Những vị vua có công lớn trong việc cải cách giáo dục nước nhà

Qua hàng nghìn năm lịch sử, nền giáo dục đã có nhiều thay đổi. Đặc biệt, 3 vị vua dưới đây có công lớn trong việc cải cách giáo dục nước ta.

Thùy Nguyễn Theo dõi
Sống Đẹp
Nguồn: Internet

Các triều đại phong kiến Việt Nam đã tổ chức tổng cộng 184 kỳ thi, lấy 2.785 người đỗ đại khoa tính từ kỳ thi đầu tiên năm 1075. Năm 1919 dưới thời vua Khải Định, kỳ thi nho học cuối cùng của nước ta được tiến hành.

Qua hàng nghìn năm lịch sử, nền giáo dục đã có nhiều thay đổi. Trong đó, 3 vị vua dưới đây có công lớn trong việc cải cách nền giáo dục nước ta.

Lý Nhân Tông khởi xướng nền giáo dục nước nhà

Triều Lý chính là triều đại phong kiến đầu tiên ở nước ta xác lập hệ thống giáo dục khoa cử. Năm 1070, nhà Lý tiến hành xây dựng Văn Miếu ở Thăng Long, đắp tượng Khổng Tử, Chu Công, tứ phối 72 người hiền của đạo Nho. Chỉ 6 năm sau đó, vua Lý Nhân Tông lập ra Quốc Tử Giám với mục đích đào tạo con em quý tộc.

nhung-vi-vua-co-cong-lon-trong-viec-cai-cach-giao-duc-nuoc-nha-1

Bên cạnh đó, triều Lý còn quan tâm việc tổ chức thi cử để chọn lựa nhân tài – điều mà những triều đại trước đó chưa làm được. Tháng 2/1075, khoa thi đầu tiên được tổ chức dưới thời vua Lý Nhân Tông, được gọi là thi Minh kinh bác học.

Trong kỳ thi này đã có hơn 10 người trúng tuyển, trong đó đỗ đầu là Lê Văn Thịnh, người làng Báo Tháp xã Đông Cứu (nay thuộc huyện Gia Bình tỉnh Bắc Ninh). Đây cũng là thủ khoa đầu tiên trong lịch sử Việt Nam.

Hồ Quý Ly đưa Toán học vào thi cử

Dù chỉ tồn tại vỏn vẻn 7 năm nhưng nhà Hồ (1400-1407) vẫn có nhiều cải cách được ghi nhận. Đặc biệt, ngay từ khi chưa lên ngôi, Hồ Quý Ly đã rất quan tâm đến giáo dục và thi cử.

Năm 1396, ông cho sửa lại chế độ thi cử. Cụ thể, ông đặt kỳ thi hương ở địa phương còn thi hội ở kinh thành. Để sắp xếp và phân chia thứ bậc, những người thi hội phải làm thêm một bài văn do vua đề ra. Trong 4 trường thi, ông bỏ trường thi ám tả cổ văn, thay bằng thi kinh nghĩa, đồng thời đặt thêm trường thứ năm thi Toán và viết chữ.

Do đó, ông chính là người đầu tiên đưa Toán học vào thi cử - một quyết định vô cùng tiến bộ thời bấy giờ. Năm 1400, ngay sau khi lên ngôi Hồ Quý Ly đã mở khoa thi, chọn được 20 người tài. Nguyễn Trãi xếp hạng thứ 4, đỗ Thái học sinh.

Quang Trung - Nguyễn Huệ lấy chữ Nôm thay cho chữ Hán

Là người có tầm nhìn xa trông rộng, Quang Trung - Nguyễn Huệ đã có nhiều cải cách giúp đất nước trở nên cường thịnh. Đặc biệt, chữ Nôm vốn đã bị mai một sau khi nhà Hồ sụp đổ đã được vua Quang Trung khôi phục và phổ biến rộng rãi.

nhung-vi-vua-co-cong-lon-trong-viec-cai-cach-giao-duc-nuoc-nha-3

Ông cho lập Sùng Chính viện, mời La Sơn phu tử Nguyễn Thiếp làm viện trưởng. Sùng Chính viện có vai trò dịch chữ Hán sang chữ Nôm, nhằm đưa chữ Nôm lên làm quốc ngữ, thay cho chữ Hán.

Khoa cử và các kỳ thi quan trường đều sử dụng chữ Nôm. Chữ Nôm trở thành văn tự chính thức dưới thời vua Quang Trung. Đây được coi là thành quả quan trọng trong lịch sử đấu tranh và bảo tồn nền văn hóa dân tộc. Thời này, văn chương sang tác bằng chữ Nôm phát triển rất mạnh. Hàng loạt tác phẩm có giá trị ra đời, tiêu biểu có thể kể đến như các tác phẩm của Hồ Xuân Hương, Hoa Tiên truyện, Mai Đình mộng ký, Chinh phụ ngâm…

Vua Quang Trung đã có loạt cải cách đúng đắn về giáo dục, minh chứng cho ước nguyện xây dựng một nền giáo dục mang đậm bản sắc dân tộc, vươn lên sánh vai cùng các nước đương thời. Động thái này cũng giúp nâng cao ý thức độc lập tự cường cho nhân dân.

Xem thêm: 10 vị đế vương vang danh sử Việt, giặc ngoại bang vừa nghe tên đã "kinh hồn bạt vía"

Bình luận
Mới nhất
Vui lòng để bình luận.

Đọc thêm

Sử sách xưa không tiếc lời chỉ trích Hồ Quý Ly, coi ông là kẻ "đại nghịch bất đạo", tức là bề tôi cướp ngôi vua. Bên cạnh đó, Hồ Quý Ly còn chịu cả tội danh làm mất nước. Song thử thoát khỏi lối tư duy Nho giáo mà suy xét, có đôi điều cần nhìn nhận lại...

Hồ Quý Ly, kẻ 'đại nghịch bất đạo' hay bậc anh tài bị buộc dùng biện pháp mạnh để cải cách?
0 Bình luận

Trong các sự kiện lịch sử của nhà Tây Sơn, Nguyễn Huệ nổi bật đến mức khiến ít người quan tâm đến Nguyễn Nhạc, Nguyễn Lữ. Thế nhưng phải nói rằng, Nguyễn Nhạc từng có 1 sự nghiệp phi thường gắn với nhiều chiến công vang dội.

Nhà Tây Sơn: Nguyễn Huệ quá nổi bật, vậy Nguyễn Nhạc ở vị trí nào, có công trạng gì?
0 Bình luận

Các sử gia nhận định, Hồ Quý Ly là 1 nhà cải cách táo bạo, có những tư tưởng tiến bộ so với thời đại. Thế nhưng ông cũng có những bước đi nóng vội, thậm chí là sai lầm dẫn đến nhiều phong ba bão táp.

Hồ Quý Ly và cuộc cải cách táo bạo mang tư tưởng tiến bộ nhưng chưa thành công
0 Bình luận

Anh hùng áo vải Quang Trung - Nguyễn Huệ đã lật đổ 2 tập đoàn thống trị phản động ở Đàng Trong và Đàng Ngoài, thống nhất đất nước, bảo vệ độc lập dân tộc. Tuy nhiên, vị vua này qua đời đột ngột ở tuổi 39 với nhiều giai thoại bí ẩn được lưu truyền trong dân gian.

Cái chết không rõ ràng của Quang Trung - Nguyễn Huệ, vị tướng bách chiến bách thắng
0 Bình luận

PC Right 1 GIF

Bài mới

Anh tài xế nhanh trí chặt cây đổ do mưa dông, giải tỏa ùn tắc trên phố Hà Nội

Lúc đi lấy hàng tại phố Lê Trọng Tấn (Hà Nội), nam tài xế bắt gặp một cành cây đổ giữa đường do mưa dông, gây ra ùn tắt nghiêm trọng nên đã nhanh trí mượn dao, một mình chặt cành giải phóng tuyến đường.

Đăng Dương
Đăng Dương 5 ngày trước
Chân dung 2 người Việt nhanh trí dùng săm xe đạp làm phao cứu sống 2 trẻ nhỏ chới với giữa biển ở Nhật

Thấy 2 em nhỏ chới với giữa biển, Mạnh Tuấn và Quốc Đạt (người Việt Nam ở Nhật Bản) đã nhanh trí dùng săm xe đạp làm phao, bơi ra ứng cứu, đưa các em an toàn vào bờ.

Hải An
Hải An 6 ngày trước
Phó trưởng công an xã ở Nghệ An quyên tiền xây tặng 2 căn nhà kiên cố giúp gia đình nghèo có chỗ ở ấm cúng

Về nhận nhiệm vụ ở nơi khó khăn, thấy 2 hộ dân phải ở trong căn nhà tạm bợ, phó trưởng công an xã đã đi vận động, quyên tiền xây tặng 2 ngôi nhà kiên cố cho bà con có chỗ ở mới ấm cúng hơn.

Hải An
Hải An 7 ngày trước
Đường sạt lở, người dân trong làng dùng võng gánh cụ bà băng rừng đi cấp cứu

Lũ lớn khiến đường đi sạt lở, thấy cụ bà có dấu hiệu kiệt sức, người dân trong làng đã dùng võng gánh, vượt đường rừng để đến Trạm Y tế dã chiến ở trung tâm xã Mỹ Lý để cấp cứu và điều trị.

Hải An
Hải An 12/08
Chân dung tài xế taxi cứu sống bé trai bị cát vùi ở Côn Đảo: “Việc mình cứu người là tự nhiên, ai gặp tình huống đó cũng sẽ làm như vậy thôi!”

Bé trai bị vùi trong hố cát sâu ở đặc khu Côn Đảo khi chơi cùng nhóm bạn đã may mắn được tài xế taxi Lê Văn Tý Hon và du khách hợp sức đào bới, đưa ra an toàn.

Hải An
Hải An 09/08
4 mẹ con bị gió dông quật ngã cảm thấy ấm lòng trước sự giúp đỡ của người đàn ông xa lạ

Gặp 4 mẹ con bị gió dông quật ngã giữa đoạn đường vắng vẻ, người đàn ông ở Ninh Bình đã ngay lập tức dừng xe giúp đỡ, hỗ trợ đưa các cháu nhỏ về đến tận nhà. Câu chuyện ấm lòng được chia sẻ trên mạng xã hội đang thu hút sự chú ý của nhiều người.

Xúc động hình ảnh hàng trăm giáo viên tình nguyện đến các trường miền núi Nghệ An để hỗ trợ dọn dẹp bùn đất sau lũ

Những ngày qua, hàng trăm giáo viên của các trường học vùng xuôi đã tình nguyện đem theo cuốc, xẻng lên các điểm trường miền núi Nghệ An để hỗ trợ dọn dẹp bùn đất sau lũ.

Ấm lòng trước khoảnh khắc công an dựng “hàng rào người” đưa sản phụ Nghệ An vượt dòng nước chảy xiết đi sinh

Mới đây tại Nghệ An, hàng chục chiến sĩ công an đã dùng thân mình tạo thành “hàng rào” giữa dòng nước xiết để đưa sản phụ vượt suối đến trung tâm y tế sinh con an toàn.

Hải An
Hải An 02/08
Cha và con gái 6 tuổi may mắn được cứu sống sau khi trôi dạt 13 giờ trên biển Hà Tĩnh

Trong lúc dùng thuyền nhỏ để vui chơi, người cha và con gái 6 tuổi ở Hà Tĩnh bị sóng đẩy trôi dạt trên biển suốt 13 tiếng, may mắn được một tàu vận tải phát hiện và cứu sống.

Hải An
Hải An 01/08
Xúc động khoảnh khắc y bác sĩ đỡ đẻ cho sản phụ giữa đường núi Nghệ An

Đường bị chia cắt, sạt lở nghiêm trọng khiến sản phụ Pịt Thị Hiền không đến được bệnh viện, trước tình huống khẩn cấp các y bác sĩ Trạm Y tế Mường Xén đã đỡ đẻ cho sản phụ ngay giữa đường.

Hải An
Hải An 31/07
60 thợ điện đổ về vùng lũ Nghệ An để hỗ trợ bà con sửa chữa đồ dùng miễn phí

Nước lũ vừa rút nhiều thợ điện tử, điện lạnh đã nhanh chóng di chuyển đến các khu vực bị ảnh hưởng giúp người dân sửa chữa miễn phí máy giặt, tủ lạnh,…

Hải An
Hải An 28/07
Học sinh, sinh viên cả nước sẽ được hỗ trợ 50% mức đóng BHYT thay vì 30% như trước

Từ 1/7,  học sinh, sinh viên cả nước sẽ được hỗ trợ 50% mức đóng bảo hiểm y tế, thay vì chỉ 30% như trước. Đây là điểm mới quan trọng trong nghị định 188/2025 của Chính phủ.

Hải An
Hải An 26/07
Viettel cộng tài khoản, mở roaming, chuẩn bị drone phát sóng cho vùng lũ ở Nghệ An

Tổng Công ty Viễn thông Viettel (Viettel Telecom) cho biết vừa hoàn thành việc cộng tiền vào tài khoản cho 31.000 khách hàng tại các khu vực bị cô lập do lũ lụt ở Nghệ An.

Science Fair 2025: Chuyến phiêu lưu kỳ thú đến vùng đất khoa học

Vào  ngày 03/08/2025 sắp tới, COSMOS chính thức tổ chức sự kiện khoa học thường niên SCIENCE FAIR 2025 , chia sẻ những kiến thức, trải nghiệm bổ ích và lan tỏa tình yêu khoa học đến cho các bạn trẻ trên địa bàn thành phố Hà Nội và bất cứ ai có niềm đam mê với bộ môn này. 

Nối dài chuyến bay nghĩa tình: Hơn 30 tấn hàng cứu trợ được trực thăng đưa đến vùng lũ Nghệ An

Những chuyến bay cứu trợ mang theo nhu yếu phẩm, mì gói, nước sạch… được chuyển kịp thời tới bà con vùng lũ Nghệ An đang bị ngập lụt, chia cắt.

Hải An
Hải An 25/07
PC Right 1 GIF
Đề xuất