Người xưa thường có câu "nhũn như con chi chi", vậy con chi chi là con gì?

Dù câu thành ngữ "nhũn như con chi chi" được sử dụng rộng rãi trong giao tiếp hằng ngày nhưng không phải ai cũng biết con chi chi là con gì, có thật hay không.

Thùy Nguyễn Theo dõi
Sống Đẹp
Nguồn: Internet

Trước hết, cần phải hiểu nghĩa của câu thành ngữ này. “Nhũn như con chi chi” dùng để chỉ những người có thái độ quá mềm yếu, nhút nhát, sẵn sàng nhún nhường do sợ sệt hoặc bị lép vế trước người khác. Hiện tại, có những quan điểm về “con chi chi” đang được lan truyền, có thể kể đến gồm:

Thứ nhất, con chi chi là một loài cá nhỏ và có thân mình vô cùng mềm yếu. Khi bị vớt lên khỏi mặt nước, chỉ một lát sau nó sẽ bị nhũn nát. Đây cũng là đặc điểm khiến dân gian chọn con chi chi làm nét nghĩa biểu trưng cho đặc điểm, tính cách nhún nhường, vô dụng quá mức của ai đó trong cuộc sống.

con-chi-chi-trong-cau-nhun-nhu-con-chi-chi-la-con-gi-2
Ảnh minh họa

Thứ hai, nhiều người cho rằng câu “nhũn như con chi chi” xuất phát từ cỗ bài tổ tôm. Cỗ bài tổ tôm, cỗ bài chắn có 120 cây gồm có hình người và chữ Hán từ hàng nhất đến hàng cửu (số 1-9). Có 5 quân bài số một, trong đó quân chi chi là quân bài bét nhất, kém nhất trong số 5 quân bài hạng bét đó. Do đó, con chi chi là chỉ thái độ của người biết mình hèn kém, kém cỏi hơn người ta.

Theo PGS.TS Phạm Văn Tình, Viện Từ điển học và Bách khoa thư Việt Nam, câu thành ngữ “nhũn như con chi chi” là dùng để chỉ những người có thái độ lép vế, bị động hay quá e dè người khác. Bên cạnh đó, như đã nói ở trên, con chi chi có thể là một loài cá nhỏ, thân mềm và vô cùng yếu đuối, khi vớt lên bờ một lát là người sẽ tự tan hết.

Điều này rất phù hợp với cách ví von của ông cha ta ngày xưa, thường dùng hình ảnh các loài vật để phán ánh sự vật, sự việc, trong đó có những câu như: Ngựa quen đường cũ, mồm mép tép nhảy, đông như kiến cỏ...

Nếu nói như thế, chi chi là một loài cá có thật. Tuy nhiên, vẫn có nhiều luồng ý kiến không đồng ý với quan điểm này. TS. Nguyễn Kim Sơn, một chuyên gia về cá, thuộc Viện Sinh thái và Tài nguyên Sinh vật cho biết, hiện nay vẫn chưa tìm thấy loài cá nào có tên là chi chi hoặc có đặc điểm giống như mô tả về loài này.

con-chi-chi-trong-cau-nhun-nhu-con-chi-chi-la-con-gi-1
Ảnh minh họa

Do đó, TS Kim Sơn khẳng định việc chi chi là một loài cá là vô cùng thấp. Thực tế, ở những vùng ven biển cửa sông nước ta có một loài cá thân mềm, thân hình trong suốt, dài khoảng 20-30cm, khi bắt lên người sẽ nhũn ra, thường được người dân nấu canh, ăn lẩu rất ngon. Loài cá này là cá khoai chứ không phải chi chi. TS Kim Sơn cũng đưa ra giả thiết thứ 2, con chi chi là một quân bài rất yếu, nhưng không có nhiều người tán đồng giả thiết này.

GS. Ngô Đức Thịnh, Giám đốc Trung tâm nghiên cứu và bảo tồn văn hóa tín ngưỡng dân gian Việt Nam cho biết, trong dân gian có rất nhiều sinh vật chỉ tồn tại trong trí tưởng tượng của người dân, thế nên việc bóc tách và cố tìm chính xác đó là con gì là rất khó. Thế nên, con chi chi rất có thể cũng chỉ là sản phẩm của trí tưởng tượng mà thôi. Tuy nhiên, khi nói “nhũn như con chi chi” thì mọi người vẫn hiểu ý nghĩa của nó là gì.

Xem thêm: Treo ngược 12 con tê giác bằng cần cẩu, nhóm nghiên cứu bất ngờ nhận giải Ig Nobel 2021

Bình luận
Mới nhất
Vui lòng để bình luận.

Đọc thêm

Chúa Chổm trong câu nói truyền miệng "nợ như Chúa Chổm" là nhân vậy lịch sử có thật. Song chuyện nợ nần của Chúa Chổm lại mang đậm màu sắc dân gian.

Chúa Chổm trong truyện dân gian 'nợ như Chúa Chổm' thực chất là nhân vật lịch sử nào?
0 Bình luận

Con thuồng luồng - loài sinh vật nghe tên đã quá quen thuộc trong các câu chuyện thần thoại xưa kia. Tuy nhiên, ít người biết được thuồng luồng thực chất là con vật gì.

Thuồng luồng - quái vật gây ra bao nỗi khiếp đảm trong thần thoại dân gian Việt Nam thực chất là con gì?
0 Bình luận

Ông ba bị - hung thần của biết bao thế hệ "con nít" khiến trẻ em cứ nghe đến là bị... ám ảnh. Vậy ông ba bị là ai, tại sao khiến trẻ con sợ như vậy?

Là nỗi ám ảnh cả tuổi thơ nhưng liệu có ai biết 'ông ba bị' là gì?
0 Bình luận

PC Right 1 GIF

Bài mới

Anh tài xế nhanh trí chặt cây đổ do mưa dông, giải tỏa ùn tắc trên phố Hà Nội

Lúc đi lấy hàng tại phố Lê Trọng Tấn (Hà Nội), nam tài xế bắt gặp một cành cây đổ giữa đường do mưa dông, gây ra ùn tắt nghiêm trọng nên đã nhanh trí mượn dao, một mình chặt cành giải phóng tuyến đường.

Đăng Dương
Đăng Dương 4 ngày trước
Chân dung 2 người Việt nhanh trí dùng săm xe đạp làm phao cứu sống 2 trẻ nhỏ chới với giữa biển ở Nhật

Thấy 2 em nhỏ chới với giữa biển, Mạnh Tuấn và Quốc Đạt (người Việt Nam ở Nhật Bản) đã nhanh trí dùng săm xe đạp làm phao, bơi ra ứng cứu, đưa các em an toàn vào bờ.

Hải An
Hải An 5 ngày trước
Phó trưởng công an xã ở Nghệ An quyên tiền xây tặng 2 căn nhà kiên cố giúp gia đình nghèo có chỗ ở ấm cúng

Về nhận nhiệm vụ ở nơi khó khăn, thấy 2 hộ dân phải ở trong căn nhà tạm bợ, phó trưởng công an xã đã đi vận động, quyên tiền xây tặng 2 ngôi nhà kiên cố cho bà con có chỗ ở mới ấm cúng hơn.

Hải An
Hải An 6 ngày trước
Đường sạt lở, người dân trong làng dùng võng gánh cụ bà băng rừng đi cấp cứu

Lũ lớn khiến đường đi sạt lở, thấy cụ bà có dấu hiệu kiệt sức, người dân trong làng đã dùng võng gánh, vượt đường rừng để đến Trạm Y tế dã chiến ở trung tâm xã Mỹ Lý để cấp cứu và điều trị.

Hải An
Hải An 7 ngày trước
Chân dung tài xế taxi cứu sống bé trai bị cát vùi ở Côn Đảo: “Việc mình cứu người là tự nhiên, ai gặp tình huống đó cũng sẽ làm như vậy thôi!”

Bé trai bị vùi trong hố cát sâu ở đặc khu Côn Đảo khi chơi cùng nhóm bạn đã may mắn được tài xế taxi Lê Văn Tý Hon và du khách hợp sức đào bới, đưa ra an toàn.

Hải An
Hải An 09/08
4 mẹ con bị gió dông quật ngã cảm thấy ấm lòng trước sự giúp đỡ của người đàn ông xa lạ

Gặp 4 mẹ con bị gió dông quật ngã giữa đoạn đường vắng vẻ, người đàn ông ở Ninh Bình đã ngay lập tức dừng xe giúp đỡ, hỗ trợ đưa các cháu nhỏ về đến tận nhà. Câu chuyện ấm lòng được chia sẻ trên mạng xã hội đang thu hút sự chú ý của nhiều người.

Xúc động hình ảnh hàng trăm giáo viên tình nguyện đến các trường miền núi Nghệ An để hỗ trợ dọn dẹp bùn đất sau lũ

Những ngày qua, hàng trăm giáo viên của các trường học vùng xuôi đã tình nguyện đem theo cuốc, xẻng lên các điểm trường miền núi Nghệ An để hỗ trợ dọn dẹp bùn đất sau lũ.

Ấm lòng trước khoảnh khắc công an dựng “hàng rào người” đưa sản phụ Nghệ An vượt dòng nước chảy xiết đi sinh

Mới đây tại Nghệ An, hàng chục chiến sĩ công an đã dùng thân mình tạo thành “hàng rào” giữa dòng nước xiết để đưa sản phụ vượt suối đến trung tâm y tế sinh con an toàn.

Hải An
Hải An 02/08
Cha và con gái 6 tuổi may mắn được cứu sống sau khi trôi dạt 13 giờ trên biển Hà Tĩnh

Trong lúc dùng thuyền nhỏ để vui chơi, người cha và con gái 6 tuổi ở Hà Tĩnh bị sóng đẩy trôi dạt trên biển suốt 13 tiếng, may mắn được một tàu vận tải phát hiện và cứu sống.

Hải An
Hải An 01/08
Xúc động khoảnh khắc y bác sĩ đỡ đẻ cho sản phụ giữa đường núi Nghệ An

Đường bị chia cắt, sạt lở nghiêm trọng khiến sản phụ Pịt Thị Hiền không đến được bệnh viện, trước tình huống khẩn cấp các y bác sĩ Trạm Y tế Mường Xén đã đỡ đẻ cho sản phụ ngay giữa đường.

Hải An
Hải An 31/07
60 thợ điện đổ về vùng lũ Nghệ An để hỗ trợ bà con sửa chữa đồ dùng miễn phí

Nước lũ vừa rút nhiều thợ điện tử, điện lạnh đã nhanh chóng di chuyển đến các khu vực bị ảnh hưởng giúp người dân sửa chữa miễn phí máy giặt, tủ lạnh,…

Hải An
Hải An 28/07
Học sinh, sinh viên cả nước sẽ được hỗ trợ 50% mức đóng BHYT thay vì 30% như trước

Từ 1/7,  học sinh, sinh viên cả nước sẽ được hỗ trợ 50% mức đóng bảo hiểm y tế, thay vì chỉ 30% như trước. Đây là điểm mới quan trọng trong nghị định 188/2025 của Chính phủ.

Hải An
Hải An 26/07
Viettel cộng tài khoản, mở roaming, chuẩn bị drone phát sóng cho vùng lũ ở Nghệ An

Tổng Công ty Viễn thông Viettel (Viettel Telecom) cho biết vừa hoàn thành việc cộng tiền vào tài khoản cho 31.000 khách hàng tại các khu vực bị cô lập do lũ lụt ở Nghệ An.

Science Fair 2025: Chuyến phiêu lưu kỳ thú đến vùng đất khoa học

Vào  ngày 03/08/2025 sắp tới, COSMOS chính thức tổ chức sự kiện khoa học thường niên SCIENCE FAIR 2025 , chia sẻ những kiến thức, trải nghiệm bổ ích và lan tỏa tình yêu khoa học đến cho các bạn trẻ trên địa bàn thành phố Hà Nội và bất cứ ai có niềm đam mê với bộ môn này. 

Nối dài chuyến bay nghĩa tình: Hơn 30 tấn hàng cứu trợ được trực thăng đưa đến vùng lũ Nghệ An

Những chuyến bay cứu trợ mang theo nhu yếu phẩm, mì gói, nước sạch… được chuyển kịp thời tới bà con vùng lũ Nghệ An đang bị ngập lụt, chia cắt.

Hải An
Hải An 25/07
PC Right 1 GIF
Đề xuất