Giai thoại thú vị về tài năng ứng đối của Mạc Đĩnh Chi khiến nhiều người khâm phục

Những giai thoại thú vị về Trạng nguyên Mạc Đĩnh Chi luôn khiến người đọc phải trầm trồ, thán phục trước tài năng ứng đối thông minh ông. Dưới đây là 2 giai thoại nổi tiếng của Mạc Đĩnh Chi, ông đã dùng tài năng của mình làm ranh dang đất nước, chứng tỏ được khí phách của người dân nước Việt.

Diệu Nguyễn Theo dõi
Sống Đẹp
Nguồn: Internet

1.   Giai thoại thú vị về tài năng ứng đối của Mạc Đĩnh Chi: Câu đố đắm thuyền

Năm 1308 đời vua Trần Anh Tông, Mạc Đĩnh Chi đi sứ nhà Nguyên để chúc mừng vua Nguyên Vũ Tông mới lên ngôi. Khi mọi chuyện đã xong xuôi, sứ bộ bái việt vua Nguyên để trở về nước thì hoàng đế nhà Nguyên cùng quần ra lại a câu đố hiểm hóc, yêu cầu Mạc Đĩnh Chi trả lời đúng mới được ra về.

Câu đố như sau: “Có một chiếc thuyền đang đi trên sông trong đó có vua, thầy dạy học, và cha người. Khi thuyền đến giữa sông chẳng may gặp sóng lớn làm đắm thuyền. Khi ấy ngươi ở trên bờ ra cứu, nhưng chỉ có thể cứu được một người thôi, thế thì ngươi sẽ chọn cứu ai?”

Giai-thoai-thu-vi-ve-tai-nang-ung-doi-cua-Mac-Dinh-Chi-3

Câu đố này được xem là hiểm hóc, bởi nếu chọn cứu vua sẽ giữ được chữ “trung”, chọn cứu cha thì giữ được chữ “hiếu”, chọn cứu thầy thì giữ được chữ “nghĩa”. Nhưng dù chọn cứu ai đi chăng nữa, cũng sẽ phạm hai chữ còn lại. Mà ở thời xưa, chỉ cần phạm vào một trong 3 tội bất trung, bất hiếu, bất nghĩa đều có thể bị xử hình phạt nặng, bị người đời sỉ vả. Nhưng đây là câu đố của vua, nếu trả lời sai sẽ bị tội phanh thây, chém đầu hoặc giữ lại làm tù bình, khiến cho nước Việt mất nhân tài.

Trong lúc mọi người đang lo lắng, thì Mạc Đĩnh Chi ung dung trả lời: “Thần đứng trên bờ thấy thuyền bị đắm tất nhiên phải vội vã nhảy xuống sông bơi ra cứu, hễ thần gặp ai trước thì thần cứu người ấy trước, bất kể đó là vua, thầy hay cha mình”.

2.   Giai thoại thú vị về tài năng ứng đối của Mạc Đĩnh Chi: Văn tế công chúa

Có một lần đoàn sứ giả Đại Việt sau khi hoàn thành sứ mệnh vua giao, đang chuẩn bị tư trang về nước thì một tình huống bất ngờ xảy ra: Công chúa nhà Nguyên qua đời.

Vua Nguyên liền sai sứ thần của triều đình đến gặp Mạc Đĩnh Chi nói: “Thưa tiên sinh, hôm nay đại bất hạnh cho hoàng tộc, bà Trưởng công chúa đã mất, Thánh thượng biết ngài là người có giọng đọc tốt, hơn nữa tiên sinh lại là người ngoài nên triều đình có ý muốn nhờ tiên sinh đọc bài điếu văn cho thêm phần trang trọng”.

Mạc Đĩnh Chi nhận lời nói: “Tôi cũng muốn đến viếng công chúa và chia buồn với Thánh thượng, nhưng chẳng hay bài điếu văn này triều đình muốn tôi phải viết ý tứ gì?”

Sứ giả nhà Nguyên nói: “Bài điếu văn đã được viết sẵn rồi, chỉ dám làm phiền tiên sinh đọc mà thôi”.

Tang lễ được cử hành rất linh đình để khoe sự giàu sang và truyền thống nghi lễ của nước lớn. Đến ngày cuối lúc an táng công chúa, Mạc Đĩnh Chi được mời vào cung để đọc điếu văn.

Giai-thoai-thu-vi-ve-tai-nang-ung-doi-cua-Mac-Dinh-Chi-2

Một quan viên long trọng nâng hai tay ngang đầu chuyển cho ông một bài điếu văn viết trong quạt, đây là điều trước giờ chưa từng xảy ra. Khi mở chiếc quạt ra, bài điếu văn chỉ có một chữ “Nhất” to đùng. Lúc này, Mạc Đĩnh Chi biết mình đã rơi vào bẫy của triều đình nhà Nguyên, nhưng ông không hề bối rối. Bởi ông đã biết chắn thế nào người Nguyên cũng thử tài mình bằng những cách thức vô cùng hiểm hóc.

Sau một thoáng suy nghĩ, ông lấy giọng đọc sang sảng lâm ly đọc bài điếu sau:

Thanh thiên nhất đóa vân

Hồng lô nhất điểm tuyết

Thượng uyển nhất chỉ hoa

Quảng Hàn nhất phiến nguyệt

Y! vân tán, tuyết tiêu, hoa tàn, nguyệt khuyết.

Nghĩa là:

Trời xanh có một đám mây

Trong bầu vũ trụ có một điểm tuyết

Trong vườn thượng uyển có một cành hoa

Cung Quảng Hàn có một vầng trăng

Than ôi! mây đã tan, tuyết đã tan, hoa đã tàn

Vầng trăng đã khuyết!

Đọc xong với vẻ mặt buồn rầu, ông nghiêm trang bước ra trước sự xúc động nghẹn ngào của những cung phi mỹ nữ và trước vẻ chưng hửng của vua tôi nhà Nguyên.

Nhờ sự tài trí tuyệt vời mà sứ giả Đại Việt đã ung dung về nước trước sự khâm phục của mọi người. Mạc Đĩnh Chi cũng đã tạo ra kỳ tích có một không hai trong lịch sử văn chương chữ nghĩa trong thời đại của ông.

Tài năng ứng đối của Mạc Đĩnh Chi đã khiến người đời hết lòng khen ngợi và khâm phục. Những giai thoại thú vị về vị trạng nguyên tài năng này sẽ mãi được hậu thế lưu truyền, học hỏi!

Xem thêm: Học cách sống đơn giản để tâm hồn an yên: Bình tĩnh hưởng thụ, bình yên sẽ đến

Bình luận
Mới nhất
Vui lòng để bình luận.

Đọc thêm

Trong những người có duyên với Triều Tiên (Cao Ly) phải kể đến 3 cái tên tiêu biểu: Hoàng tử Lý Long Tường, trạng nguyên Mạc Đĩnh Chi và bảng nhãn Lê Quý Đôn.

3 nhân tài đất Việt và mối duyên đặc biệt với Triều Tiên: Mạc Đĩnh Chi làm rể xứ người
0 Bình luận

Nguyễn Trung Ngạn chính là vị nhân tài đất Việt mà Sống Đẹp muốn nhắc đến. Ông đã vận dụng tài trí của mình để giữ uy danh cho Đại Việt và khiến sử giả nhà Nguyên từ hống hách chuyển sáng ôn hòa, lịch sự.

Có 1 vị nhân tài cùng thời với Mạc Đĩnh Chi khiến sứ nhà Nguyên hống hách trở nên ôn hòa, lịch sự
0 Bình luận

Lúc sinh thời, Mạc Đĩnh Chi từng làm quan 3 đời vua, 2 lần đi sứ phương Bắc, sử dụng tài trí của mình khiến vua quan phương Bắc khâm phục.

Lưỡng quốc Trạng nguyên Mạc Đĩnh Chi cùng giai thoại đấu trí cả triều đình phương Bắc
0 Bình luận

Tin liên quan

Để trở thành trạng nguyên, các học trò thời xưa phải vượt qua 3 kỳ thi: Thi Hương, thi Hội, thi Đình. Hầu hết các trạng nguyên thời xưa đều làm quan trong triều.

Thời xưa, trở thành trạng nguyên được ban thưởng những gì?
0 Bình luận

Đất nước ta vào thời Lê sơ có một người thầy tên Trần Ích Phát dù chỉ đỗ kỳ thi Hương nhưng lại đào tạo ra 74 nhân tài gồm 3 trạng nguyên, 4 Bảng nhãn, 6 thám hoa, 10 hoàng giáp, 51 tiến sĩ.

Trần Ích Phát - thầy giáo duy nhất trong lịch sử Việt Nam có 74 học trò đỗ trạng nguyên, tiến sĩ
0 Bình luận

Trong lịch sử Việt, hiếm có dòng họ nào như họ Hồ ở Nghệ An khi có 3 đời đỗ Trạng nguyên. Người đầu tiên được vinh danh trong dòng họ chính là Hồ Tông Thốc.

Trường hợp hiếm thấy trong sử Việt: Dòng họ có ba đời đều đỗ Trạng nguyên
0 Bình luận

PC Right 1 GIF

Bài mới

Tin vui: Toàn dân được miễn viện phí cơ bản từ năm 2030

Bộ Chính trị đặt mục tiêu từ 2026 toàn dân được khám sức khỏe định kỳ miễn phí, đến 2030 miễn viện phí cơ bản theo quyền lợi bảo hiểm y tế.

Hải An
Hải An 5 ngày trước
Danh sách 14 nhóm học sinh, sinh viên được miễn học phí

Từ ngày 3/9, học sinh phổ thông, học viên giáo dục thường xuyên cấp trung học cơ sở, trung học phổ thông trong trường công lập sẽ được miễn học phí.

Hải An
Hải An 06/09
Lễ khai giảng đặc biệt của những “chiến binh nhí” tại Bệnh viện Ung bướu

Buổi khai giảng đặc biệt tại Bệnh viện Ung bướu TP.HCM đã gây xúc động mạnh cho những người dõi theo các bé. Học sinh trong lớp học là những bệnh nhi đang điều trị tại Bệnh viện Ung bướu. Có nhiều em vừa truyền dịch vừa học.

Hải An
Hải An 05/09
Góp áo cờ đỏ sao vàng gửi tặng trẻ em vùng cao sau Quốc khánh

Chỉ sau vài giờ đăng bài trên mạng xã hội, Hoàng Dũng đã nhận về gần 300 chiếc áo in hình cờ đỏ sao vàng để gửi tặng các bạn nhỏ vùng cao.

Hải An
Hải An 04/09
Cán bộ xã vượt vùng sạt lở trao quà Quốc khánh cho người dân vui Tết Độc lập

Hơn 2.500 người dân xã biên giới Yên Nhân (Thanh Hóa) đang bị cô lập, sơ tán do lũ quét, các cán bộ xã đã nỗ lực vượt sạt lở để phát quà 2/9 đúng hẹn cho bà con vui Tết Độc lập.

Thanh Tú
Thanh Tú 03/09
Lan toả điều tử tế: Ở lại nhặt rác sau buổi tổng duyệt diễu binh

Sáng 30/8, sau buổi tổng duyệt diễu binh, mẹ con chị Thu Hoài cùng nhiều tình nguyện viên ở lại thu gom rác trên phố Kim Mã, Giảng Võ, góp phần giữ gìn môi trường xanh sạch trong ngày lễ lớn.

Ấm lòng khoảnh khắc bà con cùng nhau nấu cháo, tiếp tế cho người dân ở chung cư ngập nước, mất điện

Thấy cư dân toàn Ecohome 1, phường Đông Ngạc (Hà Nội) bị cô lập do ngập nước, mất điện, người dân ở những tòa nhà xung quanh đã tổ chức nấu cháo, tiếp nước, sẻ chia khó khăn với những người hàng xóm.

Hải An
Hải An 28/08
Danh sách 40 điểm phát bánh, nước miễn phí cho người dân xem diễu binh, diễu hành

Người dân theo dõi các buổi hợp luyện và lễ diễu binh, diễu hành 2/9 sẽ được cấp phát bánh, nước và nhu yếu phẩm miễn phí tại 40 điểm dọc các tuyến trung tâm.

Hải An
Hải An 27/08
Công an Hà Tĩnh xuyên đêm giúp dân ứng phó bão số 5, sẵn sàng khắc phục sau bão

Trong khi bão số 5 đổ bộ trực tiếp vào tỉnh Hà Tĩnh với mưa lớn, gió giật dữ dội, lực lượng Công an các địa phương đã không quản hiểm nguy, kịp thời có mặt tại những điểm nóng, cứu giúp người dân trong hoạn nạn.

Thanh Tú
Thanh Tú 26/08
Hà Tĩnh: Nhiều khách sạn mở cửa miễn phí chung tay giúp bà con tránh bão

Để hỗ trợ người dân tránh trú an toàn, nhiều khách sạn, nhà nghỉ, cơ sở lưu trú ở các phường, xã trên địa bàn tỉnh Hà Tĩnh đã mở cửa miễn phí để đón người dân sơ tán. 

Thanh Tú
Thanh Tú 25/08
Ấm lòng Hà Nội: Sẵn sàng cho người lạ ngủ nhờ, mượn “view triệu đô” xem diễu binh 2/9

Hòa cùng bầu không khí hân hoan của ngày hội lớn, nhiều người dân Thủ đô sẵn sàng mở cửa nhà, cho người lạ “mượn view”, ngủ nhờ để được theo dõi lễ diễu binh, diễu hành 2/9.

Hải An
Hải An 22/08
Anh tài xế nhanh trí chặt cây đổ do mưa dông, giải tỏa ùn tắc trên phố Hà Nội

Lúc đi lấy hàng tại phố Lê Trọng Tấn (Hà Nội), nam tài xế bắt gặp một cành cây đổ giữa đường do mưa dông, gây ra ùn tắt nghiêm trọng nên đã nhanh trí mượn dao, một mình chặt cành giải phóng tuyến đường.

Chân dung 2 người Việt nhanh trí dùng săm xe đạp làm phao cứu sống 2 trẻ nhỏ chới với giữa biển ở Nhật

Thấy 2 em nhỏ chới với giữa biển, Mạnh Tuấn và Quốc Đạt (người Việt Nam ở Nhật Bản) đã nhanh trí dùng săm xe đạp làm phao, bơi ra ứng cứu, đưa các em an toàn vào bờ.

Hải An
Hải An 14/08
Phó trưởng công an xã ở Nghệ An quyên tiền xây tặng 2 căn nhà kiên cố giúp gia đình nghèo có chỗ ở ấm cúng

Về nhận nhiệm vụ ở nơi khó khăn, thấy 2 hộ dân phải ở trong căn nhà tạm bợ, phó trưởng công an xã đã đi vận động, quyên tiền xây tặng 2 ngôi nhà kiên cố cho bà con có chỗ ở mới ấm cúng hơn.

Hải An
Hải An 13/08
Đường sạt lở, người dân trong làng dùng võng gánh cụ bà băng rừng đi cấp cứu

Lũ lớn khiến đường đi sạt lở, thấy cụ bà có dấu hiệu kiệt sức, người dân trong làng đã dùng võng gánh, vượt đường rừng để đến Trạm Y tế dã chiến ở trung tâm xã Mỹ Lý để cấp cứu và điều trị.

Hải An
Hải An 12/08
Chân dung tài xế taxi cứu sống bé trai bị cát vùi ở Côn Đảo: “Việc mình cứu người là tự nhiên, ai gặp tình huống đó cũng sẽ làm như vậy thôi!”

Bé trai bị vùi trong hố cát sâu ở đặc khu Côn Đảo khi chơi cùng nhóm bạn đã may mắn được tài xế taxi Lê Văn Tý Hon và du khách hợp sức đào bới, đưa ra an toàn.

Hải An
Hải An 09/08
PC Right 1 GIF
Đề xuất