Xác ướp quý tộc cổ ở Sài Gòn: Bằng chứng về kỹ thuật ướp xác đỉnh cao của người Việt xưa, không hề thua kém Ai Cập cổ đại

Xác ướp quý tộc này nằm giữa trung tâm quận 1 (TP.HCM). Quanh xác ướp chôn nhiều vàng bạc, đồ vật và đáng chú ý nhất là tấm phướn minh tinh có ghi nhiều chữ nhưng đã mờ, chỉ còn dòng chữ "Hoàng gia...".

Đỗ Thu Nga Theo dõi
Sống Đẹp
Nguồn: Internet

Vào tháng giêng năm 1994, trong đợt chỉnh trang các khu nghĩa địa và khu gò mả nhỏ lẻ cho phù hợp kiến trúc hạ tầng đô thị chung, nhiều công nhân bắt đầu khai quật 16 ngôi một nằm riêng lẻ trong khu xóm Cải, quận 5 (TP.HCM). Những ngôi mộ khác được tiến hành bình thường cho đến khi nhóm công nhân bất ngờ chạm vào một ngôi mộ nằm trong khuôn viên cả trăm mét vuông với kết cấu chắc chắn như một ngôi đình.

Khu mộ này được xây dựng như một nhà mồ có cổng ra vào bằng trụ đá và tường rào bao quanh. Kích thước chiều dài vòng thành mộ tới 10m, ngang 6m, cao 1,2m, dày 0,8m. Cổng tam quan có hình mặt tròn, trang trí búp sen trên đầu cột, cao 1,4 m được xây dựng có mái vòm cong lót giả ngói ống trang trí hình rồng. 

Sân thờ phía trước mộ có diện tích khoảng 24m2. Kết cấu gò mộ là khối hợp chất lớn gồm 2 phần: phần trước có bia mộ nằm chìm trong khối hợp chất, các chữ trên bia mộ đã bị mòn, chỉ còn đọc được 3 chữ "Kỷ Tỵ Niên" và phần sau có trang trí hoa văn, mỗi bên hông đều có vẽ hình mặt tròn lớn. 

giai-ma-bi-an-ve-xac-uop-quy-toc-co-o-giua-long-sai-gon-4
Đôi hài của xác ướp quý tộc cổ

Quách gò mộ được xây dựng từ vỏ sò biển nung lên, dùng mật ong thay mật đường mía và thêm than gỗ tốt trong hợp chất vôi, cát nên rất kiên cố. Đáng chú ý, bên trong ngôi mộ là cỗ quan tài quý có chiều dài 2,2 mét, cao gần 1 mét, được ghép bằng 2 lớp gỗ dày 0,8 mét nên nước không thể thấm vào được. Bên trong quan tài là một người phụ nữ ước chừng 60 tuổi, nét mặt thanh thoát, tóc ngắn chớm vai, da mịn màng, có màu hơi đỏ sạm do đã ngâm hàng trăm năm trong dầu thông.

Đặc biệt, việc sắp xếp các đồ vật trong quan tài vô cùng ngăn nắp. Cụ thể, bên trong quan tài được sắp xếp rất ngăn nắp. Phía trên là 2 chiếc chiếu cói trải rộng che phủ diện tích mặt áo quan, 2 chiếc chiếu này còn giữ được màu sắc tươi mới. Phía dưới 2 chiếc chiếu cói, là một lớp giấy bản, từng tờ cuộn dày khoảng 10cm trải đều. Tiếp đến là một tấm lá triệu (có thể là lá phướn) bằng lụa, trên mặt lụa có nhiều chữ Hán nhưng do bị dung dịch làm nhòe mặt chữ, nên giới khảo cổ chỉ còn đọc được 4 chữ với nghĩa là "...Hoàng gia cung liệm".

Kế đến là lớp vải bó tròn thắt 9 nút cũng trải đều trên diện tích mặt áo quan. Nhiều khả năng, 9 nút thắt này tượng trưng cho phái nữ theo tín ngưỡng "Nam thất nữ cửu" (Trai 7 gái 9).

giai-ma-bi-an-ve-xac-uop-quy-toc-co-o-giua-long-sai-gon-6

Phần chính yếu là lớp bọc dài lớn cuốn bằng lụa và gấm, có 9 dây vải cũng thắt 9 nút. Tiến hành tháo mở lớp vải này, giới khảo cổ vô cùng kinh ngạc khi phát hiện xác của người phụ nữ hầu như còn nguyên vẹn, tóc vẫn đen như mun. Duy nhất có nhãn cầu và sụn mũi đã phân hủy, da và các khớp, cơ... vẫn còn mềm, có màu tái xanh. Phía dưới chân người phụ nữ này vẫn còn đi hài bằng vải bố thêu kim tuyến, bên cạnh là một đôi hài khác. 

Xác ướp này được quấn hàng chục lớp vải may theo kiểu áo vừa quần bằng vải lụa và gấm, áo rộng cài khuy chéo, khuy được làm bằng mã náo và kim loại mạ vàng.

Trên xác ướp này còn có một xâu chuỗi làm bằng hạt bồ đề, một túi nhỏ bằng gấm bên trong có phong bì đựng 3 tờ giấy viết bằng chữ Hán, bao gồm: 1 tờ ghi chép bài chú Vãng sanh Tịnh độ, một tờ ghi tên năm vị Phật và một tờ giấy khác với ngữ nghĩa chỉ việc quy y. Trên hai cổ tay của xác ướp có đeo 2 vòng kim loại bằng vàng.

Dưới lớp vải bọc xác là một lớp nhựa thông dày khoảng 10cm. Sau cùng là một tấm gỗ đục 7 lỗ tròn theo hình Thất tinh cách ván địa vài centimet. Với tấm gỗ này, vô hình trung đã tạo nên một cỗ áo quan có hai đáy. Tất cả những vật dụng này đều thấm một lớp dung dịch màu đỏ, có mùi thơm, hơi nhầy.

Theo nhiều nghiên cứu, xác ướp này là một phụ nữ người Việt (dân tộc Kinh) thuộc tầng lớp quý tộc, khoảng 60 tuổi, cao 1,52m, tên là Nguyễn Thị Hiệu, mất vào năm 1869. Với dòng chữ "hoàng gia", có thể bà là một người thân thuộc với hoàng tộc triều đình nhà Nguyễn lúc bấy giờ.

giai-ma-bi-an-ve-xac-uop-quy-toc-co-o-giua-long-sai-gon-8

Hiện nay xác ướp đang được trưng bày trong Bảo tàng Lịch sử TP Hồ Chí Minh. Phòng trưng bày xác ướp có gắn máy hút ẩm, máy thông gió hoạt động liên tục để giữ gìn xác ướp. Cứ cách 3 tháng, các chuyên gia bên ĐH Y dược TPHCM lại qua kiểm tra tình trạng và lau thuốc chống nấm mốc, bảo vệ mô xác ướp.

Xác ướp bà Nguyễn Thị Hiệu là một trong những xác ướp nguyên vẹn nhất được phát hiện tại Việt Nam trong 1 thế kỷ qua. Đây là minh chứng cho nghệ thuật ướp xác đạt trình độ cao của người Việt xưa.

Bác sĩ Phan Bảo Khánh, người từng nghiên cứu nhiều xác ướp ở miền Trung và miền Nam, rất thán phục nghệ thuật bảo quản thi hài tiền nhân. “Đó là cách ướp xác rất nhân văn, không cần dao kéo xâm hại đến thi thể để lấy đi não, nội tạng” - bác sĩ Khánh tiếc nuối có lẽ nghệ thuật bảo quản ướp xác độc đáo của tiền nhân đã thất truyền.

Thời nay, người ta có thể bỏ ra hàng tỉ đồng xây lăng mộ, nhưng chẳng còn mấy ai biết áp dụng nghệ thuật gìn giữ giấc ngủ ngàn thu xưa...

Xem thêm: Phục dựng khuôn mặt của pharaoh Ai Cập từ xác ướp nhờ trí tuệ nhân tạo

Bình luận
Mới nhất
Vui lòng để bình luận.

Đọc thêm

Dù được người đương thời ca ngợi là con tàu không thể chìm, tàu Titanic vẫn gặp phải tai nạn kinh hoàng khiến 1.514 người phải bỏ mạng. Cho đến nay, nguyên nhân chìm tàu vẫn gây nhiều tranh cãi.

Nguyên nhân chìm tàu Titanic có liên quan đến cổ vật Ai cập bị nguyền rủa?
0 Bình luận

Nền văn minh Ai Cập cổ đại luôn ẩn chứa nhiều điều bí ẩn mà các nhà khoa học, khảo cổ học muốn khám phá, tìm hiểu. Rất nhiều bộ phim lấy bối cảnh Ai Cập, nhưng không phải tác phẩm nào cũng phản ánh chính xác hiện thực khi đó.

5 sự thật về Ai Cập cổ đại khiến nhiều người bất ngờ: Hầu hết đều khác xa trên phim ảnh
0 Bình luận

Chọn một biểu tượng Ai Cập bạn cho là thú vị và ấn tượng nhất. Nó sẽ giúp bạn biết cách tạo ra sự thay đổi trong cuộc sống đang nhàm chán này.

Trắc nghiệm: Chọn một biểu tượng Ai Cập cổ đại để biết điều nhàm chán nào bạn cần thay đổi
0 Bình luận

PC Right 1 GIF

Bài mới

Quảng Ninh hỗ trợ khẩn cấp 10 tỷ đồng giúp 4 tỉnh miền Trung khắc phục bão lũ

Mới đây, UBMTTQ tỉnh Quảng Ninh đã ra quyết định hỗ trợ khẩn cấp 10 tỷ đồng cho các tỉnh miền Trung bị thiệt hại bởi bão số 10 bao gồm Hà Tĩnh, Nghệ An, Thanh Hóa và Quảng Trị.

Đăng Dương
Đăng Dương 4 ngày trước
Chủ nhà hàng Nghệ An nấu 14 mâm cơm cảm ơn lực lượng khắc phục hậu quả bão số 10

Với mong muốn sẻ chia một chút vất vả với những người thực nhiệm vụ khắc phục bão số 10, chủ nhà hàng tại Cửa Lò đã nấu 14 mâm cơm phục vụ miễn phí cho 140 người.

Hải An
Hải An 5 ngày trước
Du khách đến Quảng Ninh sẽ được tặng bia và chả mực Hạ Long

Chiến dịch kích cầu du lịch Quảng Ninh 2025 hứa hẹn mang đến nhiều trải nghiệm thú vị, trong đó du khách sẽ được tặng bia, chả mực Hạ Long, đặc sản nổi tiếng của vùng đất mỏ.

Thanh Tú
Thanh Tú 25/09
Ấm lòng khoảnh khắc nữ phụ xe buýt Hà Nội cứu nữ sinh ngất xỉu ngay trên xe

Theo đoạn clip ghi lại, một nữ sinh viên đột ngột ngất xỉu ngay trên xe buýt. Nữ tiếp viên nhanh chóng tiếp cận, sơ cứu và phối hợp cùng tài xế đưa hành khách đến bệnh viện kịp thời. Nhờ hành động tận tâm, có trách nhiệm của cả hai, sức khỏe của nữ sinh đã ổn định trở lại.

Hải An
Hải An 24/09
Cụ ông 78 tuổi sống sót kỳ diệu sau 6 ngày lạc giữa rừng sâu

Cụ ông R Ông Ha Hoanh (78 tuổi, Lâm Đồng) trong lúc vào rừng hái nấm thì bị lạc. Sau nhiều ngày dầm mình dưới mưa giữa rừng cụ đã được lực lượng chức năng của phường tìm thấy.

Thanh Tú
Thanh Tú 23/09
Huế trở thành đô thị đầu tiên tại Việt Nam thí điểm hệ thống cọc chai nhựa

Huế trở thành đô thị đầu tiên tại Việt Nam thí điểm hệ thống cọc tiền chai nhựa, theo đó người mua trả thêm 1.000 đồng và được nhận lại khi hoàn vỏ.

Tin vui: Toàn dân được miễn viện phí cơ bản từ năm 2030

Bộ Chính trị đặt mục tiêu từ 2026 toàn dân được khám sức khỏe định kỳ miễn phí, đến 2030 miễn viện phí cơ bản theo quyền lợi bảo hiểm y tế.

Hải An
Hải An 12/09
Danh sách 14 nhóm học sinh, sinh viên được miễn học phí

Từ ngày 3/9, học sinh phổ thông, học viên giáo dục thường xuyên cấp trung học cơ sở, trung học phổ thông trong trường công lập sẽ được miễn học phí.

Hải An
Hải An 06/09
Lễ khai giảng đặc biệt của những “chiến binh nhí” tại Bệnh viện Ung bướu

Buổi khai giảng đặc biệt tại Bệnh viện Ung bướu TP.HCM đã gây xúc động mạnh cho những người dõi theo các bé. Học sinh trong lớp học là những bệnh nhi đang điều trị tại Bệnh viện Ung bướu. Có nhiều em vừa truyền dịch vừa học.

Hải An
Hải An 05/09
Góp áo cờ đỏ sao vàng gửi tặng trẻ em vùng cao sau Quốc khánh

Chỉ sau vài giờ đăng bài trên mạng xã hội, Hoàng Dũng đã nhận về gần 300 chiếc áo in hình cờ đỏ sao vàng để gửi tặng các bạn nhỏ vùng cao.

Hải An
Hải An 04/09
Cán bộ xã vượt vùng sạt lở trao quà Quốc khánh cho người dân vui Tết Độc lập

Hơn 2.500 người dân xã biên giới Yên Nhân (Thanh Hóa) đang bị cô lập, sơ tán do lũ quét, các cán bộ xã đã nỗ lực vượt sạt lở để phát quà 2/9 đúng hẹn cho bà con vui Tết Độc lập.

Thanh Tú
Thanh Tú 03/09
Lan toả điều tử tế: Ở lại nhặt rác sau buổi tổng duyệt diễu binh

Sáng 30/8, sau buổi tổng duyệt diễu binh, mẹ con chị Thu Hoài cùng nhiều tình nguyện viên ở lại thu gom rác trên phố Kim Mã, Giảng Võ, góp phần giữ gìn môi trường xanh sạch trong ngày lễ lớn.

Ấm lòng khoảnh khắc bà con cùng nhau nấu cháo, tiếp tế cho người dân ở chung cư ngập nước, mất điện

Thấy cư dân toàn Ecohome 1, phường Đông Ngạc (Hà Nội) bị cô lập do ngập nước, mất điện, người dân ở những tòa nhà xung quanh đã tổ chức nấu cháo, tiếp nước, sẻ chia khó khăn với những người hàng xóm.

Hải An
Hải An 28/08
Danh sách 40 điểm phát bánh, nước miễn phí cho người dân xem diễu binh, diễu hành

Người dân theo dõi các buổi hợp luyện và lễ diễu binh, diễu hành 2/9 sẽ được cấp phát bánh, nước và nhu yếu phẩm miễn phí tại 40 điểm dọc các tuyến trung tâm.

Hải An
Hải An 27/08
Công an Hà Tĩnh xuyên đêm giúp dân ứng phó bão số 5, sẵn sàng khắc phục sau bão

Trong khi bão số 5 đổ bộ trực tiếp vào tỉnh Hà Tĩnh với mưa lớn, gió giật dữ dội, lực lượng Công an các địa phương đã không quản hiểm nguy, kịp thời có mặt tại những điểm nóng, cứu giúp người dân trong hoạn nạn.

Thanh Tú
Thanh Tú 26/08
Hà Tĩnh: Nhiều khách sạn mở cửa miễn phí chung tay giúp bà con tránh bão

Để hỗ trợ người dân tránh trú an toàn, nhiều khách sạn, nhà nghỉ, cơ sở lưu trú ở các phường, xã trên địa bàn tỉnh Hà Tĩnh đã mở cửa miễn phí để đón người dân sơ tán. 

Thanh Tú
Thanh Tú 25/08
PC Right 1 GIF
Đề xuất