Chuyện Kiến và Sư tử
Có một câu chuyện như sau: Kiến là loài vật vô cùng chăm chỉ, thường xuyên đi làm sớm và hoàn thành công việc càng sớm càng tốn. Nó làm việc rất giỏi, luôn vui vẻ dù bị giao bất cứ việc gì. Ông chủ của Kiến là Sư tử, cảm thấy ngạc nhiên khi Kiến làm việc hiệu quả cao mà không cần sự giám sát.
Lúc ấy, Sư tử chợt nghĩ rằng, nếu Kiến được giám sát thì chắc chắn còn làm việc hiệu quả hơn nữa. Vì thế, Sư tử liền thuê Gián về giám sát công việc của Kiến. Sau khi được thuê, quyết định đầu tiên của Gián là gắn đồng hồ treo tường để theo dõi việc đi làm đúng giờ. Nó nhận ra mình cần một thư ký để thay việc ghi chú hay làm báo cáo, nên đã thuê thêm Nhện để làm việc này.
Sư tử cảm thấy hài lòng về báo cáo của Gián, lại yêu cầu Gián chuẩn bị biểu đồ theo dõi việc kinh doanh và trình bày ở cuộc họp sau đó. Gián chuẩn bị một chiếc laptop mới, máy in xịn và thuê Ruồi làm nhân viên IT.
Chưa hết, ông chủ Sư tử lại nghĩ rằng mình cần có một nhà quản lý cho bộ phận mà Kiến đang làm việc. Cuối cùng, Sư tử thuê thêm Ve sầu đảm nhiệm công việc này. Ve sầu mua cho mình một máy vi tính mới, tuyển thêm thư ký riêng để giúp nó chuẩn bị kế hoạch tối ưu hóa chiến lược công việc và ngân sách.
Tất cả dường như cảm thấy rất vui vẻ với công việc của mình, chỉ trừ một kẻ - đó là Kiến. Trước Kiến làm việc rất thoải mái, nhưng giờ nó lại bực bội vì những công việc giấy tờ và những cuộc họp vô bổ làm mất hết thời gian. Nó dần cảm thấy chán nản khi đi làm, và không còn cảm hứng làm việc như những ngày đầu.
Có lẽ vì thế mà việc kinh doanh của công ty lại càng trì trệ, khiến ông chủ Sư tử lấy làm lo lắng. Cuối cùng, Ve Sầu thuyết phục ông chủ, nói rằng cần phải làm một cuộc nghiên cứu kỹ lưỡng về môi trường làm việc tại đây. Quả thực, qua kiểm tra, Sư tử phát hiện bộ phận nơi Kiến làm có năng suất giảm sút hơn trước rất nhiều.
Lúc ấy, Sư tử thuê Cú - một cố vấn nổi tiếng và có uy tín tìm ra giải pháp. Cú nghiên cứu công ty trong vòng 3 tháng, viết một báo cáo đồ sộ và kết luận rằng: "Văn phòng này có quá nhiều nhân viên". Hãy đoán xem ông chủ Sư Tử sa thải ai đầu tiên? Bất ngờ chưa, Kiến bị Sư tử sa thải bởi nó "thiếu động cơ làm việc và có thái độ bi quan trong công việc"!
Sai lầm tai hại của ông chủ
Thế là, từ mục đích muốn nhân viên tốt nhất của mình làm việc hiệu quả hơn, Sư tử lại khiến Kiến bị sa thải. Sai lầm xuất hiện từ lúc Sư tử thuê thêm giám sát với hy vọng sẽ khiến Kiến làm việc năng suất hơn, nhưng kết quả hoàn toàn trái ngược.
Tất nhiên, là một nhà lãnh đạo, ai cũng muốn nhân viên chăm chỉ và làm việc hiệu quả. Thế nhưng, đứng trên cương vị một nhân viên, ta thường mong muốn có môi trường làm việc thoải mái, tự do và được tự chủ nhiều nhất có thể. Chẳng ai muốn mình bị giám sát, thúc ép một cách thái quá.
Bằng chứng là sau khi có một loạt "cấp trên" kiểm soát, sự vui vẻ và thoải mái khi đi làm của Kiến dần biến mất. Thay vào đó là cảm giác chán nản, bức bối, khiến hiệu quả công việc của Kiến bị giảm sút. Bộ máy quản lý ngày càng cồng kềnh hơn, và chỉ có duy nhất mình Kiến làm việc. Mọi công đoạn đều chậm lại và gián tiếp ảnh hưởng tới năng suất lao động.
Là một nhà quản lý, hay là một vị lãnh đjao, ta cần phải tìm cách đơn giản hóa bộ máy quản lý. Có một thực tế là, bộ máy càng đơn giản, càng ít thủ tục, thành quả càng rực rỡ. Rốt cục, mục tiêu cuối cùng đối với bất kỳ công ty vẫn là doanh thu và lợi nhuận, chứ không phải là những quy tắc rắc rối. Vì thế, cần phải tạo ra môi trường tốt để nhân viên có thể phát triển toàn diện, chứ không phải là hạn chế họ.
Làm sao để giữ chân nhân viên tốt?
Tạo điều kiện cho họ phát triển
Hãy tìm ra các cơ hội tốt cho nhân viên và để họ được phát huy sở trường của mình. Đồng thời, hãy chỉ đóng vai trò là một người giám sát bên ngoài, kiểm tra công đoạn cuối cùng, thay vì tìm cách nhúng tay vào mọi phương diện công việc.
Sai lầm một chút cũng không sao
Không ai là hoàn hảo cả, ngay cả nhân viên tốt nhất cũng có lúc gặp sai lầm. Đừng trách mắng họ quá nhiều, bởi điều đó có thể khiến họ sa sút tinh thần và trở nên e ngại khi nhận công việc mới. Sẽ không phải là tận thế nếu họ còn vài điều chưa thể thực hiện. Hãy cho họ cơ hội được sửa sai và khen thưởng nếu họ làm tốt để khuyến khích họ cống hiến.
Cho nhân viên khoảng không để thở
Trên thực tế, không pahri cứ làm việc 24/7 thì hiệu quả công việc sẽ cao. Hãy nhìn tỷ phú Elon Musk - kẻ được mệnh danh là "cuồng" công việc xem. Trước kia, ông từng làm việc tới 120 giờ/tuần, nhưng sau này đành phải cắt giảm còn 80-90 giờ/tuần. Ông thừa nhận: "Bạn sẽ phát điên nếu bạn làm việc 120 giờ một tuần".
Ta không nên liên hệ hay giao việc cho nhân viên vào những ngày cuối tuần hay kỳ nghỉ lễ. Nếu quá cần thiết, hãy tìm cách "bù đắp" cho họ bằng lương thưởng hoặc những thứ tương tự.
Xem thêm: Triết lý con gián: Kẻ mạnh có thể thua, kẻ biết thích nghi chắc chắn trường tồn