Vì sao Gia Long lập con dâu của Quang Trung làm phi?

“Số đâu có số lạ lùng/ Con vua lại lấy hai chồng làm vua” - đó là câu ca dân gian truyền lại nhắc về số phận kỳ lạ của nàng Lê Ngọc Bình. Bà là công chúa nhà Lê sau trở thành phi của nhà Tây Sơn và tiếp đó là phi tần của nhà Nguyễn.

Đỗ Thu Nga
Sống Đẹp
Nguồn: Internet

Mối thù không đội trời chung của Nguyễn Ánh và Nguyễn Huệ

Sử chép, năm 1775, Nguyễn Nhạc lúc ấy là chúa Tây Sơn đã cử Nguyễn Huệ (khi ấy mới 23 tuổi) làm chủ tướng mang quân vào Nam đánh chúa Nguyễn. Trong thời gian ngắn, Nguyễn Huệ đã liên tục thắng trận, chiếm được Phú Xuân. Đến cuối năm, Nguyễn Nhạc lại điều Nguyễn Huệ từ Phú Yên ra đánh tan quân Nguyễn lấy Quảng Nam. Trong thời gian đó, Nguyễn Huệ đánh đâu thắng đó. 

Nhà Nguyễn khi đó không chỉ bị áp lực bởi nhà Tây Sơn mà còn bị quân nhà Trịnh ở Đàng Ngoài đánh vào. Bên cạnh đó, nội bộ lục đục nên chúa Nguyễn Phúc Thuần không giữ được binh quyền, quân đội rơi vào tay Lý Tài và Đỗ Thành Nhân mà Nhân và Tài lại bất hoà với nhau.

Cuối 1776, viên kiêu tướng Lý Tài ép Nguyễn Phúc Thuần phải nhường ngôi cho Đông cung là người cháu Nguyễn Phúc Dương. Đông cung vì nỗi sự thế đương ngặt nghèo, bất đắc dĩ phải vâng mệnh, xưng là Tân Chính vương (chúa thứ 10 nhà Nguyễn), tôn Định vương Nguyễn Phúc Thuần làm Thái thượng vương.

Đến tháng 3/1777, Nguyễn Nhạc lại cử Nguyễn Huệ làm tướng mang thủy quân đánh vào Gia Định. Lý Thái thua trận bỏ chạy khỏi thành và đưa 2 chúa Nguyễn về Hóc Môn. Sau đó, Lý Tài rút khỏi Hóc Môn về Ba Giồng bị Đỗ Thanh Nhân nhân cơ hội đón đường giết chết trả tư thù.

Vi-sao-Gia-Long-lap-con-dau-cua-Quang-Trung-lam-phi-8
Nguyễn Ánh coi Quang Trung là kẻ thù không đội trời chung

Thái thượng vương Nguyễn Phúc Thuần theo Đỗ Thanh Nhân giữ Tranh Giang, chúa Nguyễn Phúc Dương liền theo tướng Trương Phúc Thận giữ Tài Phụ. Nguyễn Huệ chia đường đánh bại cả hai cánh quân Nguyễn. Nguyễn Phúc Thuần và Đỗ Thanh Nhân phải bỏ chạy về Cần Thơ cầu viện Tổng binh Hà Tiên là Mạc Thiên Tứ, còn Nguyễn Phúc Dương bỏ chạy về Ba Việt (Bến Tre).

Vào tháng 8/1777, Nguyễn Huệ mang quân bao vây tấn công Ba Việt, bắt sống chúa Nguyễn Phúc Dương và toàn bộ quân tướng. Chúa Nguyễn thứ 10 (Phúc Dương) và 18 tướng tùy tùng bị đưa về Gia Định xử tử vào tháng 9/17777. Thái thượng vương Nguyễn Phúc Thuần bại trận bỏ Cần Thơ sang Long Xuyên nhưng bị quân Tây Sơn đuổi đến, bắt mang về Gia Định xử tử vào tháng 10/1777. 

Nguyễn Anh, Đỗ Thanh Nhân và Mạc Thiên Tứ trốn thoát mỗi người một nơi. Nguyễn Ánh thời gian này đi cùng Nguyễn Phúc Dương cũng xém bị bắt giết, may một đứa trẻ con nhà kép hát đã che giấu nên trốn thoát được. 

Chỉ trong vòng ít tháng, Nguyễn Huệ đánh thắng như chẻ tre và bắt sống xử tử cả hai chúa Nguyễn là Thái thượng vương Nguyễn Phúc Thuần và Tân chính vương Nguyễn Phúc Dương. Riêng Nguyễn Ánh, cháu gọi Thái thượng vương Nguyễn Phúc Thuần bằng chú, đã thoát được.

Sau cái chết của 2 chúa, năm Mậu Tuất (1778), Nguyễn Ánh khi này mới 17 tuổi được các tướng tôn làm Đại nguyên súy Nhiếp quốc chính lãnh đạo quân đội còn sót lại của nhà Nguyễn bước vào cuộc chiến gần 1/4 thế kỷ với quân Tây Sơn. Nhiều lần Nguyễn Nhạc, Nguyễn Huệ đưa quân vào đánh quân Nguyễn Ánh nhưng chỉ chiếm ưu thế chứ không tiêu diệt được tận gốc.

Giai thoại Gia Long lập con dâu Quang Trung làm phi

Năm 1786, sau khi đánh thắng nhà Nguyễn ở Đàng Trong, Nguyễn Huệ (lúc ấy còn có tên là Nguyễn Quang Bình) kéo quân ra Bắc với danh nghĩa “phù Lê diệt Trịnh”. Mặc dù khi ấy đã có chính thất Phạm Thị Liên ở đất miền Nam song Nguyễn Huệ vẫn nhờ Nguyễn Hữu Chỉnh mai mối để lấy công chúa Ngọc Hân.

Chuyện tình này cũng được tiểu thuyết thêm thắt một số giai thoại. Hoàng lê nhất thống chí kể: Khi quyết định lấy Ngọc Hân, Nguyễn Huệ đã nói câu nói để đời: “Vì dẹp loạn mà ra, để rồi lấy vợ mà về; bọn trẻ nó cười cho thì sao. Tuy nhiên, ta mới chỉ quen gái Nam Hà, chưa biết con gái Bắc Hà, nay cũng nên thử một chuyến xem có tốt không”.

Kết hôn được mấy ngày, nhân lần đi cáo yết Thái miếu nhà Lê, Nguyễn Huệ cùng công chúa gióng kiệu đi cùng, Nguyễn Huệ đã tự hào hỏi Ngọc Hân: “Con trai con gái nhà vua, đã có mấy người được vẻ vang như nàng chăng?”. Nàng công chúa “cành vàng lá ngọc” đã trả lời đức phu quân: “…thiếp có duyên, lấy được lệnh công, ví như hạt mưa, bụi ngọc bay ở giữa trời, được sa vào chốn lâu đài như thế này, là sự may mắn của thiếp mà thôi”. Đó là công chúa lấy ý từ câu ca cổ: “Thân em như hạt mưa sa/ Hạt vào đài các, hạt ra cánh đồng”. Hoàng Lê Nhất thống chí cho biết Nguyễn Huệ nghe Ngọc Hân trả lời như vậy thì thích thú lắm.

Đến năm 1788, Nguyễn Huệ lên ngôi và phong Ngọc Hân là Hữu cung Hoàng hậu. Lại có giai thoại, năm 1789, khi dẫn đại quân vào Thăng Long, tương truyền, Nguyễn Huệ đã vào làng hoa Ngọc Hồi chọn 1 cành đào đẹp nhất cho phi ngựa mang về Phú Xuân báo tiệp để Ngọc Hân biết.

Vi-sao-Gia-Long-lap-con-dau-cua-Quang-Trung-lam-phi-0
Tranh minh họa công chúa Ngọc Bình

Năm 1792, niên hiệu Quang Trung thứ 5, vua băng hà ở tuổi 39. Tương truyền, Ngọc Hân chính là tác giả bài Tế vua Quang Trung và AI Tư Vãn. Bà đã viết những lời da diết này để bày tỏ nỗi đau khổ cùng cực cũng như nỗi tiếc thương vô hạn với người chồng vắn số.

Sau khi vua Quang Trung qua đời, Thái tử Quang Toản 10 tuổi lên ngôi lấy niên hiệu là Cảnh Thịnh. Năm 1795, Lê Ngọc Hân đã làm mai để công chúa Ngọc Bình, em cùng cha khác mẹ với Ngọc Hân lấy Cảnh Thịnh. 

Năm đó, Cảnh Thịnh 13 tuổi, còn công chúa Ngọc Bình 11 tuổi (bà sinh năm 1895). Cuộc hôn nhân chính trị của hai người đã tạo ra mối quan hệ phức tạp. Ngọc Hân là vợ Quang Trung, Ngọc Bình em ruột của bà lại lấy con trai Quang Trung. Vậy là hai chị em ruột lại lấy hai cha con Quang Trung.

Song câu chuyện vẫn chưa dừng lại ở đó. Vào năm 1801, Nguyễn Ánh kéo quân ra Bắc, cả triều đình Tây Sơn bỏ chạy khỏi kinh thành Phú Xuân. Ngọc Bình chạy theo không kịp và ở lại Phú Xuân. Mặc cho triều thần can ngăn đó là "vợ giặc ngụy", vua Nguyễn Ánh vẫn bỏ ngoài tai tất cả khi trả lời bề tôi cả nước có cái gì không phải của nhà Tây Sơn, sá chi một người đàn bà.

Công chúa nhà Lê, Hoàng hậu nhà Tây Sơn đã trở thành phi tần của vua Gia Long nhà Nguyễn - triều đại đối nghịch và nợ máu với nhà Tây Sơn.

Sách Nguyễn Phúc tộc thế phả do Hội đồng trị sự Nguyễn Phúc tộc xuất bản (Nxb Thuận Hóa - Huế, 1995) cho biết: Năm Nhâm Tuất (1802) bà vào hầu Thế Tổ (tức Gia Long) và được phong là Tả Cung tần. Bà sinh với vua Gia Long hai hoàng tử là Quảng Uy công Nguyễn Phúc Quân, Thường Tín công Nguyễn Phúc Cự; 2 công chúa là Nguyễn Phúc Ngọc Khuê và Nguyễn Phúc Ngọc Ngôn. Bà mất năm Canh Ngọ (1810), hưởng dương 26.

Sau khi qua đời, bà được tôn làm Đức Phi, chỉ dưới Thừa Thiên cao Hoàng hậu (Tống Thị Lan, người sinh Hoàng tử Cảnh) và Thuận Thiên cao Hoàng hậu (Trần Thị Đang, người sinh Minh Mạng). 

Xem thêm: Trước khi lâm chung, vua Quang Trung đã có dự cảm nhà Nguyễn sẽ báo thù?

Đang tải bình luận...

Đọc thêm

Trước khi đánh Ngọc Hồi, vua Quang Trung tập trung lương thực "ra lệnh đốt sạch, khác nào qua sông đốt thuyền, lên cao chặt thang, ăn xong lấp giếng đập nồi, để quân sĩ liều chết với giặc".

Chiến thuật 'qua sông đốt thuyền, ăn xong lấp giếng' huyền thoại của vua Quang Trung
0 Bình luận

Ô Long Đao là binh khí huyền thoại ghi dấu bao chiến công lừng lẫy của anh hùng áo vải Quang Trung - Nguyễn Huệ. Cho đến nay, hậu thế vẫn lưu truyền giai thoại nhuốm màu huyền bí về thanh bảo đao này.

Giai thoại kỳ bí về Ô Long Đao - binh khí gắn liền với những trận đánh bất bại của anh hùng áo vải Quang Trung
0 Bình luận

"Ông đồ nhà quê" Nguyễn Thiếp (La Sơn Phu Tử) chính là nhân vật góp phần quan trọng giúp vua Quang Trung đánh tan 29 vạn quân Thanh vào Tết Kỷ Dậu (1789). Sau đó cũng là người giúp vua trị quốc, chấn hưng đạo học nước nhà.

Chuyện về 'ông đồ nhà quê' tay không giúp vua Quang Trung dựng cơ đồ, chấn hưng đạo học nước nhà
0 Bình luận

img

Bài mới

Nữ shipper Nghệ An được nhà hảo tâm giấu tên tặng 20 triệu đồng sau khi đánh rơi trong lúc đi giao hàng

Chị Vũ Thị Hoài (33 tuổi, Nghệ An) mới đây đã được một nhà hảo tâm giấu tên tặng 20 triệu đồng sau khi đánh rơi túi tiền trong lúc chở con gái 10 tháng tuổi đi giao hàng.

Đăng Dương
Đăng Dương 3 ngày trước
Cô gái Việt và mối nhân duyên đặc biệt với 'bà ngoại' ở Pháp

Từ khi gặp cụ bà 86 tuổi tại Pháp, cuộc sống của cô gái Việt - Nguyễn Trang đã thay đổi rất nhiều. Bà dành tình thương, chăm sóc Trang như bà ngoại chăm sóc cháu gái, khiến cô vô cùng cảm động và hạnh phúc.

Hải An
Hải An 3 ngày trước
78win lan tỏa hơi ấm nghĩa tình

Nghệ An những ngày cuối năm vẫn còn ngổn ngang dấu vết của những  cơn bão vừa đi qua. Con đường làng bị bùn đất phủ loang lổ, những hàng rào đổ nghiêng, mái tôn nhà dân bị gió cuốn bật tung từng mảng. Mùi ẩm lạnh của mưa và những đêm mất ngủ vì gió rít như vẫn còn đọng lại trên đôi mắt của người dân nơi đây. Cả vùng quê hiền lành vốn bình yên lại phải trải qua thêm một lần thử thách nghiệt ngã của thiên nhiên.

Hải An
Hải An 6 ngày trước
Phép màu của sự tử tế: Cô gái trẻ ở Phú Thọ giữ được mạng sống nhờ 1 bình luận vu vơ trên mạng xã hội trong lúc tuyệt vọng

Chỉ một dòng bình luận vô thức trong lúc tuyệt vọng: “Ước gì Vingroup có thể hỗ trợ cho mình 1 chiếc máy thở nho nhỏ thôi, mình rất cần sự sống từ nó”, cô gái sinh năm 1994 đã có cơ hội được sống tiếp.

Đăng Dương
Đăng Dương 6 ngày trước
Ra mắt Ngôi nhà cựu lưu học sinh Việt Nam trường Đại học Sư phạm Nam Ninh (Trung Quốc)

Chiều 9/12, tại Hà Nội đã diễn ra buổi ra mắt Ngôi nhà cựu lưu học sinh Việt Nam trường Đại học Sư phạm Nam Ninh (Trung Quốc), nhằm kết nối cộng đồng cựu sinh viên, thúc đẩy hợp tác giáo dục giữa hai nước Việt – Trung.

Thanh Tú
Thanh Tú 09/12
Trúng số 18 tỷ, người đàn ông TP.HCM gửi 100 triệu mua gạo từ thiện tặng cho bà con khó khăn

Nhận 100 triệu đồng từ vị khách trúng số 18 tỷ, bà Thùy Dương góp thêm 38 triệu để mua 8 tấn gạo tặng cho bà con khó khăn.

Hải An
Hải An 08/12
Ấm lòng trước “núi gạo” của người dân Ninh Bình ủng hộ bà con vùng lũ miền Trung

Những ngày này, tại điểm tiếp nhận hàng hoá cứu trợ đồng bào vùng lũ miền Trung ở phường Nam Định (tỉnh Ninh Bình), người dân liên tục mang gạo cùng nhiều nhu yếu phẩm tới ủng hộ.

Xúc động khoảnh khắc chú rể đẩy xe lăn đưa cô dâu vào lễ đường

Khoảnh khắc chú rể đẩy xe lăn đưa cô dâu vào lễ đường, không chỉ cô dâu xúc động nghẹn ngào mà người thân, quan khách xung quanh cũng sut sùi lau nước mắt.

Thầy giáo vùng cao lội bùn, vượt sạt lở ôm chặt bó hoa để tặng đồng nghiệp nhân ngày 20/11

Con đường về trường sạt lở, trơn trượt, bùn ngập đến đầu gối nhưng thầy giáo vùng cao ở Đà Nẵng vẫn ôm chặt bó hoa để tặng các đồng nghiệp trong trường.

Hải An
Hải An 22/11
Thầy cô Gia Lai lội nước mang nhu yếu phẩm tiếp sức cho sinh viên trong Ngày Nhà giáo Việt Nam

Trường ngập sâu, hơn 500 sinh viên kẹt trong ký túc xá. Thầy cô lội nước lạnh, mang nhu yếu phẩm tiếp sức cho trò trong Ngày Nhà giáo Việt Nam.

Hải An
Hải An 21/11
Nữ điều dưỡng trong làng kịp thời cứu bé 19 tháng rơi xuống kênh

Một bé trai 19 tháng tuổi ở Quảng Trị được một nữ điều dưỡng gần nhà cứu sống sau khi ngừng tim, ngừng thở vì rơi xuống kênh nước trước mặt nhà.

Hải An
Hải An 18/11
Nhặt được ví chứa hơn 11 triệu đồng, 2 học sinh lớp 7 mang đến công an nhờ tìm người đánh rơi

Nhặt được chiếc ví chứa hơn 11 triệu đồng, 2 học sinh lớp 7 ở Khánh Hòa đã lập tức mang đến cơ quan công an nhờ tìm trả lại người đánh rơi.

Hải An
Hải An 17/11
Ấm áp buổi lễ “hấp hôn” của vợ chồng cụ ông 93 tuổi ở TP.HCM

Lễ kỷ niệm 60 năm ngày cưới của hai cụ ở TPHCM được tổ chức như một lễ cưới chính thức với các hoạt động rước dâu, trao nhẫn, rót rượu, phát biểu chúc mừng và dùng tiệc.

Hải An
Hải An 16/11
Chân dung “người hùng” áo đen lao xuống dòng nước lũ cứu người ở Đà Nẵng

Giữa dòng nước lũ cuồn cuộn, một nam thanh niên áo đen ở Đà Nẵng không ngần ngại lao xuống cứu người đàn ông đang chới với, khiến nhiều người xúc động và bày tỏ sự cảm phục.

Hải An
Hải An 06/11
Xúc động hình ảnh thầy cô ở Huế lội nước nấu cơm cho sinh viên trong cơn lũ

Giữa lúc giao thông tê liệt và đời sống bị đảo lộn, những hình ảnh thầy cô lội nước, nấu từng suất cơm nóng gửi đến sinh viên xa nhà đã sưởi ấm lòng người.

Hải An
Hải An 01/11
img
Đề xuất