Vì sao Gia Long lập con dâu của Quang Trung làm phi?

“Số đâu có số lạ lùng/ Con vua lại lấy hai chồng làm vua” - đó là câu ca dân gian truyền lại nhắc về số phận kỳ lạ của nàng Lê Ngọc Bình. Bà là công chúa nhà Lê sau trở thành phi của nhà Tây Sơn và tiếp đó là phi tần của nhà Nguyễn.

Đỗ Thu Nga Theo dõi
Sống Đẹp
Nguồn: Internet

Mối thù không đội trời chung của Nguyễn Ánh và Nguyễn Huệ

Sử chép, năm 1775, Nguyễn Nhạc lúc ấy là chúa Tây Sơn đã cử Nguyễn Huệ (khi ấy mới 23 tuổi) làm chủ tướng mang quân vào Nam đánh chúa Nguyễn. Trong thời gian ngắn, Nguyễn Huệ đã liên tục thắng trận, chiếm được Phú Xuân. Đến cuối năm, Nguyễn Nhạc lại điều Nguyễn Huệ từ Phú Yên ra đánh tan quân Nguyễn lấy Quảng Nam. Trong thời gian đó, Nguyễn Huệ đánh đâu thắng đó. 

Nhà Nguyễn khi đó không chỉ bị áp lực bởi nhà Tây Sơn mà còn bị quân nhà Trịnh ở Đàng Ngoài đánh vào. Bên cạnh đó, nội bộ lục đục nên chúa Nguyễn Phúc Thuần không giữ được binh quyền, quân đội rơi vào tay Lý Tài và Đỗ Thành Nhân mà Nhân và Tài lại bất hoà với nhau.

Cuối 1776, viên kiêu tướng Lý Tài ép Nguyễn Phúc Thuần phải nhường ngôi cho Đông cung là người cháu Nguyễn Phúc Dương. Đông cung vì nỗi sự thế đương ngặt nghèo, bất đắc dĩ phải vâng mệnh, xưng là Tân Chính vương (chúa thứ 10 nhà Nguyễn), tôn Định vương Nguyễn Phúc Thuần làm Thái thượng vương.

Đến tháng 3/1777, Nguyễn Nhạc lại cử Nguyễn Huệ làm tướng mang thủy quân đánh vào Gia Định. Lý Thái thua trận bỏ chạy khỏi thành và đưa 2 chúa Nguyễn về Hóc Môn. Sau đó, Lý Tài rút khỏi Hóc Môn về Ba Giồng bị Đỗ Thanh Nhân nhân cơ hội đón đường giết chết trả tư thù.

Vi-sao-Gia-Long-lap-con-dau-cua-Quang-Trung-lam-phi-8
Nguyễn Ánh coi Quang Trung là kẻ thù không đội trời chung

Thái thượng vương Nguyễn Phúc Thuần theo Đỗ Thanh Nhân giữ Tranh Giang, chúa Nguyễn Phúc Dương liền theo tướng Trương Phúc Thận giữ Tài Phụ. Nguyễn Huệ chia đường đánh bại cả hai cánh quân Nguyễn. Nguyễn Phúc Thuần và Đỗ Thanh Nhân phải bỏ chạy về Cần Thơ cầu viện Tổng binh Hà Tiên là Mạc Thiên Tứ, còn Nguyễn Phúc Dương bỏ chạy về Ba Việt (Bến Tre).

Vào tháng 8/1777, Nguyễn Huệ mang quân bao vây tấn công Ba Việt, bắt sống chúa Nguyễn Phúc Dương và toàn bộ quân tướng. Chúa Nguyễn thứ 10 (Phúc Dương) và 18 tướng tùy tùng bị đưa về Gia Định xử tử vào tháng 9/17777. Thái thượng vương Nguyễn Phúc Thuần bại trận bỏ Cần Thơ sang Long Xuyên nhưng bị quân Tây Sơn đuổi đến, bắt mang về Gia Định xử tử vào tháng 10/1777. 

Nguyễn Anh, Đỗ Thanh Nhân và Mạc Thiên Tứ trốn thoát mỗi người một nơi. Nguyễn Ánh thời gian này đi cùng Nguyễn Phúc Dương cũng xém bị bắt giết, may một đứa trẻ con nhà kép hát đã che giấu nên trốn thoát được. 

Chỉ trong vòng ít tháng, Nguyễn Huệ đánh thắng như chẻ tre và bắt sống xử tử cả hai chúa Nguyễn là Thái thượng vương Nguyễn Phúc Thuần và Tân chính vương Nguyễn Phúc Dương. Riêng Nguyễn Ánh, cháu gọi Thái thượng vương Nguyễn Phúc Thuần bằng chú, đã thoát được.

Sau cái chết của 2 chúa, năm Mậu Tuất (1778), Nguyễn Ánh khi này mới 17 tuổi được các tướng tôn làm Đại nguyên súy Nhiếp quốc chính lãnh đạo quân đội còn sót lại của nhà Nguyễn bước vào cuộc chiến gần 1/4 thế kỷ với quân Tây Sơn. Nhiều lần Nguyễn Nhạc, Nguyễn Huệ đưa quân vào đánh quân Nguyễn Ánh nhưng chỉ chiếm ưu thế chứ không tiêu diệt được tận gốc.

Giai thoại Gia Long lập con dâu Quang Trung làm phi

Năm 1786, sau khi đánh thắng nhà Nguyễn ở Đàng Trong, Nguyễn Huệ (lúc ấy còn có tên là Nguyễn Quang Bình) kéo quân ra Bắc với danh nghĩa “phù Lê diệt Trịnh”. Mặc dù khi ấy đã có chính thất Phạm Thị Liên ở đất miền Nam song Nguyễn Huệ vẫn nhờ Nguyễn Hữu Chỉnh mai mối để lấy công chúa Ngọc Hân.

Chuyện tình này cũng được tiểu thuyết thêm thắt một số giai thoại. Hoàng lê nhất thống chí kể: Khi quyết định lấy Ngọc Hân, Nguyễn Huệ đã nói câu nói để đời: “Vì dẹp loạn mà ra, để rồi lấy vợ mà về; bọn trẻ nó cười cho thì sao. Tuy nhiên, ta mới chỉ quen gái Nam Hà, chưa biết con gái Bắc Hà, nay cũng nên thử một chuyến xem có tốt không”.

Kết hôn được mấy ngày, nhân lần đi cáo yết Thái miếu nhà Lê, Nguyễn Huệ cùng công chúa gióng kiệu đi cùng, Nguyễn Huệ đã tự hào hỏi Ngọc Hân: “Con trai con gái nhà vua, đã có mấy người được vẻ vang như nàng chăng?”. Nàng công chúa “cành vàng lá ngọc” đã trả lời đức phu quân: “…thiếp có duyên, lấy được lệnh công, ví như hạt mưa, bụi ngọc bay ở giữa trời, được sa vào chốn lâu đài như thế này, là sự may mắn của thiếp mà thôi”. Đó là công chúa lấy ý từ câu ca cổ: “Thân em như hạt mưa sa/ Hạt vào đài các, hạt ra cánh đồng”. Hoàng Lê Nhất thống chí cho biết Nguyễn Huệ nghe Ngọc Hân trả lời như vậy thì thích thú lắm.

Đến năm 1788, Nguyễn Huệ lên ngôi và phong Ngọc Hân là Hữu cung Hoàng hậu. Lại có giai thoại, năm 1789, khi dẫn đại quân vào Thăng Long, tương truyền, Nguyễn Huệ đã vào làng hoa Ngọc Hồi chọn 1 cành đào đẹp nhất cho phi ngựa mang về Phú Xuân báo tiệp để Ngọc Hân biết.

Vi-sao-Gia-Long-lap-con-dau-cua-Quang-Trung-lam-phi-0
Tranh minh họa công chúa Ngọc Bình

Năm 1792, niên hiệu Quang Trung thứ 5, vua băng hà ở tuổi 39. Tương truyền, Ngọc Hân chính là tác giả bài Tế vua Quang Trung và AI Tư Vãn. Bà đã viết những lời da diết này để bày tỏ nỗi đau khổ cùng cực cũng như nỗi tiếc thương vô hạn với người chồng vắn số.

Sau khi vua Quang Trung qua đời, Thái tử Quang Toản 10 tuổi lên ngôi lấy niên hiệu là Cảnh Thịnh. Năm 1795, Lê Ngọc Hân đã làm mai để công chúa Ngọc Bình, em cùng cha khác mẹ với Ngọc Hân lấy Cảnh Thịnh. 

Năm đó, Cảnh Thịnh 13 tuổi, còn công chúa Ngọc Bình 11 tuổi (bà sinh năm 1895). Cuộc hôn nhân chính trị của hai người đã tạo ra mối quan hệ phức tạp. Ngọc Hân là vợ Quang Trung, Ngọc Bình em ruột của bà lại lấy con trai Quang Trung. Vậy là hai chị em ruột lại lấy hai cha con Quang Trung.

Song câu chuyện vẫn chưa dừng lại ở đó. Vào năm 1801, Nguyễn Ánh kéo quân ra Bắc, cả triều đình Tây Sơn bỏ chạy khỏi kinh thành Phú Xuân. Ngọc Bình chạy theo không kịp và ở lại Phú Xuân. Mặc cho triều thần can ngăn đó là "vợ giặc ngụy", vua Nguyễn Ánh vẫn bỏ ngoài tai tất cả khi trả lời bề tôi cả nước có cái gì không phải của nhà Tây Sơn, sá chi một người đàn bà.

Công chúa nhà Lê, Hoàng hậu nhà Tây Sơn đã trở thành phi tần của vua Gia Long nhà Nguyễn - triều đại đối nghịch và nợ máu với nhà Tây Sơn.

Sách Nguyễn Phúc tộc thế phả do Hội đồng trị sự Nguyễn Phúc tộc xuất bản (Nxb Thuận Hóa - Huế, 1995) cho biết: Năm Nhâm Tuất (1802) bà vào hầu Thế Tổ (tức Gia Long) và được phong là Tả Cung tần. Bà sinh với vua Gia Long hai hoàng tử là Quảng Uy công Nguyễn Phúc Quân, Thường Tín công Nguyễn Phúc Cự; 2 công chúa là Nguyễn Phúc Ngọc Khuê và Nguyễn Phúc Ngọc Ngôn. Bà mất năm Canh Ngọ (1810), hưởng dương 26.

Sau khi qua đời, bà được tôn làm Đức Phi, chỉ dưới Thừa Thiên cao Hoàng hậu (Tống Thị Lan, người sinh Hoàng tử Cảnh) và Thuận Thiên cao Hoàng hậu (Trần Thị Đang, người sinh Minh Mạng). 

Xem thêm: Trước khi lâm chung, vua Quang Trung đã có dự cảm nhà Nguyễn sẽ báo thù?

Bình luận
Mới nhất
Vui lòng để bình luận.

Đọc thêm

Trước khi đánh Ngọc Hồi, vua Quang Trung tập trung lương thực "ra lệnh đốt sạch, khác nào qua sông đốt thuyền, lên cao chặt thang, ăn xong lấp giếng đập nồi, để quân sĩ liều chết với giặc".

Chiến thuật 'qua sông đốt thuyền, ăn xong lấp giếng' huyền thoại của vua Quang Trung
0 Bình luận

Ô Long Đao là binh khí huyền thoại ghi dấu bao chiến công lừng lẫy của anh hùng áo vải Quang Trung - Nguyễn Huệ. Cho đến nay, hậu thế vẫn lưu truyền giai thoại nhuốm màu huyền bí về thanh bảo đao này.

Giai thoại kỳ bí về Ô Long Đao - binh khí gắn liền với những trận đánh bất bại của anh hùng áo vải Quang Trung
0 Bình luận

"Ông đồ nhà quê" Nguyễn Thiếp (La Sơn Phu Tử) chính là nhân vật góp phần quan trọng giúp vua Quang Trung đánh tan 29 vạn quân Thanh vào Tết Kỷ Dậu (1789). Sau đó cũng là người giúp vua trị quốc, chấn hưng đạo học nước nhà.

Chuyện về 'ông đồ nhà quê' tay không giúp vua Quang Trung dựng cơ đồ, chấn hưng đạo học nước nhà
0 Bình luận

PC Right 1 GIF

Bài mới

Ấm lòng tiệm mì 1K giữa Sài Gòn đắt đỏ: Tình người vẫn luôn hiện hữu

Cứ chập tối, tấm biển với dòng chữ “Tiệm mì 1K” trên đường Phạm Văn Đồng (TP. Thủ Đức, TP.HCM) lại sáng đèn, thu hút sự chú ý của dòng người đi đường.

Hải An
Hải An 10 giờ trước
Tình mẫu tử thiêng liêng: Mẹ hiến thận cứu con gái khỏi bờ vực tử thần

Thấy con gái 27 tuổi suy thận giai đoạn cuối, sức khỏe ngày một suy yếu, có thể mất mạng bất cứ lúc nào, người mẹ 50 tuổi đã không ngại ngần hiến thận cứu con.

Hải An
Hải An 2 ngày trước
Bất chấp hiểm nguy, cha nhảy xuống giếng sâu 35 cứu con gái 9 tuổi

Trong lúc chơi đùa, bé gái 9 tuổi không may rơi xuống giếng sâu 35m, biết tin người cha không ngần ngại lao mình xuống giếng sâu 35m để cứu con.

Hải An
Hải An 2 ngày trước
Nam sinh 18 tuổi bỏ thi để cứu bạn bị đau tim: “Thi cử có thể chờ, mạng sống thì không”

Câu chuyện nam sinh Trung Quốc bỏ lỡ kỳ thi quan trọng vì cứu bạn học bị đau tim đang gây sốt mạng xã hội vì hành động dũng cảm và phẩm chất tốt đẹp.

Hải An
Hải An 3 ngày trước
TP.HCM mở lớp học bơi miễn phí cho người dân

Bắt đầu từ tháng 5 này, Trung tâm Thể thao dưới nước TP.HCM sẽ bắt đầu mở các lớp học bơi cơ bản miễn phí cho người dân thành phố.

Hải An
Hải An 6 ngày trước
Học sinh Việt Nam xuất sắc giành huy chương vàng tại 'kỳ thi Hóa học khó nhất hành tinh”

Cả 4 học sinh Việt Nam tham dự Kỳ thi Olympic Hóa học Quốc tế Mendeleev năm nay đều đạt huy chương, gồm 2 huy chương Vàng và 2 huy chương Bạc.

Thanh Tú
Thanh Tú 7 ngày trước
Không nhà, không người thân cụ bà 30 năm sống dưới gầm cầu thang vẫn dang tay với người lạ

Suốt 3 thập kỷ sống dưới gầm cầu thang, cụ bà Nguyễn Thị Sang (79 tuổi, TPHCM) vẫn sẵn sàng mở lòng, cưu mang người xa lạ. Giữa phố thị tấp nập, đâu đó vẫn có những mảnh đời nương tựa nhau bằng nghĩa tình vô giá!

Hải An
Hải An 7 ngày trước
Hành động ấm lòng của hai thực tập sinh khi thấy bà cụ U80 đưa em gái 69 tuổi vào viện khám

“Gặp tôi, bà Húng giọng run run, hai hàng nước mắt chực trào nói “bác ơi, bác cứu lấy em tôi. Nó khó thở. Tôi thương nó quá”. Giây phút ấy tôi rất xúc động”, nam thực tập sinh chia sẻ.

Thanh Tú
Thanh Tú 14/05
Cụ bà U90 11 năm miệt mài nấu cháo tặng cho bệnh nhân có hoàn cảnh khó khăn

Hơn 10 năm nay, đã có hàng ngàn suất cháo được cụ Chu Thị Lương (81 tuổi, ngụ TT.Cẩm Xuyên, H.Cẩm Xuyên, Hà Tĩnh) trao đến tay những người có hoàn cảnh khó khăn.

Hải An
Hải An 14/05
Ấm lòng nghĩa đồng bào với hơn 1.700 “bữa cơm đoàn kết” mừng ngày giải phóng Hải Phòng

Những ngày này, khắp các thôn, tổ dân phố, đâu đâu cũng rộn ràng “bữa cơm đoàn kết” được người dân Hải Phòng tổ chức để chào mừng 70 năm ngày giải phóng thành phố.

Thanh Tú
Thanh Tú 13/05
Người hùng giữa đời thực: Bác sĩ kịp thời cứu cô gái bị tai nạn, nằm co giật trên đường

Trên đường về nhà, bác sĩ Phạm Tiến Mạnh vô tình nhìn thấy một cô gái bị tai nạn giao thông, nằm trên đường trong tình trạng tay chân co quắp, sùi bọt mép nên vội vã xuống hỗ trợ.

Hải An
Hải An 13/05
Kịp thời cứu người phụ nữ mang thai 8 tháng rơi xuống giếng sâu 20m

Người phụ nữ mang thai ở tháng 8 thai kỳ không may rơi xuống giếng sâu 20m trong khi đi mua đồ cho gia đình, may mắn được Công an tỉnh Tây Ninh ứng cứu kịp thời.

“10 năm cõng bạn” – khoảnh khắc đẹp nhất tại lễ tốt nghiệp Đại học Bách Khoa

Ngô Văn Hiếu- nhân vật chính trong câu chuyện từng gây xúc động "10 năm cõng bạn" đến trường, tiếp tục lay động nhiều người khi vượt gần 100km, từ Thái Bình lên Hà Nội để cõng người bạn thân lên sân khấu ĐH Bách khoa nhận bằng tốt nghiệp.

Hải An
Hải An 12/05
Chiếc ốp điện thoại đẹp nhất của bố: “Con yêu bố lắm”

Chiếc ốp ấy có thể không phải là món đồ đắt tiền, không hợp thời hay sang trọng. Nhưng chắc chắn, với người bố ấy đó là chiếc ốp điện thoại đẹp nhất trên đời.

Người dân Nghệ An chung tay “giải cứu” hỗ trợ xe chở dưa hấu bị lật

Sáng ngày 10/5, tại TP Vinh (Nghệ An) người dân cùng nhau hỗ trợ, mua giúp dưa hấu cho tài xế xe tải sau va chạm với ô tô khách, khiến một tấn dưa hấu đổ tràn ra đường.

PC Right 1 GIF
Đề xuất