Mâm lễ cúng Tết Đoan Ngọ 5/5 ở miền Bắc, miền Trung, miền Nam khác nhau thế nào?

Mặc dù chung sống trong dải đất hình chữ S, song phong tục ở miền Bắc, miền Trung, miền Nam cũng có một số nét riêng biệt. Điển hình nhất chính là mâm lễ cúng Tết Đoan Ngọ.

Đỗ Thu Nga Theo dõi
Sống Đẹp
Nguồn: Internet

Theo TS Trần Long, trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn (Đại học Quốc gia TP.HCM), người Việt xưa ăn Tết vào tháng 11 âm lịch(gọi là tháng Tí). Vậy nên, tháng 5 chính là thời điểm giữa năm cũng là lúc kết thúc vụ Chiêm bước vào vụ Mùa. Thời điểm này, người dân sẽ làm lễ cúng tạ ơn trời đất, tổ tiên, ăn mừng mùa vụ bội thu.

TS Long phân tích, Đoan có nghĩa là bắt đầu, Ngọ dùng để chỉ giờ, tức là khoảng thời gian nóng nhất trong ngày (từ 11 giờ đến 13 giờ chiều). Đoan Ngọ có thể hiểu là “ngày mở đầu chuỗi ngày nóng nhất trong năm”. 

Do tính chất nghề trồng lúa nước buộc người dân ta phải quan sát thời tiết và có hướng trồng trọt phù hợp, do đó phong tục tết Đoan Ngọ ở Việt Nam được hình thành.

Mam-le-cung-Tet-Doan-Ngo-o-mien-Bac-Trung-Nam-khac-nhau-the-nao-0

Có một điểm mà ai cũng cần lưu ý, Tết Đoan Ngọ ở 3 miền (Bắc, Trung, Nam) của nước ta có những điểm khác biệt nhất định. PGS.TS Phạm Ngọc Trung - nguyên Trưởng khoa Văn hóa học, Học viện Báo chí và Tuyên truyền cho biết: Ở đồng bằng Bắc Bộ sử dụng cơm rượu nếp để diệt sâu bọ. Theo quan niệm dân gian, vị nồng của cơm nếp hòa với men cay của rượu sẽ có tác dụng loại bỏ những loài ký sinh có hại cho cơ thể.

Ở khu vực Trung Bộ, nơi đây thời tiết khắc nghiệt nên vào Tết Đoan Ngọ, người dân thường cúng lớn để cầu mong bình an, mùa màng bội thu. Đây cũng là ngày mà các gia đình mở tiệc linh đình.

Đối với mâm cỗ cúng Tết Đoan Ngọ của người dân miền Trung, họ sử dụng cơm rượu như một “công cụ” để diệt sâu bọ. Ngoài ra còn có thêm bánh tráng, chè kê và không thể thiếu bánh tro. 

Cơm rượu là món ăn đặc trưng trong Tết Đoan Ngọ ở miền Nam. Chúng được vo thành từng viên tròn, ăn kèm xôi vò. Theo truyền thống của người miền Nam, thịt vịt cũng là một thứ không thể thiếu cho ngày lễ này.  

Thông thường, vào dịp Tết Đoan Ngọ 5/5 âm, người Việt sẽ làm một mâm cúng gồm rượu nếp, bánh trái, chè xôi, trà... để dâng ông bà, tổ tiên. Tuy nhiên, ở các vùng miền thì việc sắm sửa lễ cúng cũng có những điểm khác biệt nhất định.

Mâm lễ cúng Tết Đoan Ngọ 5/5 âm của miền Bắc

Hương, hoa, vàng mã, nước, rượu nếp, các loại hoa quả theo mùa (mận, vải, đào...), bánh tro, xôi, chè... Ngoài ra, người Nùng ở Mường Khương - Lào Cai còn làm bánh khúc để dâng cúng tổ tiên, thần thánh trong dịp Tết giết sâu bọ.

Mam-le-cung-Tet-Doan-Ngo-o-mien-Bac-Trung-Nam-khac-nhau-the-nao-9

Mâm lễ cúng Tết Đoan Ngọ 5/5 âm ở miền Trung

Lễ cúng của người miền Trung cũng tương tự như người miền Bắc. Tuy nhiên, món cơm rượu nếp trong lễ cúng chỉ sử dụng nếp trắng bình thường và cơm rượu được nén thành từng khối chứ không rời như miền Bắc. Ngoài ra, người miền Trung còn hay cúng vịt (vịt nướng, tiết canh vịt...) trong dịp Tết Đoan Ngọ. Riêng người Huế còn cúng cả chè kê, một món đặc sản của vùng này trong dịp Tết Đoan Ngọ.

Mam-le-cung-Tet-Doan-Ngo-o-mien-Bac-Trung-Nam-khac-nhau-the-nao-8

Mâm lễ cúng Tết Đoan Ngọ 5/5 âm ở miền Nam

Ngoài những thứ không thể thiếu như hương, hoa, vàng mã, người miền Nam cũng cúng cơm rượu nếp nhưng cơm rượu nếp trắng sẽ được viên thành những khối tròn thay vì để rời như miền Bắc hay ép thành khối như miền Trung. Bên cạnh đó, vào Tết Đoan Ngọ, người miền Nam còn ăn cả chè trôi nước và bánh ú (một món bánh tương tự bánh tro của miền Bắc). Miền Nam được coi là vựa trái cây lớn nhất cả nước nên trong ngày Tết Đoan Ngọ, người dân Nam bộ không chỉ chuẩn bị lễ cúng với hoa quả tươi mà còn kết hợp tổ chức nhiều lễ hội trái cây miệt vườn đặc sắc.

Mam-le-cung-Tet-Doan-Ngo-o-mien-Bac-Trung-Nam-khac-nhau-the-nao-6

Đặc biệt, trong buổi cúng Tết Đoan Ngọ 5/5 năm 2022 không thể thiếu bài văn khấn. Văn khấn giống như cầu nối, giúp gia chủ bày tỏ lòng thành kính với ông bà, tổ tiên... Điểm cốt yếu của lời khấn là thành tâm chứ không phải ở những lời văn hoa mỹ, cầu kỳ, cũng không cần cố cầu cho nhiều.

Xem thêm: Trọn bộ văn khấn Tết Đoan Ngọ 5/5 âm năm 2022 chuẩn nhất

Bình luận
Mới nhất
Vui lòng để bình luận.

Đọc thêm

Tập quán ăn thịt vịt vào Tết Đoan Ngọ vẫn còn được duy trì tại nhiều địa phương trên cả nước. 

Giải mã tục ăn thịt vịt vào Tết Đoan Ngọ của người Việt
0 Bình luận

Tết Đoan Ngọ 2021 (ngày mùng 5/5 âm lịch) rơi vào Thứ Hai, ngày 14/6 dương lịch. Ý nghĩa của Tết Đoan Ngọ, cách sắm lễ cúng Tết Đoan Ngọ, văn khấn cúng Tết Đoan Ngọ 2021 chuẩn nhất, mời bạn đọc tham khảo trong bài viết dưới đây.

Ý nghĩa của Tết Đoan Ngọ và văn khấn cúng Tết Đoan Ngọ chuẩn nhất
0 Bình luận

Ngày 3 tháng 3 âm lịch hàng năm chính là Tết Hàn thực, là một ngày lễ quan trọng với người Việt, là thời điểm ta hướng về nguồn cội, tưởng nhớ ân đức tổ tiên.

Tết Hàn thực 2022 rơi vào ngày bao nhiêu dương lịch: Gia chủ cần lưu ý những điều sau
0 Bình luận

PC Right 1 GIF

Bài mới

Không chỉ kịp thời đưa cháu bé tai nạn đi cấp cứu chiến sĩ CSGT còn hỗ trợ viện phí

Phát hiện cháu bé bị tai nạn giao thông khi đang trên đường làm nhiệm vụ, chiến sĩ đội CSGT số 6 (CATP Hà Nội) đã kịp thời đưa nạn nhân đi cấp cứu và hỗ trợ một phần viện phí.

Hải An
Hải An 12 giờ trước
Giao hàng gặp trời mưa, nam shipper nhanh tay dọn đậu phộng giúp chủ nhà

Giao hàng gặp trời mưa, thấy nhà chỉ có người già và trẻ nhỏ, nam shipper liền nhanh tay gom đậu phộng giúp. Hành động ấm lòng khiến dân mạng tấm tắc khen ngợi.

Hải An
Hải An 18 giờ trước
Ấm lòng trước khoảnh khắc loạt ô tô che chắn cho xe máy qua cầu lúc mưa to gió lớn ở Hà Nội

“Những lúc này, tôi chỉ mong xe mình to hơn để che được nhiều người hơn”, chia sẻ của tài xế xe tải khiến nhiều người xúc động.

Hải An
Hải An 2 ngày trước
CSGT Lâm Đồng kịp thời hỗ trợ sản phụ sinh con an toàn trên đường

Vào khoảng 4h50 ngày 1/7, trong lúc tuần tra giao thông, CSGT Lâm Đồng đã kịp thời phát hiện và hỗ trợ một sản phụ chuyển dạ sinh con ngay trên xe đặc chủng.

Hải An
Hải An 2 ngày trước
3 cuộc đời được hồi sinh nhờ nghĩa cử hiến tạng cao đẹp

Sau tai nạn giao thông, một người phụ nữ ở TP.HCM được xác định chết não, gia đình đã quyết định hiến tạng, đem lại sự sống cho 3 bệnh nhân đang nguy kịch.

Hải An
Hải An 3 ngày trước
Bé gái bị co giật trên chuyến bay được bác sĩ cấp cứu kịp thời

Trên chuyến bay từ TP.HCM đến Hà Nội, một bé gái xuất hiện tình trạng co giật do hạ canxi máu - một rối loạn điện giải nguy hiểm, đã được các bác sĩ có mặt tái đó hỗ trợ cấp cứu thành công.

Hải An
Hải An 4 ngày trước
Lớp học bơi miễn phí suốt gần một thập kỷ giữa lòng Cần Thơ

Cứ vào dịp hè các bạn học sinh có hoàn cảnh khó khăn tại Cần Thơ lại rủ nhau đến lớp học bơi miễn phí của cô Quý tại hồ bơi Nhiệt điện Trà Nóc.

Đăng Dương
Đăng Dương 4 ngày trước
Ấm lòng 900 suất ăn mời thí sinh, phụ huynh trong kỳ thi tốt nghiệp THPT 2025

Hội phụ nữ xã Trung Giã, Xuân Giang, huyện Sóc Sơn, Hà Nội đã nấu gần 900 suất ăn miễn phí để mời thí sinh và phụ huynh trong ngày diễn ra kỳ thi tốt nghiệp THPT 2025.

Hải An
Hải An 7 ngày trước
Chủ quán Bạc Liêu miễn phí bữa sáng và trưa cho các sĩ tử thi tốt nghiệp THPT

Trong những diễn ra kỳ thi tốt nghiệp THPT 2025, anh Trương Nguyễn Minh Tuấn (50 tuổi, TP.Bạc Liêu) – chủ quán chay đã miễn phí bữa sáng, trưa kèm chè đậu đỏ để tiếp sức các thí sinh.

Hải An
Hải An 7 ngày trước
Trường học ở Hà Nội thuê xe khách đưa hơn 500 thí sinh đến điểm thi tốt nghiệp THPT 2025

Vì muốn đảm bảo an toàn cho hơn 500 sĩ tử tham dự kỳ thi tốt nghiệp THPT 2025, một trường học ở Hà Nội đã thuê 12 xe khách 16 chỗ đưa đến điểm thi. Bên cạnh đó trường còn bố trí cho các bữa ăn sáng, ăn trưa cho các thí sinh tại điểm thi.

Hải An
Hải An 26/06
Bức tâm thư xúc động người cha viết gửi 2 ân nhân ngày con gái đậu trường chuyên

Sau khi đăng tải bức tâm thư với tiêu đề “Lời cảm ơn đến những người tốt lặng lẽ” lên mạng xã hội, bài viết của người cha vừa có con thi lớp 10 đã nhận về hàng ngàn lượt tương tác.

Hải An
Hải An 25/06
Xuống Hà Nội khám bệnh, người phụ nữ bị lừa nhẵn túi bởi “người quen” may thay lại nhận được phép màu từ những người xa lạ

Bị lừa hết tiền trong túi khi xuống Hà Nội khám bệnh bởi một người phụ nữ tự xưng là “quen người nhà của chị”, may mắn thay chị H.T.Trang (41 tuổi, dân tộc Tày, quê Bắc Kạn) đã được bệnh viện và nhiều người giúp đỡ.

Hải An
Hải An 25/06
Mát lòng “bát cháo hành” tại góc phố nghĩa tình giữa mùa hè Hà Nội

Trong cái nắng chói chang của Hà Nội, tại một góc phố nhỏ tình người được lan tỏa từ nồi cháo thiện nguyện, từ những tấm lòng thảo thơm.

Hải An
Hải An 24/06
Những lời nhắn nhủ “đáng yêu” từ các cụ ông, cụ bà gửi đến giới trẻ: “Sống cho tốt, giúp đỡ mọi người”

Tấm bảng với những lời nhắn nhủ được các cụ ông, cụ bà nhắn gửi đến giới trẻ không chỉ đáng yêu mà còn vô cùng cảm động. Những lời nhắn ngủ ấy tuy đơn giản nhưng hàm chứa rất nhiều sự yêu thương và trao gửi.

Hải An
Hải An 24/06
Chàng trai Gia Lai vượt 500km về ở rể, cưới cô gái khiếm khuyết sau 3 lần gặp gỡ

Ngay từ những ngày đầu nhắn tin trò chuyện, chàng trai ở Gia Lai và cô gái ở Đồng Nai đã có sự đồng cảm, thấu hiểu kỳ lạ. Họ chia sẻ mọi thứ với nhau, về hoàn cảnh gia đình và cả những khiếm khuyết trên cơ thể.

Hải An
Hải An 23/06
Câu chuyện cảm động sau bức ảnh kỷ yếu chụp cả gia đình ở Hòa Bình

“Bố mẹ không hoàn hảo nhưng nuôi con lớn lên với dáng vẻ rất hạnh phúc”, dòng chú thích được đăng kèm bức ảnh kỷ yếu khiến nhiều người xúc động.

Thanh Tú
Thanh Tú 22/06
PC Right 1 GIF
Đề xuất