Thời gian - đề văn cũ nhưng cách làm mới: Lưu về để lấy kinh nghiệm nhé!

ĐỀ BÀI:

Anh/chị hãy viết một bài văn nghị luận xã hội bàn về giá trị thời gian.

BÀI VIẾT ĐẠT GIẢI ĐƯỢC ĐĂNG BÁO:

Có lẽ giữa nhịp chảy xô bồ của cuộc sống hiện đại này, con người đã quên đi rằng quỹ thời gian ta sống trên cõi đời này chỉ là hữu hạn. Để rồi từ sự "quên" đó ta chưa quý trọng trọn vẹn từng ngày để sống cho tử tế, chân thành và yêu thương.  Để biết được giá trị của một giây, hãy hỏi người vừa thoát khỏi tai nạn sinh tử trong tích tắc. Để biết được giá trị của một phút, hãy hỏi người bị lỡ chuyến tàu. Để biết được giá trị của một giờ, hãy hỏi người mẹ trong cơn vượt cạn chào đón đứa con. Để biết được giá trị của 1% giây, hãy hỏi người vừa nhận được huy chương vàng 100m trong thế vận hội. Qua đó, ta hiểu thêm được rằng dù là một giây, một phút, một giờ nhưng nó có thể góp phần làm nên thành bại của một người.

Đã bao giờ bạn tự hỏi "thời gian" là gì mà khiến bao người phải quay cuồng tìm kiếm? Thời gian là một khái niệm để diễn tả trình tự xảy ra trước sau của một sự kiện trong vũ trụ. Thời gian chỉ đi theo một chiều duy nhất từ quá khứ đến hiện tại và tương lai. Sự tồn tại của khái niệm thời gian chỉ thực sự có ý nghĩa khi mà các sự vật trong vũ trụ có biến đổi và vận động, thời gian trôi đi gắn liền với sự thay đổi trạng thái của sự vật. Tuy một ngày thật ngắn so với một đời người, nhưng nếu không biết cần mẫn, nâng niu thời gian từng ngày thì liệu chúng ta có thể xây được một tòa nhà bắt đầu từ những viên gạch nhỏ bé? Bởi vậy mà "một ngày so với một đời người là quá ngắn, nhưng một đời người lại là do mỗi ngày tạo nên". Rõ ràng, đời người thật quá ngắn và bước chân lạnh lùng, tàn nhẫn của thời gian sẽ không đợi chờ một ai. Trong ca khúc "Mong ước kỷ niệm xưa" của nhạc sĩ Xuân Hoàng có câu: "Nếu có ước muốn trong cuộc đời này. Hãy nhớ ước muốn cho thời gian trở lại", câu hát với hàm ý nhắc nhở chúng ta biết trân trọng từng khoảnh khắc của đời người. Vạn thế sư biểu trong lịch sử Trung Hoa là Khổng Tử cũng ước mong được sống thêm trăm năm nữa, không phải là mong được sống thọ, mà là để hoàn thành công việc nghiên cứu Kinh Dịch - một cuốn danh gia sách quý trong Ngũ kinh. 

Thời gian là thứ không mùi, không vị, không hình dáng nhưng lại có giá trị thật to lớn với con người. Thời gian như một liều thuốc giúp ta nhận ra được nhiều chân lý, để biết trân qusy những giá trị vốn tồn tại xung quanh mình. Thời gian giúp con người tích lũy và khẳng định được giá trị của bản thân, giúp ta trưởng thành hơn trên đường đời. Quan trọng hơn hết, nó giúp ta thay đổi suy nghĩ, tình cảm, giúp xóa nhòa nỗi đau, hận thù, thậm chí là phai nhạt tình cảm yêu thương, thay đổi tính cách con người. Người Trung Hoa từng có thời khóa biểu cho người đời rằng: "Tam thập nhi lập/ Tứ thập bất hoặc", nghĩa là đến năm 30 tuổi phải lập được sự nghiệp, 40 tuổi là phản chín chắn, ít phạm sai lầm. Vậy, quý trọng thời gian là để ta làm những việc có ích cho mình, cho đời. COn người vẫn thường mang tâm lý để việc hôm sau làm một thể rồi cuối cùng thường rơi vào trạng thái chểnh mảng và tuổi xuân trôi qua lúc nào không hay. Điều còn lại là công việc ngổn ngang làm không xuể, rồi cuối cùng nhận lại thất bại triền miên. Hay như học sinh thường mang tâm lý bài còn ít, từ từ rồi học cũng chưa muộn. Thế rồi bài vở dồn dập, thời gian cũng dần cạn kiệt dẫn đến sa sút trong học tập. Thất bại đó là chủ quan và do chính chúng ta tự tạo nên.

Tại sao ngày chập chững đến trường, ta chưa từng biết con số là gì? Vậy mà ta bắt đầu biết làm toán cộng, trừ, nhân và toán chia. Cao hơn, ta biết khảo sát hàm số, trong đó còn vượt lên thành những nhà toán học, nhà khoa học mang về biết bao lợi ích cho nhân sinh. Bởi vì đó là những tấm gương biết quý trọng thời gian, biết bắt đầu những đơn vị thời gian nhỏ nhất để tích lũy vốn sống, tận dụng tối đa thời gian để học tập, nghiên cứu. Tôi đã từng rất ngưỡng mộ và cảm phục Thomas Edison - người phát minh ra bóng đèn khai sáng tri thức nhân loại với hơn 2000 lần thất bại. Sau mỗi lần thất bại, ông hoàn toàn có thể từ bỏ và chọn cho mình lối sống an nhàn, thảnh thơi. Nhưng không, vì sớm nhận thức được tầm quan trọng của thời gian, Edison vẫn tiếp tục nghiên cứu, mày mò để mỗi phút giây trôi qua đều là những giây phút đáng quý. Kết quả ông nhận lại hoàn toàn xứng đáng với sự cố gắng mà ông bỏ ra sau rất nhiều lần thất bại. Vậy mới thấy, thời gian có thể thả bạn xuống vực sâu nhưng cũng có thể đưa bạn lên đến đỉnh núi vinh quang. Tuy nhiên, hiện nay vẫn còn có những kẻ lười biếng, sống hoài sống phí, không ý thức được giá trị của thời gian. Để rồi họ sống cả đời mà chẳng được gì, hok - nếu không là kẻ hư hỏng thì cũng sống kiếp "đời thừa" và trở thành gánh nặng cho gia đình và xã hội. Ta dễ dàng thấy được những người như vậy sẽ khó mà hoàn thiện được nhân cách.

Ca dao Việt Nam có câu:

"Đời người chỉ có gang tay

Những ai ngủ ngày chỉ có nửa gang"

Cuộc đời giống như màn hình tivi, thời gian là kịch bản, đời người là một bộ phim điện ảnh, đừng vì tình tiết phức tạp trong phim mà cam tâm diễn vai phụ, đừng vì sự thăng trầm của câu chuyện mà tình nguyện trở thành khán giả. Ta hãy diễn cho thật tốt, tuyệt nhiên không phải "một diễn viên tạm thời" hay "đóng thế" trên "sân khấu cuộc đời". Vì thế, hãy sống trọn vẹn từng khoảnh khắc, sống yêu thương, sống cống hiến và biết cho đi khi còn có thể. Mở cửa nhìn ngắm thế giới rồi nhìn lại chính mình, tôi thấy bản thân thật may mắn vì luôn biết trên trọng thời gian và có cái nhìn tích cực về mọi vấn đề trong cuộc sống. Tôi tự nhắc bản thân phải giống như một bông hoa hướng dương, cho dù quỹ thời gian còn lại ít ỏi như thế nào, tôi vẫn sẽ đứng ở nơi cao và tìm thấy ánh sáng mặt trời vì cứ mãi nhìn vào những mảng tối quẩn quanh.

(Nguyễn Thị Thu)

Đôi dòng nhận xét của Ths. Lý luận văn học Nguyễn Ngọc Anh:

"Với một đề tài không mới là thời gian, việc có được những cách nhìn mới và diễn đạt sáng tạo về vấn đề là rất quan trọng. Bài viết đã làm được điều đó. Một điểm cộng rất lớn trong bài viết, là số lượng dẫn chứng khá nhiều, nhưng lại không khiến người đọc bị ngợp, khi người viết khéo léo đặt dẫn chứng ở nhiều vị trí. Những dẫn chứng ngắn nhưng sâu sắc khiến bài viết thêm sức nặng. Thêm nữa, không chỉ lấy dẫn chứng là câu chuyện của những người nổi tiếng, bài viết còn đưa rất nhiều lập luận dựa trên dẫn chứng "tự cổ chí kim", Đông - Tây kết hợp. Điều này khiến nội dung bài nghị luận xã hội có thêm màu sắc riêng. 

Xem thêm: Mách 2k5 cách đặt nhận định văn học vào phân tích tác phẩm Vợ nhặt