Lam Sơn tụ khí, Cao Bằng ẩn long có nghĩa là gì?

Ở Việt Nam, nhắc đến đất đế vương thì không thể không kể tới Thanh Hóa và Cao Bằng. Thanh Hóa là đất "đế vương chung hội", còn Cao Bằng là đất "đế vương dung thân".

Đỗ Thu Nga Theo dõi
Sống Đẹp
Nguồn: Internet

Thanh Hóa - đất "đế vương chung hội"

Thanh Hóa là vùng đất sinh cho nước Việt hai vị hoàng đế anh hùng là Lê Đại Hành (Lê Hoàn) đánh thắng quân Tống xâm lược vào cuối thế kỷ 10 và Lê Thái Tổ (Lê Lợi) đánh thắng giặc Minh vào đầu thế kỷ 15. 

Địa danh đã đi vào lịch sử đó là Lam Sơn, thuộc huyện Lương Giang, trấn Thanh Hóa (nay thuộc xã Xuân Lam, huyện Thọ Xuân, tỉnh Thanh Hóa). Các nhà sử học, phong thủy học thường nhắc đến nơi này với những chiêm nghiệm về địa lý, nguyên khí hun đúc nên vùng đất địa linh nhân kiệt. 

Sử thần Ngô Sĩ Liên trong Đại Việt sử ký toàn thư chép rằng: Ông tổ ba đời của vua lê Lợi tên húy là Hối, một hôm đi dạo chơi đến vùng Lam Sơn nhìn quang cảnh ở đó và chợt thấy có đàn chim đông đúc đang ríu rít bay lượn quanh chân núi như thể núi Lam Sơn tụ khí có một lực hút vô hình, có sức thu phục nhân tâm nhiều như chim đàn về tổ, bèn nói: "Đây hẳn là chỗ đất tốt" và quyết định "dời nhà đến đây ở".

lam-son-tu-khi-cao-bang-an-long-co-nghia-la-gi-9
Núi Lam Sơn

Tuy ghi chép này khá vắn tắt nhưng cũng đủ các thông tin để thấy rằng, phong thủy của Lam Sơn chính là vùng đất phát vương, Tức vùng đất không thuộc về nơi "sơn cùng thủy tận" cũng không phải nơi "tuyệt địa" vắng vẻ. Đây là nơi "chim tụ hội thành đàn" đông vui, ríu rít, là đất "tụ khí tàng phong" khác hẳn với những miền hung địa.

Hung địa là một thuật ngữ phong thủy. Có nghĩa là đất chu tước bi khốc (chim cất tiếng kêu sầu) hoặc đất bạch hổ hàm thi (con hổ đang ngâm xác chết trong miệng) hoặc xương long vô túc (rồng không có chân, rồng bị nguyền rủa)... Như thế "Lam Sơn tụ khí" chính là cất lành, đất cát tường, tụ nghĩa, đất xưng vương mà người đứng lên đảm đương việc mở đầu nghiệp đế vương nhà Lê là Lê Lợi.

Có thể thấy, khi cụ Hối dời về Lam Sơn ở thì chỉ 3 năm sau đã gây dựng được sản nghiệp lớn và từ đó trở đi họ Lê làm quân trưởng một phương. Có lúc trong nhà có đến hơn 1000 tôi tớ, trải các đời sau sinh ra Lê Lợi với "thiên tư tuấn tú khác thường, thần sắc tinh anh kỳ vĩ, mắt sáng, miệng rộng, mũi cao, trên vai có nốt ruồi son, tiếng nói như chuông, dáng đi như rồng,  bước tới như hổ, kẻ thức giả đều biết vua là bậc phi thường” (Đại Việt sử ký toàn thư).

Cũng có truyền thuyết cho rằng, các thầy địa lý và nhà sư thượng thừa về khoa phong thủy chỉ dẫn và báo mộng cho biết một huyệt đất phát vương (động Chiêu Nghi). Theo cụ Tả Ao, đất phát vương là đất hợp đủ các điều kiện được  cụ diễn ca qua mấy câu lục bát sau đây: Ngũ tinh cách tú triều nguyên / Kim, mộc, thủy, hỏa bốn bên loan hoàn / Thổ tinh kết huyệt trung ương / Ấy đất sinh thánh sinh vương đời đời. Muốn hiểu các câu lục bát của cụ Tả Ao về đất phát vương nêu trên hẳn phải chú trọng, quan sát hình dáng của cuộc đất (theo ngũ hành) gồm: hình tròn thuộc kim tinh (con Kim), hình doi thuộc mộc tinh (con Mộc), hình vuông thuộc thổ tinh (con Thổ), hình nhọn thuộc hỏa tinh (con Hỏa), hình sóng thuộc thủy tinh (con Thủy).

Theo đó con Thổ phải ở vị trí chính giữa (kết huyệt trung ương) và các con Kim, Mộc, Hỏa, Thủy sẽ tuần tự vây quanh.

lam-son-tu-khi-cao-bang-an-long-co-nghia-la-gi-8
Lê Lợi khởi nghĩa ở Lam Sơn

Thực hư về đất phát vương của Chiêu Nghi như thế nào chưa bàn đến. Nhưng căn cứ vào chính sử thì năm Lê Lợi lên 33 tuổi (Mậu tuất 1418) đã dựng cờ khởi nghĩa ở Lam Sơn tụ khí, trong khoảng 10 năm sau đó đuổi sạch quân Minh xâm lược, bắt sống tướng tá và 10 vạn viện binh của nhà Minh đều tha cả, không giết, đại định thiên hạ, lên ngôi hoàng đế vào ngày rằm tháng tư (Mậu Thân 1428) và lập tức xuống chiếu tha thuế cho dân chúng cả nước: “các thứ thuế như tô ruộng, vàng bạc, đầm phá, bãi dâu trong cả nước đều tha (không thu thuế) trong 2 năm”. Và ban bố nhiều điều lợi ích cho dân chúng.

Đó là cách tích đức của bậc đế vương, vừa tỏ lòng thương dân, vừa thuận ý trời, vừa để phúc cho con cháu đời sau. Điều đó phù hợp với lời giáo huấn lưu truyền từ lâu đời trong truyền thống nhân nghĩa và đời sống tinh thần của các thầy địa lý, phong thủy là “Tiên tích đức, hậu tầm long” – đại ý có nghĩa trước hết cần phải chứa đức, rồi sau đó hãy tìm long mạch… Phải chăng việc tích đức của Lê Lợi đã dẫn đến kết quả tốt đẹp là sự tồn tại của nhà Lê kéo dài từ thời Lê sơ với 10 đời, gồm 100 năm (1428 – 1527), đến thời Lê trung hưng với 16 đời, gồm 265 năm nữa (1533 – 1789) qua các triều Mạc, chúa Trịnh và chúa Nguyễn.

Cao Bằng - đất ẩn náu của đế vương

Nếu xứ Thanh được xem là nơi phát tích của vua chúa thì Cao Bằng được xem là nơi đế vương dung thân, ẩn náu. Quay ngược lại lịch sử thì thấy, thời nhà Mạc, khi vận nước rối bời, vua Mạc Mậu Hợp đã đến hỏi Nguyễn Bỉnh Khiêm về thời cuộc. Trạng Trình đã đáp rằng: "Ngày sau nước có việc, đất Cao Bằng tuy nhỏ, cũng giữ được phúc đến vài đời".

lam-son-tu-khi-cao-bang-an-long-co-nghia-la-gi-7
Sơ đồ khu trung tâm của nhà Mạc ở Cao Bằng vùng Cao Bình – Nà Lữ

Quả đúng như lời Trạng Trình nói, 7 năm sau, vua Mạc bị quân Trịnh đánh bật khỏi Thăng Long. Vua nhớ lời dặn của Trạng Trình nên đã hành quân đến đất Cao Bằng, quả nhiêu giữ thêm được 96 năm nữa, Từ đó, Cao Bằng được xem là đất dung thân, ẩn náu của các bậc đế vương.

Theo các nhà phong thủy, những bậc thầy địa lý thì Cao Bằng là đất dung thân hiểm yếu, ẩn náu của bậc đế vương, nơi xuất phát của những cơn sấm sét về xuôi. Chính vì thế, thời Đường Ý Tông (Trung Quốc) khi Cao Bền xâm lăng nước ta đã cho xây thành Đại La (ở Thăng Long - Hà Nội) và thành Nà Lữ (ở Cao Bằng). 

Về sau thành Nà Lữ được người Việt trấn giữ, trừ bùa yểm của Cao Bền. Đến nay di tích thành Nà Lữ vẫn còn ở làng Nà Lữ, xã Hoàng Tung, huyện Hòa An, có hình chữ nhật dài 800m, rộng 600m, xây bằng gạch và bằng đá tảng với 4 gò đất nổi mang tên: Long, Ly, Quy, Phượng. Gò Phượng nằm ở trung tâm. Khi nhà Mạc chạy về Cao Bằng đã chiếm thành Nà Lữ để đóng đô và xây thành đá trên núi để phòng ngự.

lam-son-tu-khi-cao-bang-an-long-co-nghia-la-gi-5
Núi Mắt thần

Cũng cần ghi nhận thêm, đến thời hiện đại, Cao Bằng vẫn là mảnh đất huyền thoại về phương diện lịch sử, địa lý phong thủy. Vì Cao Bằng có hang Pắc Bó là nơi chủ tịch Hồ Chí Minh chọn làm căn cứ lãnh đạo cách mạng Việt Nam thời kỳ 1941 – 1945, có rừng Trần Hưng Đạo ở xã Tam Kim, huyện Nguyên Bình, là nơi đại tướng Võ Nguyên Giáp tuyên bố thành lập đội Việt Nam tuyên truyền giải phóng quân ngày 22/12/1944 – là tiền thân của Quân đội Nhân dân Việt Nam ngày nay. Xem thế từ Cao Biền, đến thời Lê – Mạc, cho tới nay đất Cao Bằng vẫn là nơi “tụ khí tàng phong” hết sức cát tường theo cách nhìn phong thủy.

Xem thêm: Vùng đất linh dị có 'huyệt đạo đế vương' được vua Gia Long xin từ 'quỷ thần': Giai thoại và sự thật!

Bình luận
Mới nhất
Vui lòng để bình luận.

Đọc thêm

Trở thành vợ của Lý Bí, Đỗ Thị Khương giúp chồng rất nhiều trong việc chiêu binh mãi mã, xây dựng đồn lũy và lập căn cứ chống quân Lương. Không chỉ vậy, nàng còn mang nghề trồng dây chăn tằm, ươm tơ dệt vải dạy cho người dân quê chồng ở Cổ Trai.

Giai thoại ly kỳ về hoàng hậu đầu tiên của nước Việt - người góp công giúp Lý Bí dựng nghiệp đế vương
0 Bình luận

Thục Phán An Dương Vương và Triệu Việt Vương là hai vị vua rơi vào tấn bi kịch "thân bại danh liệt" vì tin tưởng con rể, đặt lợi của gia đình lên trên lợi ích quốc gia.

Hai vị đế vương đất Việt 'thân bại danh liệt' vì con rể
0 Bình luận

An Dương Vương, Ngô Quyền, Đinh Bộ Lĩnh... là những vị đế vương vang danh sử Việt, giặc ngoại bang vừa nghe tên đã run sợ khiếp vía.

10 vị đế vương vang danh sử Việt, giặc ngoại bang vừa nghe tên đã 'kinh hồn bạt vía'
0 Bình luận

PC Right 1 GIF

Bài mới

Lật tàu trên vịnh Hạ Long: Bé trai 14 tuổi sống sót thần kỳ sau 4 tiếng trong khoang khóa kín

Liên quan vụ lật tàu du lịch trên vịnh Hạ Long, đến 20h45 tối 19/7, lực lượng chức năng đã tìm thấy 28 thi thể, trong đó có 8 trẻ em, đồng thời cứu sống được 11 người.

Hải An
Hải An 5 giờ trước
Bé gái 15 tuổi được giải cứu trên tầng thượng Bệnh viện Bạch Mai đã có mái ấm mới với đủ đầy yêu thương

Bé gái 15 tuổi đứng đứng chơ vơ trên tầng cao nhất của tòa nhà ở Bệnh viện Bạch Mai sau khi được giải cứu đã có cho mình một mái ấm mới với đủ đầy tình yêu thương, chia sẻ.

Hải An
Hải An 12 giờ trước
Người dân bất ngờ khi được phục vụ đồ ăn nhẹ miễn phí khi đến giải quyết thủ tục hành chính ở TP.HCM

Một số Trung tâm phục vụ hành chính công tại TP.HCM phục vụ đồ ăn nhẹ như bánh kẹo, trái cây, nước uống,…  miễn phí cho người dân đến giải quyết thủ tục hành chính.

Hải An
Hải An 2 ngày trước
Đội cấp cứu bệnh viện Gia Lai vượt 100km cứu em bé sơ sinh người Lào

Ngay khi nhận được thông tin, đội cấp cứu ngoại viện của Bệnh viện Đại học Y Dược – Hoàng Anh Gia Lai đã vượt quãng đường dài hơn 100km đến khu vực cửa khẩu giáp biên giới để cứu em bé sinh non tại tỉnh Atapu (Lào).

Hải An
Hải An 3 ngày trước
Cả nước có 9 thủ khoa đạt điểm tuyệt đối 30/30 trong kỳ thi tốt nghiệp THPT 2025

Trong kỳ thi tốt nghiệp THPT 2025 có 8 thí sinh đạt điểm tuyệt đối tổ hợp A00 (Toán, Lý, Hóa) và một thí sinh khác đạt mức này ở tổ hợp B00 (Toán, Hóa, Sinh).

Hải An
Hải An 4 ngày trước
Hỗ trợ người khiếm thị “chạm” nghệ thuật kịch sân khấu bằng mô hình 3D

Từ trăn trở “nghệ thuật dành cho rất cả mọi người”, một hành trình ý nghĩa hỗ trợ người khiếm thị tận hưởng trọn vẹn những vở kịch sân khấu đã được bắt đầu từ dự án “Từ tai đến mắt”.

Hải An
Hải An 5 ngày trước
Đội tuyển Việt Nam giành 4 huy chương vàng Olympic Hóa quốc tế 2025

Trong cuộc thi vàng Olympic Hóa quốc tế 2025, cả 4 học sinh Việt Nam đều giành huy chương vàng, trong đó có 2 em lọt top 10.

Hải An
Hải An 5 ngày trước
Danh sách 39 trường đại học miễn hoàn toàn học phí cho sinh viên

Dưới đây là danh sách 39 trường đại học miễn phí học phí cho mọi sinh viên theo học. Quý phụ huynh và học sinh có thể tham khảo.

Hải An
Hải An 6 ngày trước
Bé gái 2 tuổi bị bỏng 60% được cứu sống nhờ ghép da từ mẹ

Bé gái 2 tuổi bị bỏng nặng đến 60%, nhập viện trong tình trạng nguy kịch đã được Bệnh viện Nhi Đồng 2 ghép da cứu sống từ chính da của mẹ ruột.

Đăng Dương
Đăng Dương 6 ngày trước
Xúc động khoảnh khắc con trai gả mẹ 53 tuổi đi lấy chồng: “Dù ở độ tuổi nào, ai cũng xứng đáng có được những hạnh phúc riêng của mình”

Trong ngày cưới, người con trai đã chủ động trao tặng nhẫn vàng, kiềng vàng và bày tỏ lời cảm ơn, biết ơn vì công sinh thành, nuôi dưỡng, cũng như chúc phúc cho mẹ.

Thanh Tú
Thanh Tú 11/07
Mùa hè tình nguyện đặc biệt của những bạn trẻ Mỹ tại Việt Nam

Dù chỉ mới 16,17 tuổi và không phải là những thợ xây chuyên nghiệp nhưng nhóm bạn trẻ đến từ Mỹ đã không ngại ngần xắn tay áo, khiêng gạch, trộn xi măng giúp người dân Quảng Ngãi xây nhà tình nghĩa.

Hải An
Hải An 11/07
Hà Nội chi 3.000 tỷ hỗ trợ bữa trưa cho học sinh tiểu học

Từ năm học 2025-2026 tới đây, 768.000 học sinh tiểu học ở Hà Nội, gồm cả công lập và tư thục, sẽ được hỗ trợ 20.000-30.000 đồng bữa ăn trưa mỗi ngày.

Hải An
Hải An 11/07
Nam sinh đưa em đến điểm thi nhờ người trông hộ đã trúng tuyển vào trường THPT top đầu Hà Nội

Nam sinh Nguyễn Mạnh Đức từng được biết đến với khoảnh khắc đưa em gái đến điểm thi nhờ anh chị tình nguyện viên trong hộ để vào thi lớp 10 đã trúng tuyển vào trường THPT top đầu Hà Nội.

Hải An
Hải An 09/07
Tin vui: Toàn dân được khám sức khỏe định kỳ miễn phí từ năm 2026

Từ năm 2026, người dân sẽ được khám sức khỏe định kỳ miễn phí ít nhất một lần mỗi năm, theo dự thảo Nghị quyết của Bộ Chính trị đang được xây dựng.

Hải An
Hải An 09/07
Ông ngoại Hà Nội một tay chăm cháu 7 tháng tuổi từ A đến Z khiến cộng đồng mạng trầm trồ

Nhìn khoảnh khắc ông ngoại U70 chăm sóc cháu nhỏ từ bế ru, cho ăn, quấy cháu,… đến chơi cùng cháu cả ngày với thái độ ân cần, yêu thương khiến ai cũng xúc động và ngưỡng mộ.

Hải An
Hải An 08/07
Cảnh sát Hà Nội huy động ca nô giải cứu nữ sinh viên chới với dưới sông Hồng

Nhận được thông tin một nữ sinh viên nhảy cầu Vĩnh Tuy, chới với dưới dòng nước xiết ở sông Hồng, Cảnh sát PCCC&CNCH đã kịp thời huy động ca nô để giải cứu.

PC Right 1 GIF
Đề xuất