Lập xuân, lập hạ, lập thu, lập đông năm 2022 rơi vào những ngày nào Dương lịch?

Tiết khí là gì?

Theo Wiki, tiết khí là 24 điểm đặc biệt trên quỹ đạo của Trái đất xung quanh Mặt trời, mỗi điểm cách nhau 15 độ. Nó được sử dụng trong công tác lập lịch của các nền văn minh phương đông cổ đại. Điển hình như Trung Quốc, Việt Nam, Nhật Bản, Triều Tiên. Việc sử dụng 24 tiết khí này để đồng bộ hóa các mùa.

Tại Việt Nam, có học giải phân biệt tiết và khí. Họ cho rằng, cứ một tiết lại đến 1 khí. Nhưng để dễ hiểu hơn, nhiều người vẫn gọi chung là tiết khí hoặc đơn giản là tiết.

Có hai yếu tố ảnh hưởng đến khoảng cách giữa hai tiết khí gần nhau, đó là:

- Vì quỹ đạo của Trái đất có hình elip rất gần với hình cầu chứ không phải là một hình cầu nên vận tốc di chuyển của Trái đất trên quỹ đạo xung quanh Mặt trời không phải là 1 hằng số. Do đó, khoảng cách tính theo thời gian giữa các tiết khí không phải là con số cố định. 

- Do làm tròn thời điểm bắt đầu của mỗi tiết khí vào đầu ngày mà tiết khí đó bắt đầu.

Nên khoảng cách giữa hai tiết khí kề nhau sẽ ở khoảng 14 - 16 ngày. Ví dụ, trong kỷ nguyên J2000 khoảng thời gian từ điểm thu phân đến điểm xuân phân ở Bắc Bán cầu là 6 ngày ngắn hơn khoảng thời gian từ điểm xuân phân đến điểm thu phân. 

Đó là quỹ đạo hình elip của Trái đất; vào tháng 1, Trái đất gần Mặt trời nhất (điểm cận nhật vào khoảng ngày 3 tháng 1) nên theo định luật Kepler nó phải chuyển động nhanh hơn thời kỳ ở xa Mặt Trời (điểm viễn nhật khoảng ngày 4 tháng 7). Chính vì thế nên nửa hoàng đạo từ điểm xuân phân đến điểm thu phân, Trái Đất đi hết 186 ngày. Nửa còn lại, từ điểm thu phân đến điểm xuân phân, chỉ cần 179 đến 180 ngày.

24 tiết khí trong năm là gì?

Như đã chia sẻ, 24 tiết khí chính là 24 điểm đặc biệt trên quỹ đạo của Trái đất xung quanh Mặt trời, mỗi điểm cách nhau 15 độ. Khi xem lịch tiết khí, ta chia mặt phẳng không gian thành  360°, những ngày Mặt trời ở các vị trí tọa độ nhất định sẽ được gọi là tiết khí. 

Theo lịch vạn niên, có 24 tiết khí trong năm. Đó đồng thời cũng là thời điểm Mặt Trời ở các kinh độ: 0°, 15°, 30°, 45°, 60°, 75°, 90°, 105°, 120°, 135°, 150°, 165°, 180°, 195°, 210°, 225°, 240°, 255°, 270°, 285°, 300°, 315°, 330°, 345° so với Trái đất. Theo dõi hình vẽ dưới đây sẽ thấy rõ.

24 tiết khí trong năm được chi thành 4 loại như sau:

- Biểu thị sự nóng lạnh thay độ cho nhau có 8 tiết khí: Lập xuân, Xuân Phân; Lập Hạ, Hạ chí; Lập thu, Thu Phân; Lập Đông, Đông Chí.

- Biểu thị cho nhiệt độ thay đổi có 5 tiết khí: Tiểu Thử, Đại Thử, Xử Thử, Tiểu Hàn, Đại Hàn.

- Biểu thị cho sự liên quan đến mưa, nước có 7 tiết khí: Vũ Thủy, Cốc Vũ, Bạch Lộ, Hàn Lộ, Sương Giáng, Tiểu Tuyết, Đại Tuyết.

- Biểu thị cho sự vật, hiện tượng có 4 tiết khí: Kinh Trập, Thanh Minh, Tiểu Mãn, Mang Chủng.

Mỗi tiết khí thường bắt đầu vào những ngày tương đối cố định theo năm dương lịch hàng năm. Dân giang thường theo dõi lịch tiết khí để chuẩn bị cho công tác nông vụ. Ở nhiều nơi đến nay vẫn duy trì văn hóa nông nghiệp khi thực hiện lễ cúng bái vào những ngày lập xuân, lập hạ... đẻ cầu mong mùa màng nhiều may mắn, cả năm sung túc, bình an.

4 tiết khí năm 2022 sẽ rơi vào những ngày nào Dương lịch?

Ngày lập xuân 2022

Nghĩa là thời gian bắt đầu mùa xuân. Tiết khí này báo hiệu một năm mới đã đến, vạn vật vũ trụ bước vào chu kì tuần hoàn mới.

Tiết Lập xuân rơi vào ngày 04 hoặc ngày 05 tháng 02 dương Lịch hàng năm. Mặt trời ở vị trí 315 độ.

Năm 2022 lập xuân vào ngày thứ Sáu, 4/2/2022, tức ngày mùng 4 Tết nguyên đán Nhâm Dần.

Tiết lập hạ 2022

Tiết lập hạ nghĩa là thời gian bắt đầu mùa hạ. Nhiệt độ tăng đáng kể, nắng nóng, mưa bão sấm chớp nhiều. Cây cối cũng nhờ vậy mà phát triển nhanh.

Tiết Lập hạ có thể rơi vào ngày 6/5 hoặc 7/5 dương lịch hàng năm. Mặt trời ở vị trí 45 độ.

Ngày lập hạ năm nay vào ngày thứ Năm 5/5/2022, tức ngày 5/4 âm lịch.

Tiết lập thu 2022

Tiết lập thu nghĩa là thời gian bắt đầu mùa thu. Trời dịu mát, chiều tối cảm nhận được không khí hơi se mát. Mọi người thường nhớ đến hương cốm và hoa cúc của mùa thu.

Tiết Lập thu có thể rơi vào ngày 7/8 hoặc 8/8 dương lịch hàng năm. Mặt trời ở vị trí 135 độ.

Năm 2022 lập thu vào ngày Chủ Nhật 7/8/2022, tức ngày 10/7 âm lịch.

Tiết lập đông 2022

Tiết lập đông nghĩa là thời điểm bắt đầu mùa đông. Xuất hiện những đợt không khí lạnh từ phía Bắc tràn về. Nhiệt độ xuống thấp, trời sáng muộn và tối sớm.

Tiết Lập đông có thể rơi vào ngày 7/11 hoặc 8/11 dương lịch hàng năm. Mặt trời ở vị trí 225 độ.

Ngày lập đông năm nay rơi vào thứ Hai 7/11/2022, tức ngày 14/10 âm lịch.

Xem thêm: 3 điều nhất định phải làm trước khi bước sang năm 2022 để quản lý tài chính