Đăng nhập với Zalo
Đăng nhập qua Google
- Cộng đồng
-
Tin Vui Mỗi Ngày10 Thành viên · 7.921 Bài viết -
Người Truyền Cảm Hứng9 Thành viên · 2.475 Bài viết -
Lan Tỏa Yêu Thương10 Thành viên · 774 Bài viết -
Bài Học Cuộc Sống5 Thành viên · 5.099 Bài viết -
Sống An Lành6 Thành viên · 1.023 Bài viết -
Thế Giới Muôn Màu5 Thành viên · 4.349 Bài viết -
Góc Nhìn Tích Cực5 Thành viên · 1.482 Bài viết
Nhìn lại hỏa chiến đầm Thị Nại - trận "Xích Bích" khốc liệt nhất lịch sử Việt Nam
Tương tự như "Xích Bích" khốc liệt bậc nhất lịch sử Trung Hoa, trong lịch sử Việt Nam cũng tồn tại trận hỏa chiến dữ dội không kém ở đầm Thị Nại.
Nhắc đến Xích Bích, người ta nhớ ngay tới trận hỏa chiến khốc liệt bậc nhất trong lịch sử Trung Hoa, có tính chất quyết định cục diện thời Tam Quốc. Đó là trận chiến có ý nghĩa quyết định, diễn ra vào mùa đông năm Kiến An thứ 13 (năm 208) giữa quân đội lấy danh nghĩa triều đình của Tào Tháo và liên quân Tôn Quyền - Lưu Bị.
Bên cạnh đó, trong lịch sử phong kiến Việt Nam, nước ta cũng từng trải qua một trận hỏa chiến lớn mà không phải ai cũng biết. Đó chính là trận hỏa ngục Thị Nại, trận chiến lớn nhất của Nguyễn Ánh với nhà Tây Sơn.
Trận "Xích Bích" Việt Nam ở đầm Thị Nại
Hỏa ngục Thị Nại diễn ra sau trận Xích Bích khoảng 1600 năm, có không ít điểm tương đồng. Thị Nại là đầm nước mặn khổng lồ, có tên chữ là Hải Hạc Đàm, âm gốc tiếng Champa (Chiêm Thành) là Thi Lị Bi Nại, người Hoa gọi là cảng biển tân Châu. Hiện nay, đầm Thị Nại thuộc địa phận TP. Quy Nhơn, huyện Tuy Phước, huyện Phù Cát thuộc tỉnh Bình Định, có diện tích hơn 5.000 ha, chạy dài hơn 10 km, bề rộng khoảng 4 km, một phần được sử dụng làm cảng biển.
Khi nước triều lên, đầm Thị Nại mênh mông không khác gì mặt biển, nhưng khi nước rút lại để lại lòng sông với sình lầy. ĐÂy là một vị trí chiến lược quan trọng, vừa là nơi để quân Tây Sơn phòng thủ, vừa là chỗ ẩn náu sức mạnh thủy quân. Nơi đây có cửa hẹp thông ra biển, được thủy quân Tây Sơn chọn làm đại bản doanh. Năm xưa, nhờ có thủy quân mà quân Tây Sơn có thể hùng bá thiên hạ, là một trong những thế lực đáng gờm ở vùng Đông Nam Á.
Được biết, trong đầm Thị Nại có tới 2.000 chiến thuyền, nhiều gấp 4 lần số thuyền Ô Mã Nhi từng bị đánh đắm ở cửa sông Bạch Đằng bởi Trần Hưng Đạo. Đáng chú ý, trong số 2.000 chiến thuyền ấy, có 3 chiến hạm định Quốc, mỗi thuyền được trang bị 60 khẩu pháo hạng nặng. Ngay cửa vào đầm, quân Tây Sơn trang bị các khẩu pháo hạng nặng trên hai pháo đài Gành Ráng và Phương Mai, tạo nên hệ thống phòng thủ vững chắc.
Thời bấy giờ, nước ta chia làm hai ngả, là Đàng Trong do Đông Định Vương Nguyễn Lữ đang tranh giành với Nguyễn Ánh và Đàng Ngoài do triều Tây Sơn quản lý. Khi ấy, Nguyễn Ánh có mối thù thâm sâu với nhà Tây Sơn, đã quyết tâm trả thù, lật đổ triều đại này.
Cuối năm 1802, Nguyễn Anh chiếm được Gia Định. Sau đó, ông cùng các tướng là Lê Văn Duyệt, Nguyễn Văn Thành, Võ Di Nguy, Nguyễn Văn Trương, Tống Phước Lương bàn kế sách lật đổ vương triều Tây Sơn. Hiểu rõ điểm mạnh của thủy quân Tây Sơn, Nguyễn Ánh cho rằng nếu muốn đánh bại Tây Sơn, nhất định phải tập trung đánh bại lực lượng thủy quân hùng hậu ở đầm Thị Nại. Từng 2 lần thất bại ê chề, Nguyễn Ánh biết rằng muốn thắng được phòng tuyến phòng thủ nghiêm ngặt này, nhất định phải dùng mưu.
Trước đó vào năm Nhâm Tí (tức năm 1792), trong chiến tranh Tây Sơn - Chúa Nguyễn, quân Gia Định do Nguyễn Ánh chỉ huy đã dùng hỏa công đốt cháy thủy trại Tây Sơn và đổ bộ. Tuy nhiên, sau đó quân Gia Định lại bị quân Tây Sơn ở thành Đồ Bàn (nay là thành Quy Nhơn) kéo xuống đánh lui. 1 năm sau, thủy quân Nguyễn Ánh kéo quân xuống đánh Thị Nại lần thứ hai. Lúc này Nguyễn Nhạc sai thái tử là Nguyễn Bảo cầm quân chống giữ, quân Nguyễn Bảo bị thua phải cầu cứu Phú Xuân, và Nguyễn Ánh rút binh về.
Năm 1799, Nguyễn Ánh lại cho quân đi đánh Quy Nhơn, lúc này thủy quân tấn công vào cửa Thị Nại, còn lục quân từ Diên Khánh kéo ra. Thành Quy Nhơn và thành Thị Nại rơi vào tay Nguyễn Ánh trong vòng 1 năm. Sau đó, quân Phú Xuân do Trần Quang Diệu chỉ huy, đã đánh lấy Thị Nại rồi giao cho Võ Văn Dũng trấn giữ, đặng kéo quân lên vây đánh thành Quy Nhơn (lúc này đã được đổi tên là thành Bình Định). Nguyễn Ánh vội cho quân ra ứng cứng nhưng thất bại, đầm Thị Nại lại rơi vào tay quân Tây Sơn.
Sau khi bàn bạc với các tướng, một hỏa kế được đưa ra. Rằm tháng Giêng năm Tân Dậu 1801, lực lượng thủy quân gồm 2000 chiến thuyền và 24.000 binh lính quân Tây Sơn không thể ngờ một biến cố kinh hoàng sắp xảy ra. Lúc bấy giờ, thuyền chúa Nguyễn đã âm thầm tiến sát đảo Hòn Đất, sẵn sàng binh biến, chỉ chờ tới khi trời nổi gió và thủy kiều dâng lên.
Nguyễn Ánh sai Nguyễn Văn Trương và Tống Phước Lương thi hành mưu kế. Hai vị tướng lẻn vào Hồ Cơ, tới chỗ súng đại bác, bắt đầu châm ngòi cho trận thủy chiến khủng khiếp bậc nhất lịch sử phong kiến Việt Nam. Đội đặc nhiệm 1200 người do tướng Nguyễn Văn Thành dẫn đầu đã nhanh chóng vô hiệu pháo đài Gành Ráng. Sau đó, Lê Văn Duyệt và Võ Di Nguy kéo toàn đội chiến thuyền xông vào.
Sự tấn công bất ngờ khiến quân Tây Sơn không kịp trở tay, đến lúc phản công thì hỏa công đã bao vây tứ phía. 3 con chiến thuyền lớn mang trên mình hơn 100 khẩu pháo mạnh nhất đã bị đánh chìm. Chưa kể, cơn ác mộng lúc ấy còn dữ dội hơn cả, khi gió to nổi lên khiến các thuyền neo gần nhau bị cháy lan. Đầm Thị Nại biến thành một chảo lửa khổng lồ, khắp nơi vang lên tiếng la hét, đâm chém, đạn pháo,... hỗn loạn tựa như chính trận Xích Bích năm xưa.
Kết quả và ý nghĩa lịch sử trận hỏa chiến đầm Thị Nại
Kết quả, phía quân Nguyễn Ánh thiệt hại 4.000 người, còn phía quân Tây Sơn đã bị tiêu diệt 20.000 quân lính, 1.800 chiến thuyền, hơn 600 đạn pháo,... Đây cũng là trận chiến mà Nguyễn Anh dốc gần như tối đa binh lực của mình, và là trận đách được sử sách nhà Nguyễn gọi là "Đệ nhất vũ công".
Đây là một cuộc chiến mang tính lịch sử, đã thay đổi cục diện và tương quan sức mạnh giữa hai thế lực mạnh nhất lúc bấy giờ. Quân Tây Sơn từ sở hữu thế mạnh thủy quân bỗng mất đi quyền kiểm soát vùng biển, không còn uy lực khi chiến đấu trên mặt nước như trước. Quân Nguyễn Ánh từ yếu thế hơn đã giành quyền kiểm soát đầm Thị Nại từ đây, giúp nâng cao sĩ khí, đẩy nhanh kết thúc của triều đại Tây Sơn.
Có một bài thơ về cuộc chiến đầm thị Nại như sau:
Chúa Nguyễn kịch chiến quyết thư hùng.
Thị Nại muôn thuyền phút hóa không!
Lửa cháy xuyên đêm, trời nước đỏ,
Gia Long một trận đại thành công!
Trận chiến sau này được nhà Nguyễn coi là "Đệ nhất vũ công", tức "đệ nhất võ công".
Thị Nại xưa kia vũng chiến trường,
Nổi chìm thế sự mấy triều vương.
Non mây nghi ngút nơi binh dữ,
Biển ráng chưa tan bọt máu hường.
Nhạn lãnh sóng vờn gương đế bá
Phương Mai rừng đắp vết tang thương.
Bùi ngùi ngắm cảnh quay trông lại
Lớp lớp xe ai rộn phố phường...
Tài liệu tham khảo:
- Phạm Văn Sơn, Việt sử tân biên, quyển 4, Sài Gòn 1961, tr.221-225.
- Huỳnh Minh, Gia Định xưa, Nxb VH-TT, 2006, tr. 148.
- Việt Nam sử lược', quyển 2, Trung tâm học liệu, Sài Gòn , 1971, tr.160
- Ngô Giáp Đậu, Hoàng Việt hưng long chí, Nxb Văn học, 1993, hồi thứ 21
Chuyện về triều đại "quyền lực" nhất thời phong kiến: Hơn 30 người làm vua, kéo dài hơn 300 năm
Đọc thêm
"Cầu Người" là khoảnh khắc vàng 1/125s ghi lại cảnh anh chị em TNXP biến mình thành trụ cầu vững chắc để những cáng thương bộ đội dễ dàng vượt suối.
Bà Hồ Thị Chỉ chính là tiểu thư "cành vàng lá ngọc" tài sắc vẹn toàn đem lòng yêu vua Duy Tân nhưng rút cục phải ngậm ngùi lấy vua Khải Định. Cuối đời chịu nhiều buồn khổ.
Thoại Ngọc Hầu là 1 trong những công thần khai quốc của nhà Nguyễn, thế nhưng lại chịu án oan ngay khi vừa nhắm mắt khiến con cháu điêu linh. Và mãi đến đời Khải Định mới được rửa hết ô nhục.
Tin liên quan
Cho dù bạn bắt đầu từ con số 0 tròn trĩnh nhưng nếu biết học hỏi những thói quen tốt của người giàu có thì sớm muộn bạn cũng "đứng trên thiên hạ".
Người phước nhiều được nhiều người kính trọng. Người phước ít, ít được người kính trọng. Người thiếu phước bị người ta khinh bỉ. Giá trị con người nằm ở chỗ có phước hay không có phước.
Sau khi nấu hơn 30.000 suất ăn gửi đến các bệnh viện dã chiến và khu vực phong tỏa khắp TP.HCM, CLB “Suối mát từ tâm” do bà trùm Hoa hậu Phạm Kim Dung khởi xướng đã tiếp tục triển khai đợt 2.
Bài mới
Mặt trận Tổ quốc Việt Nam sẽ trao 30.000 suất quà tới người nghèo, công nhân lao động và người có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn trên cả nước nhân dịp tết Nguyên đán Bính Ngọ 2026.
Du khách Hồng Kông (Trung Quốc) làm rơi điện thoại xuống cống thoát nước khi du lịch và đã được công an hỗ trợ, lấy lại tài sản.
Xóm trọ 0 đồng ở phường Hồng Gai đã giúp nhiều bệnh nhân chạy thận bớt gánh nặng chi phí và có thêm động lực vượt qua bệnh tật.
Ca sĩ Đức Phúc đang nỗ lực tìm kiếm bác xe ôm lớn tuổi bị hủy chuyến vì xe Wave cũ, mong muốn tặng xe mới giúp ông mưu sinh dễ dàng hơn.
Vừa qua, Sở Giáo dục và Đào tạo Cà Mau đã phối hợp cùng Viện Đào tạo và Phát triển nhân lực (itd) tổ chức Chương trình tập huấn kiến thức, kỹ năng mềm dành cho sinh viên các trường cao đẳng trên địa bàn tỉnh.
The 1% Fund là một dự án thiện nguyện được thành lập bởi học sinh trường THPT Chuyên Hà Nội - Amsterdam và THPT Chuyên Nguyễn Huệ với châm ngôn “One percent. One change” - một phần trăm tấm lòng của mỗi người cũng có thể kiến tạo một sức ảnh hưởng nhất định đến cộng đồng. Cho đến nay, dự án đã đi được hơn nửa chặng đường của mùa 10, cùng với thật nhiều hoạt động sôi nổi qua những dấu mốc thành công đáng tự hào qua các mùa sự kiện chính MỌT - GOM và tiền sự kiện SAN.
Chị Vũ Thị Hoài (33 tuổi, Nghệ An) mới đây đã được một nhà hảo tâm giấu tên tặng 20 triệu đồng sau khi đánh rơi túi tiền trong lúc chở con gái 10 tháng tuổi đi giao hàng.
Từ khi gặp cụ bà 86 tuổi tại Pháp, cuộc sống của cô gái Việt - Nguyễn Trang đã thay đổi rất nhiều. Bà dành tình thương, chăm sóc Trang như bà ngoại chăm sóc cháu gái, khiến cô vô cùng cảm động và hạnh phúc.
Nghệ An những ngày cuối năm vẫn còn ngổn ngang dấu vết của những cơn bão vừa đi qua. Con đường làng bị bùn đất phủ loang lổ, những hàng rào đổ nghiêng, mái tôn nhà dân bị gió cuốn bật tung từng mảng. Mùi ẩm lạnh của mưa và những đêm mất ngủ vì gió rít như vẫn còn đọng lại trên đôi mắt của người dân nơi đây. Cả vùng quê hiền lành vốn bình yên lại phải trải qua thêm một lần thử thách nghiệt ngã của thiên nhiên.
Chỉ một dòng bình luận vô thức trong lúc tuyệt vọng: “Ước gì Vingroup có thể hỗ trợ cho mình 1 chiếc máy thở nho nhỏ thôi, mình rất cần sự sống từ nó”, cô gái sinh năm 1994 đã có cơ hội được sống tiếp.
Chiều 9/12, tại Hà Nội đã diễn ra buổi ra mắt Ngôi nhà cựu lưu học sinh Việt Nam trường Đại học Sư phạm Nam Ninh (Trung Quốc), nhằm kết nối cộng đồng cựu sinh viên, thúc đẩy hợp tác giáo dục giữa hai nước Việt – Trung.
Nhận 100 triệu đồng từ vị khách trúng số 18 tỷ, bà Thùy Dương góp thêm 38 triệu để mua 8 tấn gạo tặng cho bà con khó khăn.
Những ngày này, tại điểm tiếp nhận hàng hoá cứu trợ đồng bào vùng lũ miền Trung ở phường Nam Định (tỉnh Ninh Bình), người dân liên tục mang gạo cùng nhiều nhu yếu phẩm tới ủng hộ.
Khoảnh khắc chú rể đẩy xe lăn đưa cô dâu vào lễ đường, không chỉ cô dâu xúc động nghẹn ngào mà người thân, quan khách xung quanh cũng sut sùi lau nước mắt.
Con đường về trường sạt lở, trơn trượt, bùn ngập đến đầu gối nhưng thầy giáo vùng cao ở Đà Nẵng vẫn ôm chặt bó hoa để tặng các đồng nghiệp trong trường.