Thảm họa hạt nhân tồi tệ thứ 3 trong lịch sử nhân loại: Hơn 10.000 người chết vì bệnh tật, nhiễm phóng xạ

Thảm họa Kyshtym là một sự cố ô nhiễm bức xạ xảy ra ngày 29/9/1957, được xác định là thảm hạt nhân ở thang 6 của INES và nghiêm trọng thứ 3 trong lịch sử khiến hơn 10.000 tử vong vì bệnh tật, nhiễm phóng xạ.

Thùy Nguyễn Theo dõi
Sống Đẹp
Nguồn: Internet

Thảm họa này xảy ra tại cơ sở sản xuất nhiên liệu hạt nhân Mayak (Liên Xô cũ) nằm tại thành phố biệt lập Ozyorsk (tỉnh Chelyabinsk) năm 1957. Ngay sau Chiến tranh Thế giới thứ hai kết thúc, cơ sở này được xây dựng để sản xuất nguyên liệu plutonium nhằm chế tạo bom nguyên tử.

Tuy nhiên, thiết kế cùng xây dựng kém chất lượng đã khiến phóng xạ rò rỉ và gây nổ, tạo nên những đám mây phóng xạ kéo dài cả trăm dặm, khiến 10.000 người phải sơ tán, số người chết do ung thư da tăng chóng mặt.

kinh-hoang-tham-hoa-hat-nhan-toi-te-thu-3-trong-lich-su-1
Khu vực xảy ra thảm họa hạt nhân tồi tệ thứ 3 lịch sử

Tên của thảm họa được đặt theo tên của thị trấn gần nhất, Kyshtym do Chelyabinsk không nằm trên bản đồ của Liên Xô. Tính theo Thang sự cố/tai nạn hạt nhân quốc tế (INES) của Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế (IAEA), thảm họa hạt nhân Kyshtym được xếp ở mức độ nguy hiểm cấp 6, là thảm họa lớn thứ hai tại Liên Xô và thứ ba trong lịch sử thế giới.

Xây dựng nhà máy hạt nhân bí mật

Thời Liên Xô cũ, vị trí của công ty hóa chất Mayak (điều hành nhà máy sản xuất plutonium số 817, vùng Chelyabinsk) là một bí mật. Nhà máy hạt nhân không chỉ tách chiết plutonium và uranium mà còn tạo ra một lượng khổng lồ chất thải phóng xạ lỏng và rắn, caesium, strontium và các chất độc hại khác.

Được biết, nhà máy hạt nhân được xây dựng thần tốc sau Chiến tranh Thế giới thứ hai, phục vụ cho cuộc đua sản xuất vũ khí hạt nhân của Liên Xô với Mỹ. Tổng cộng có 6 lò phản ứng để xử lý nguyên liệu hạt nhân và tạo ra plutonium ở cấp độ vũ khí. Khu vực nhà máy có tên Chelyabinsk-40 – theo mã bưu chính cũng như cộng đồng dân cư ở gần đó là Chelyabinsk-65.

Lúc đầu, nhà máy thải chất thải chứa phóng xạ ra ngay sông Techa bên cạnh. Điều này khiến người dân ở các ngôi làng dọc bờ sông tử vong ngày càng nhiều nên ban quản lý quyết định mang chất thải có nồng độ cao đi xử lý ở nơi khác, sông Techa chỉ là ‘nơi chứa’ chất thải ô nhiễm ở mức thấp và trung bình.

kinh-hoang-tham-hoa-hat-nhan-toi-te-thu-3-trong-lich-su-2
'Đám mây' phóng xạ kéo dài khiến khoảng 15.000 – 20.000 km2 diện tích bị ô nhiễm

Năm 1953 là năm đầu tiên ghi nhận tai nạn liên quan đến hạt nhân tại nhà máy sản xuất plutonium. Một công nhân tại đây phải cắt bỏ 2 chân vì nhiễm phóng xạ, 4 công nhân khác cũng nhiễm ở mức độ khác nhau. Nguyên nhân đến từ việc nhà máy không đảm bảo được các biện pháp an toàn cho công nhân.

Khủng khiếp nhất chính là thảm họa hạt nhân Kyshtym ngày 29/9/1957. Khi đó, hệ thống làm mát của một trong các bể chứa chất thải bị hỏng nhưng không ai biết, sau đó, bể quá nóng và phát nổ với sức công phá tương tự 70 tấn thuốc nổ TNT.

Vài ngày sau đó, nông dân xung quanh nhận được loạt lệnh từ chính phủ yêu cầu giết sạch gia súc, đào hố chôn mùa màng, đất nông nghiệp, sơ tán vĩnh viễn hàng chục ngàn người và phá hủy hoàn toàn 22 ngôi làng. Người dân không biết chuyện gì đang xảy ra bởi nhà máy hạt nhân Mayak cần được giữ bí mật, họ chỉ đoán rằng đã có một sự cố đáng sợ nào đó xảy ra tại đây.

Ngay sau vụ việc, Chính phủ Liên Xô ngay lập tức thành lập Khu bảo tồn thiên nhiên phía Đông dãy núi Ural, nằm trong khu vực ô nhiễm phóng xạ để cấm người dân xâm nhập trái phép. Theo một tờ báo ở Copenhagen (Đan Mạch), thông tin về vụ thảm khốc đã khiến Liên Xô quyết định tạm ngưng các vụ thử hạt nhân vào tháng 3/1958.

Thảm họa tồi tệ thứ 3 thế giới, tính mạng 270.000 người bị ảnh hưởng

Dù thảm họa hạt nhân Kyshtym không gây tử vong ngay lập tức, nhưng nó đã giải phóng một đám mây bụi phóng xạ lên bầu trời tới độ cao 1km. Chiều hôm đó, người dân tỉnh Chelyabinsk thấy trên bầu trời có màu sắc khác thường, báo chí cho rằng đây là hiện tượng Bắc cực quang thông thường. Ai ngờ chỉ vài ngày sau đó, khoảng 2 triệu curie bụi phóng xạ trôi dạt hàng trăm km về phía Đông Bắc, khiến khoảng 15.000 – 20.000 km2 diện tích bị ô nhiễm, ảnh hưởng tính mạng của khoảng 270.000 người.

kinh-hoang-tham-hoa-hat-nhan-toi-te-thu-3-trong-lich-su-3
Nhiều ngôi làng bị bỏ hoang sau thảm họa hạt nhân

Vụ nổ hạt nhân xảy ra gần làng Korabolka khiến người dân ở đây ngỡ như Thế chiến 3 nổ ra. Sau vài ngày, có tới 300/5000 người dân trong làng bị tử vong do nhiễm độc chất phóng xạ. Dù số khác đã được nhanh chóng sơ tán nhưng tỉ lệ mắc ung thư tại đây vẫn cao hơn gấp 5 lần so với nơi khác.

Chưa dừng lại ở đó, tỉ lệ ung thư của những người dân sống dọc con sông Techa cũng tăng 3,6 lần so với mức trung bình toàn quốc, gấp 25 lần nguy cơ dị tật bẩm sinh đối với trẻ mới sinh. Nhiều đứa trẻ sinh đủ tháng đủ ngày vẫn mang trên người những di chứng vĩnh viễn như dị dạng tứ chi và các cơ quan nội tạng. Nhiều người dân sinh sống trong khu vực nhiễm phóng xạ bị sưng hạch bạch huyết. Theo các nhà khoa học, đồng vị phóng xạ stronti 90 chảy qua sông Techa đã lắng vào xương của những người dân nơi đây.

Một nguồn tin độc lập, có thể 10.000 người đã chết sau thảm họa Kyshtym, bao gồm những người chết vì nhiễm độc phóng xạ và bệnh tật đeo bám. Các nước phương Tây không hề biết về thảm họa này cho tới năm 1976, thông tin này được Zhores Medvedev - một nhà khoa học Liên Xô đăng trên tạp chí New Scientist. Cuối 1982, nhiều nhà khoa học phương Tây cho rằng khu vực nhiễm phóng xạ Chelyabinsk là do thảm họa hạt nhân cấp công nghiệp. Mãi đến năm 1989, Liên Xô mới bắt đầu tiến hành giải mật từng phần các tài liệu mật liên quan đến thảm họa hạt nhân Kyshtym.

Xem thêm: 10 sai lầm đáng tiếc trong lịch sử loài người, thảm họa nguyên tử Nhật Bản đáng tiếc nhất 

Bình luận
Mới nhất
Vui lòng để bình luận.

Đọc thêm

Yêu vợ thương con top đầu Vbiz không thể không kể đến diễn viên Mạnh Trường. Khi vợ bị dân mạng kém duyên chê xấu anh lập tức đáp trả một cách lịch sự nhưng cũng cực gắt.

Cách Mạnh Trường đáp trả khi bà xã bị dân mạng kém duyên chê xấu: Lịch sự nhưng cực gắt
0 Bình luận

Vua Minh Mạng tổ chức lễ Vu Lan không chỉ để tưởng nhớ cha mẹ mà còn để tri ân các tướng lĩnh đã bỏ mạng vì đất nước và cầu siêu cho các sĩ tử vô danh.

Minh Mạng - vị vua tổ chức lễ Vu Lan nhiều nhất lịch sử
0 Bình luận

Đội quân chó săn của Nguyễn Xí này không chỉ xông pha chiến trận mà còn làm nhiệm vụ đi săn muông thú mỗi khi nghĩa quân thiếu thức ăn. 

Tướng Nguyễn Xí và đội quân chó săn có '1 - 0 - 2' trong lịch sử Việt Nam
0 Bình luận

Lịch sử Việt Nam ghi nhận 1 nữ tử cải trang nam đi thi và kết quả đã vượt tất cả các sĩ tử khác, trở thành trạng nguyên đứng đầu khoa thi. Tài năng của bà được vua trọng dụng, dân kính trọng.

Ai là nữ trạng nguyên duy nhất trong lịch sử khoa bảng Việt Nam?
0 Bình luận

PC Right 1 GIF

Bài mới

Công an Phú Thọ kịp thời cứu nạn người dân trong mưa lớn

Trong lúc đi tuần tra, phát hiện người phụ nữ bị tai nạn giao thông nằm bất động ven đường, các chiến sĩ công an xã Vĩnh Chân, huyện Hạ Hòa, tỉnh Phú Thọ đã nhanh chóng đưa nạn nhân đi cấp cứu.

Hải An
Hải An 3 ngày trước
Trúng 14 tờ vé số, chàng trai Đắk Lắk liền chi tiền nhờ đại lý vé số mua quà tặng người khó khăn

Sau khi trúng 14 tờ vé số độc đắc trị giá 28 tỷ đồng, chàng trai Đắk Lắk ngay lập tức trao lại cho đại lý vé số 50 triệu đồng nhờ mua quà tặng cho những người khó khăn.

Hải An
Hải An 3 ngày trước
Câu chuyện phía sau khoảnh khắc anh trai dắt theo em gái đi thi gây xúc động

Đằng sau khoảnh khắc “bão mạng” dắt em gái đi thi lớp 10, ít ai biết rằng nam sinh Nguyễn Mạnh Đức từng phải nghỉ học 3 năm vì biến cố gia đình, sau khi quay trở lại trường học em đã rất nỗ lực, phấn đấu trở thành học sinh xuất sắc của trường.

Hải An
Hải An 4 ngày trước
Phép màu từ trái tim người lại thắp lên hy vọng cho cậu bé 11 năm chiến đấu với bệnh suy tim bẩm sinh

Gần 11 năm qua, vợ chồng chị Nguyễn Thị Mây lúc nào cũng sống trong cảnh thấp thỏm “không biết con rời đi lúc nào” khi nhìn cậu con trai duy nhất oằn mình chiến đấu với căn bệnh suy tim bẩm sinh.

Hải An
Hải An 5 ngày trước
Chàng trai 22 tuổi ở Quảng Ninh dũng cảm lao mình ra dòng nước xiết cứu người bị đuối nước

Nghe tiếng kêu cứu “Các anh ơi, làm ơn cứu bạn em với! Bạn em vừa bị chìm xuống sông rồi”, chàng trai 22 tuổi quê Hải Hà liền lội vàng lao mình xuống dòng sông cứu nạn nhân lên bờ.

Hải An
Hải An 5 ngày trước
Xúc động bức thư người con cảm ơn lực lượng Công an cứu mẹ rơi xuống giếng sâu

Để cảm ơn các cán bộ, chiến sỹ Phòng Cảnh sát PCCC & CNCH và Công an xã Quang Thịnh (Lạng Giang) đã kịp thời cứu mẹ bị rơi xuống giếng sâu, người con gái đã tự mình viết một bức thư tay đầy cảm động.

Diệu Nguyễn
Diệu Nguyễn 6 ngày trước
Ấm lòng quán cơm chay 0 đồng ở Buôn Ma Thuột dành cho người khó khăn

Quán cơm chay 0 đồng ở TP.Buôn Ma Thuột (Đăk Lăk) 2 năm qua là địa chỉ giúp đỡ những người lao động khó khăn, người già neo đơn, tàn tật có một bữa ăn đầy đủ.

Ấm lòng quán chay 5.000 đồng ở TP.HCM: “Bán như thế vì muốn trả ơn cuộc đời!”

Giữa lòng Sài Gòn, quán chay của chị Vương Kim Long (38 tuổi) vừa mở 2 tiếng là hết sạch bởi đến đây bà con không chỉ được ăn ngon mà còn được ăn với mức giá vô cùng rẻ 5.000 đồng/phần.

Hải An
Hải An 05/06
Xúc động hình ảnh nam sinh gãy tay chân được tình nguyện viên hỗ trợ vào phòng thi

Giữa thời tiết nắng nóng, các tình nguyện viên áo xanh không ngại ngần chung tay hỗ trợ, đưa đón nam sinh gãy tay chân đến phòng thi.

Hải An
Hải An 04/06
“CHẠM 18: THE GLANZ”: MIỀN KÝ ỨC RỰC RỠ CỦA TUỔI HỌC TRÒ TẠI THPT CHUYÊN KHXH&NV.

Chương trình CHẠM 18: THE GLANZ được tổ chức bởi sự kết hợp giữa CLB Báo chí Humans of HSSH và Trường THPT Chuyên Khoa học Xã hội và Nhân văn, đã đánh dấu sự trưởng thành của những nam thanh nữ tú khoá thứ ba đến từ “ngôi trường chuyên trẻ tuổi”.

Nghĩa cử cao đẹp của bác sĩ quân y đã cứu sống nam thanh niên gặp tai nạn

Trên đường trở về đơn vị sau khi đi công tác, hai bác sĩ quân y đã gặp một vụ tai nạn giao thông trên phố Văn Cao (Ba Đình, Hà Nội). Không chút do dự, cả hai yêu cầu lái xe dừng lại để kiểm tra tình hình và kịp thời có phương án hỗ trợ người bị nạn.

Hải An
Hải An 03/06
Nữ điều dưỡng kịp thời cứu sống bà cụ đuối nước tại Nghệ An

Giữa hàng trăm người hoảng loạn, nữ điều dưỡng trẻ Lê Thị Mai đã bình tĩnh ép tim liên tục, cứu sống cụ bà bị đuối nước tại bãi biển Diễn Thành.

Hải An
Hải An 02/06
Giải cứu thành công cụ bà 84 tuổi mắc kẹt dưới giếng sâu

Mới đây, cơ quan chức năng tỉnh Bắc Giang đã kịp thời cứu sống một cụ bà 84 tuổi ở huyện Lạng Giang bị rơi xuống giếng nước.

Hải An
Hải An 02/06
Bức thư xúc động của vợ chồng sản phụ Singapore gửi tới bác sĩ Việt Nam sau ca thông tim: “Cảm ơn vì bạn không từ bỏ!”

Sau thành công của ca thông tin bào thai, vợ chồng sản phụ Singapore đã viết thư cảm ơn đội ngũ bác sĩ: “Trải nghiệm này sẽ mãi ở trong tim chúng tôi, không có lời nào diễn tả hết lòng biết ơn đến đội ngũ y tế tuyệt vời của Việt Nam”.

Hải An
Hải An 31/05
Bức thư xúc động của thầy giáo gửi tới các em học sinh lớp 12 nhân ngày chia tay: “Hãy luôn biết ơn và biết cách nói lời cảm ơn”

Nhân ngày chia tay cuối cấp, thầy giáo Phạm Lê Thanh đã viết một bức thư gửi những lời căn dặn tới các em học lớp 12. Bức thư khiến ai đọc cũng bồi hồi, xúc động.

Tin vui: Chính thức từ ngày 1/7/2025, khám bệnh tại nhà, không đúng tuyến, vượt tuyến vẫn được BHYT chi trả 100%

Từ ngày 1/7, nếu đi khám trái tuyến, người tham gia BHYT 5 năm liên tục trở lên có thể được hưởng 100% chi phí khám chữa bệnh trong một số trường hợp.

Hải An
Hải An 29/05
PC Right 1 GIF
Đề xuất