Xác ướp quý tộc cổ ở Sài Gòn: Bằng chứng về kỹ thuật ướp xác đỉnh cao của người Việt xưa, không hề thua kém Ai Cập cổ đại

Xác ướp quý tộc này nằm giữa trung tâm quận 1 (TP.HCM). Quanh xác ướp chôn nhiều vàng bạc, đồ vật và đáng chú ý nhất là tấm phướn minh tinh có ghi nhiều chữ nhưng đã mờ, chỉ còn dòng chữ "Hoàng gia...".

Đỗ Thu Nga Theo dõi
Sống Đẹp
Nguồn: Internet

Vào tháng giêng năm 1994, trong đợt chỉnh trang các khu nghĩa địa và khu gò mả nhỏ lẻ cho phù hợp kiến trúc hạ tầng đô thị chung, nhiều công nhân bắt đầu khai quật 16 ngôi một nằm riêng lẻ trong khu xóm Cải, quận 5 (TP.HCM). Những ngôi mộ khác được tiến hành bình thường cho đến khi nhóm công nhân bất ngờ chạm vào một ngôi mộ nằm trong khuôn viên cả trăm mét vuông với kết cấu chắc chắn như một ngôi đình.

Khu mộ này được xây dựng như một nhà mồ có cổng ra vào bằng trụ đá và tường rào bao quanh. Kích thước chiều dài vòng thành mộ tới 10m, ngang 6m, cao 1,2m, dày 0,8m. Cổng tam quan có hình mặt tròn, trang trí búp sen trên đầu cột, cao 1,4 m được xây dựng có mái vòm cong lót giả ngói ống trang trí hình rồng. 

Sân thờ phía trước mộ có diện tích khoảng 24m2. Kết cấu gò mộ là khối hợp chất lớn gồm 2 phần: phần trước có bia mộ nằm chìm trong khối hợp chất, các chữ trên bia mộ đã bị mòn, chỉ còn đọc được 3 chữ "Kỷ Tỵ Niên" và phần sau có trang trí hoa văn, mỗi bên hông đều có vẽ hình mặt tròn lớn. 

giai-ma-bi-an-ve-xac-uop-quy-toc-co-o-giua-long-sai-gon-4
Đôi hài của xác ướp quý tộc cổ

Quách gò mộ được xây dựng từ vỏ sò biển nung lên, dùng mật ong thay mật đường mía và thêm than gỗ tốt trong hợp chất vôi, cát nên rất kiên cố. Đáng chú ý, bên trong ngôi mộ là cỗ quan tài quý có chiều dài 2,2 mét, cao gần 1 mét, được ghép bằng 2 lớp gỗ dày 0,8 mét nên nước không thể thấm vào được. Bên trong quan tài là một người phụ nữ ước chừng 60 tuổi, nét mặt thanh thoát, tóc ngắn chớm vai, da mịn màng, có màu hơi đỏ sạm do đã ngâm hàng trăm năm trong dầu thông.

Đặc biệt, việc sắp xếp các đồ vật trong quan tài vô cùng ngăn nắp. Cụ thể, bên trong quan tài được sắp xếp rất ngăn nắp. Phía trên là 2 chiếc chiếu cói trải rộng che phủ diện tích mặt áo quan, 2 chiếc chiếu này còn giữ được màu sắc tươi mới. Phía dưới 2 chiếc chiếu cói, là một lớp giấy bản, từng tờ cuộn dày khoảng 10cm trải đều. Tiếp đến là một tấm lá triệu (có thể là lá phướn) bằng lụa, trên mặt lụa có nhiều chữ Hán nhưng do bị dung dịch làm nhòe mặt chữ, nên giới khảo cổ chỉ còn đọc được 4 chữ với nghĩa là "...Hoàng gia cung liệm".

Kế đến là lớp vải bó tròn thắt 9 nút cũng trải đều trên diện tích mặt áo quan. Nhiều khả năng, 9 nút thắt này tượng trưng cho phái nữ theo tín ngưỡng "Nam thất nữ cửu" (Trai 7 gái 9).

giai-ma-bi-an-ve-xac-uop-quy-toc-co-o-giua-long-sai-gon-6

Phần chính yếu là lớp bọc dài lớn cuốn bằng lụa và gấm, có 9 dây vải cũng thắt 9 nút. Tiến hành tháo mở lớp vải này, giới khảo cổ vô cùng kinh ngạc khi phát hiện xác của người phụ nữ hầu như còn nguyên vẹn, tóc vẫn đen như mun. Duy nhất có nhãn cầu và sụn mũi đã phân hủy, da và các khớp, cơ... vẫn còn mềm, có màu tái xanh. Phía dưới chân người phụ nữ này vẫn còn đi hài bằng vải bố thêu kim tuyến, bên cạnh là một đôi hài khác. 

Xác ướp này được quấn hàng chục lớp vải may theo kiểu áo vừa quần bằng vải lụa và gấm, áo rộng cài khuy chéo, khuy được làm bằng mã náo và kim loại mạ vàng.

Trên xác ướp này còn có một xâu chuỗi làm bằng hạt bồ đề, một túi nhỏ bằng gấm bên trong có phong bì đựng 3 tờ giấy viết bằng chữ Hán, bao gồm: 1 tờ ghi chép bài chú Vãng sanh Tịnh độ, một tờ ghi tên năm vị Phật và một tờ giấy khác với ngữ nghĩa chỉ việc quy y. Trên hai cổ tay của xác ướp có đeo 2 vòng kim loại bằng vàng.

Dưới lớp vải bọc xác là một lớp nhựa thông dày khoảng 10cm. Sau cùng là một tấm gỗ đục 7 lỗ tròn theo hình Thất tinh cách ván địa vài centimet. Với tấm gỗ này, vô hình trung đã tạo nên một cỗ áo quan có hai đáy. Tất cả những vật dụng này đều thấm một lớp dung dịch màu đỏ, có mùi thơm, hơi nhầy.

Theo nhiều nghiên cứu, xác ướp này là một phụ nữ người Việt (dân tộc Kinh) thuộc tầng lớp quý tộc, khoảng 60 tuổi, cao 1,52m, tên là Nguyễn Thị Hiệu, mất vào năm 1869. Với dòng chữ "hoàng gia", có thể bà là một người thân thuộc với hoàng tộc triều đình nhà Nguyễn lúc bấy giờ.

giai-ma-bi-an-ve-xac-uop-quy-toc-co-o-giua-long-sai-gon-8

Hiện nay xác ướp đang được trưng bày trong Bảo tàng Lịch sử TP Hồ Chí Minh. Phòng trưng bày xác ướp có gắn máy hút ẩm, máy thông gió hoạt động liên tục để giữ gìn xác ướp. Cứ cách 3 tháng, các chuyên gia bên ĐH Y dược TPHCM lại qua kiểm tra tình trạng và lau thuốc chống nấm mốc, bảo vệ mô xác ướp.

Xác ướp bà Nguyễn Thị Hiệu là một trong những xác ướp nguyên vẹn nhất được phát hiện tại Việt Nam trong 1 thế kỷ qua. Đây là minh chứng cho nghệ thuật ướp xác đạt trình độ cao của người Việt xưa.

Bác sĩ Phan Bảo Khánh, người từng nghiên cứu nhiều xác ướp ở miền Trung và miền Nam, rất thán phục nghệ thuật bảo quản thi hài tiền nhân. “Đó là cách ướp xác rất nhân văn, không cần dao kéo xâm hại đến thi thể để lấy đi não, nội tạng” - bác sĩ Khánh tiếc nuối có lẽ nghệ thuật bảo quản ướp xác độc đáo của tiền nhân đã thất truyền.

Thời nay, người ta có thể bỏ ra hàng tỉ đồng xây lăng mộ, nhưng chẳng còn mấy ai biết áp dụng nghệ thuật gìn giữ giấc ngủ ngàn thu xưa...

Xem thêm: Phục dựng khuôn mặt của pharaoh Ai Cập từ xác ướp nhờ trí tuệ nhân tạo

Bình luận
Mới nhất
Vui lòng để bình luận.

Đọc thêm

Dù được người đương thời ca ngợi là con tàu không thể chìm, tàu Titanic vẫn gặp phải tai nạn kinh hoàng khiến 1.514 người phải bỏ mạng. Cho đến nay, nguyên nhân chìm tàu vẫn gây nhiều tranh cãi.

Nguyên nhân chìm tàu Titanic có liên quan đến cổ vật Ai cập bị nguyền rủa?
0 Bình luận

Nền văn minh Ai Cập cổ đại luôn ẩn chứa nhiều điều bí ẩn mà các nhà khoa học, khảo cổ học muốn khám phá, tìm hiểu. Rất nhiều bộ phim lấy bối cảnh Ai Cập, nhưng không phải tác phẩm nào cũng phản ánh chính xác hiện thực khi đó.

5 sự thật về Ai Cập cổ đại khiến nhiều người bất ngờ: Hầu hết đều khác xa trên phim ảnh
0 Bình luận

Chọn một biểu tượng Ai Cập bạn cho là thú vị và ấn tượng nhất. Nó sẽ giúp bạn biết cách tạo ra sự thay đổi trong cuộc sống đang nhàm chán này.

Trắc nghiệm: Chọn một biểu tượng Ai Cập cổ đại để biết điều nhàm chán nào bạn cần thay đổi
0 Bình luận

PC Right 1 GIF

Bài mới

Không chờ đủ thủ tục, bác sĩ quyết định phẫu thuật khẩn cấp cho chàng trai “vô danh, ví rỗng”

Chàng trai 20 tuổi nhập viện trong tình trạng hôn mê sâu, không giấy tờ, không người thân. Không chờ đủ thủ tục, các bác sĩ quyết định mổ khẩn cầu để cứu người trong thời gian vàng.

Hải An
Hải An 2 ngày trước
Người dân Quảng Ngãi mở rộng vòng tay san sẻ chỗ ở với cán bộ từ Kon Tum chuyển về

Thấy các cán bộ Kon Tum mới chuyển về chưa có chỗ ở, người dẫn Quảng Ngãi đã mở rộng vòng tay giúp đỡ, chào đón, giúp họ nhanh chóng ổn định cuộc sống và công việc.

Thanh Tú
Thanh Tú 3 ngày trước
Không chỉ kịp thời đưa cháu bé tai nạn đi cấp cứu chiến sĩ CSGT còn hỗ trợ viện phí

Phát hiện cháu bé bị tai nạn giao thông khi đang trên đường làm nhiệm vụ, chiến sĩ đội CSGT số 6 (CATP Hà Nội) đã kịp thời đưa nạn nhân đi cấp cứu và hỗ trợ một phần viện phí.

Hải An
Hải An 3 ngày trước
Giao hàng gặp trời mưa, nam shipper nhanh tay dọn đậu phộng giúp chủ nhà

Giao hàng gặp trời mưa, thấy nhà chỉ có người già và trẻ nhỏ, nam shipper liền nhanh tay gom đậu phộng giúp. Hành động ấm lòng khiến dân mạng tấm tắc khen ngợi.

Hải An
Hải An 4 ngày trước
Ấm lòng trước khoảnh khắc loạt ô tô che chắn cho xe máy qua cầu lúc mưa to gió lớn ở Hà Nội

“Những lúc này, tôi chỉ mong xe mình to hơn để che được nhiều người hơn”, chia sẻ của tài xế xe tải khiến nhiều người xúc động.

Hải An
Hải An 4 ngày trước
CSGT Lâm Đồng kịp thời hỗ trợ sản phụ sinh con an toàn trên đường

Vào khoảng 4h50 ngày 1/7, trong lúc tuần tra giao thông, CSGT Lâm Đồng đã kịp thời phát hiện và hỗ trợ một sản phụ chuyển dạ sinh con ngay trên xe đặc chủng.

Hải An
Hải An 5 ngày trước
3 cuộc đời được hồi sinh nhờ nghĩa cử hiến tạng cao đẹp

Sau tai nạn giao thông, một người phụ nữ ở TP.HCM được xác định chết não, gia đình đã quyết định hiến tạng, đem lại sự sống cho 3 bệnh nhân đang nguy kịch.

Hải An
Hải An 6 ngày trước
Bé gái bị co giật trên chuyến bay được bác sĩ cấp cứu kịp thời

Trên chuyến bay từ TP.HCM đến Hà Nội, một bé gái xuất hiện tình trạng co giật do hạ canxi máu - một rối loạn điện giải nguy hiểm, đã được các bác sĩ có mặt tái đó hỗ trợ cấp cứu thành công.

Hải An
Hải An 6 ngày trước
Lớp học bơi miễn phí suốt gần một thập kỷ giữa lòng Cần Thơ

Cứ vào dịp hè các bạn học sinh có hoàn cảnh khó khăn tại Cần Thơ lại rủ nhau đến lớp học bơi miễn phí của cô Quý tại hồ bơi Nhiệt điện Trà Nóc.

Đăng Dương
Đăng Dương 7 ngày trước
Ấm lòng 900 suất ăn mời thí sinh, phụ huynh trong kỳ thi tốt nghiệp THPT 2025

Hội phụ nữ xã Trung Giã, Xuân Giang, huyện Sóc Sơn, Hà Nội đã nấu gần 900 suất ăn miễn phí để mời thí sinh và phụ huynh trong ngày diễn ra kỳ thi tốt nghiệp THPT 2025.

Hải An
Hải An 27/06
Chủ quán Bạc Liêu miễn phí bữa sáng và trưa cho các sĩ tử thi tốt nghiệp THPT

Trong những diễn ra kỳ thi tốt nghiệp THPT 2025, anh Trương Nguyễn Minh Tuấn (50 tuổi, TP.Bạc Liêu) – chủ quán chay đã miễn phí bữa sáng, trưa kèm chè đậu đỏ để tiếp sức các thí sinh.

Hải An
Hải An 27/06
Trường học ở Hà Nội thuê xe khách đưa hơn 500 thí sinh đến điểm thi tốt nghiệp THPT 2025

Vì muốn đảm bảo an toàn cho hơn 500 sĩ tử tham dự kỳ thi tốt nghiệp THPT 2025, một trường học ở Hà Nội đã thuê 12 xe khách 16 chỗ đưa đến điểm thi. Bên cạnh đó trường còn bố trí cho các bữa ăn sáng, ăn trưa cho các thí sinh tại điểm thi.

Hải An
Hải An 26/06
Bức tâm thư xúc động người cha viết gửi 2 ân nhân ngày con gái đậu trường chuyên

Sau khi đăng tải bức tâm thư với tiêu đề “Lời cảm ơn đến những người tốt lặng lẽ” lên mạng xã hội, bài viết của người cha vừa có con thi lớp 10 đã nhận về hàng ngàn lượt tương tác.

Hải An
Hải An 25/06
Xuống Hà Nội khám bệnh, người phụ nữ bị lừa nhẵn túi bởi “người quen” may thay lại nhận được phép màu từ những người xa lạ

Bị lừa hết tiền trong túi khi xuống Hà Nội khám bệnh bởi một người phụ nữ tự xưng là “quen người nhà của chị”, may mắn thay chị H.T.Trang (41 tuổi, dân tộc Tày, quê Bắc Kạn) đã được bệnh viện và nhiều người giúp đỡ.

Hải An
Hải An 25/06
Mát lòng “bát cháo hành” tại góc phố nghĩa tình giữa mùa hè Hà Nội

Trong cái nắng chói chang của Hà Nội, tại một góc phố nhỏ tình người được lan tỏa từ nồi cháo thiện nguyện, từ những tấm lòng thảo thơm.

Hải An
Hải An 24/06
PC Right 1 GIF
Đề xuất