Chuyện về hơn 100 lá thư yêu thương gửi tướng Giáp từ người vợ đầu - liệt sĩ Nguyễn Thị Quang Thái

Hơn 100 lá thư gửi tướng Giáp, liệt sĩ Thái kể những chuyện diễn ra xung quanh mình, nói về tình cảm đôi lứa. Lá thư nào cũng mang âm hưởng buồn, chứa chan đầy sự nhớ nhung, quan tâm...

Đỗ Thu Nga Theo dõi
Sống Đẹp
Nguồn: Internet

Mối tình đầu thuở 20 của tướng Giáp

Mối tình đầu thuở 20 trong sáng, lý tưởng của Đại tướng Võ Nguyên Giáp là với liệt sĩ Nguyễn Thị Quang Thái. Còn tình yêu sau - sâu sắc, bình dị nối dài theo năm tháng đến cuối đời là với vị phó giáo sư Đặng Bích Hà - con gái cụ Đặng Thai Mai. Hai người phụ nữ ấy đã gắn bó, song hành với cuộc đời vì dân, vì nước của tướng Giáp.

Mối tình đầu là liệt sĩ Nguyễn Thị Quang Thái, em liệt sĩ Nguyễn Thị Minh Khai. Ông bà gặp nhau lần đầu năm 1929 trên chuyến tàu Vinh - Huế. Trước đó, tướng Giáp từng nghe các đồng chí cùng chi bộ nhắc đến tên Quang Thái - cô em trẻ trung nhưng hoạt động hăng hái của đồng chí Minh Khai. 

Hai người kết hôn khi bà Quang Thái mới 20 tuổi, nhưng mãi gần chục năm sau họ mới sinh con vì muốn "giữ" để được thoát ly hoạt động cùng nhau. 

chuyen-ve-hon-100-la-thu-gui-tuong-giap-cua-nguoi-vo-dau-8
Liệt sĩ Nguyễn Thị Quang Thái

Vào cuối năm 1939, thực dân Pháp khủng bố mạnh. Lúc này, chiến sĩ cách mạng Võ Nguyên Giáp phải rút vào hoạt động bí mật. Sau đó ông được cử sang Trung Quốc hoạt động. 

Trước sự phân vân, lo lắng vì hai vợ chồng không thể ở bên nhau khi con gái Hồng Anh còn quá nhỏ, bà Quang Thái động viên chồng: “Đây là một thời cơ lớn, trên đã muốn anh thoát ly thì anh nên quyết tâm. Mẹ con em tự lo được mà. Chờ con lớn thêm chút nữa em gửi con cho ông bà nuôi, em sẽ đi sau”. Cả hai vợ chồng bà Quang Thái không ngờ đó là cuộc chia ly vĩnh viễn giữa hai người.

Đến năm 1942, bà Quang Thái bị bắt và kết án 16 năm tù. Trong thời gian bị giam giữ, bà thường xuyên bị tra tấn nhưng vẫn trung kiên không tiết lộ thông tin của tổ chức. Đến năm 1944, bà Quang Thái mất do kiệt sức khi chăm sóc bệnh nhân trong nhà lao Hỏa Lò và bị nhiễm phong hàn.

Do phải hoạt động bí mật nên mọi thông tin bà Quang Thái bị bắt, Đại tướng Võ Nguyên Giáp không hề hay biết. Chỉ đến khi trở về nước và tham dự hội nghị Hội nghị quân sự cách mạng Bắc kỳ họp tại Hiệp Hòa (Bắc Giang) vào tháng 4/1945, Đại tướng Võ Nguyên Giáp mới nhận được tin dữ.

Khi nghe tin người vợ yêu thương đã hy sinh, người Đội trưởng Đội Tuyên truyền Giải phóng quân Võ Nguyên Giáp bàng hoàng đi sang buồng bên, bỏ dở cuộc họp… 

Những cánh thư yêu thương gửi chồng của liệt sĩ Quang Thái

Gần 10 năm tình nghĩa vợ chồng nhưng tướng Giáp và bà Quang Thái luôn sống xã cách. Để vơi đi nỗi buồn, nỗi nhớ nhau, bà Quang Thái thường xuyên viết thư gửi cho Đại tướng. Đó là những lá thư gửi người yêu, gửi chồng được bà Quang Thái viết từ năm 1933 đến năm 1936. 

Đây là giai đoạn hai người bắt đầu yêu rồi kết hôn. Căn cứ vào ngày tháng và những nội dung trong thư cho thấy, hầu như ngày nào hai người cũng có liên lạc. Khi ấy, bà Quang Thái ở Vinh (Nghệ An) còn ông Võ Nguyên Giáp ở Hà Nội.

Gần như toàn bộ số thư được bà Quang Thái xưng hô bằng cách gọi là "Giáp" với "Thái", chỉ một số ít thư bà gọi "người yêu", sau này là chồng thì chuyển sang gọi bằng "anh". Trong thư bà kể những câu chuyện diễn ra xung quanh mình và nói về tình cảm đôi lứa với tư duy khá hiện đại.

Có bức thư bà viết: "Giáp đi phen này, Thái ở nhà nỗi nhớ nhung khó lòng khuây khỏa lắm…”. Hay một thư khác, bà viết: “Nhờ 6 ngày nay mà Thái hiểu Giáp hơn và có ái tình mật thiết hơn xưa. Bây giờ mới đúng là ái tình chứ không phải ái tình 6 tháng trước kia…”.

chuyen-ve-hon-100-la-thu-gui-tuong-giap-cua-nguoi-vo-dau-6
Liệt sĩ Quang Thái và con gái

Có bức thư khi hai người đã kết hôn, bà kể đến cô con gái đầu lòng bằng câu chữ vừa yêu thương vừa có ý hờn trách: “... Con Anh đã ngủ từ lúc 8h. Nó vừa giở mình nằm nghiêng như người lớn… Giáp có biết lúc ở ga về Thái nghĩ gì không?... Nhớ những lần Thái tiễn Giáp ở Vinh ra Hà Nội, vừa đi như đi 'trong mộng'. Thái không biết ai đi chung quanh mình nữa. Về ẵm con, tắm cho con rồi Thái bế nó đi rong trong nhà mãi. Nhà vắng, trời chiều, mẹ bế con rươm rướm nước mắt”.

Bức thư nào của bà Quang Thái cũng thể nỗi nhớ nhung, quan tâm của người vợ trẻ đến chồng ở phương xa. Vì thế, đa phần những bức thư ấy mang âm hưởng buồn mà ai đọc qua cũng có thể dễ dàng nhận ra.

Trong một bức thư khác gửi tướng Giáp, bà Quang Thái viết: "Tối hôm qua viết dài đọc lại thấy không vui Thái lại xé bỏ. Giáp sẽ trách Thái… làm gì cũng không nhất định. Hôm nay không viết dài nữa… Ruột Thái đang rối lên đây. Óc loạn lên đây… Cơn buồn kéo đến!... Sao không bao giờ tôi viết được một bức thư vui? Buồn cười!”.

Tuy nhớ nhung, buồn thương nhưng người vợ trẻ luôn một lòng hướng về chồng. Trong một lá thư hiếm hoi bà gọi chồng bằng "anh": “Anh đã khỏe hơn chưa? Anh có mang theo gương không đấy? Hãy thử soi xem nước da có tốt hơn không?”. Một bức thư bà viết thể hiện rõ tấm lòng son sắt với chồng: “Tương lai với chúng mình khổ ư? Chúng ta có như ai mà mê giàu sang? Tinh thần, lý tưởng thì quyết bền vững, không như những thứ ái tình xốc nổi, yêu vì danh, lợi, tài, sắc”.

Hơn 100 bức thư của liệt sĩ Nguyễn Thị Quang Thai gửi chồng đã được Đại tá Nguyễn Huy Văn (Ban liên lạc Việt Nam Giải phóng quân) lưu giữ cẩn thận. Đại tá Văn tuy không phải là cán bộ trong Văn phòng Đại tướng nhưng ông khá thân cận với tướng Giáp. Những năm Đại tướng còn khỏe mạnh, ông thường qua Văn phòng Đại tướng giúp việc sắp xếp tài liệu và đồ đạc.

chuyen-ve-hon-100-la-thu-gui-tuong-giap-cua-nguoi-vo-dau-5

Nói về những cánh thư này, Đại tá Văn nhận xét: "Tôi thấy thư có lời văn rất hiện đại. Bức nào cũng chan chứa tình yêu đôi lứa. Thế nhưng, tôi đọc kỹ thì hiểu rằng không chỉ có tình yêu đôi lứa trong đó mà hai người còn trao đổi cả công việc. Tôi đã lưu giữ chúng rất cẩn thận trong nhiều năm qua”.

"Họ đã sống trong xa cách. Sau này, Đại tướng đi Trung Quốc, bà Quang Thái hoạt động cách mạng phải gửi cô Hồng Anh về quê. Họ chia tay nhau bên đường Cổ Ngư và xa nhau mãi mãi, vì sau đó bà Thái bị thực dân Pháp bắt giam ở Hỏa Lò rồi hy sinh trong tù. Bà Thái mất, Đại tướng sốc lắm! Khi về nước ông cũng rất vất vả trong việc đi tìm nơi chôn cất của bà, vì thời đó người chết trong tù (có thông tin cho rằng bà mất tại nhà thương) như thế chẳng biết phần mộ ở chỗ nào. Mãi sau Đại tướng mới tìm thấy và đưa hài cốt của bà về nghĩa trang”, Đại tá Văn xúc động khi nói về mối tình với vợ đầu của tướng Giáp.

Cũng theo Đại tá Văn, Đại tướng vốn rất quý những bức thư ấy và ông thường nói chuyện về người vợ đầu trong trăn trở. Đại tướng thi thoảng lại thở dài nói: “Anh thương chị Thái lắm!”. Câu nói ấy, tình cảm ấy với người vợ đầu được Đại tướng nhắc lại nhiều lần trong những năm sau này.

Xem thêm: Đại tướng Võ Nguyên Giáp bật khóc trong lần đầu xa mẹ

Bình luận
Mới nhất
Vui lòng để bình luận.

Đọc thêm

Đại tướng Võ Nguyên Giáp được mệnh danh là "Đại tướng đánh thắng nhiều đại tướng nhất". Trong cuộc đời binh nghiệp của mình, Đại tướng Võ Nguyên Giáp đã lần lượt đánh bại các danh tướng của Pháp và Mỹ.

12 tướng lĩnh tài danh của Pháp và Mỹ đại bại dưới tay Đại tướng Võ Nguyên Giáp
0 Bình luận

Đại tướng Võ Nguyên Giáp từng nói: "Thời điểm hạnh phúc nhất trong đời chiến đấu là khi từ mặt trận báo về tướng Dương Văn Minh đã ra lệnh cho quân đội của ông ngừng bắn".

Xúc động những dòng hồi ký của Đại tướng Võ Nguyên Giáp trong ngày 30/4/1975
0 Bình luận

Dù Đại tướng Võ Nguyên Giáp đã đi xa nhưng những câu nói của ông vẫn sống mãi, khắc ghi trong tâm trí dân tộc Việt Nam.

Những câu nói trường tồn cùng năm tháng của Đại tướng Võ Nguyên Giáp
0 Bình luận

PC Right 1 GIF

Bài mới

Anh tài xế nhanh trí chặt cây đổ do mưa dông, giải tỏa ùn tắc trên phố Hà Nội

Lúc đi lấy hàng tại phố Lê Trọng Tấn (Hà Nội), nam tài xế bắt gặp một cành cây đổ giữa đường do mưa dông, gây ra ùn tắt nghiêm trọng nên đã nhanh trí mượn dao, một mình chặt cành giải phóng tuyến đường.

Đăng Dương
Đăng Dương 4 ngày trước
Chân dung 2 người Việt nhanh trí dùng săm xe đạp làm phao cứu sống 2 trẻ nhỏ chới với giữa biển ở Nhật

Thấy 2 em nhỏ chới với giữa biển, Mạnh Tuấn và Quốc Đạt (người Việt Nam ở Nhật Bản) đã nhanh trí dùng săm xe đạp làm phao, bơi ra ứng cứu, đưa các em an toàn vào bờ.

Hải An
Hải An 5 ngày trước
Phó trưởng công an xã ở Nghệ An quyên tiền xây tặng 2 căn nhà kiên cố giúp gia đình nghèo có chỗ ở ấm cúng

Về nhận nhiệm vụ ở nơi khó khăn, thấy 2 hộ dân phải ở trong căn nhà tạm bợ, phó trưởng công an xã đã đi vận động, quyên tiền xây tặng 2 ngôi nhà kiên cố cho bà con có chỗ ở mới ấm cúng hơn.

Hải An
Hải An 6 ngày trước
Đường sạt lở, người dân trong làng dùng võng gánh cụ bà băng rừng đi cấp cứu

Lũ lớn khiến đường đi sạt lở, thấy cụ bà có dấu hiệu kiệt sức, người dân trong làng đã dùng võng gánh, vượt đường rừng để đến Trạm Y tế dã chiến ở trung tâm xã Mỹ Lý để cấp cứu và điều trị.

Hải An
Hải An 7 ngày trước
Chân dung tài xế taxi cứu sống bé trai bị cát vùi ở Côn Đảo: “Việc mình cứu người là tự nhiên, ai gặp tình huống đó cũng sẽ làm như vậy thôi!”

Bé trai bị vùi trong hố cát sâu ở đặc khu Côn Đảo khi chơi cùng nhóm bạn đã may mắn được tài xế taxi Lê Văn Tý Hon và du khách hợp sức đào bới, đưa ra an toàn.

Hải An
Hải An 09/08
4 mẹ con bị gió dông quật ngã cảm thấy ấm lòng trước sự giúp đỡ của người đàn ông xa lạ

Gặp 4 mẹ con bị gió dông quật ngã giữa đoạn đường vắng vẻ, người đàn ông ở Ninh Bình đã ngay lập tức dừng xe giúp đỡ, hỗ trợ đưa các cháu nhỏ về đến tận nhà. Câu chuyện ấm lòng được chia sẻ trên mạng xã hội đang thu hút sự chú ý của nhiều người.

Xúc động hình ảnh hàng trăm giáo viên tình nguyện đến các trường miền núi Nghệ An để hỗ trợ dọn dẹp bùn đất sau lũ

Những ngày qua, hàng trăm giáo viên của các trường học vùng xuôi đã tình nguyện đem theo cuốc, xẻng lên các điểm trường miền núi Nghệ An để hỗ trợ dọn dẹp bùn đất sau lũ.

Ấm lòng trước khoảnh khắc công an dựng “hàng rào người” đưa sản phụ Nghệ An vượt dòng nước chảy xiết đi sinh

Mới đây tại Nghệ An, hàng chục chiến sĩ công an đã dùng thân mình tạo thành “hàng rào” giữa dòng nước xiết để đưa sản phụ vượt suối đến trung tâm y tế sinh con an toàn.

Hải An
Hải An 02/08
Cha và con gái 6 tuổi may mắn được cứu sống sau khi trôi dạt 13 giờ trên biển Hà Tĩnh

Trong lúc dùng thuyền nhỏ để vui chơi, người cha và con gái 6 tuổi ở Hà Tĩnh bị sóng đẩy trôi dạt trên biển suốt 13 tiếng, may mắn được một tàu vận tải phát hiện và cứu sống.

Hải An
Hải An 01/08
Xúc động khoảnh khắc y bác sĩ đỡ đẻ cho sản phụ giữa đường núi Nghệ An

Đường bị chia cắt, sạt lở nghiêm trọng khiến sản phụ Pịt Thị Hiền không đến được bệnh viện, trước tình huống khẩn cấp các y bác sĩ Trạm Y tế Mường Xén đã đỡ đẻ cho sản phụ ngay giữa đường.

Hải An
Hải An 31/07
60 thợ điện đổ về vùng lũ Nghệ An để hỗ trợ bà con sửa chữa đồ dùng miễn phí

Nước lũ vừa rút nhiều thợ điện tử, điện lạnh đã nhanh chóng di chuyển đến các khu vực bị ảnh hưởng giúp người dân sửa chữa miễn phí máy giặt, tủ lạnh,…

Hải An
Hải An 28/07
Học sinh, sinh viên cả nước sẽ được hỗ trợ 50% mức đóng BHYT thay vì 30% như trước

Từ 1/7,  học sinh, sinh viên cả nước sẽ được hỗ trợ 50% mức đóng bảo hiểm y tế, thay vì chỉ 30% như trước. Đây là điểm mới quan trọng trong nghị định 188/2025 của Chính phủ.

Hải An
Hải An 26/07
Viettel cộng tài khoản, mở roaming, chuẩn bị drone phát sóng cho vùng lũ ở Nghệ An

Tổng Công ty Viễn thông Viettel (Viettel Telecom) cho biết vừa hoàn thành việc cộng tiền vào tài khoản cho 31.000 khách hàng tại các khu vực bị cô lập do lũ lụt ở Nghệ An.

Science Fair 2025: Chuyến phiêu lưu kỳ thú đến vùng đất khoa học

Vào  ngày 03/08/2025 sắp tới, COSMOS chính thức tổ chức sự kiện khoa học thường niên SCIENCE FAIR 2025 , chia sẻ những kiến thức, trải nghiệm bổ ích và lan tỏa tình yêu khoa học đến cho các bạn trẻ trên địa bàn thành phố Hà Nội và bất cứ ai có niềm đam mê với bộ môn này. 

Nối dài chuyến bay nghĩa tình: Hơn 30 tấn hàng cứu trợ được trực thăng đưa đến vùng lũ Nghệ An

Những chuyến bay cứu trợ mang theo nhu yếu phẩm, mì gói, nước sạch… được chuyển kịp thời tới bà con vùng lũ Nghệ An đang bị ngập lụt, chia cắt.

Hải An
Hải An 25/07
PC Right 1 GIF
Đề xuất