1001 điều thú vị ở đất nước Uzbekistan - nơi đăng cai tổ chức giải U23 châu Á 2022

Đối thủ của U23 Việt Nam trong trận chung kết tới đây sẽ là Uzbekistan, một đội bóng rất mạnh từ Trung Á đã đè bẹp tuyển Hàn Quốc với tỷ số 4-1. Với nhiều người Việt Nam, có lẽ cái tên Uzbekistan còn khá xa lạ. 

Giới thiệu khái quát về Uzbekistan

Uzbekistan là quốc gia nằm kín trong lục địa tại Trung Á, có diện tích 447.400 km2, lớn thứ 56 thế giới. Uzbekistan trước kia là một phần của Liên Xô nhưng đã tách ra và có chủ quyền riêng từ năm 1991.

Quốc gia này có dân số đông nhất Trung Á với hơn 32 triệu người, tuy nhiên phần lớn cư dân sống tại những vùng nông thôn kém phát triển ở phía đông và nam đất nước, theo Reuters.

Theo Ngân hàng Thế giới, nền kinh tế Uzbekistan được xếp vào diện tăng trưởng nhanh thứ hai toàn cầu với mức tăng 7,6%. Năm 2017, Quỹ Tiền tệ Thế giới (IMF) tính toán tổng GDP danh nghĩa của Uzbekistan đạt 68,324 tỷ USD, đứng thứ 62 thế giới.

Nền kinh tế Uzbekistan phụ thuộc khá lớn vào các ngành xuất khẩu nguyên liệu thô, đặc biệt là khoáng sản, bông và khí gas. Theo Niên giám Thống kê Khoáng sản Thế giới (USGS), Uzbekistan là nước sản xuất vàng đứng thứ 9 thế giới. Trữ lượng vàng tại quốc gia Trung Á này lên tới 5.300 tấn, xếp thứ 4 toàn cầu, sau Nam Phi, Mỹ và Nga. Bên cạnh đó, Uzbekistan còn là nước xuất khẩu bông lớn thứ 5 thế giới.

Mặt khác, Uzbekistan cũng là điểm đến hấp dẫn thu hút khách du lịch với những công trình Hồi giáo đồ sộ cùng nét văn hóa, truyền thống đặc sắc, khác lạ.

Một số điều thú vị ở đất nước Uzbekistan

Bóng đá là môn thể thao yêu thích của đất nước này

Đầu tiên phải kể đến bóng đá và quần vợt là hai môn thể thao được yêu thích và phổ biến nhất ở đất nước này. Các bộ môn khác cũng được yêu thích là đạp xe, đấm bốc, đấu vật, thể dục dụng cụ.

Uzbekistan là nước đông dân nhất Trung Á

Quốc gia Trung Á này từng thuộc Liên Xô và có tên chính thức là Nước cộng hòa Uzbekistan. Giáp ranh giới phía Bắc của Uzbekistan là Kazakhstan, phía Đông Nam là Tajikistan, phía Đông Bắc là Kyrgyzstan, phía Nam là Afganistan và Turkmenistant ở phía Tây Nam.

Với dân số 32.364.996 người, Uzbekistan là quốc gia đông dân nhất Trung Á, tuy nhiên phần lớn dân số nước này sống tại vùng nông thôn kém phát triển ở phía đông và nam của nước này.

Món ăn đặc trưng của Uzbekistan là plov

Món này là một dạng cơm trộn gồm có gạo thơm, cà rốt, đậu hà lan và thịt cừu. Tất cả được cho vào chảo gang rang trong nhiều giờ liền. Khi chín, đầu bếp sẽ cho thêm hành, gia vị và xé tơi thịt, vậy là du khách sẽ được thưởng thức một món ăn dân tộc vô cùng đặc sắc của người Uzbekistan.

Tuy nhiên, món plov được chế biến theo cách riêng tùy vùng, cho nên hương vị của nó ở những nơi khác nhau sẽ không giống nhau. Người xưa kể lại rằng, plov được các đầu bếp của Alexander Đại đế phát minh.

Ngoài những nguyên liệu kể trên, plov còn được thực hiện với đậu Hà Lan, cà rốt, nho khô, mơ khô, bí ngô hoặc mộc qua. Các loại gia vị như ớt, cà chua nghiền hoặc khô cũng được thêm vào món ăn này.

Quốc gia của dưa

Có thể nói Uzbekistan là quốc gia của dưa với hơn 150 loại dưa khác nhau được trồng ở đây xuyên suốt các mùa và đủ mọi hình dáng. Chúng được trồng cả ở những vùng sa mạc với kỹ thuật khá cao. Từ xa xưa, những thương nhân trên Con đường tơ lụa đã biết đến Uzbekistan với kỹ thuật trồng dưa nổi tiếng.

Nền văn hóa phương Đông tươi sáng và nguyên sơ

Âm nhạc truyền thống Uzbek không thể bắt chước, đa dạng và có nhiều thể loại khác. Các bài hát thường liên hệ tới các phong tục truyền thống, các nghi lễ và quá trình lao động sản xuất của người dân địa phương. Các điệu múa Uzbek thường mềm mại, uyển chuyển và biểu cảm.

Một điệu múa Uzbek. Nguồn: Đại sứ quán Uzbekistan tại Indonesia

Thêu ren

Một trong những đặc điểm văn hóa nổi bật của nước này là thêu ren. Những mảnh vải thêu đa màu sắc với họa tiết lạ mắt đã thu hút được các thương nhân từ thời Con đường tơ lụa cổ. Vốn là một điểm trung chuyển chính trên con đường này, Uzbekistan đã từng xuất khẩu sản phẩm ren thêu của họ sang khắp các nước trên thế giới, đặc biệt là Trung Quốc.

Cái nôi của môn Đại số

Nhà toán học Muhammad Al-Muso Khorazmy được cho là một trong những người đặt nền móng đầu tiên cho môn đại số. Những cuốn sách số học của ông được cho là đã được dịch ra tiếng Latinh để rồi phổ cập sang Phương Tây.

Luật pháp khá hà khắc

Thuốc lá, đồ uống có cồn bị cấm với người dưới 20 tuổi: Nếu bạn là khách du lịch, bạn sẽ phải cẩn thận khi đến Uzbekistan bởi quốc gia này có luật pháp khá hà khắc. Tại Uzbekistan, đánh bạc, thuốc phiện đều bị cấm còn thuốc lá, đồ uống có cồn bị cấm với người dưới 20 tuổi. Đồng tính ở đây cũng là phạm pháp và hình phạt có thể lên đến tử hình.

Cấm chụp ảnh: Chính phủ nơi đây khá dị ứng với nhiếp ảnh. Bởi vậy hãy dè chừng khi bạn định chụp những tòa nhà chính phủ, công trình công cộng hay các trung tâm giao thông. Tốt nhất trước khi bấm máy hãy hỏi người dân địa phương.

Không được bắt tay với phụ nữ: Tại Uzbekistan, việc bắt tay chỉ được chấp nhận giữa 2 người đàn ông. Đối với phụ nữ, chúng ta phải đặt tay lên ngực trái và cúi chào.

Hệ thống tàu điện ngầm sạch nhất thế giới

Các nhà ga ở đây có thiết kế vô cùng độc đáo, thể hiện phong cách nghệ thuật dân gian vùng Trung Á, với các chi tiết bằng thạch cao tuyết hoa, đèn chùm, tranh ghép, kim loại và nhiều thứ đặc sắc hơn nữa. Chính vì thế, trang uztourism.uz đánh giá, nơi đây là một trong những hệ thống ga tàu điện sạch, đẹp nhất thế giới.

Khi đến Tashkent, thủ đô của Uzbekistan, du khách sẽ như lạc vào một khung cảnh thần tiên yên bình, thơ mộng với hình ảnh của những chú cừu ung dung gặm cỏ, đường phố sạch sẽ, không đông đúc xe cộ, tàu điện ngầm thì cứ nhẹ nhàng lướt qua những con phố nhỏ.

Đặc biệt, các nhà ga ở đây có thiết kế vô cùng độc đáo, thể hiện phong cách nghệ thuật dân gian vùng Trung Á, với các chi tiết bằng thạch cao tuyết hoa, đèn chùm, tranh ghép, kim loại và nhiều thứ đặc sắc hơn nữa.

Sản xuất bông lớn nhất thế giới

Nền kinh tế của Uzbekistan phụ thuộc chủ yếu vào sản xuất hàng hóa nguyên liệu thô. Quốc gia này là nước sản xuất và xuất khẩu bông lớn nhất thế giới. Ngoài ra, Uzbekistan là nước khai thác vàng lớn thứ 7 thế giới với 80 tấn vàng mỗi năm, đồng thời là nước có trữ lượng dự trữ vàng lớn thứ 4 thế giới. Mỏ vàng lớn nhất thế giới cũng là ở Uzbekistan.

Bên cạnh đó, sản lượng Uranium của nước này đứng thứ 17 thế giới, còn sản lượng khí đốt của công ty quốc doanh Uzbekneftegas đứng thứ 11 thế giới.

Gắn liền với "Con đường tơ lụa"

Uzbekistan nằm trên "Con đường tơ lụa", tuyến đường thương mại cổ xưa nối liền Trung Hoa với Địa Trung Hải đã tồn tại từ hơn 2.000 năm trước.

Nơi đây đã hình thành những cung điện, thánh đường, đền đài, lăng tẩm nguy nga, lộng lẫy mang nét kiến trúc sặc sỡ, có cả những ngôi chợ mái vòm buôn bán sầm uất…

Bạn chỉ được phép bắt tay chào hỏi nếu bạn và người được chào đều là nam giới

Ở Uzbekiszan, chào hỏi bằng hành động bắt tay chỉ được chấp nhận giữa những người đàn ông. Với phụ nữ, họ chào bằng cách cúi người và đặt tay lên ngực mình.

Khách tới nhà một người Uzbekiszan sẽ ngồi ở vị trí xa lối vào nhất để thể hiện sự tôn trọng và lịch sự. Người Uzbekiszan tin rằng hành động úp mặt bánh mỳ xuống có thể mang đến điều không may mắn.

Theo truyền thống xa xưa, thành viên nào trong gia đình chuẩn bị đi xa sẽ cắn một miếng bánh mỳ Uzbek. Mẩu bánh còn lại được người nhà lưu giữ cho tới khi người đi xa trở về.

Mỏ vàng lớn thứ hai thế giới

Mỏ Muruntau nằm cách thủ đô Tashkent, Uzbekistan hơn 400 km về phía tây. Đây là mỏ vàng lớn thứ hai thế giới. Được phát hiện từ năm 1958, mỏ Muruntau đến nay cung cấp cho thị trường Uzbekistan khoảng 1.600 tấn vàng. Trữ lượng còn lại ước tính có thể khai thác đến năm 2032.

Mỏ Muruntau do công ty khai khoáng của chính phủ Uzbekistan Navoi Mining & Metallurgical Combinat điều hành. Đây là một trong 10 tập đoàn khai thác uranium và vàng lớn nhất thế giới.

Đọc thêm: Các nước Á Đông làm gì trong Tết Đoan Ngọ 5/5?