Danh tướng nào thời chúa Nguyễn được ví như "Hùng Thiết Lũy"?

Danh tướng thời chúa Nguyễn được ví như "Hùng Thiết Lũy" là Trương Phúc Phấn. Ông chính là 1 trong 3 vị tướng chủ lực của họ Nguyễn tham gia 7 cuộc chiến chống họ Trịnh.

Đỗ Thu Nga Theo dõi
Sống Đẹp
Nguồn: Internet

Tổ tiên của Trương Phúc Phấn là người Thanh Hóa vào nhập tịch ở huyện Khang Lộc, phủ Tân Bình. Vị thủy tổ họ Trương là Trương Quý công cùng hai vị thủy tổ họ Lê, họ Hoàng là Lê Quý công, Hoàng Quý công cùng nhập tịch và khai khẩn làng Trường Dục. Đến triều Nguyễn, Khang Lộc chia thành Phong Lộc, Phong Đăng, Trường Dục thuộc Phong Lộc, phủ Quảng Bình, sau là phủ Quảng Ninh, tỉnh Quảng Bình.

Về thân thế của Trương Phúc Phấn, sử sách chép: Ông vốn gốc người Quý Sơn, huyện Tống Sơn, tỉnh Thanh Hóa. Phụ thân của Trương Phúc Phấn là Trương Gia Sơn - vị tướng thanh liêm, tài giỏi, từng giữ chức Điện Tiền Đô Chỉ Huy cho nhà Lê và được phong là Lương Quận Công. 

Sau này khi thấy họ Trịnh chuyên quyền, làm việc bất đạo nên Trương Gia Sơn đã bỏ chúa Trịnh vào Nam theo chúa Nguyễn. Ban đầu ngụ ở làng Phong Lộc (Quảng Bình) sau dời vào Thừa Thiên - Huế. 

Trương Phúc Phấn vốn tên Trương Công Phấn. Nhưng nhờ những công trận nên được chúa Nguyễn đổi chữ Công thành chữ Phúc cho mang đệm của Chúa.

chan-dung-danh-tuong-truong-phuc-phan-thoi-chua-nguyen-7
Tranh minh họa của Sỹ Hòa

Trương Phúc Phấn vốn con là võ tướng nên từ nhỏ đã được thao luyện võ thuật, học bày binh bố trận. Ông sớm trở thành tay võ nghệ, mưu lược hơn người. Ông gia nhập vào quân đội chúa Nguyễn ở miền Nam, vào đời chúa Sãi Nguyễn Phúc Nguyên.

Nhờ tài năng và đức độ mà ông được bổ nhiệm đến chức Cai Cơ. Ông được sử sách chép là người trị quân rất nghiêm minh, đồng cam cộng khổ với quân lính và luôn luôn răn dè binh sĩ dưới trướng không được quấy phá, nhũng nhiễu dân chúng. Vậy nên, quân dưới trướng ông vô cùng kỷ luật và nể phụ vị tướng tài.

Khi chúa Nguyễn Phúc Nguyên không chịu tòng phục và muốn tranh hùng với chúa Trịnh ở Đàng Ngoài thì cần tìm tướng lĩnh tài ba, đức độ giữ biên ải. Khi ấy các tướng đều tiến cử Nguyễn Phúc Phấn.

Vào năm 1647, ở Bắc Hà, chúa Trịnh Tráng sai Đại Đô Đốc là Tiến Quận Công Lê Văn Hiểu đem quân thủy bộ vào tấn công Nam Hà. Bộ binh tấn công vào nam Bố Chánh, thủy quân đánh vào cửa Nhật Lệ. Trương Phúc Phấn cùng với con trai là Trương Phúc Hùng chia quân ra giữ đồn Trường Dục và Lũy Thầy. 

Nguyên đồn Trường Dục và Lũy Thầy được xây dựng lên bởi công lao của Lộc Khê Hầu Đào Duy Từ, là một nhà quân sự tài ba, giữ chức Nội tán dưới thời chúa Sãi Nguyễn Phúc Nguyên. Đại đồn Trường Dục nằm ở làng Phong Lộc (Quảng Bình) và Lũy Thầy nằm ở cửa Nhật Lệ (Đồng Hới).

Thời điểm ấy, quân Trịnh khí thế hừng hực, tấn công vào đại đồn Trường Dực và Lũy Thầy rất mãnh liệt. Nhưng suốt mấy lần xung kích, quân Trịnh đều thất bại. Dưới sự điều động của hai cha con Trương Phúc Phấn, các binh sĩ Nam Hà đã chống trả quyết liệt, bảo vệ thành công thành lũy.

chan-dung-danh-tuong-truong-phuc-phan-thoi-chua-nguyen-0

Binh sĩ coi Phúc Phấn như là một bức tường thành bằng sắt, bảo vệ Nam Hà, nên gọi ông là Hùng Thiết Lũy. Trương Phúc Hùng (con trai Phúc Phấn) là vị tướng tài ba, võ nghệ cao cường, nhiều mưu lược, được sử sách nhắc đến là người không thua kém gì cha ông. 

Sau nhiều lần thất bại, Đại Đô Đốc Lê văn Hiểu vẫn tiếp tục xua quân đánh vào Trường Dục và Lũy Thầy. Quân Trịnh quá đông, trong khi quân Nguyễn giữ thành lại ít ỏi. Trương Phúc Phấn gửi thư về phủ chúa Nguyễn xin cứu viện.

Khi đó, chúa Nguyễn Phúc Nguyên đã mất, chúa Thượng Nguyễn Phúc Lan kế vị. Nhận được tin báo, chúa Thượng sai con là Nguyễn Phúc Tần và danh tướng Nguyễn Hữu Tiến đem quân ra Quảng Bình tiếp viện.

Chúa Nguyễn Phúc Tần chia thủy quân phục ở sông Cẩm La, chặn đường lui của quân Trịnh và sai Nguyễn Hữu Tiến đem trăm con voi, vừa tờ mờ sáng, tấn công vào đại bản doanh của quân Trịnh. Hai cha con Trương Phúc Phấn và Trương Phúc Hùng cùng lúc mở cửa thành tấn công quân chúa Trịnh.

Trận đó, quân chúa Trịnh thắng lớn, bắt được nhiều tướng họ Trịnh và hơn 3 ngàn quân. Cha con Trương Phúc Phấn đều được phong Hầu, nâng hàng vương tôn.

Thế nhưng, hậu duệ của tướng Trương Phúc Phấn lại không tiếp nối sứ mệnh anh hùng bất khuất, vì dân vì nước của ông. Sử sách vẫn còn chép, Quốc phó Trương Phúc Loan - hậu duệ của Trương Phúc Phấn chính là kẻ phá nát cơ đồ nhà họ Nguyễn. 

Quyền thần Trương Phúc Loan khiến cơ nghiệp 8 đời chúa Nguyễn sụp đổ trong phút chốc. Hắn còn tranh thủ vơ vét của cải đến nỗi vàng phơi lấp lánh sân nhà, ruộng vườn, trâu ngựa nhiều không thể đếm xuể.

Xem thêm: May mắn như danh tướng Ông Ích Khiêm: 2 lần được đồng liêu 'giải cứu', nhẹ nhàng biến nguy thành an

Bình luận
Mới nhất
Vui lòng để bình luận.

Đọc thêm

Với tài cầm quân thao lược của mình, Lý Ông Trọng đã khiến giặc Hung Nô kinh sợ, không dám xâm phạm biên ải nhà Tần khiến Tần Thủy Hoàng vô cùng nể phục.

Danh tướng nước Việt khiến quân Hung Nô khiếp sợ, được Tần Thủy Hoàng đúc tượng, gả công chúa là ai?
0 Bình luận

Vị danh tướng này công sức to lớn trong công cuộc tạo lập xứ Đàng Trong của chúa Nguyễn. Ông còn có tài mưu lược sáng suốt được ví như Gia Cát Lượng của nhà Thục thời Tam Quốc.

Nguyễn Hữu Dật - danh tướng văn võ song toàn có tài xem thiên văn như Gia Cát Lượng
0 Bình luận

Thái phó Trần Quang Diệu là võ tướng quan trọng nhất của nhà Tây Sơn. Khi vua Gia Long chiêu hàng, ông khẳng khái nói "trung thần không thờ hai vua".

Thái phó Trần Quang Diệu - danh tướng nhân đức, thà chết không thờ hai vua
0 Bình luận

PC Right 1 GIF

Bài mới

Anh tài xế nhanh trí chặt cây đổ do mưa dông, giải tỏa ùn tắc trên phố Hà Nội

Lúc đi lấy hàng tại phố Lê Trọng Tấn (Hà Nội), nam tài xế bắt gặp một cành cây đổ giữa đường do mưa dông, gây ra ùn tắt nghiêm trọng nên đã nhanh trí mượn dao, một mình chặt cành giải phóng tuyến đường.

Đăng Dương
Đăng Dương 7 ngày trước
Chân dung 2 người Việt nhanh trí dùng săm xe đạp làm phao cứu sống 2 trẻ nhỏ chới với giữa biển ở Nhật

Thấy 2 em nhỏ chới với giữa biển, Mạnh Tuấn và Quốc Đạt (người Việt Nam ở Nhật Bản) đã nhanh trí dùng săm xe đạp làm phao, bơi ra ứng cứu, đưa các em an toàn vào bờ.

Hải An
Hải An 7 ngày trước
Phó trưởng công an xã ở Nghệ An quyên tiền xây tặng 2 căn nhà kiên cố giúp gia đình nghèo có chỗ ở ấm cúng

Về nhận nhiệm vụ ở nơi khó khăn, thấy 2 hộ dân phải ở trong căn nhà tạm bợ, phó trưởng công an xã đã đi vận động, quyên tiền xây tặng 2 ngôi nhà kiên cố cho bà con có chỗ ở mới ấm cúng hơn.

Hải An
Hải An 13/08
Đường sạt lở, người dân trong làng dùng võng gánh cụ bà băng rừng đi cấp cứu

Lũ lớn khiến đường đi sạt lở, thấy cụ bà có dấu hiệu kiệt sức, người dân trong làng đã dùng võng gánh, vượt đường rừng để đến Trạm Y tế dã chiến ở trung tâm xã Mỹ Lý để cấp cứu và điều trị.

Hải An
Hải An 12/08
Chân dung tài xế taxi cứu sống bé trai bị cát vùi ở Côn Đảo: “Việc mình cứu người là tự nhiên, ai gặp tình huống đó cũng sẽ làm như vậy thôi!”

Bé trai bị vùi trong hố cát sâu ở đặc khu Côn Đảo khi chơi cùng nhóm bạn đã may mắn được tài xế taxi Lê Văn Tý Hon và du khách hợp sức đào bới, đưa ra an toàn.

Hải An
Hải An 09/08
4 mẹ con bị gió dông quật ngã cảm thấy ấm lòng trước sự giúp đỡ của người đàn ông xa lạ

Gặp 4 mẹ con bị gió dông quật ngã giữa đoạn đường vắng vẻ, người đàn ông ở Ninh Bình đã ngay lập tức dừng xe giúp đỡ, hỗ trợ đưa các cháu nhỏ về đến tận nhà. Câu chuyện ấm lòng được chia sẻ trên mạng xã hội đang thu hút sự chú ý của nhiều người.

Xúc động hình ảnh hàng trăm giáo viên tình nguyện đến các trường miền núi Nghệ An để hỗ trợ dọn dẹp bùn đất sau lũ

Những ngày qua, hàng trăm giáo viên của các trường học vùng xuôi đã tình nguyện đem theo cuốc, xẻng lên các điểm trường miền núi Nghệ An để hỗ trợ dọn dẹp bùn đất sau lũ.

Ấm lòng trước khoảnh khắc công an dựng “hàng rào người” đưa sản phụ Nghệ An vượt dòng nước chảy xiết đi sinh

Mới đây tại Nghệ An, hàng chục chiến sĩ công an đã dùng thân mình tạo thành “hàng rào” giữa dòng nước xiết để đưa sản phụ vượt suối đến trung tâm y tế sinh con an toàn.

Hải An
Hải An 02/08
Cha và con gái 6 tuổi may mắn được cứu sống sau khi trôi dạt 13 giờ trên biển Hà Tĩnh

Trong lúc dùng thuyền nhỏ để vui chơi, người cha và con gái 6 tuổi ở Hà Tĩnh bị sóng đẩy trôi dạt trên biển suốt 13 tiếng, may mắn được một tàu vận tải phát hiện và cứu sống.

Hải An
Hải An 01/08
Xúc động khoảnh khắc y bác sĩ đỡ đẻ cho sản phụ giữa đường núi Nghệ An

Đường bị chia cắt, sạt lở nghiêm trọng khiến sản phụ Pịt Thị Hiền không đến được bệnh viện, trước tình huống khẩn cấp các y bác sĩ Trạm Y tế Mường Xén đã đỡ đẻ cho sản phụ ngay giữa đường.

Hải An
Hải An 31/07
60 thợ điện đổ về vùng lũ Nghệ An để hỗ trợ bà con sửa chữa đồ dùng miễn phí

Nước lũ vừa rút nhiều thợ điện tử, điện lạnh đã nhanh chóng di chuyển đến các khu vực bị ảnh hưởng giúp người dân sửa chữa miễn phí máy giặt, tủ lạnh,…

Hải An
Hải An 28/07
Học sinh, sinh viên cả nước sẽ được hỗ trợ 50% mức đóng BHYT thay vì 30% như trước

Từ 1/7,  học sinh, sinh viên cả nước sẽ được hỗ trợ 50% mức đóng bảo hiểm y tế, thay vì chỉ 30% như trước. Đây là điểm mới quan trọng trong nghị định 188/2025 của Chính phủ.

Hải An
Hải An 26/07
Viettel cộng tài khoản, mở roaming, chuẩn bị drone phát sóng cho vùng lũ ở Nghệ An

Tổng Công ty Viễn thông Viettel (Viettel Telecom) cho biết vừa hoàn thành việc cộng tiền vào tài khoản cho 31.000 khách hàng tại các khu vực bị cô lập do lũ lụt ở Nghệ An.

Science Fair 2025: Chuyến phiêu lưu kỳ thú đến vùng đất khoa học

Vào  ngày 03/08/2025 sắp tới, COSMOS chính thức tổ chức sự kiện khoa học thường niên SCIENCE FAIR 2025 , chia sẻ những kiến thức, trải nghiệm bổ ích và lan tỏa tình yêu khoa học đến cho các bạn trẻ trên địa bàn thành phố Hà Nội và bất cứ ai có niềm đam mê với bộ môn này. 

Nối dài chuyến bay nghĩa tình: Hơn 30 tấn hàng cứu trợ được trực thăng đưa đến vùng lũ Nghệ An

Những chuyến bay cứu trợ mang theo nhu yếu phẩm, mì gói, nước sạch… được chuyển kịp thời tới bà con vùng lũ Nghệ An đang bị ngập lụt, chia cắt.

Hải An
Hải An 25/07
PC Right 1 GIF
Đề xuất