Tỷ phú Jim Simons: "Cỗ máy kiếm tiền vĩ đại nhất mảng tài chính hiện đại", nhà từ thiện hào phóng

Vị tỷ phú bắt đầu sự nghiệp bằng việc quét dọn sàn nhà

Jim Simons là một nhà toán học 82 tuổi người Mỹ. Hiện ông sở hữu khối tài sản 25 tỷ USD. Năm 2006, Financial Times gọi ông là "tỷ phú thông minh nhất thế giới". Còn nhiều tạp chí khác gọi ông là "cỗ máy kiếm tiền vĩ đại nhất trong lĩnh vực tài chính hiện đại".

Tuy nhiên, ít ai biết được, sự nghiệp của vị tỷ phú khiến cả huyền thoại đầu tư Warren Buffett kiêng dè lại bắt đầu tất cả trong tầng hầm của kho dự trữ tại một khu vườn ở Newton, Massachusetts.

Truyền thông Mỹ thông tin, khi còn là một thiếu niên, Simons làm việc một thời gian ngắn tại đó trước khi sự kém hiệu quả trong công việc khiến ông bị "giáng chức" xuống làm người quét dọn sàn nhà. Trong một cuộc trò chuyện tại Viện Công nghệ Massachusetts (MIT) năm 2013, Simons thừa nhận ông rất tệ khi làm việc đó.

Song việc trở thành một nhà toán học luôn là mơ ước của Simons, ngay cả khi ông bị nhiều người chế giễu - bao gồm cả người chủ cửa hàng nơi ông làm thuê. Ông nói: "Thằng nhóc không nhớ phải rải phân ở đâu lại muốn trở thành nhà toán học tại MIT là điều nực cười nhất mà họ từng nghe".

Nhưng Simons đã khiến mọi người phải suy nghĩ vào năm ông 23 tuổi. Khi đó, ông không chỉ nhận bằng cử nhân toán học từ MIT (ông hoàn thành chương trình 4 năm trong 3 năm) mà còn nhận bằng tiến sĩ toán học của từ Đại học California.

Ông trở thành chủ nhiệm khoa toán học tại Đại học Stony Brook vào năm 1968. Ông và Shining-Shen Chern, một nhà toán học người Mỹ gốc Hoa, đã tạo ra Chern – Simons, học thuyết sau này có tác động rất lớn đến lý thuyết trường lượng tử.

Nhà đầu thành công nhất mọi thời đại

Simons đã có kinh nghiệm giao dịch tiền tệ khi đang giảng dạy tại Stony Brook, New York. Năm 1978, ông rời trường để thành lập quỹ đầu tư tư nhân đầu tiên của mình.

Sau này, quỹ của ông trở thành  Renaissance Technologies, một trong những quỹ phòng hộ bí mật và thành công nhất trên thế giới hiện nay. Đây là đơn vị tiên phong giao dịch bằng cách sử dụng mô hình bắt nguồn từ phân tích toán học và thống kê, nhiều trong số đó đã được tự động hóa. Tổng tài sản được quản lý bởi Renaissance Technologies, đã tăng hơn 10 lần trong 15 năm qua.

Simons là kiểu người nhìn ra vấn đề và hành động. Khi được hỏi tại sao lại chấp nhận công việc đầu tiên là người quét dọn sàn nhà, vị tỷ phú giải thích là vì ông thích công việc này. "Đó là việc dễ dàng, không phải dùng đến đầu óc".

Mặt khác, để thoát khỏi sự mơ hồ của thị trường chứng khoán (thứ mà ông không thích), ông quyết định hệ thống hóa các khoản đầu tư và dùng tài năng toán học của mình để mọi thứ thuận lợi hơn.

Ông cũng có một số quy định khác biệt, một trong số đó là không thuê bất kỳ ai từng làm việc tại Phố Wall. Thay vào đó, ông thuê người từ các trường đại học, phòng nghiên cứu quốc gia hay các nhà khoa học giỏi. Tất cả đều có điểm chung là thử điều mới lại. Và kết quả đem lại rất khả quan.

Vào những năm 1980, Simons cùng một nhà toán học khác đã thành lập Medallion Fund – quỹ đạt được thành công lớn và được Bloomberg gọi là "một bí ẩn chưa được giải đáp".

Từ năm 1988, Medallion Fund đã tạo ra tỷ suất sinh lời trung bình hàng năm là 66% (trước khi tính phí), thu về lợi nhuận giao dịch hơn 100 tỷ USD. Theo Wall Street Journal, tính đến năm 2019, tỷ suất 66% là con số mà chưa ai trong giới đầu tư, đặc biệt là những người nổi tiếng như Warren Buffett hay George Soros đạt được. Điều này khiến Simons trở thành một trong những nhà đầu tư thành công nhất mọi thời đại.

Nhà từ thiện hào phóng

Simons cũng được coi là tỷ phú ẩn dật, khi rất ít khi nhận trả lời phỏng vấn, và thường dẫn lời nhân vật con lừa Benjamin trong cuốn sách Animal Farm như một cách giải thích: "Chúa trời ban cho tôi cái đuôi để đuổi ruồi, nhưng tôi thà không có cả đuôi lẫn ruồi". Ông sống cùng vợ tại Manhattan và Long Island, New York, và có 3 người con.

Ông là một nhà hoạt động xã hội tích cực. Ông và vợ thành lập Quỹ Paul Simons, một tổ chức từ thiện chuyên hỗ trợ các dự án giáo dục, y tế, đặc biệt là bệnh tự kỷ ở trẻ nhỏ, và nghiên cứu khoa học. Ông cũng có nhiều hoạt động từ thiện khác trên danh nghĩa 2 người con trai quá cố của mình. Tính đến nay Simons đã chi hàng chục triệu USD cho các hoạt động từ thiện và dự kiến dành thêm 130 triệu USD trong các năm tới.  

Tổ chức thiện nguyện của ông đã chi một khoản tài trợ không nhỏ nhằm thúc đẩy hoạt động nghiên cứu toán học và khoa học. Trong giai đoạn 2014–2018, vợ chồng ông luôn lọt vào danh sách 25 nhà từ thiện hào phóng nhất ở Mỹ.

Xem thêm: Cuộc đời truyền cảm hứng của Oprah Winfrey - "nữ hoàng truyền hình", nhà từ thiện da màu vĩ đại nhất lịch sử nước Mỹ