Người xưa thường có câu "nhũn như con chi chi", vậy con chi chi là con gì?

Dù câu thành ngữ "nhũn như con chi chi" được sử dụng rộng rãi trong giao tiếp hằng ngày nhưng không phải ai cũng biết con chi chi là con gì, có thật hay không.

Thùy Nguyễn Theo dõi
Sống Đẹp
Nguồn: Internet

Trước hết, cần phải hiểu nghĩa của câu thành ngữ này. “Nhũn như con chi chi” dùng để chỉ những người có thái độ quá mềm yếu, nhút nhát, sẵn sàng nhún nhường do sợ sệt hoặc bị lép vế trước người khác. Hiện tại, có những quan điểm về “con chi chi” đang được lan truyền, có thể kể đến gồm:

Thứ nhất, con chi chi là một loài cá nhỏ và có thân mình vô cùng mềm yếu. Khi bị vớt lên khỏi mặt nước, chỉ một lát sau nó sẽ bị nhũn nát. Đây cũng là đặc điểm khiến dân gian chọn con chi chi làm nét nghĩa biểu trưng cho đặc điểm, tính cách nhún nhường, vô dụng quá mức của ai đó trong cuộc sống.

con-chi-chi-trong-cau-nhun-nhu-con-chi-chi-la-con-gi-2
Ảnh minh họa

Thứ hai, nhiều người cho rằng câu “nhũn như con chi chi” xuất phát từ cỗ bài tổ tôm. Cỗ bài tổ tôm, cỗ bài chắn có 120 cây gồm có hình người và chữ Hán từ hàng nhất đến hàng cửu (số 1-9). Có 5 quân bài số một, trong đó quân chi chi là quân bài bét nhất, kém nhất trong số 5 quân bài hạng bét đó. Do đó, con chi chi là chỉ thái độ của người biết mình hèn kém, kém cỏi hơn người ta.

Theo PGS.TS Phạm Văn Tình, Viện Từ điển học và Bách khoa thư Việt Nam, câu thành ngữ “nhũn như con chi chi” là dùng để chỉ những người có thái độ lép vế, bị động hay quá e dè người khác. Bên cạnh đó, như đã nói ở trên, con chi chi có thể là một loài cá nhỏ, thân mềm và vô cùng yếu đuối, khi vớt lên bờ một lát là người sẽ tự tan hết.

Điều này rất phù hợp với cách ví von của ông cha ta ngày xưa, thường dùng hình ảnh các loài vật để phán ánh sự vật, sự việc, trong đó có những câu như: Ngựa quen đường cũ, mồm mép tép nhảy, đông như kiến cỏ...

Nếu nói như thế, chi chi là một loài cá có thật. Tuy nhiên, vẫn có nhiều luồng ý kiến không đồng ý với quan điểm này. TS. Nguyễn Kim Sơn, một chuyên gia về cá, thuộc Viện Sinh thái và Tài nguyên Sinh vật cho biết, hiện nay vẫn chưa tìm thấy loài cá nào có tên là chi chi hoặc có đặc điểm giống như mô tả về loài này.

con-chi-chi-trong-cau-nhun-nhu-con-chi-chi-la-con-gi-1
Ảnh minh họa

Do đó, TS Kim Sơn khẳng định việc chi chi là một loài cá là vô cùng thấp. Thực tế, ở những vùng ven biển cửa sông nước ta có một loài cá thân mềm, thân hình trong suốt, dài khoảng 20-30cm, khi bắt lên người sẽ nhũn ra, thường được người dân nấu canh, ăn lẩu rất ngon. Loài cá này là cá khoai chứ không phải chi chi. TS Kim Sơn cũng đưa ra giả thiết thứ 2, con chi chi là một quân bài rất yếu, nhưng không có nhiều người tán đồng giả thiết này.

GS. Ngô Đức Thịnh, Giám đốc Trung tâm nghiên cứu và bảo tồn văn hóa tín ngưỡng dân gian Việt Nam cho biết, trong dân gian có rất nhiều sinh vật chỉ tồn tại trong trí tưởng tượng của người dân, thế nên việc bóc tách và cố tìm chính xác đó là con gì là rất khó. Thế nên, con chi chi rất có thể cũng chỉ là sản phẩm của trí tưởng tượng mà thôi. Tuy nhiên, khi nói “nhũn như con chi chi” thì mọi người vẫn hiểu ý nghĩa của nó là gì.

Xem thêm: Treo ngược 12 con tê giác bằng cần cẩu, nhóm nghiên cứu bất ngờ nhận giải Ig Nobel 2021

Bình luận
Mới nhất
Vui lòng để bình luận.

Đọc thêm

Chúa Chổm trong câu nói truyền miệng "nợ như Chúa Chổm" là nhân vậy lịch sử có thật. Song chuyện nợ nần của Chúa Chổm lại mang đậm màu sắc dân gian.

Chúa Chổm trong truyện dân gian 'nợ như Chúa Chổm' thực chất là nhân vật lịch sử nào?
0 Bình luận

Con thuồng luồng - loài sinh vật nghe tên đã quá quen thuộc trong các câu chuyện thần thoại xưa kia. Tuy nhiên, ít người biết được thuồng luồng thực chất là con vật gì.

Thuồng luồng - quái vật gây ra bao nỗi khiếp đảm trong thần thoại dân gian Việt Nam thực chất là con gì?
0 Bình luận

Ông ba bị - hung thần của biết bao thế hệ "con nít" khiến trẻ em cứ nghe đến là bị... ám ảnh. Vậy ông ba bị là ai, tại sao khiến trẻ con sợ như vậy?

Là nỗi ám ảnh cả tuổi thơ nhưng liệu có ai biết 'ông ba bị' là gì?
0 Bình luận

PC Right 1 GIF

Bài mới

Tin vui: Toàn dân được miễn viện phí cơ bản từ năm 2030

Bộ Chính trị đặt mục tiêu từ 2026 toàn dân được khám sức khỏe định kỳ miễn phí, đến 2030 miễn viện phí cơ bản theo quyền lợi bảo hiểm y tế.

Hải An
Hải An 5 ngày trước
Danh sách 14 nhóm học sinh, sinh viên được miễn học phí

Từ ngày 3/9, học sinh phổ thông, học viên giáo dục thường xuyên cấp trung học cơ sở, trung học phổ thông trong trường công lập sẽ được miễn học phí.

Hải An
Hải An 06/09
Lễ khai giảng đặc biệt của những “chiến binh nhí” tại Bệnh viện Ung bướu

Buổi khai giảng đặc biệt tại Bệnh viện Ung bướu TP.HCM đã gây xúc động mạnh cho những người dõi theo các bé. Học sinh trong lớp học là những bệnh nhi đang điều trị tại Bệnh viện Ung bướu. Có nhiều em vừa truyền dịch vừa học.

Hải An
Hải An 05/09
Góp áo cờ đỏ sao vàng gửi tặng trẻ em vùng cao sau Quốc khánh

Chỉ sau vài giờ đăng bài trên mạng xã hội, Hoàng Dũng đã nhận về gần 300 chiếc áo in hình cờ đỏ sao vàng để gửi tặng các bạn nhỏ vùng cao.

Hải An
Hải An 04/09
Cán bộ xã vượt vùng sạt lở trao quà Quốc khánh cho người dân vui Tết Độc lập

Hơn 2.500 người dân xã biên giới Yên Nhân (Thanh Hóa) đang bị cô lập, sơ tán do lũ quét, các cán bộ xã đã nỗ lực vượt sạt lở để phát quà 2/9 đúng hẹn cho bà con vui Tết Độc lập.

Thanh Tú
Thanh Tú 03/09
Lan toả điều tử tế: Ở lại nhặt rác sau buổi tổng duyệt diễu binh

Sáng 30/8, sau buổi tổng duyệt diễu binh, mẹ con chị Thu Hoài cùng nhiều tình nguyện viên ở lại thu gom rác trên phố Kim Mã, Giảng Võ, góp phần giữ gìn môi trường xanh sạch trong ngày lễ lớn.

Ấm lòng khoảnh khắc bà con cùng nhau nấu cháo, tiếp tế cho người dân ở chung cư ngập nước, mất điện

Thấy cư dân toàn Ecohome 1, phường Đông Ngạc (Hà Nội) bị cô lập do ngập nước, mất điện, người dân ở những tòa nhà xung quanh đã tổ chức nấu cháo, tiếp nước, sẻ chia khó khăn với những người hàng xóm.

Hải An
Hải An 28/08
Danh sách 40 điểm phát bánh, nước miễn phí cho người dân xem diễu binh, diễu hành

Người dân theo dõi các buổi hợp luyện và lễ diễu binh, diễu hành 2/9 sẽ được cấp phát bánh, nước và nhu yếu phẩm miễn phí tại 40 điểm dọc các tuyến trung tâm.

Hải An
Hải An 27/08
Công an Hà Tĩnh xuyên đêm giúp dân ứng phó bão số 5, sẵn sàng khắc phục sau bão

Trong khi bão số 5 đổ bộ trực tiếp vào tỉnh Hà Tĩnh với mưa lớn, gió giật dữ dội, lực lượng Công an các địa phương đã không quản hiểm nguy, kịp thời có mặt tại những điểm nóng, cứu giúp người dân trong hoạn nạn.

Thanh Tú
Thanh Tú 26/08
Hà Tĩnh: Nhiều khách sạn mở cửa miễn phí chung tay giúp bà con tránh bão

Để hỗ trợ người dân tránh trú an toàn, nhiều khách sạn, nhà nghỉ, cơ sở lưu trú ở các phường, xã trên địa bàn tỉnh Hà Tĩnh đã mở cửa miễn phí để đón người dân sơ tán. 

Thanh Tú
Thanh Tú 25/08
Ấm lòng Hà Nội: Sẵn sàng cho người lạ ngủ nhờ, mượn “view triệu đô” xem diễu binh 2/9

Hòa cùng bầu không khí hân hoan của ngày hội lớn, nhiều người dân Thủ đô sẵn sàng mở cửa nhà, cho người lạ “mượn view”, ngủ nhờ để được theo dõi lễ diễu binh, diễu hành 2/9.

Hải An
Hải An 22/08
Anh tài xế nhanh trí chặt cây đổ do mưa dông, giải tỏa ùn tắc trên phố Hà Nội

Lúc đi lấy hàng tại phố Lê Trọng Tấn (Hà Nội), nam tài xế bắt gặp một cành cây đổ giữa đường do mưa dông, gây ra ùn tắt nghiêm trọng nên đã nhanh trí mượn dao, một mình chặt cành giải phóng tuyến đường.

Chân dung 2 người Việt nhanh trí dùng săm xe đạp làm phao cứu sống 2 trẻ nhỏ chới với giữa biển ở Nhật

Thấy 2 em nhỏ chới với giữa biển, Mạnh Tuấn và Quốc Đạt (người Việt Nam ở Nhật Bản) đã nhanh trí dùng săm xe đạp làm phao, bơi ra ứng cứu, đưa các em an toàn vào bờ.

Hải An
Hải An 14/08
Phó trưởng công an xã ở Nghệ An quyên tiền xây tặng 2 căn nhà kiên cố giúp gia đình nghèo có chỗ ở ấm cúng

Về nhận nhiệm vụ ở nơi khó khăn, thấy 2 hộ dân phải ở trong căn nhà tạm bợ, phó trưởng công an xã đã đi vận động, quyên tiền xây tặng 2 ngôi nhà kiên cố cho bà con có chỗ ở mới ấm cúng hơn.

Hải An
Hải An 13/08
Đường sạt lở, người dân trong làng dùng võng gánh cụ bà băng rừng đi cấp cứu

Lũ lớn khiến đường đi sạt lở, thấy cụ bà có dấu hiệu kiệt sức, người dân trong làng đã dùng võng gánh, vượt đường rừng để đến Trạm Y tế dã chiến ở trung tâm xã Mỹ Lý để cấp cứu và điều trị.

Hải An
Hải An 12/08
Chân dung tài xế taxi cứu sống bé trai bị cát vùi ở Côn Đảo: “Việc mình cứu người là tự nhiên, ai gặp tình huống đó cũng sẽ làm như vậy thôi!”

Bé trai bị vùi trong hố cát sâu ở đặc khu Côn Đảo khi chơi cùng nhóm bạn đã may mắn được tài xế taxi Lê Văn Tý Hon và du khách hợp sức đào bới, đưa ra an toàn.

Hải An
Hải An 09/08
PC Right 1 GIF
Đề xuất