Dàn ý phân tích cấu tứ và hình ảnh trong "Đây thôn Vĩ Dạ"
1. Mở bài
Giới thiệu vấn đề cần nghị luận (phân tích cấu tứ và hình ảnh bài đây thôn vĩ dạ)
2. Thân bài
- Giải thích cấu tứ là gì? Cấu tứ thơ là cách tác giả bố trí và tổ chức các ý và câu thơ trong một bài, biến đổi ý tưởng thành cảm xúc và hình ảnh. Nó không chỉ thể hiện suy nghĩ và cảm xúc của tác giả mà còn tạo ra sự liên kết giữa các ý, giúp bài thơ có tính thống nhất và cân đối.
- Phong cách nhà thơ: Hàn Mạc Tử là con người yêu thiên nhiên, yêu cuộc sống. Ông đắm chìm vào bức tranh thiên nhiên xứ Huế, vào thôn Vĩ thơ mộng để từ đó cảm nhận hết những vẻ đẹp nơi đây qua những hình ảnh vô cùng quen thuộc mà đầy tinh tế.Món quà ý nghĩa nhất cho người thân yêu
- Sao anh không về chơi thô Vĩ’’. Một câu hỏi ngắn ngọn thôi mà chứa chan bao cảm xúc, bao kỉ niệm xưa ùa về.
- Nắng mới lên, mặt chữ điền…’’ khung cảnh nhẹ nhàng, con người nơi đây cũng mộc mạc
- Hình ảnh:
+ Hình ảnh nhà thơ đưa vào giản dị, tươi mới mở ra khung cảnh thôn Vĩ thật thơ mông, trữ tình.
+ Bức tranh sông nước về đêm cũng thật lung linh, mờ ảo. Có thuyền, trăng những hình ảnh cho thấy không gian bao là rộng lớn như gửi gắm bao nỗi niềm tình cảm của nhà thơ.
+ Sự mờ ảo sương khói “sương khói mờ nhân ảnh’’ hình ảnh vô cùng độc đáo. Đó như sự mờ mịt về cuộc sống, về hạnh phúc của chính tác giả khi phải đương đầu với đớn đau bệnh tật
+ Những hình ảnh cụ thể của một khung cảnh thiên nhiên có thực, qua nghệ thuật diễn tả độc đáo của nhà thơ, đã trở thành một thế giới huyền ảo.
=> Rút ra ý nghĩa: Bài thơ chỉ theo riêng cảm xúc, tâm trạng của thi sĩ. Cấu tứ lạ kết hợp với hình ảnh sáng tạo làm nổi bật phong cách thơ Hàn Mạc Tử.
3. Kết bài
- Tác dụng của cấu tứ và hình ảnh
+ Bức tranh thôn Vĩ thật trong trẻo tinh khôi, vẻ đẹp của xứ Huế cùng nỗi lòng người thi sĩ
- Tình cảm và thông điệp của tác giả
+ Tình yêu thiên nhiên, yêu con người
+ Muốn gửi gắm về một khát vọng tự do, vượt qua bệnh tật, yêu quê hương yêu đất nước.
Bài viết gợi ý phân tích cấu tứ và hình ảnh trong "Đây thôn Vĩ Dạ"
Hoài Thanh: “…Một nguồn thơ rào rạt và lạ lùng…’’ và “vườn thơ Hàn rộng không bờ không bến cang đi xa càng ớn lạnh…’’. Thật đúng vậy, bài Đây thôn Vĩ Dạ lấy cảm hứng từ mối tình đơn phương của Hàn Mạc Tử với người con gái Huế. Bài thơ được rút từ tập Thơ điên. Tất cả khía cạnh của bài thơ được nhà thơ thể hiện hoàn hảo nhờ việc vận dụng thành công cấu tứ và hình ảnh, mang đến cho bạn đọc cái nhìn mới mẻ, đầy thẩm mĩ.
Cấu tứ và hình ảnh là hai phương diện quan trọng trong sáng tác văn học. Thể hiện quá trình suy ngẫm cả về nội dung và nghệ thuật của một tác phẩm.Câu tứ là linh hồn của tác phẩm, cung cấp cho độc giả một thế đứng, thế nhìn cảm nhận sâu sắc về tác phẩm. Cấu tứ thơ là cách tác giả bố trí và tổ chức các ý và câu thơ trong một bài, biến đổi ý tưởng thành cảm xúc và hình ảnh. Nó không chỉ thể hiện suy nghĩ và cảm xúc của tác giả mà còn tạo ra sự liên kết giữa các ý, giúp bài thơ có tính thống nhất và cân đối. Qua cấu tứ, tác giả có thể biểu đạt phong cách riêng và sáng tạo nên những hiệu ứng nghệ thuật độc đáo, làm cho bài thơ trở nên hấp dẫn và gây ấn tượng mạnh mẽ lên người đọc. Hàn Mạc Tử là con người yêu thiên nhiên, yêu cuộc sống. Ông đắm chìm vào bức tranh thiên nhiên xứ Huế, vào thôn Vĩ thơ mộng để từ đó cảm nhận hết những vẻ đẹp nơi đây qua những hình ảnh vô cùng quen thuộc mà đầy tinh tế. Lời mời của cô gái xứ Huế thật nhẹ nhàng, da diết “Sao anh không về chơi thô Vĩ’’. Một câu hỏi ngắn ngọn thôi mà chứa chan bao cảm xúc, bao kỉ niệm xưa ùa về. “Nắng mới lên, mặt chữ điền…’’ khung cảnh nhẹ nhàng, con người nơi đây cũng mộc mạc. Hình ảnh nhà thơ đưa vào giản dị, tươi mới mở ra khung cảnh thôn Vĩ thật thơ mông, trữ tình. Bức tranh sông nước về đêm cũng thật lung linh, mờ ảo. Có thuyền, trăng những hình ảnh cho thấy không gian bao là rộng lớn như gửi gắm bao nỗi niềm tình cảm của nhà thơ. Dòng nước chảy lặng lờ mang bao tâm sự, nỗi cô đơn của thi nhân. Sự mờ ảo sương khói “sương khói mờ nhân ảnh’’ hình ảnh vô cùng độc đáo. Đó như sự mờ mịt về cuộc sống, về hạnh phúc của chính tác giả khi phải đương đầu với đớn đau bệnh tật. Hàn Mạc Tử viết bài thơ theo một cấu tứ rất lạ. Với thể thể thất ngôn cổ điển cùng cách ngắt nhịp tinh tế ông đã tạo được điểm nhấn cho dòng thơ. Khác với những bài thơ cùng thời, thi sĩ đã sáng tác bài thơ theo lối của riêng ông. Đây thôn Vĩ Dạ không theo một trình tự nào cả, không theo trình tự thời gian hay không gian từ xa đến gần cổ điển. Xuyên suốt bài thơ là những hình ảnh thôn Vĩ. Song từ những hình ảnh cụ thể của một khung cảnh thiên nhiên có thực, qua nghệ thuật diễn tả độc đáo của nhà thơ, đã trở thành một thế giới huyền ảo. Bài thơ chỉ theo riêng cảm xúc, tâm trạng của thi sĩ. Cấu tứ lạ kết hợp với hình ảnh sáng tạo làm nổi bật phong cách thơ Hàn Mặc Tử.
Qua bài thơ Đây thôn Vĩ Dạ một lần nữa khẳng định cấu tứ là linh hồn là nghệ thuật của tác phẩm cung cấp cho độc giả một thế đứng thế nhìn một cách cảm nhận mới mẻ về nghệ thuật của tác phẩm. Cùng hệ thống hình ảnh giúp bộc lộ tâm trạng của nhà thơ nỗi nhớ, sự khắc khoải đau đớn của nhà thơ ẩn sâu trong cảnh thiên nhiên tuyệt bích của thôn Vĩ. Chính những hỉnh ảnh thiên nhiên làm bài thơ trở lên tuyệt mĩ một xứ Huế thơ mong nhưng đượm buồn bởi lòng người thi sĩ.
Xem thêm: Hoài niệm về cảnh sông nước đêm trăng trong khổ thơ thứ 2 của "Đây thôn vĩ dạ"