Trần Nhật Lễ, sử sách có chép rằng: Khi Trần Nguyên Dục lấy mẹ của Nhật Lễ thì bà đang mang thai với người họ Dương và sau này sinh ra Nhật Lễ.
Trong Đại Việt sử ký toàn thư có ghi chép: Nhật Lễ là "con người phường chèo tên là Dương Khương, mẹ của Nhật Lễ hiệu là Vương mẫu (khi ra làm trò có bản tuồng 'Vương mẫu hiến bàn đào', mẹ Nhật Lễ đóng vai Vương mẫu cho nên gọi thế) đương có thai, Dục ham sắc đẹp lấy làm vợ". "Ngày Vua, vì không có con, xuống chiếu đón NHật Lễ vào nối đại thống... Ngày 16 (tháng 6 năm Kỷ Dậu), Hiến Từ hoàng thái hậu sai người đón Nhật Lễ lên ngôi".
Khi ấy trong triều hầu như không ai đồng ý Nhật Lê đăng cơ. Vì không phải là con ruột của Cung Túc vương Trần Nguyên Dục. Song Hiến Từ Thái hậu lại muốn thực hiện theo đúng ý của vua Trần Dụ Tông.
sau khi lên ngôi, Trần Nhật Lễ rượu chè bê tha, ham chơi bỏ bê triều chính. Không chỉ thế Nhật Lễ còn muốn lấy lại họ Dương, gọi là Dương Nhật Lễ, khiến nhà Trần nguy cơ bị mất.
Trong Khâm định Việt sử thông giám cương mục có chép rằng: Nhật Lễ "ngày ngày rượu chè, dâm dật, trăm sự chơi bời, hay bày ra các trò tạp kỹ, thân cận suồng sã với lũ tiểu nhân, muốn đổi lại họ là Dương. Người tôn thất và các quan đều thất vọng".
Biết chuyện, Trần Nguyên Đán nhiều lần khuyên can Nhật Lễ, gửi cả tấu trình nhưng Nhật Lễ đều không đoái hoài. Biết nếu tiếp tục nhà Trần sẽ mất, Trần Nguyên Đán liền từ quan giúp Cung Định Đại Vương Trần Phủ (tức vua Trần Nghệ Tông sau này) tập hợp lực lượng.
Thái hậu Hiến Từ sau này cũng hối hận vì đã để Nhật Lễ lên ngôi. Bà tìm nhiều cách để thay người khác. Biết chuyện Nhật Lễ bèn hạ độc giết chết Thái hậu ở trong cung.
Lúc này, tôn thất nhà Trần không ai ngồi yên được. Tháng 9 Âm lịch năm 1370, một số Hoàng thân làm cuộc binh biến nhằm lật đổ Nhật Lễ nhưng bất thành. Nhật Lễ đưa quân đi truy bắt phản loạn nhà Trần ở khắp nơi, nhiều Hoàng thân bị xử tử khiến người người sợ hãi.
Lúc này, Trần Phủ có con gái được làm Hoàng hậu nên có ý không tham gia. Nhưng được Trần Nguyên Đán cùng Thiên Ninh công chúa (con vua Minh Tông) thuyết phục nên đồng ý tiếp tục xây dựng lực lượng. Cuối cùng, Trần Nguyên Đán cùng Thiên Ninh công chúa tập hợp các Hoàng thân nhà Trần thành một khối thống nhất.
Vào tháng 11 Âm lịch năm 1370, quân của các Tôn thất nhà Trần đánh vào kinh thành, bắt được Nhật Lễ, đưa Cung Định vương Trần Phủ lên ngôi, hiệu là Nghệ Tông.
Khi nhà Trần đã ổn định hơn, công chúa Thiên Ninh không màng danh lợi về Thái ấp của mình. Trần Nguyên Đán lập công lớn được phong làm Tư đồ phụ chính tương đương với Tể tướng. Đến đời vua Duệ Tông, ông được ban tước Chương Túc Quốc Thượng hầu.
Trong bối cảnh nhà Trần suy vi, Trần Nguyên Đán đã cố gắng chống giữ. Nguyễn Trãi đã mô tả tằng: "Vững tay lái trong cơn sóng gió, chống nhà siêu giữa lúc phong ba. Chỉ trong ít năm mà trong nước bình trị. Người trong nước đều khen là hiền tướng, từ đứa trẻ thơ đến người lính tốt cũng đều biết tiếng”.
Đọc thêm
Thời phong kiến, bề tôi, thần dân gọi vua là "bệ hạ", nhưng ở thời nhà Trần, vua xuống chiếu cho thiên hạ gọi mình với danh xưng lạ thường là "quốc gia".
Công chúa Thiên Ninh (Ngọc Tha) là người có công cứu nhà Trần khỏi bờ vực diệt vong. Nhưng khi được ghi công, ban chức, ban thưởng thì nàng không màng, chỉ xin về thái ấp ở ẩn.
Sử gia phong kiến thường chỉ trích vua Trần thất tín khi bắt Ô Mã Nhi đền tội bất chấp yêu cầu của triều Nguyên. Thậm chí còn đem so sánh việc Lê Thái Tổ tha cho quân Minh về nước sau này.
Bài mới
Mới đây, UBMTTQ tỉnh Quảng Ninh đã ra quyết định hỗ trợ khẩn cấp 10 tỷ đồng cho các tỉnh miền Trung bị thiệt hại bởi bão số 10 bao gồm Hà Tĩnh, Nghệ An, Thanh Hóa và Quảng Trị.
Với mong muốn sẻ chia một chút vất vả với những người thực nhiệm vụ khắc phục bão số 10, chủ nhà hàng tại Cửa Lò đã nấu 14 mâm cơm phục vụ miễn phí cho 140 người.
Chiến dịch kích cầu du lịch Quảng Ninh 2025 hứa hẹn mang đến nhiều trải nghiệm thú vị, trong đó du khách sẽ được tặng bia, chả mực Hạ Long, đặc sản nổi tiếng của vùng đất mỏ.
Theo đoạn clip ghi lại, một nữ sinh viên đột ngột ngất xỉu ngay trên xe buýt. Nữ tiếp viên nhanh chóng tiếp cận, sơ cứu và phối hợp cùng tài xế đưa hành khách đến bệnh viện kịp thời. Nhờ hành động tận tâm, có trách nhiệm của cả hai, sức khỏe của nữ sinh đã ổn định trở lại.
Cụ ông R Ông Ha Hoanh (78 tuổi, Lâm Đồng) trong lúc vào rừng hái nấm thì bị lạc. Sau nhiều ngày dầm mình dưới mưa giữa rừng cụ đã được lực lượng chức năng của phường tìm thấy.
Huế trở thành đô thị đầu tiên tại Việt Nam thí điểm hệ thống cọc tiền chai nhựa, theo đó người mua trả thêm 1.000 đồng và được nhận lại khi hoàn vỏ.
Bộ Chính trị đặt mục tiêu từ 2026 toàn dân được khám sức khỏe định kỳ miễn phí, đến 2030 miễn viện phí cơ bản theo quyền lợi bảo hiểm y tế.
Từ ngày 3/9, học sinh phổ thông, học viên giáo dục thường xuyên cấp trung học cơ sở, trung học phổ thông trong trường công lập sẽ được miễn học phí.
Buổi khai giảng đặc biệt tại Bệnh viện Ung bướu TP.HCM đã gây xúc động mạnh cho những người dõi theo các bé. Học sinh trong lớp học là những bệnh nhi đang điều trị tại Bệnh viện Ung bướu. Có nhiều em vừa truyền dịch vừa học.
Chỉ sau vài giờ đăng bài trên mạng xã hội, Hoàng Dũng đã nhận về gần 300 chiếc áo in hình cờ đỏ sao vàng để gửi tặng các bạn nhỏ vùng cao.
Hơn 2.500 người dân xã biên giới Yên Nhân (Thanh Hóa) đang bị cô lập, sơ tán do lũ quét, các cán bộ xã đã nỗ lực vượt sạt lở để phát quà 2/9 đúng hẹn cho bà con vui Tết Độc lập.
Sáng 30/8, sau buổi tổng duyệt diễu binh, mẹ con chị Thu Hoài cùng nhiều tình nguyện viên ở lại thu gom rác trên phố Kim Mã, Giảng Võ, góp phần giữ gìn môi trường xanh sạch trong ngày lễ lớn.
Thấy cư dân toàn Ecohome 1, phường Đông Ngạc (Hà Nội) bị cô lập do ngập nước, mất điện, người dân ở những tòa nhà xung quanh đã tổ chức nấu cháo, tiếp nước, sẻ chia khó khăn với những người hàng xóm.
Người dân theo dõi các buổi hợp luyện và lễ diễu binh, diễu hành 2/9 sẽ được cấp phát bánh, nước và nhu yếu phẩm miễn phí tại 40 điểm dọc các tuyến trung tâm.
Trong khi bão số 5 đổ bộ trực tiếp vào tỉnh Hà Tĩnh với mưa lớn, gió giật dữ dội, lực lượng Công an các địa phương đã không quản hiểm nguy, kịp thời có mặt tại những điểm nóng, cứu giúp người dân trong hoạn nạn.
Để hỗ trợ người dân tránh trú an toàn, nhiều khách sạn, nhà nghỉ, cơ sở lưu trú ở các phường, xã trên địa bàn tỉnh Hà Tĩnh đã mở cửa miễn phí để đón người dân sơ tán.