Đăng nhập với Zalo
Đăng nhập qua Google
- Cộng đồng
-
Tin Vui Mỗi Ngày8 Thành viên · 7.896 Bài viết -
Người Truyền Cảm Hứng8 Thành viên · 2.437 Bài viết -
Lan Tỏa Yêu Thương9 Thành viên · 764 Bài viết -
Bài Học Cuộc Sống5 Thành viên · 5.096 Bài viết -
Sống An Lành5 Thành viên · 1.023 Bài viết -
Thế Giới Muôn Màu5 Thành viên · 4.349 Bài viết -
Góc Nhìn Tích Cực5 Thành viên · 1.482 Bài viết
Giai thoại về vị đại quan "văn võ toàn tài" Đoàn Đình Duyệt và vụ án 100 năm trước
Đoàn Đình Duyệt nổi danh là vị quan đại thần đức độ, yêu nước, thương dân, có nhiều công lao đóng góp cho quê hương đất nước. Ông là 1 trong "tứ trụ" của triều đình nhà Nguyễn.
Thân thế của đại thần Đoàn Đình Duyệt
Đoàn Đình Duyệt (1862 - 1929) còn có tên là Đoàn Đình Nhàn, hiệu Đức Khê, tên thụy là Văn Ý, Nam tước, Đại thần Cơ mật Viện, Thượng thư Bộ Binh. Ông là 1 trong "tứ trụ" triều đình nhà Nguyễn thời vua Khải Định ((1916-1925).
Sử sách có chép, ông xuất thân trong một gia đình nông dân nghèo ở xã Đào Lãng, huyện Vĩnh Lại, tỉnh Hải Dương, nay là thôn Đào Lang, xã Văn Hội, huyện Ninh Giang, tỉnh Hải Dương. Từ nhỏ, Đoàn Đình Duyệt đã nổi bật là đứa trẻ thông minh, nhanh nhẹn, chăm chỉ.
Cha ông mất sớm nên từ nhỏ đã ở cùng bác ruột. Hàng ngày chăn trâu, cắt cỏ, tham gia việc đồng áng. Một lần nọ, ông để trâu ăn lúa nên bị đánh đòn. Giận quá, ông bỏ nhà đi vào Bến Trại (thuộc xã Tiền Phong, huyện Thanh Miện, tỉnh Hải Dương) rồi lên thuyền theo trôi theo dòng sông Luộc. Sau đó, ông gặp được người tốt đón về nuôi cho ăn học đàng hoàng.
Nói về con đường quan lộ của Đoàn Đình Duyệt, sử sách chép: Vào năm thứ Nhất Triều đại Đồng Khánh (1885), ông bắt đầu sự nghiệp hành chính, vào ngạch Nhà nước tại chính quyền Nghệ An. Ba năm sau lên chức Kinh lịch, hết thời gian tập sự thì được giao cho chức Tri huyện, Tri phủ.
Tháng 10 năm Quý Mão (1903), ông được bổ nhiệm giữ chức Thượng biện tỉnh Nghệ An sung Đốc biện đường bộ; Tháng 12 năm Đinh Mùi - 1908 làm Bố Chánh tỉnh Nghệ An. Đến tháng 10 năm Canh Tuất (1910) từ Thự Tổng đốc Lãnh Tuần phủ Quảng Ngãi, được thăng quyền Lãnh Tổng đốc An Tĩnh (Nghệ An và Hà Tĩnh ngày nay). Đến tháng 6 năm Ất Mão (1915) được thăng chức Tổng đốc Bình Phú (Bình Định và Phú Yên ngày nay).
Sau 31 năm làm việc ở địa phương, năm Duy Tân thứ 10 (tức tháng 2 năm Bính Thìn - 1916), Đoàn Đình Duyệt được vời về kinh thành Huế thăng chức Thự Hiệp tá Đại học sĩ, lãnh Thượng thư Bộ Hộ (Bộ Tài chính), sung Phụ chánh Đại thần.
Vào tháng 4 năm Bính Thìn (1916), vua Duy Tân bị phế, vua Khải Định đăng cơ nhưng vì đã lớn tuổi nên không cần Phủ Phụ Chánh. Lúc này, Đoàn Đình Duyệt được chuyển sang giữ chức Thượng thư Bộ Hộ. Đến tháng 8 cùng năm thì sung Cơ mật Viện Đại thần, tấn phong tước Ninh Lãng Nam.
Vào tháng 2 nhuận năm Đinh Tỵ (1917), ông được thăng chức Hiệp tá Đại học sĩ, Thượng thư Bộ Công, kiêm bộ Binh, kiêm Quản Đô sát viện, vẫn sung Cơ mật viện Đại thần. Tháng 7 năm Tân Dậu ( tức tháng 8 năm 1921 ông bị giáng 2 cấp bậc ( xuống Tuần phủ), thu hồi tước Nam và cho về hưu vì phạm tội.
Đến năm Khải Định thứ 9 (tháng 9 năm Giáp Tý), nhân dịp Tứ tuần Đại khánh của vua Khải Định ( tháng 9/1924) ông Đoàn Đình Duyệt đã được khai phục chức tước cũ ( Hiệp tá Đại học sĩ, Thượng thư Bộ Công, Ninh Lãng Nam) đồng nghĩa với việc được tăng mức hưu bổng.
Vị đại thần yêu nước, thương dân với nhiều đóng góp lớn
Trong thời gian tại vị cũng như khi về hưu, Nam tước, Đại thần Đoàn Đình Duyệt đã thể hiện rõ tinh thần yêu nước, thương dân, có nhiều đóng góp cho đất nước và quê hương Hải Dương. Với đất nước thời bấy giờ, ông đã: "Điều trần về việc thân định giáo điều, chỉnh sửa phong tục. Mua gạo đề phòng chẩn tế cứu đói cho dân. Tâu trình về việc chẩn cấp cứu đói cho dân Thanh Hóa. Xin mở một đường sông để tránh được nỗi khổ cho dân không bị hạn bởi thiếu nước ở Nghệ An. Tâu xin về việc giá gạo Bắc Kỳ rất rẻ vì thiếu tiền. Kiến nghị về việc đúc thêm tiền đồng để gia tăng việc mậu dịch. Tâu xin đặt trường giảng dạy nghiên cứu thuốc nam...".
Đối với vùng đất Hải Dương, ông cho tiền, thuê thợ làm "đường chân tre" để chống úng lụt, cho đặt guồng nước có ngựa kéo để chống hạn trên cánh đồng Ba Tổng; Xây dựng cống Cổ ngựa tại Văn Giang, xã Văn hội; Xây dựng đình, chùa tại thôn Đào Lạng, xã Văn Hội.
Đặc biệt, ông bỏ công sức, tiền của xây dựng và trùng tu lại các di tích lịch sử văn hóa nổi tiếng như: Đền Tranh ( xã Đồng Tâm), Chùa Trông (xã Hưng Long) thuộc huyện Ninh Giang và Đàn Thiện xã Thanh Giang, huyện Thanh Miện. Cả ba di tích này đã được Nhà nước ta xếp hạng Di tích Lịch sử Văn hóa cấp Quốc gia từ lâu, đã và đang phát huy giá trị rất tích cực trong đời sống văn hóa của nhân dân địa phương.
Chuyện chưa kể về vụ án cách đây 100 năm
Vào năm Khải Định thứ 6 (tháng 7 năm Tân Dậu, tức tháng 8/1921) có người dâng một cuốn sách của Hiệp sĩ Trung Hoa Lương Khải Siêu, dòng chữ nhan đề bìa ngoài trông giống nét chữ của Ty thuộc (một chức quan) Bộ Công là Phan Như Đào thủ hạ của ông Đoàn Đình Duyệt (đang làm Thượng thư Bộ Công). Vua thấy được nên đã sai lục soát nhà Đào.
Lúc này, Đào Đình Duyệt ngầm sai thuộc viên mở tủ của Đào đặt trong bộ để hủy hết giấy tờ của Y, sự việc bị phát giác. Trong khi điều tra lại bắt được Ưng Thiệu mang yêu thư (sách của Lương Khải Siêu) trong người, y khai do Đoàn Đình Duyệt thuê với thù lao 1.000 đồng.
Khi đối chất, Đào Đình Duyệt kiên quyết không nhận nhưng chiếu theo nhân chứng ông bị đề nghị phạt 100 trượng và lao động khổ sai 3 năm. Bản án được trình lên vua Khải Định duyệt.
Lúc này vua nghĩ, muốn giữ thể hiện cho ông vì là vị đại thần quê ở Bắc Kỳ nên chỉ xử ông bị hạ 2 cấp, thu hồi tước phong (Ninh Lãng Nam) cho về hưu với hàm Tuần phủ và được giữ các Bội tinh, Kim khánh, Kim tiền đã được tặng thưởng trước đó.
Đến năm Khải Định thứ 9 tháng 6 năm Giáp Tý, nhân dịp Tứ Tuần Đại Khánh của vua Khải Định ( tháng 9/1924); ông Đoàn Đình Duyệt đã được khai phục chức tước cũ (Hiệp tá Đại học sĩ, Thượng thư Bộ Công, Ninh Lãng Nam), đồng nghĩa với việc ông được tăng mức hưu bổng căn cứ theo lời phê của vua Khải Định ba năm trước đó khi ông bị cho về hưu vì phạm lỗi.
Xem thêm: Nỗi oan thấu trời của danh sĩ đại thần Phan Thanh Giản
Đọc thêm
Được phong làm Chánh sứ, Lê Văn Thịnh đã dùng luật Tống để khiến sứ thần nhà Tống "cứng họng", đòi lại được đất.
Thái sư Trần Thủ Độ là người một tay cáng đáng trọng sự thời nhà Trần, nổi tiếng là một người nghiêm khắc ngay cả với bản thân mình.
Ông Ích Khiêm vốn là người có tài nhưng do “cái tính khí cương cường nóng nảy, phàm việc không chịu ở sau người và vâng theo mệnh người” nên thường bị các quan lại, tướng lĩnh đương quyền ghen ghét, ám hại, nhiều lần bị vua cách chức, giáng chức.
Bài mới
Mới đây, UBMTTQ tỉnh Quảng Ninh đã ra quyết định hỗ trợ khẩn cấp 10 tỷ đồng cho các tỉnh miền Trung bị thiệt hại bởi bão số 10 bao gồm Hà Tĩnh, Nghệ An, Thanh Hóa và Quảng Trị.
Với mong muốn sẻ chia một chút vất vả với những người thực nhiệm vụ khắc phục bão số 10, chủ nhà hàng tại Cửa Lò đã nấu 14 mâm cơm phục vụ miễn phí cho 140 người.
Chiến dịch kích cầu du lịch Quảng Ninh 2025 hứa hẹn mang đến nhiều trải nghiệm thú vị, trong đó du khách sẽ được tặng bia, chả mực Hạ Long, đặc sản nổi tiếng của vùng đất mỏ.
Theo đoạn clip ghi lại, một nữ sinh viên đột ngột ngất xỉu ngay trên xe buýt. Nữ tiếp viên nhanh chóng tiếp cận, sơ cứu và phối hợp cùng tài xế đưa hành khách đến bệnh viện kịp thời. Nhờ hành động tận tâm, có trách nhiệm của cả hai, sức khỏe của nữ sinh đã ổn định trở lại.
Cụ ông R Ông Ha Hoanh (78 tuổi, Lâm Đồng) trong lúc vào rừng hái nấm thì bị lạc. Sau nhiều ngày dầm mình dưới mưa giữa rừng cụ đã được lực lượng chức năng của phường tìm thấy.
Huế trở thành đô thị đầu tiên tại Việt Nam thí điểm hệ thống cọc tiền chai nhựa, theo đó người mua trả thêm 1.000 đồng và được nhận lại khi hoàn vỏ.
Bộ Chính trị đặt mục tiêu từ 2026 toàn dân được khám sức khỏe định kỳ miễn phí, đến 2030 miễn viện phí cơ bản theo quyền lợi bảo hiểm y tế.
Từ ngày 3/9, học sinh phổ thông, học viên giáo dục thường xuyên cấp trung học cơ sở, trung học phổ thông trong trường công lập sẽ được miễn học phí.
Buổi khai giảng đặc biệt tại Bệnh viện Ung bướu TP.HCM đã gây xúc động mạnh cho những người dõi theo các bé. Học sinh trong lớp học là những bệnh nhi đang điều trị tại Bệnh viện Ung bướu. Có nhiều em vừa truyền dịch vừa học.
Chỉ sau vài giờ đăng bài trên mạng xã hội, Hoàng Dũng đã nhận về gần 300 chiếc áo in hình cờ đỏ sao vàng để gửi tặng các bạn nhỏ vùng cao.
Hơn 2.500 người dân xã biên giới Yên Nhân (Thanh Hóa) đang bị cô lập, sơ tán do lũ quét, các cán bộ xã đã nỗ lực vượt sạt lở để phát quà 2/9 đúng hẹn cho bà con vui Tết Độc lập.
Sáng 30/8, sau buổi tổng duyệt diễu binh, mẹ con chị Thu Hoài cùng nhiều tình nguyện viên ở lại thu gom rác trên phố Kim Mã, Giảng Võ, góp phần giữ gìn môi trường xanh sạch trong ngày lễ lớn.
Thấy cư dân toàn Ecohome 1, phường Đông Ngạc (Hà Nội) bị cô lập do ngập nước, mất điện, người dân ở những tòa nhà xung quanh đã tổ chức nấu cháo, tiếp nước, sẻ chia khó khăn với những người hàng xóm.
Người dân theo dõi các buổi hợp luyện và lễ diễu binh, diễu hành 2/9 sẽ được cấp phát bánh, nước và nhu yếu phẩm miễn phí tại 40 điểm dọc các tuyến trung tâm.
Trong khi bão số 5 đổ bộ trực tiếp vào tỉnh Hà Tĩnh với mưa lớn, gió giật dữ dội, lực lượng Công an các địa phương đã không quản hiểm nguy, kịp thời có mặt tại những điểm nóng, cứu giúp người dân trong hoạn nạn.
Để hỗ trợ người dân tránh trú an toàn, nhiều khách sạn, nhà nghỉ, cơ sở lưu trú ở các phường, xã trên địa bàn tỉnh Hà Tĩnh đã mở cửa miễn phí để đón người dân sơ tán.