Học văn qua diễn từ nhận giải Nobel văn học

PHÁT BIỂU NGÀY 7/12/2014 TẠI HÀN LÂM VIỆN THỤY ĐIỂN Ở STOCKHOLM CỦA PATRICK MODIANO - GIẢI NOBEL VĂN HỌC 2014

"Tôi cũng xin nói là ngay lúc bạn viết những đoạn văn cuối cùng, cuốn sách to ra có sự hiềm khích nhất định với bạn trong cái vội vã để tự giải thoát khỏi bạn. Và nó lìa bạn ngay khi bạn vừa nguệch ngoạc xong cái từ cuối cùng. Thế là xong, nó không còn cần bạn nữa, nó đã quên bạn rồi. Từ nay chính những người đọc sẽ phát lộ cuốn sách cho tự thân nó".

Lời bình: Nếu ví tác phẩm nghệ thuật là đứa con tinh thần của nhà văn, nhà văn phải thai nghén, mang nặng, đẻ đau thì hoàn thành văn bản tác phẩm chỉ ứng với lúc đứa con được sinh ra, đứa con chào đời. Còn sự sống, cuộc đời, số phận của nó như thế nào, sẽ được định đoạt tùy thuộc vào nó và xã hội chung quanh. Số phận của tác phẩm nghệ thuật như thế nào "từ nay chính những người đọc sẽ phát lộ cuốn sách cho tự thân nó".

LOUISE GLUCK NÓI VỀ Ý NGHĨA "RIÊNG TƯ, THÂN MẬT" CỦA THI CA VÀ "NỖI SỢ" KHI NHẬN GIẢI NOBEL VĂN HỌC 2020 TRONG DIỄN TỪ 7/12/2020

"Tôi tin rằng khi trao cho tôi giải thưởng này, Viện Hàn lâm Thụy Điển đã chọn tôn vinh giọng nói thân mật, riêng tư, mà công chúng đôi khi có thể cùng góp lời để tăng thêm hoặc mở rộng, nhưng không bao giờ có thể thay thế".

Lời bình: Nghệ thuật mang đến sự thể hiện với các cá tính riêng của từng tác giả. Mỗi người cho thấy một cách nhìn nhận, đánh giá hay nhận định về sự vật, thế giới xung quanh theo cách riêng. Vì vậy nó đòi hỏi ở mỗi người sáng tác đều phải có những phong cách nổi bật, có "chất" riêng. Từ đó làm nên tên tuổi cũng như đặc trưng trong phong cách của họ. Và cũng chỉ riêng những người có trái tim, mới có thể lắng nghe, thấu hiểu và đồng vọng với thế giới nghệ thuật riêng của thi nhân.

NHÀ VĂN NGƯỜI TANZANIA ĐÃ NÓI VỀ VẤN ĐỀ DI CƯ, CHỦ NGHĨA THỰC DÂN VÀ CÁCH ÔNG TRỞ THÀNH NHÀ VĂN TRONG DIỄN VĂN NHẬN GIẢI NOBEL 2021

"Viết không phải về điều này, không phải về vấn đề này hay vấn đề kia, hoặc mối quan tâm này hay mối quan tâm khác, mà vì mối quan tâm của nó là cuộc sống con người theo cách này hay cách khác, sớm hay muộn sự tàn nhẫn, tình yêu và sự yếu đuối trở thành chủ đề của nó... Vì vậy, tôi thấy cần phải viết về điều đó và phải làm điều đó một cách trung thực, vượt qua cái xấu xa và tốt đẹp, con người thoát ra khỏi sự đơn giản và khuôn mẫu. Khi điều đó được thể hiện, một vẻ đẹp sẽ xuất hiện từ nó".

Lời bình: Qua bức tranh đời sống mà tác giả dựng lên, người viết luôn muốn gửi gắm những tình cảm, tư tưởng và thể hiện thái độ của mình trước cuộc sống. Nhà văn Abdulrazak Gurnah đoạt giải Nobel Văn học năm 2021 "vì sự thâm nhập kiên định và nhân ái trong các tác phẩm của ông đối với chủ nghĩa thực dân và số phận của những người tị nạn trong hố sâu ngăn cách giữa các nền văn hóa và lục địa". Trong nhận thức của nhà văn, khi ấy cũng là hình thành nhận thức "đáng lo ngại" về "một lịch sử mới, đơn giản hơn đang được xây dựng, biến đổi và thậm chí xóa sổ những gì đã xảy ra". Nhưng ông đã đấu tranh để từ chối một nhận thức về lịch sử như vậy, để viết một cách trung thực về "những cuộc đàn áp tàn ác mà những lời tự chúc của các nhà cầm quyền đã tìm cách xóa sạch khỏi ký ức chúng ta".

Xem thêm: Một vài kiều mở bài cho văn học Cách mạng: Rất có ích cho 2K5