Sử Việt có một vị vua là hậu thân của... lão ăn mày?

Truyền thuyết từ thời Lê lưu truyền rằng, vua Lê Thần Tông có thân thế khá đặc biệt. Ông là hậu thân của một lão ăn mày.

Đỗ Thu Nga Theo dõi
Sống Đẹp
Nguồn: Internet

Vua Lê Thần Tông (1607 - 1662) tên húy là Lê Duy Kỳ, vị vua thứ 6 của thời Lê Trung Hưng, 17 của nhà Hậu Lê. Ông là con trưởng của vua Lê Kính Tông và hoàng hậu Trịnh Thị Ngọc Trinh, con của Bình An vương Trịnh Tùng. Khi ông sinh ra, nhà Lê chỉ còn danh nghĩa, mọi quyền lực ở Đàng Ngoài đều thuộc họ Trịnh, còn Đàng Trong thuộc về chúa Nguyễn.

Hậu thân của một... lão ăn mày?

Vua Lê Thần Tông có một cuộc đời kỳ lạ. Ông là người duy nhất ở ngôi 2 lần, có 4 con làm vua, lấy vợ Tây. Và dân gian còn lưu truyền, ông là hậu thân của một... lão ăn mày.

Trong sách Tang thương ngẫu lục, kể lại nhiều sự tích những năm cuối thời Lê, đầu thời Nguyễn, của hai tác giả Phạm Đình Hồ và Nguyễn Án, kể lại:

Vua Lê Kính Tông ở ngôi lâu năm, mà chưa sinh hoàng nam để lập làm Thái tử, thường cầu khấn trời đất quỷ thần. Rồi hoàng hậu Trịnh Thị Ngọc Trinh (con gái Trịnh Tùng) có mang. Đến ngày lên giường cữ, mãi vẫn chưa sinh, vua lo lắm. Trong giấc chiêm bao, vua thấy một người bảo: "Hoàng tử còn ở chợ Báo Thiên, hậu cung sinh mau sao được!".

Tỉnh dậy, vua sai một nội quan ra chợ dò thử xem. Chợ này xưa ở Tây Nam hồ Gươm, gần chùa Báo Thiên, khoảng khu vực phố Nhà Chung, gần Nhà thờ lớn Hà Nội ngày nay.

Khi đó vừa tảng sáng, chợ vắng tanh chưa có ai. Nội quan chỉ thấy dưới gầm phản hàng thịt, có lão ăn mày tóc bạc phơ, khoảng chừng ngoài 80 tuổi đương nằm ở mặt đất mà rên hừ hừ, ngoắc ngoải đợt chết. Nội quan vội về tâu vua. Nhà vua liền ra hỏi thăm.

Khi mặt trời lên, lão ăn mày chết. Cũng lúc ấy, trong cung hoàng hậu hạ sinh Hoàng tử. Vị Hoàng tử này được đặt tên là Duy Kỳ. 

Giai-thoai-vua-Le-Than-Tong-la-hau-than-cua-lao-an-may-0

Sau này, vua Lê Kính Tông thấy chúa Trịnh Tùng chuyên quyền quá, lại biết con thứ của Trịnh Tùng là Trịnh Xuân tranh ngôi Thế tử với Trịnh Tráng nên bàn mưu với Xuân giết chúa, hứa quyền binh sau này trao cho xuân. Nhưng vụ binh biến của Xuân và thuộc hạ là Văn Đốc không thành. Văn Đốc bị bắt, Trịnh Xuân bị tước quyền bính, giam lỏng trong phủ, vua Kính Tông đành treo cổ tự tử.

Khi đó, trong tôn tộc họ Lê còn có cháu đích của vua Lê Anh Tông, con Bản quốc công Lê Bách là Cường quận công Lê Duy Trụ lấy con gái của thế tử Trịnh Tráng, cũng muốn ý lên ngôi. Hoàng hậu Ngọc Trinh mới khóc với chúa, là cha của mình rằng:

- Tiên quân có tội, chứ đứa con có tội gì? Sao lại bỏ con của con mà đi tìm người khác. Nếu phụ vương lập nó, thì đến muôn đời sau kẻ làm vua vẫn là con cháu của phụ vương vậy.

Chúa liền sai đại thần, bạch quan rước trưởng hoàng tử là Lê Duy Kỳ tới điện Cần Chánh lên ngôi, tức Lê Thần Tông, lúc đó vua mới 12 tuổi.

Khi Thần Tông lên ngôi, triều thần lấy ngày sinh của vua làm tiết Thọ Dương. Hàng năm cứ đúng ngày ấy, nhớ sự tích sinh vua, các quan trong cung dựng hành tại chợ Báo Thiên, bộ Lễ sắm xe giá tàn quạt, đến nơi hành tại, rước hai cây thiên tuế, vạn tuế làm bằng trúc về cung, quan ở tòa Kinh Diên rước hai cây ấy đi quanh giường ngự 3 vòng, chúc Hoàng đế sống lâu trăm tuổi.

Sau khi cử hành xong, vua ngự ở điện Vạn Xuân, chịu lễ chầu mừng, ban yến ở sân điện. Các triều vua sau cũng theo như thế, gọi là lễ Khánh Thọ bảo thần.

Sử chép, vua Lê Thần Tông sinh được 4 người con là Chân Tông, Huyền Tông, Gia Tông, Hy Tông. Tất cả những người này đều là thiên tử nên đời sau cho rằng, vua Thần Tông có phúc thọ vào bậc nhất trong các vua Lê đời trung hưng.

Song các nhà sử học cho rằng, vua Thần Tông được ở ngôi lâu là nhờ vua cam chịu làm phận "bù nhìn" dưới sự điều khiển của chúa Trịnh. Thậm chí chúa Trịnh Tráng còn ép vua lấy em gái mình là Trịnh Thị Ngọc Trúc, vốn là vợ của người bác họ của vua là Lê Trừ, đã bị chúa xử tội. Bà Ngọc Trúc hơn vua tới 12 tuổi, đã có con riêng, nhưng vua hiểu không thể cưỡng lại quyền lực của Chúa Trịnh, đành nói: "Xong việc thì thôi, lấy gượng vậy".

Tuy chép lại chuyện này nhưng 2 tác giả Phạm Đình Hồ, Nguyễn Án vẫn bình luận: “Xét cái thuyết tiền thân, hậu thân là xuất tự kinh điển nhà Phật, đạo Nho chẳng hề nói đến. Nếu quả có chuyện ấy thật thì tiền thân vua Lý Thần Tông là thầy tu Từ Đạo Hạnh, hậu thân là lão già ở chợ Báo Thiên, lại hậu thân là vua Thần Tông triều Lê; một ông sư, một lão ăn mày, tái sinh vào nhà đế vương, khiến người không thể hiểu nổi”.

Vị vua ở ngôi 2 lần và lấy vợ Tây

Vua Lê Thần Tông ở ngôi 24 năm thì nhường ngôi cho con trai 13 tuổi là Lê Duy Hựu (hiệu là Chân Tông) và trở thành Thái thượng hoàng. Tuy nhiên, ở ngôi chỉ được 7 năm thì Lê Chân Tông ốm, qua đời nên Thái thượng hoàng Lê Duy Kỳ trở lại làm vua.

Đến năm 1662, Lê Thần Tông qua đời, táng tại Ngọc Long, xã Quần Lai, huyện Dương Lôi (nay là huyện Thọ Xuân, Thanh Hóa). Nối ngôi Thần Tông là con trai thứ tên Lê Duy Vũ (hiệu là Huyền Tông) cũng ở ngôi 9 năm thì ốm, chết. Người kế vị là Thần Tông tên Lê Duy Hợi (hiệu là Gia Tông) nhưng ông cũng không qua được bạo bệnh sau 4 năm sở hữu ngôi báu. Tiếp đó, con út của Lê Thần Tông tên Lê Duy Hợp (hiệu là Hy Tông) nối ngôi.

Theo một số nhà nghiên cứu, lê Duy Kỳ là người duy nhất trong số 108 vị vua chúa của 15 triều đại phong kiến Việt Nam có hai lần lên ngai vàng (7 niên hiệu) và có đến 4 người con đều làm vua. Không những thế, Thần Tông còn tạo ra kỷ lục đặc biệt khi ông là vị vua Việt Nam đầu tiên lấy vợ Tây và cũng là vua có nhiều vợ là người các dân tộc. 

Đại Việt Sử ký toàn thư có chép, năm 1630, vua lấy con gái Vương (Trịnh Tráng) là Trịnh Thị Ngọc Trúc, lập làm hoàng hậu. Sau hoàng hậu Ngọc Trúc, để phục vụ mục đích chính trị và giao thương quốc tế, Thần Tông được cho là còn cưới 5 bà vợ nữa, mỗi bà thuộc một dân tộc. Vợ thứ 2 là người Xiêm (Thái Lan), thứ 3 là người dân tộc Mường, thứ 4 là người Trung Quốc, thứ 5 là người Lào.

Giai-thoai-vua-Le-Than-Tong-la-hau-than-cua-lao-an-may-9

Trong cuốn Tường trình về Đàng Ngoài (Historie du Royaume de Tunquin), linh mục người Pháp Alexandre de Rhodes chép nhiều việc về thời Lê - Trịnh, có đoạn cho biết người vợ thứ 6 của vua Lê Thần Tông là cung phi người Hà Lan.

Sách này cũng ghi việc chúa Đàng Ngoài đã cầu cứu các thương gia người Hà Lan khi ấy đang chiếm đóng Java (Indonesia), xin cung cấp cho một số tàu tròn... Và người Hà Lan đã đồng ý ngay vì biết vua chúa Đàng Ngoài cần những tàu đó để tiến đánh chúa Đàng Trong. 

Nhà sử học Charles Robequin trong cuốn Le Thanh Hoa (xứ Thanh Hóa) - sách nghiên cứu về lịch sử, địa lý, phong tục, con người Thanh Hóa - cũng đề cập ông Lê Duy Kỳ là người Việt Nam đầu tiên lấy vợ người châu Âu.

Người vợ Hà Lan của vua là Orona là con gái phó toàn quyền Hà Lan tại Đài Loan. Năm 1630, trong chuyến sang Việt Nam, bà Orona được gặp vua Lê Thần Tông ở Thăng Long. Nghe lời khuyên của bố, bà đã ở lại làm vương phi của vua Lê. 

Các bà vợ của vua chung sống hòa thuận. Tương truyền, 6 pho tượng nhập thần của 6 người vợ vua Lê Thần Tông ở chùa Mật Sơn, tỉnh Thanh Hóa, là do 6 bà chung lòng chung sức bỏ tiền công đức ra làm, với nguyện ước mãi mãi bên nhau.

Xem thêm: Vua Lê Thần Tông: 2 lần lên ngôi, có 4 con làm hoàng đế, lấy vợ ngoại quốc

Bình luận
Mới nhất
Vui lòng để bình luận.

Đọc thêm

Đại Việt thời vua Lê Thánh Tông quả thực là một quốc gia cường thịnh về kinh tế, mạnh về quân sự. Đại Việt từng đem quân tiến đánh Bồn Man, Lan Xang, truy đuổi quân địch sang cả các nước láng giềng, khiến Đông Nam Á thần phục.

Đại Việt thời vua Lê Thánh Tông từng 'cân' cả Đông Nam Á như thế nào?
0 Bình luận

Trong những năm tháng ít ỏi của đời mình, Phạm Thị Ngọc Trần thực đã trọn đạo làm vợ, làm thần tử và làm mẹ. Bà theo chồng chinh chiến, trải qua binh đao loạn lạc, nhiều lần giải nguy cho nghĩa quân... Và cuối cùng, bà vì nghĩa chọn cách gieo mình xuống sông.

Vợ vua Lê Lợi - vị phi tần hiếm có khó tìm trong sử Việt: Vì giang sơn xã tắc nguyện dùng thân 'tế thần'
0 Bình luận

Bí ẩn lớn nhất cuộc đời vua Lê Thánh Tông có lẽ là cái chết của ông. Đến nay, hậu thế vẫn loay hoay giải mã nhưng chưa tìm ra được đáp án cuối cùng.

Vì sao cái chết của vua Lê Thánh Tông là bí ẩn ngàn năm khó giải?
0 Bình luận

PC Right 1 GIF

Bài mới

Ấm lòng Hà Nội: Sẵn sàng cho người lạ ngủ nhờ, mượn “view triệu đô” xem diễu binh 2/9

Hòa cùng bầu không khí hân hoan của ngày hội lớn, nhiều người dân Thủ đô sẵn sàng mở cửa nhà, cho người lạ “mượn view”, ngủ nhờ để được theo dõi lễ diễu binh, diễu hành 2/9.

Hải An
Hải An 3 ngày trước
Anh tài xế nhanh trí chặt cây đổ do mưa dông, giải tỏa ùn tắc trên phố Hà Nội

Lúc đi lấy hàng tại phố Lê Trọng Tấn (Hà Nội), nam tài xế bắt gặp một cành cây đổ giữa đường do mưa dông, gây ra ùn tắt nghiêm trọng nên đã nhanh trí mượn dao, một mình chặt cành giải phóng tuyến đường.

Chân dung 2 người Việt nhanh trí dùng săm xe đạp làm phao cứu sống 2 trẻ nhỏ chới với giữa biển ở Nhật

Thấy 2 em nhỏ chới với giữa biển, Mạnh Tuấn và Quốc Đạt (người Việt Nam ở Nhật Bản) đã nhanh trí dùng săm xe đạp làm phao, bơi ra ứng cứu, đưa các em an toàn vào bờ.

Hải An
Hải An 14/08
Phó trưởng công an xã ở Nghệ An quyên tiền xây tặng 2 căn nhà kiên cố giúp gia đình nghèo có chỗ ở ấm cúng

Về nhận nhiệm vụ ở nơi khó khăn, thấy 2 hộ dân phải ở trong căn nhà tạm bợ, phó trưởng công an xã đã đi vận động, quyên tiền xây tặng 2 ngôi nhà kiên cố cho bà con có chỗ ở mới ấm cúng hơn.

Hải An
Hải An 13/08
Đường sạt lở, người dân trong làng dùng võng gánh cụ bà băng rừng đi cấp cứu

Lũ lớn khiến đường đi sạt lở, thấy cụ bà có dấu hiệu kiệt sức, người dân trong làng đã dùng võng gánh, vượt đường rừng để đến Trạm Y tế dã chiến ở trung tâm xã Mỹ Lý để cấp cứu và điều trị.

Hải An
Hải An 12/08
Chân dung tài xế taxi cứu sống bé trai bị cát vùi ở Côn Đảo: “Việc mình cứu người là tự nhiên, ai gặp tình huống đó cũng sẽ làm như vậy thôi!”

Bé trai bị vùi trong hố cát sâu ở đặc khu Côn Đảo khi chơi cùng nhóm bạn đã may mắn được tài xế taxi Lê Văn Tý Hon và du khách hợp sức đào bới, đưa ra an toàn.

Hải An
Hải An 09/08
4 mẹ con bị gió dông quật ngã cảm thấy ấm lòng trước sự giúp đỡ của người đàn ông xa lạ

Gặp 4 mẹ con bị gió dông quật ngã giữa đoạn đường vắng vẻ, người đàn ông ở Ninh Bình đã ngay lập tức dừng xe giúp đỡ, hỗ trợ đưa các cháu nhỏ về đến tận nhà. Câu chuyện ấm lòng được chia sẻ trên mạng xã hội đang thu hút sự chú ý của nhiều người.

Xúc động hình ảnh hàng trăm giáo viên tình nguyện đến các trường miền núi Nghệ An để hỗ trợ dọn dẹp bùn đất sau lũ

Những ngày qua, hàng trăm giáo viên của các trường học vùng xuôi đã tình nguyện đem theo cuốc, xẻng lên các điểm trường miền núi Nghệ An để hỗ trợ dọn dẹp bùn đất sau lũ.

Ấm lòng trước khoảnh khắc công an dựng “hàng rào người” đưa sản phụ Nghệ An vượt dòng nước chảy xiết đi sinh

Mới đây tại Nghệ An, hàng chục chiến sĩ công an đã dùng thân mình tạo thành “hàng rào” giữa dòng nước xiết để đưa sản phụ vượt suối đến trung tâm y tế sinh con an toàn.

Hải An
Hải An 02/08
Cha và con gái 6 tuổi may mắn được cứu sống sau khi trôi dạt 13 giờ trên biển Hà Tĩnh

Trong lúc dùng thuyền nhỏ để vui chơi, người cha và con gái 6 tuổi ở Hà Tĩnh bị sóng đẩy trôi dạt trên biển suốt 13 tiếng, may mắn được một tàu vận tải phát hiện và cứu sống.

Hải An
Hải An 01/08
Xúc động khoảnh khắc y bác sĩ đỡ đẻ cho sản phụ giữa đường núi Nghệ An

Đường bị chia cắt, sạt lở nghiêm trọng khiến sản phụ Pịt Thị Hiền không đến được bệnh viện, trước tình huống khẩn cấp các y bác sĩ Trạm Y tế Mường Xén đã đỡ đẻ cho sản phụ ngay giữa đường.

Hải An
Hải An 31/07
60 thợ điện đổ về vùng lũ Nghệ An để hỗ trợ bà con sửa chữa đồ dùng miễn phí

Nước lũ vừa rút nhiều thợ điện tử, điện lạnh đã nhanh chóng di chuyển đến các khu vực bị ảnh hưởng giúp người dân sửa chữa miễn phí máy giặt, tủ lạnh,…

Hải An
Hải An 28/07
Học sinh, sinh viên cả nước sẽ được hỗ trợ 50% mức đóng BHYT thay vì 30% như trước

Từ 1/7,  học sinh, sinh viên cả nước sẽ được hỗ trợ 50% mức đóng bảo hiểm y tế, thay vì chỉ 30% như trước. Đây là điểm mới quan trọng trong nghị định 188/2025 của Chính phủ.

Hải An
Hải An 26/07
Viettel cộng tài khoản, mở roaming, chuẩn bị drone phát sóng cho vùng lũ ở Nghệ An

Tổng Công ty Viễn thông Viettel (Viettel Telecom) cho biết vừa hoàn thành việc cộng tiền vào tài khoản cho 31.000 khách hàng tại các khu vực bị cô lập do lũ lụt ở Nghệ An.

Science Fair 2025: Chuyến phiêu lưu kỳ thú đến vùng đất khoa học

Vào  ngày 03/08/2025 sắp tới, COSMOS chính thức tổ chức sự kiện khoa học thường niên SCIENCE FAIR 2025 , chia sẻ những kiến thức, trải nghiệm bổ ích và lan tỏa tình yêu khoa học đến cho các bạn trẻ trên địa bàn thành phố Hà Nội và bất cứ ai có niềm đam mê với bộ môn này. 

PC Right 1 GIF
Đề xuất