Tính cách của Lê Văn Duyệt dưới góc nhìn của sử gia Hàn Quốc: Nóng tính, mê... chọi gà, nuôi chó

Nhà sử học Choi Byung Wook nhận xét, Lê Văn Duyệt là người mê chọi gà kinh khủng. Ông mê tới mức từng tấu trình với vua Gia Long về lợi ích của trò tiêu khiển này.

Đỗ Thu Nga Theo dõi
Sống Đẹp
Nguồn: Internet

Lê Văn Duyệt - vị anh hùng được dân yêu kính

Lê Văn Duyệt (1763 hoặc 1764 – 28 tháng 8 năm 1832) còn gọi là Tả Quân Duyệt, là một nhà chính trị, nhà quân sự lớn trong lịch sử Việt Nam. Ông là một trong các chỉ huy chính của quân đội chúa Nguyễn Ánh trong cuộc chiến với Tây Sơn. Khi chiến tranh kết thúc và nhà Nguyễn được thành lập, ông trở thành một đại thần, phục vụ hai triều vua Gia Long (tức Nguyễn Ánh) và Minh Mạng.

Ông nội của Lê Văn Duyệt gốc Quảng Ngãi, vào Tiền Giang lập nghiệp nên ông sinh ra ở Tiền Giang. Ông gia nhập quân đội Gia Định, cùng chúa Nguyễn Ánh chống lại nhà Tây Sơn năm 1781. Ông là người cầm quân thắng nhiều trận lớn, nên nhanh chóng thăng tiếng trong hàng ngũ quân Gia Định tới chức chỉ huy Tả Quân vào thời điểm cuộc chiến kết thúc.

co-mot-le-van-duyet-di-thuong-duoi-goc-nhin-cua-su-gia-han-quoc-0
Tả quân Lê Văn Duyệt

Sau khi Nguyễn Ánh thành lập nhà Nguyễn, ông trở thành khai quốc công thần giữ nhiều chức vụ quan trọng trong triều đình, nhiều lần công cán ở cả phía Bắc thành và hai lần được cử làm Tổng trấn Gia Định Thành.

Việc cai trị của Lê Văn Duyệt đã góp phần làm ổn định, phát triển khu vực Nam kỳ, khiến cho vùng này từ một khu vực chịu ảnh hưởng nặng nề của chiến tranh thành một vùng giàu có, trù phú. 

Tính cách dị thường của tả quân dưới góc nhìn của nhà sử học Hàn Quốc

Nói về nguồn gốc của thành Gia Định, theo sách Vùng đất Nam bộ dưới triều Minh Mạng (1820 -1841) của nhà sử học Hàn Quốc Choi Byung Wook (do Omega và NXB Hà Nội ấn hành): "Gia Định thành được thành lập vào năm 1808, sau thời gian triều đình Huế lập ra Bắc Thành với bộ máy hành chính được giao cho các võ quan và củng cố quyền lực bằng vai trò của người Hoa định cư tại đây. Nguyễn Văn Nhân được chỉ định làm quan Tổng trấn đầu tiên của thành Gia Định. Sau này, Nguyễn Huỳnh Đức và Lê Văn Duyệt kế nhiệm. Quan Phó Tổng trấn Gia Định thành, có thể xác định: Trương Tiến Bảo (quê Vĩnh Long) và Trần Văn Năng (quê Khánh Hòa). Hai Hiệp trấn là Trịnh Hoài Đức và Ngô Nhân Tịnh lần lượt quê ở trấn Biên Hòa và Phiên An, thuộc Nam Bộ".

Ban đầu quyền lực của quân Tổng trấn thành Gia Định cũng tương tự như viên quan đồng chức ở miền Bắc nhưng trên thực tế, phạm vi quyền lực sau đó lớn hơn vì còn chịu trách nhiệm thanh sát, kiểm soát nước láng giềng Chân Lạp, đồng thời tạo nguồn thu thuế cho triều đình trong các hoạt động giao thương, làm ăn bên ngoài.

Tổng trấn Gia Định Lê Văn Duyệt là người có tài nhưng tính cách cũng có nhiều điều phải bàn. Tác giả Choi Byung Wook cho là có phần "dị thường". 

co-mot-le-van-duyet-di-thuong-duoi-goc-nhin-cua-su-gia-han-quoc-8
Cảnh Lăng Ông Bà Chiểu xưa - nơi thờ Tả quân Lê Văn Duyệt

Sách đã dẫn tiết lộ: “Những thuộc hạ và binh lính bình thường không thể nói chuyện với ông. Ngay cả đồng liêu cũng thường không dám nói chuyện vì ông quá cứng rắn, lạnh lùng. Vào năm 1801, khi nghĩa quân Tây Sơn sát hại Tống Viết Phúc – môt đồng sự mà ông rất yêu mến – có tin là Lê Văn Duyệt đã cuồng nộ đến mức giết bất cứ binh lính Tây Sơn nào ông gặp, cho đến khi Nguyễn Phúc Ánh quở trách ông về sự hung tợn này”.

Tuy nhiên, trong các tài liệu của Nam bộ thì tính cách của Tả quân Lê Văn Duyệt được mô tả ôn hòa hơn. Đến thăm Sài Gòn năm 1825, Michel Đức Chaigneau viết: "Ông ta (tức Lê Văn Duyệt) là người rất tài năng cả trên chiến trường và trong lĩnh vực quản lý. Dân chúng sợ ông nhưng rất yêu mến ông thực lòng, vì ông là người công bằng".

Sau này, Phan Thúc Trực - một nho sĩ người Nghệ An cũng đã cố gắng miêu tả quan Tổng trấn thành Gia Định Lê Văn Duyệt rằng: Tả quân "đánh chó cho đến chết và tùy tiện chém đầu các quan lại cao cấp ở địa phương”, cùng nhiều thói quen dị thường khác của tả quân cũng được sách sử đã dẫn ghi lại: “Ông nuôi 30 người thuộc bộ tộc thiểu số vùng núi để phục dịch, cùng 100 con gà và 100 con chó. Cứ mỗi khi ông về nhà đều có một con hổ và 50 con chó đi theo”.

Trong nhiều sách kể về Nam Bộ cũng có nhắc đến Lê Văn Duyệt như sau: "Lê Văn Duyệt từng hiện ra trong giấc mơ của Nguyễn Trung Trực, lãnh tụ phong trào chống Pháp ở Nam bộ trong thập niên 60 của thế kỷ 19 và chỉ dẫn ông cách đánh bại kẻ thù" (Thái Bạch, Bốn vị anh hùng, kháng chiến miền Nam, tủ sách Sống mới, Sài Gòn 1957).

Tổng trấn thành Gia Định Lê Văn Duyệt còn là người mê… chọi gà kinh khủng, mê tới mức ông  dám từng tấu trình hài hước trước vua Gia Long về lợi ích của trò tiêu khiển này. "Trang phục ông cũng khá dị hợm, không chỉ đơn giản mà còn rất bẩn thỉu, thoạt nhìn giống như áo quần của những người nghèo khổ nhất…”, tác giả Choi Byung Wook kể trong sách đã dẫn.

Vì sao Lê Văn Duyệt có tên gọi khác là Tả quân?

Sách Vùng đất Nam bộ dưới triều Minh Mạng (1820 -1841) của Choi Byung Wook lý giải như sau: “Việc dân chúng gọi Lê Văn Duyệt là Tả quân Chưởng cơ cho thấy điều gì đó thuộc về tính cách cá nhân của ông. Đầu tiên, Lê Văn Duyệt được phép tham gia hoạt động quân sự vào năm 1787 và tự chiêu tập binh lính cho riêng mình. Năm 1802, ông được thăng chức Chưởng cơ Tả quân. Dưới sự chỉ huy của ông, cùng năm đó Tả quân bao vây Thăng Long. Trên thực tế, với các tướng lĩnh Gia Định kết liên minh với chính quyền, hành động chung của các binh sĩ và dân chúng gọi viên tướng chỉ huy bằng chính tên gọi lực lượng quân đội mà ông ta thống lĩnh”.

co-mot-le-van-duyet-di-thuong-duoi-goc-nhin-cua-su-gia-han-quoc-7
Tờ bạc 100 đồng trước đây có in hình vẽ Tả quân

Sau những biến cố buộc Tổng trấn Bắc Thành Nguyễn Văn Thành phải uống thuốc độc tự tử, suốt thời gain dài còn lại cai trị của Gia Long, Tổng trấn thành Gia Định Lê Văn Duyệt luôn là một trong số ít người được triều đình tin cẩn nhất.

“Thậm chí, giây phút vua Gia Long lâm chung, chỉ có Lê Văn Duyệt và quan văn Phạm Đăng Hưng của Gia Định được phép đến bên giường để nghe lời trăng trối. Vị vua sắp tạ thế đã ban cho Tả quân quyền chỉ huy Ngũ quân Đô thống”, tác giả Choi Byung Wook thuật lại.

Sau khi đăng cơ, vua Minh Mạng lại tiếp tục cử nhiệm Tả quân Chưởng cơ Lê Văn Duyệt làm Tổng trấn thành Gia Định cho đến khi ông qua đời. Để tưởng thưởng những đóng góp của Lê Văn Duyệt, nhà vua còn ban tặng đai ngọc bích quý cho ông, đặc biệt nhất là con nuôi của Tổng trấn thành Gia Định còn được vua Minh Mạng nhận làm phò mã.

Xem thêm: Chân tướng vụ vua Minh Mạng san bằng mộ Lê Văn Duyệt, viết lời cay đắng

Bình luận
Mới nhất
Vui lòng để bình luận.

Đọc thêm

Sử sách còn chép rằng, khi Nguyễn Văn Thành chết, vua Gia Long đã dụ rằng: Văn Thành từ lúc nhỏ theo trẫm có công lao to. Nay nhất đán đến nỗi chết, trẫm không bảo hộ được ấy là trẫm kém đức".

Khó có chuyện vua Gia Long lợi dụng 1 bài thơ để trừ khử trung thần Nguyễn Văn Thành
0 Bình luận

Sau đó, vua còn sai Quản cơ Nguyễn Văn Uẩn và Chánh Tuần hải đô dinh Hoàng Trung Đồng mang binh thuyền cùng lương tiền sử dụng trong 6 tháng đưa sứ bộ đến đầu nước Miến Điện mới quay về.

Chuyện gặp gỡ sứ thần Miến Điện và cách hành xử khéo léo hơn người của vua Minh Mạng
0 Bình luận

Trong thời gian trị vì, vua Minh Mạng đã chủ trương thực hiện nhiều chính sách cụ thể nhằm khẳng định chủ quyền cương hải một cách rất bài bản và quyết liệt.

Những chính sách bài bản, quyết liệt của vua Minh Mạng với chủ quyền biển đảo Việt Nam
0 Bình luận

PC Right 1 GIF

Bài mới

Ấm lòng trước khoảnh khắc công an dựng “hàng rào người” đưa sản phụ Nghệ An vượt dòng nước chảy xiết đi sinh

Mới đây tại Nghệ An, hàng chục chiến sĩ công an đã dùng thân mình tạo thành “hàng rào” giữa dòng nước xiết để đưa sản phụ vượt suối đến trung tâm y tế sinh con an toàn.

Hải An
Hải An 14 giờ trước
Cha và con gái 6 tuổi may mắn được cứu sống sau khi trôi dạt 13 giờ trên biển Hà Tĩnh

Trong lúc dùng thuyền nhỏ để vui chơi, người cha và con gái 6 tuổi ở Hà Tĩnh bị sóng đẩy trôi dạt trên biển suốt 13 tiếng, may mắn được một tàu vận tải phát hiện và cứu sống.

Hải An
Hải An 2 ngày trước
Xúc động khoảnh khắc y bác sĩ đỡ đẻ cho sản phụ giữa đường núi Nghệ An

Đường bị chia cắt, sạt lở nghiêm trọng khiến sản phụ Pịt Thị Hiền không đến được bệnh viện, trước tình huống khẩn cấp các y bác sĩ Trạm Y tế Mường Xén đã đỡ đẻ cho sản phụ ngay giữa đường.

Hải An
Hải An 3 ngày trước
60 thợ điện đổ về vùng lũ Nghệ An để hỗ trợ bà con sửa chữa đồ dùng miễn phí

Nước lũ vừa rút nhiều thợ điện tử, điện lạnh đã nhanh chóng di chuyển đến các khu vực bị ảnh hưởng giúp người dân sửa chữa miễn phí máy giặt, tủ lạnh,…

Hải An
Hải An 6 ngày trước
Học sinh, sinh viên cả nước sẽ được hỗ trợ 50% mức đóng BHYT thay vì 30% như trước

Từ 1/7,  học sinh, sinh viên cả nước sẽ được hỗ trợ 50% mức đóng bảo hiểm y tế, thay vì chỉ 30% như trước. Đây là điểm mới quan trọng trong nghị định 188/2025 của Chính phủ.

Hải An
Hải An 26/07
Viettel cộng tài khoản, mở roaming, chuẩn bị drone phát sóng cho vùng lũ ở Nghệ An

Tổng Công ty Viễn thông Viettel (Viettel Telecom) cho biết vừa hoàn thành việc cộng tiền vào tài khoản cho 31.000 khách hàng tại các khu vực bị cô lập do lũ lụt ở Nghệ An.

Science Fair 2025: Chuyến phiêu lưu kỳ thú đến vùng đất khoa học

Vào  ngày 03/08/2025 sắp tới, COSMOS chính thức tổ chức sự kiện khoa học thường niên SCIENCE FAIR 2025 , chia sẻ những kiến thức, trải nghiệm bổ ích và lan tỏa tình yêu khoa học đến cho các bạn trẻ trên địa bàn thành phố Hà Nội và bất cứ ai có niềm đam mê với bộ môn này. 

Nối dài chuyến bay nghĩa tình: Hơn 30 tấn hàng cứu trợ được trực thăng đưa đến vùng lũ Nghệ An

Những chuyến bay cứu trợ mang theo nhu yếu phẩm, mì gói, nước sạch… được chuyển kịp thời tới bà con vùng lũ Nghệ An đang bị ngập lụt, chia cắt.

Hải An
Hải An 25/07
Bộ đội cõng dân qua đoạn ngập đi chạy thận trong trận lũ lịch sử ở Nghệ An

Mưa lớn do hoàn lưu bão số 3 (Wipha) đã gây ngập lụt và sạt lở tại nhiều xã miền núi tỉnh Nghệ An. Hàng trăm cán bộ, chiến sĩ được huy động giúp đỡ người dân chống chọi với cơn lũ dữ.

Chỉ huy trưởng buộc dây thừng vào người bơi ra giữa dòng nước lũ giải cứu thành công 5 người mắc kẹt

Tại xã Mường Xén, tỉnh Nghệ An (địa bàn huyện Kỳ Sơn cũ), các lực lượng chức năng đã phối hợp giải cứu thành công 5 người bị mắc kẹt giữa dòng nước lũ.

Hải An
Hải An 23/07
Cảnh sát giao thông hỗ trợ đưa sản phụ đi sinh kịp thời giữa đêm bão

Trong đêm bão số 3 (Wipha), lực lượng Cảnh sát giao thông Công an tỉnh Quảng Ninh đã kịp thời dùng ô tô tuần tra để hỗ trợ sản phụ chuyển dạ trong mưa, đảm bảo an toàn cho cả mẹ và bé.

Hải An
Hải An 23/07
Nhân viên bảo vệ phản ứng nhanh cứu sống ngoạn mục người đàn ông bị ngưng tim ở bãi biển Nha Trang

Nhờ phản ứng nhanh chóng và kịp thời, nhân viên bảo vệ đã cứu sống một người đàn ông bị ngưng tim, ngưng thở tại bãi biển Nha Trang, Khánh Hòa.

Hải An
Hải An 22/07
Nghĩa cử ấm lòng: Trường Đại học Hạ Long nhận đỡ đầu nạn nhân mất 4 người thân trong vụ lật tàu ở Quảng Ninh

Trường Đại học Hạ Long đã thăm hỏi và bày tỏ mong muốn nhận đỡ đầu em Nguyễn Hữu P. - nạn nhân thoát chết trong thảm kịch lật tàu ở vịnh Hạ Long.

Quảng Ninh sẽ nhận đỡ đầu các cháu mồ côi trong vụ lật tàu du lịch ở vịnh Hạ Long

Tại cuộc họp báo chiều 20/7, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Ninh cho biết, tỉnh sẽ có cơ chế hỗ trợ trẻ mồ côi liên quan đến tàu du lịch bị lật trên vịnh Hạ Long.

Hải An
Hải An 21/07
Chân dung nam tài xế giúp đỡ người phụ nữ và 5 trẻ nhỏ trong cơn dông lớn ở Hà Nội

Thấy người phụ nữ cùng 5 đứa trẻ chật vật giữ thăng bằng giữa đường trong cơn dông lớn, gió mạnh, tài xế xe bán tải lập tức dừng xe hỗ trợ.

PC Right 1 GIF
Đề xuất