Là nỗi ám ảnh cả tuổi thơ nhưng liệu có ai biết "ông ba bị" là gì?

Ông ba bị - hung thần của biết bao thế hệ "con nít" khiến trẻ em cứ nghe đến là bị... ám ảnh. Vậy ông ba bị là ai, tại sao khiến trẻ con sợ như vậy?

Thùy Nguyễn Theo dõi
Sống Đẹp
Nguồn: Internet

Hầu như mỗi khi trẻ con quấy khóc hay nghịch ngợm quá đà, người lớn sẽ mang các nhân vật đáng sợ ra để đe dọa như ngáo ộp, ông mặt đen, ông ba bị... Là một trong những “nỗi ám ảnh” lớn nhất của bao thế hệ, ông ba bị là ai và tại sao lại khiến trẻ em khiếp sợ đến thế?

Ông ba bị hay còn được gọi là ông Kẹ, là một trong những nhân vật nổi tiếng nhất trong dân gian Việt Nam. Ông ba bị thường được miêu tả có ngoại hình đáng sợ, xấu xí với 9 quai, 12 con mắt. Theo truyền thuyết, ông ba bị có sở thích bắt cóc trẻ con hư, thành hung thần với bao lớp trẻ.

la-noi-am-anh-ca-tuoi-tho-nhung-lieu-co-ai-biet-ong-ba-bi-la-gi-1

Ngày xưa, khoảng thế kỉ thứ XVII, XVIII, ở các vùng ven biển duyên hải từ miền Trung ra Bắc (các tỉnh từ Hà Tĩnh trở ra) thường xuất hiện tình trạng bắt cóc trẻ em. Theo như mô tả, những kẻ bắt cóc thường đi theo nhóm 6 người, di chuyển bằng thuyền từ ngoài khơi vào. Tới bờ, chúng chia thành 3 tốp, mỗi tốp 2 người mang theo túi to bệnh bằng cói.

Bởi mối nhóm chia làm 3 tốp lại mang theo bị nên được gọi là “ba bị”, chỉ những kẻ bắt cóc trẻ con. Mỗi cái bị có 3 quai nên 3 cái sẽ là chín quai, mỗi nhóm 6 người nên sẽ có tổng cộng 12 con mắt.

la-noi-am-anh-ca-tuoi-tho-nhung-lieu-co-ai-biet-ong-ba-bi-la-gi-2

Nhóm người xấu đi vào những khu dân cư ven biển để bắt cóc trẻ con. Khi bắt được rồi, chúng cho trẻ vào trong bị to, mang ra ngoài thuyền bơi ra biển nên rất khó đuổi kịp. Tình trạng này khiến người dân hoang mang một thời. Đặc biệt khi đó người dân còn đói nghèo, khó khăn, chẳng còn cách nào khác là buộc phải nâng cao cảnh giác và lấy hình ảnh đó ra để nhắc nhở, dạy dỗ trẻ em không nên tin vào người lạ.

Một truyền thuyết khác kể lại, hình tượng ông ba bị được mô tả với hình dạng đen đủi, gớm ghiếc, vai mang 3 cái bị lớn để xin ăn. Khi có cơ hội, ông ba bị sẽ bắt cóc luôn trẻ con để mang đi bán. Hình tượng ông ba bị xuất hiện trong thời điểm đại hạn mất mùa từ Nghệ An ra Bắc vào năm 1608.

la-noi-am-anh-ca-tuoi-tho-nhung-lieu-co-ai-biet-ong-ba-bi-la-gi-3

Truyền thuyết là thế, nhưng trong từ điển tiếng Việt, trung tâm Từ điển học của Hoàng Phê chủ biên năm 2007 thì ông ba bị là tên gọi của 1 hình người quái dị, được bịa ra để dọa trẻ em. Một cuốn từ điển khác thì nhấn mạnh, ông ba bị với 9 quai 12 con mắt là kiểu người xấu xí, kỳ lạ được bịa ra để dọa trẻ con; nghĩa bóng là ám chỉ những người xấu xí, tồi tàn.

Thực tế thì không chỉ Việt Nam, rất nhiều quốc gia trên thế giới cũng sử dụng những hình tượng xấu xí tương tự như ông ba bị để răn dọa trẻ em. Trong đó, có thể kể đến Ocu - quái vật trong truyền thuyết Thổ Nhĩ Kỳ, Torbalan của dân gian Bulgary, Ubeme - linh hồn đáng sợ ở Nhật Bản hay Babaroga - yêu quái tại các nước Đông Âu...

Xem thêm: Sở thích cướp vợ của kẻ thù và những lần "tê tái vì gái" nổi danh của Tào Tháo


Bài mới

Thắng đời 2 - 0: Jenny Huỳnh vừa đỗ đại học top 1 nước Mỹ, vừa đỗ đại học top 1 Trung Quốc 

Jenny Huỳnh vừa trở thành sinh viên trao đổi tại ĐH Bắc Kinh sau 2 năm theo học tại  Đại học Stanford, ngôi trường xếp hạng 6 thế giới (theo xếp hạng của QS World University Ranking 2025).

Đỗ Thu Nga
Đỗ Thu Nga 13 giờ trước
Cổ nhân nói: 4 người này ở cạnh sẽ quyết định sự thành bại của đời bạn

Những người xung quanh có ảnh hưởng khá lớn đến mỗi chúng ta. Vậy nên cổ nhân đã đúc kết và chỉ ra 4 người ở cạnh sẽ quyết thành bại của đời bạn. Đó là ai?

Cổ nhân dạy: “Thiên hạ mạc nhu nhược vu thủy, nhi công kiên cường giả, mạc chi năng thắng”

Câu nói trên của cổ nhân mang ý nghĩa, thiên hạ không có thứ gì có thể mềm yếu như nước, nhưng khi dùng để tấn công kẻ mạnh thì lại cũng không có gì có thể thắng được nước.

Người xưa nói: Bát đại kỵ trước cổng nhà, không lụi bại cũng lao đao

Khi nắm rõ được phong thủy cổng nhà, bạn sẽ biết vì sao người xưa nói: "Bát đại kỵ trước cổng nhà, không lụi cũng bại". 

Chọn chung cư có 5 'tầng vàng': Cuộc sống dễ chịu, giá trị tăng dần theo thời gian

Chọn được căn hộ chung cư ở tầng phù hợp sẽ giúp cho gia đình bạn có cuộc sống thoải mái. Về lâu về dài còn tăng giá trị bất động sản.

Về đây bố nuôi – Câu chuyện nhân văn cảm động

Trải qua nhiều bão tố cuộc đời, nó vẫn vững vàng bước tiếp vì nó biết đằng sau luôn có bố dõi theo với lời khẳng định chắc nịch: “Về đây bố nuôi!”.

Nhớ bát canh chua ngoại nấu – Câu chuyện nhân văn cảm động

Từ ngày ngoại mất, chúng tôi cũng ít về quê hẳn và cũng đã lâu anh em chẳng còn giành nhau chút canh chua còn dư trong bát như ngày còn được ở với ngoại.

Nhà đâu mà về - Câu chuyện nhân văn đáng ngẫm

Mỗi khi nhìn mẹ, nghe mẹ nói "nhà đâu mà về" rồi nghĩ đến cảnh người ta có nhà, có quê để về mình thì không tôi lại xót xa, thương mẹ vô cùng.

Nam sinh 22 tuổi giành học bổng tiến sĩ tại 11 trường đại học Mỹ

Điểm học tập ấn tượng 3.99/4 cùng niềm say mê nghiên cứu giúp nam sinh Hà Hải Dương, 22 tuổi chinh phục 11 trường đại học, trong đó có 8 trường top đầu Mỹ.

Trường Đại học Sư phạm Hà Nội 2 công bố đề thi minh họa kỳ thi riêng 2025

Năm 2025, Trường Đại học Sư phạm Hà Nội 2 tổ chức kỳ thi độc lập để xét tuyển đại học. Đề minh họa của kỳ thi này vừa được nhà trường công bố.

Tri ân tới những “bóng hồng” lặng lẽ sau tiếng chổi tre

Dự án "Light - Ánh sáng đêm" được khởi xướng như một lời tri ân chân thành đối với những người phụ nữ thầm lặng, ngày đêm làm việc dưới ánh đèn đường để giữ gìn sự sạch sẽ, xanh tươi cho thủ đô Hà Nội.

Quản lý tài chính thành công với quy tắc 5 chiếc lọ của người Do Thái

Người Do Thái luôn dạy con cái của họ kỹ năng kiếm tiền và quản lý tài chính để có một tương lai tươi sáng. Và cách nọ quản lý tài nắm nằm ở quy tắc 5 chiếc lọ.

7 kiểu tiết kiệm mà người giàu sẽ không bao giờ làm nhưng người nghèo rất thích làm

Quản lý tài chính tốt sẽ giúp cải thiện chất lượng cuộc sống. Nhưng những hành động sai lầm có thể khiến bạn phải trải qua những ngày khó khăn, tiền bạc sẽ "không cánh mà bay".

Con dâu cũ – Câu chuyện nhân văn cảm động

Sau những chuyện đã xảy ra, tôi thấy mãn nguyện và nhẹ nhõm vô cùng khi được tận tay tặng quà, chúc phúc cho con dâu cũ của mình.

Băn khoăn chuyện lấy chồng – Câu chuyện đáng suy ngẫm

Dù đã biết gia cảnh nhà anh trước đó, nhưng tận mắt chứng kiến tôi vẫn rất “sốc”, băn khoăn suy nghĩ mãi về việc có nên lấy chồng hay không…

Amway hợp tác chiến lược cùng Viện Dinh dưỡng Quốc gia nâng cao sức khỏe cộng đồng

Tập đoàn Amway mới đây đã công bố chương trình hợp tác quốc tế giữa Viện Dinh dưỡng Quốc gia (NIN) và Viện Sức khỏe Nutrilite (NHI). Sự kiện đánh dấu bước tiến bản lề của Amway trong hành trình tìm kiếm các giải pháp tối ưu nhằm cải thiện sức khỏe cộng đồng, đặc biệt là tại Việt Nam.

Đề xuất