Khớp với các triều đại Trung Hoa xưa, liệu ngũ hành có ứng với lịch sử Việt Nam?

Nhiều học giả phương Đông từng giải thích tỉ mỉ về ngũ hành với tiến trình lịch sử của các triều đại Trung Hoa, nhưng với lịch sử Việt Nam thì sao?

Thùy Nguyễn Theo dõi
Sống Đẹp
Nguồn: Internet

Nói về thuyết Ngũ hành xoay quanh 5 loại yếu tố cơ bản cấu thành vật chất là Kim, Mộc, Thủy, Hỏa, Thổ. 5 yếu tố này tạo nên một bảng tuần hoàn vòng đi vòng lại, tồn tại cả 2 mối quan hệ tương sinh và tương khắc.

Trong đó, Kim là kim loại, Mộc là gỗ, Thủy là nước, Hỏa là lửa và Thổ là đất. Dù không rõ tác giả cũng như nguồn gốc của thuyết Ngũ hành nhưng nó đã có từ tận thế kỷ XX TCN. 

Mối quan hệ tương sinh và tương khắc của Ngũ hành hiểu đơn giản là ở gần thì tương sinh, cách một thì tương khắc: Thủy sinh Mộc nhưng khắc Hỏa, Mộc sinh Hỏa nhưng khắc Thổ, Hỏa sinh Thổ nhưng khắc Kim, Thổ sinh Kim nhưng khắc Thủy, Kim sinh Thủy nhưng khắc Mộc.

ngu-hanh-co-ung-voi-lich-su-viet-nam-nhu-trung-hoa-co-dai-1

Ngũ hành còn có thiên (trời) - địa (đất) - nhân (con người), Hành của Thời Kỳ, Hành của Địa Phương phát sinh sự kiện, Hành của tên tuổi, xuất thân, số mệnh của nhân vật lịch sử. Ngũ hành còn ứng với phương hướng, ví như hướng Đông là Mộc, hướng Tây là Kim, hướng Nam là Hỏa, hướng Bắc là Thủy còn ở giữa là Thổ. Quyết định trong Ngũ hành là Thiên Thời, phụ là Địa Lợi và Nhân Hòa. 

Khi ứng Ngũ hành với lịch sử Việt Nam sẽ thấy, những triều đại chiến loạn, mất nước đều thuộc Kim . Cụ thể, triều Ngô – loạn 12 sứ quân – triều Đinh (丁) đều thuộc Kim, tồn tại vô cùng ngắn ngủi và chưa độc lập ổn định. 

Trong khi đó, Tiền Lê là Thủy do Kim sinh; Thủy sinh Mộc: Lý, Trần thuộc Mộc; Triều Lý – hành Mộc, triều Trần – Đông A – phía Đông là hành Mộc. Hai triều Lý, Trần đều thuộc Mộc trong Ngũ hành nên khá vượng về mọi mặt, chuyển đổi tương đối thuận lợi và ít nạn binh đao. 

Thời Hồ Quý Ly thuộc Kim đã để mất nước vào tay nhà Minh. Bên cạnh đó, Hồ Quý Ly đóng đô ở Thanh Hóa - thiên tượng nói rằng Trung Thổ sinh Kim, còn gọi đích danh Tây Đô, trong đó Tây là hành Kim. Thời Kim chiến loạn mất nước rồi sinh ra Thủy chính là triều Hậu Lê. Nhà Mạc tuy là hành Mộc nhưng do thuộc bộ Thảo (rong rêu) nên chỉ hại Thủy được thời gian ngắn, là mồi lửa cho chiến loạn Kim nảy sinh. 

ngu-hanh-co-ung-voi-lich-su-viet-nam-nhu-trung-hoa-co-dai-2

Nguyễn Kim - vị tướng phục hưng nhà Lê có chữ Thủy cạnh Kim, sau đó nhà Mạc cũng phải chạy lên phía Bắc - thuộc Thủy mới có thể kéo dài thêm chút nhưng cũng không được lâu, chứng tỏ Địa không thể thắng Thiên. 

Thời Trịnh - Nguyễn phân tranh thuộc hành Kim, tất cả tên của các chúa Trịnh đều có bộ Mộc, trong khi tên tất cả các chúa Nguyễn đều có bộ Thủy. Chúa Trịnh là Mộc, vua Lê là Thủy, dù chúa Trịnh áp bức được vua Lê nhưng lại không thể chấm dứt chiến tranh Kim. Như một hệ quả, dù Mộc thay thế Thủy nhưng chúa Trịnh cũng không thể diệt chúa Nguyễn và ngược lại. 

Tây Sơn là Kim, Kim sinh Thủy nên mãi không chống lại dòng chúa Nguyễn (Thủy). Trong khi đó, Nguyễn Huệ định đặt đô ở Nghệ An – gọi là Trung Đô, nếu làm được thì chính là Trung Thổ sinh Kim, nhưng số trời lại không cho ông làm được điều này.

Nhà Nguyễn là Thủy mà nước Pháp lại là Khứ Thủy, trong có chữ Thổ nên nhà Nguyễn bại trước Pháp. Nhật Bản là Phù Tang, hành Mộc lấn Thổ nên thắng Pháp. Nhật thuộc Mộc, sau đó sẽ là thời Kim chiến loạn. Đáng nói, thủ tướng Việt Nam thời kỳ đó lại có tên là Trần Trọng Kim.

Xem thêm: Vợ chồng xung khắc tuổi vẫn hạnh phúc viên mãn nếu biết cách hóa giải này

Bình luận
Mới nhất
Vui lòng để bình luận.

Đọc thêm

Vốn tưởng thái giám là vị quan nhỏ bé hầu cận bên cạnh hoàng thượng và các cung tần trong chốn hậu cung. Thế nhưng, lịch sử Việt Nam đã ghi nhận 3 vị thái giám rất khác biệt. Họ đều là dạnh tướng, nhà chính trị kiệt xuất.

Chân dung 3 vị thái giám quyền lực nhất lịch sử Việt Nam
0 Bình luận

Nguyên phi Ỷ Lan là bà hoàng tài sắc vẹn toàn, một nhà Phật học nổi tiếng, một nữ danh nhân tuyệt vời trong lịch sử Việt Nam.

Nguyên phi Ỷ Lan - nữ chính trị gia kiệt xuất trong lịch sử Việt Nam
0 Bình luận

Dù là nguyên tố hóa học đầu tiên trong lịch sử nhưng nơi phát hiện ra phốt pho lại vô cùng bình thường, thậm chí còn kém vệ sinh.

Phốt pho: Nguyên tố hóa học đầu tiên trong lịch sử được phát hiện nhờ... nước tiểu
0 Bình luận

PC Right 1 GIF

Bài mới

TP.HCM mở lớp học bơi miễn phí cho người dân

Bắt đầu từ tháng 5 này, Trung tâm Thể thao dưới nước TP.HCM sẽ bắt đầu mở các lớp học bơi cơ bản miễn phí cho người dân thành phố.

Hải An
Hải An 3 ngày trước
Học sinh Việt Nam xuất sắc giành huy chương vàng tại 'kỳ thi Hóa học khó nhất hành tinh”

Cả 4 học sinh Việt Nam tham dự Kỳ thi Olympic Hóa học Quốc tế Mendeleev năm nay đều đạt huy chương, gồm 2 huy chương Vàng và 2 huy chương Bạc.

Thanh Tú
Thanh Tú 4 ngày trước
Không nhà, không người thân cụ bà 30 năm sống dưới gầm cầu thang vẫn dang tay với người lạ

Suốt 3 thập kỷ sống dưới gầm cầu thang, cụ bà Nguyễn Thị Sang (79 tuổi, TPHCM) vẫn sẵn sàng mở lòng, cưu mang người xa lạ. Giữa phố thị tấp nập, đâu đó vẫn có những mảnh đời nương tựa nhau bằng nghĩa tình vô giá!

Hải An
Hải An 4 ngày trước
Hành động ấm lòng của hai thực tập sinh khi thấy bà cụ U80 đưa em gái 69 tuổi vào viện khám

“Gặp tôi, bà Húng giọng run run, hai hàng nước mắt chực trào nói “bác ơi, bác cứu lấy em tôi. Nó khó thở. Tôi thương nó quá”. Giây phút ấy tôi rất xúc động”, nam thực tập sinh chia sẻ.

Thanh Tú
Thanh Tú 5 ngày trước
Cụ bà U90 11 năm miệt mài nấu cháo tặng cho bệnh nhân có hoàn cảnh khó khăn

Hơn 10 năm nay, đã có hàng ngàn suất cháo được cụ Chu Thị Lương (81 tuổi, ngụ TT.Cẩm Xuyên, H.Cẩm Xuyên, Hà Tĩnh) trao đến tay những người có hoàn cảnh khó khăn.

Hải An
Hải An 5 ngày trước
Ấm lòng nghĩa đồng bào với hơn 1.700 “bữa cơm đoàn kết” mừng ngày giải phóng Hải Phòng

Những ngày này, khắp các thôn, tổ dân phố, đâu đâu cũng rộn ràng “bữa cơm đoàn kết” được người dân Hải Phòng tổ chức để chào mừng 70 năm ngày giải phóng thành phố.

Thanh Tú
Thanh Tú 6 ngày trước
Người hùng giữa đời thực: Bác sĩ kịp thời cứu cô gái bị tai nạn, nằm co giật trên đường

Trên đường về nhà, bác sĩ Phạm Tiến Mạnh vô tình nhìn thấy một cô gái bị tai nạn giao thông, nằm trên đường trong tình trạng tay chân co quắp, sùi bọt mép nên vội vã xuống hỗ trợ.

Hải An
Hải An 6 ngày trước
Kịp thời cứu người phụ nữ mang thai 8 tháng rơi xuống giếng sâu 20m

Người phụ nữ mang thai ở tháng 8 thai kỳ không may rơi xuống giếng sâu 20m trong khi đi mua đồ cho gia đình, may mắn được Công an tỉnh Tây Ninh ứng cứu kịp thời.

Đăng Dương
Đăng Dương 7 ngày trước
“10 năm cõng bạn” – khoảnh khắc đẹp nhất tại lễ tốt nghiệp Đại học Bách Khoa

Ngô Văn Hiếu- nhân vật chính trong câu chuyện từng gây xúc động "10 năm cõng bạn" đến trường, tiếp tục lay động nhiều người khi vượt gần 100km, từ Thái Bình lên Hà Nội để cõng người bạn thân lên sân khấu ĐH Bách khoa nhận bằng tốt nghiệp.

Hải An
Hải An 7 ngày trước
Chiếc ốp điện thoại đẹp nhất của bố: “Con yêu bố lắm”

Chiếc ốp ấy có thể không phải là món đồ đắt tiền, không hợp thời hay sang trọng. Nhưng chắc chắn, với người bố ấy đó là chiếc ốp điện thoại đẹp nhất trên đời.

Người dân Nghệ An chung tay “giải cứu” hỗ trợ xe chở dưa hấu bị lật

Sáng ngày 10/5, tại TP Vinh (Nghệ An) người dân cùng nhau hỗ trợ, mua giúp dưa hấu cho tài xế xe tải sau va chạm với ô tô khách, khiến một tấn dưa hấu đổ tràn ra đường.

Cựu chiến binh Đà Nẵng tự nguyện hiến gần 700m2 đất để mở đường

Ông Bùi Văn Tượng - cựu chiến binh tại TP. Đà Nẵng đã tự nguyện hiến gần 700m² đất để mở rộng con đường xóm nhỏ, góp phần thay đổi diện mạo khu dân cư, dựng xây quê hương.

Hải An
Hải An 10/05
Quân đội Nhân dân Việt Nam hào hùng tham gia lễ duyệt binh trên Quảng trường Đỏ

68 quân nhân đại diện cho Quân đội nhân dân Việt Nam đã tham gia Lễ duyệt binh kỷ niệm 80 năm Ngày Chiến thắng trong Chiến tranh Vệ quốc vĩ đại, diễn ra trên Quảng trường Đỏ Matxcơva (Nga).

Thanh Tú
Thanh Tú 09/05
Vinmec ghép gan thành công cho bệnh nhi 8 tháng tuổi

Vinmec vừa thực hiện thành công ca ghép gan đặc biệt cho bệnh nhi N.L.T 8 tháng tuổi, chỉ nặng 6.5kg từ nguồn tạng hiến của bệnh nhân chết não.

Người đàn ông Hà Nội đánh rơi 500 triệu đồng vui mừng được nhận lại

Đánh rơi chiếc ví da cùng số tiền mặt gần 500 triệu đồng, anh Nguyễn Thanh Bách (Hà Nội) xúc động, vui mừng khi nhận lại số tài sản lớn và giấy tờ tùy thân nhờ vào hành động tử tế của một quản lý nhà hàng tại Hòa Bình.

Thanh Tú
Thanh Tú 09/05
PC Right 1 GIF
Đề xuất