Giải mã lý do các pharaoh Ai Cập ngừng xây kim tự tháp: Vì sợ trộm cướp?

Các pharaoh Ai Cập đã xây dựng các kim tự tháp từ thời vua Djoser (trị vì 2630 đến 2611 trước Công nguyên) - người đã xây dựng một kim tự tháp bậc thang ở Saqqara, đến thời vua Ahmose I (trị vì 1550 đến 1525 trước Công nguyên) - người xây dựng kim tự tháp hoàng gia cuối cùng tại Abydos.

Ở Ai Cập cổ đại, việc xây dựng kim tự tháp dường như bắt đầu suy giảm sau triều đại của Ahmose. Thay vào đó, các pharaoh được chôn cất trong Thung lũng các vị vua gần thủ đô Thebes của Ai Cập cổ đại, ngày nay là Luxor ngày nay.

Ngôi mộ hoàng gia được xác nhận sớm nhất trong thung lũng được xây dựng bởi Thutmose I (trị vì 1504 đến 1492 trước Công nguyên). Vị vua tiền nhiệm của ông là Amenhotep I (trị vì từ 1525 đến 1504 trước Công nguyên) cũng có thể đã xây dựng lăng mộ của ông ở Thung lũng các vị vua, mặc dù đây là vấn đề gây tranh cãi giữa các nhà Ai Cập học.

Lí do dừng xây kim tự tháp

Kể từ sau triều đại pharaoh Ahmose, các vị vua Ai Cập được chôn cất tại Thung lũng các vị Vua gần thủ đô Thebes (nay là Luxor) của Ai Cập cổ đại.

Theo Live Science, nguyên nhân đầu tiên có thể là do mối lo ngại về an ninh. Các kim tự tháp khổng lồ trở thành địa điểm thu hút những kẻ đào mộ, do đó các vị vua Ai Cập chuyển sang phương pháp chôn cất thông thường dưới lòng đất.

“Kim tự tháp thường xuyên bị trộm 'ghé thăm' nên việc giấu những lăng mộ hoàng gia ở một thung lũng xa xôi, chắc chắn đóng vai trò nào đó", Peter Der Manuelian, giáo sư Ai Cập học tại Đại học Harvard, nói

"Ngay cả trước khi từ bỏ các kim tự tháp dành cho các vị vua, họ đã ngừng đặt phòng chôn cất bên dưới kim tự tháp. Kim tự tháp của vị vua cuối cùng - của Ahmose I, tại Abydos - có phòng chôn cất cách đó hơn 0,5 km, phía sau kim tự tháp , sâu hơn trong sa mạc, "Aidan Dodson, giáo sư Ai Cập học tại Đại học Bristol, cho biết.

Một ghi chép lịch sử có thể nắm giữ những manh mối quan trọng được viết bởi một người tên là Ineni, người phụ trách xây dựng lăng mộ của Thutmose I ở Thung lũng các vị vua. Ineni viết rằng "Tôi đã giám sát việc khai quật ngôi mộ trên vách đá - không ai nhìn thấy, không ai nghe thấy."

"Ghi chép này rõ ràng cho thấy rằng bí mật là một vấn đề cần cân nhắc lớn", Ann Macy Roth, giáo sư về lịch sử nghệ thuật và các nghiên cứu về tiếng Do Thái và Do Thái tại Đại học New York, cho biết.

Địa hình tự nhiên của Thung lũng các vị vua có thể giải thích tại sao nó nổi lên như một địa điểm ưa thích cho các lăng mộ hoàng gia. Nó có một đỉnh hiện được gọi là el-Qurn, trông hơi giống một kim tự tháp theo cách mà tất cả các lăng mộ hoàng gia được xây dựng trong thung lũng đều được đặt bên dưới kim tự tháp.

Thung lũng của các vị vua

Các Pharaoh có thể đã chọn được chôn cất trong Thung lũng của các vị vua để lăng mộ của họ được che giấu tốt hơn khỏi những kẻ trộm mộ. Đối với các pharaoh Ai Cập, kim tự tháp rất quan trọng vì nó là nơi "thăng thiên và chuyển đổi" sang thế giới bên kia, Mark Lehner, giám đốc và chủ tịch của Hiệp hội Nghiên cứu Ai Cập cổ đại, đã viết trong cuốn sách "Các kim tự tháp hoàn chỉnh: Giải đáp các bí ẩn cổ đại "

Địa hình của Luxor, nơi trở thành thủ đô của Ai Cập trong thời Tân Vương quốc (1550 đến 1070 trước Công nguyên) cũng có thể đóng một vai trò trong sự suy thoái của việc xây dựng kim tự tháp. Nói cách khác, cố đô có thể quá nhỏ và không đủ thách thức về mặt kiến ​​trúc để làm nơi xây dựng các kim tự tháp mới.

Những thay đổi tôn giáo nhấn mạnh đến việc xây dựng lăng mộ dưới lòng đất có thể là một lý do khác khiến người Ai Cập bỏ đi các kim tự tháp lớn. Trong thời kỳ Tân Vương quốc, khái niệm về cuộc hành trình ban đêm của nhà vua qua Netherworld đã trở nên cực kỳ phổ biến, và điều này đòi hỏi những kế hoạch phức tạp về những ngôi mộ được chôn dưới mặt đất. Những ngôi mộ dưới lòng đất được xây dựng thành Thung lũng các vị vua rất phù hợp với khái niệm này.

Trong khi các pharaoh ngừng xây dựng kim tự tháp, các tư nhân giàu có vẫn tiếp tục việc này. Ví dụ, một ngôi mộ 3.300 năm tuổi ở Abydos, được xây dựng cho một người tên là Horemheb, có một kim tự tháp cao 7 m ở lối vào, các nhà khảo cổ học đã công bố vào năm 2014.

Trong thiên niên kỷ đầu tiên trước Công nguyên, việc xây dựng kim tự tháp cũng trở nên phổ biến ở Nubia, một khu vực bao gồm khu vực ngày nay là Sudan và một phần của miền nam Ai Cập.

Người Nubia đã xây dựng các kim tự tháp cho cả hoàng gia và cá nhân. Lehner đã lưu ý trong cuốn sách của mình rằng có nhiều kim tự tháp khác được xây dựng cho các cá nhân. Những người cai trị Nubia tiếp tục xây dựng các kim tự tháp cho đến khoảng 1.700 năm trước.

Đọc thêm: Ăn cùng xác ướp Ai Cập cổ đại - "bữa tối mang hương vị lịch sử đích thực"