10 nữ dân quân Hạ Lam - những đóa hoa thép hóa thân thành huyền thoại

10 nữ dân quân Hạ Lam (TP Phủ Lý, tỉnh Hà Nam) là minh chứng cho sức mạnh của phụ nữ Việt Nam trong công cuộc cứu nước vĩ đại. Giờ đây, tên tuổi của các chị đã trở thành huyền thoại, niềm tự hào về 1 quá khứ hào hùng của dân tộc.

Đỗ Thu Nga Theo dõi
Sống Đẹp
Nguồn: Internet

Trong cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước, tuyến đường 1A cầu Phủ Lý (tỉnh Hà Nam) cũng là 1 trong những mục tiêu đánh phá của quân địch. Khi đế quốc Mỹ tiến hành chiến tranh phá hoại miền Bắc, nơi đây đã trở thành trọng điểm giao thông huyết mạch từ Bắc vào Nam.

Từ tháng 10/1966 đến hết năm 1967, tại đây đã diễn ra những trận đánh trả quyết liệt máy bay mỹ để bảo vệ trọng điểm giao thông thị xã Nam Hà cầu Phủ Lý và các vùng phụ cận. Trong những trận chiến đấu ác liệt đó, 10 nữ dân quân tự vệ đã anh dũng hy sinh khi tuổi đời còn rất trẻ. 

Với người dân ở vùng "tam giác lửa" này, sự hy sinh trong tư thế hiên ngang, chiến thắng, khiến kẻ thù khiếp sợ của 10 nữ dân quân là câu chuyện huyền thoại đầy kỳ tích. Họ đã trở thành 10 "đóa hoa thép" bên dòng Châu Giang. 

chuyen-ve-10-nu-dan-quan-ha-lam-anh-hung-ben-dong-chau-giang-8
Khu Đền thờ Liệt sĩ tỉnh, Đền thờ 10 nữ liệt sỹ dân quân pháo phòng không Lam Hạ

Miếu thờ của 10 liệt sĩ dân quân Hạ Lam được xây dựng trên chính trận địa của Khẩu đội 1 năm xưa - nơi gần như cả khẩu đội pháo 37mm, gồm bộ đội chủ lực và dân quân cùng chiến đấu, đã anh dũng hy sinh trong trận đánh ngày 1/10/1967. Hàng năm, cứ vào ngày các nữ dân quân hy sinh, tỉnh Hà Nam lại có hoạt động trang trọng, ý nghĩa để tưởng nhớ sự hy sinh huyền thoại và chiến công kỳ diệu của 10 "đóa hoa thép" trên quê hương Hạ Lam.

Theo nhiều tư liệu lịch sử, trước tình hình đế quốc Mỹ sử dụng không quân leo thang đánh phá miền Bắc, Đại đội dân quân pháo phòng không Lam Hạ (thuộc xã Lam Hạ, huyện Duy Tiên, nay là phường Lam Hạ, TP Phủ Lý) đã được thành lập tháng 8/1965. Trong biên chế của đại đội có 1 trung đội nữ, gồm 24 đồng chí, thuộc 3 thôn: Đình Tràng, Hòa Lạc, Đường Ấm.

Nhiệm vụ của Đại đội dân quân phòng không Hạ Lam là tổ chức huấn luyện các vị trí pháo thủ từ số 1 đến số 6, sẵn sàng thay thế kịp thời khi bộ đội pháo cao xạ hiệp đồng tác chiến trên địa bàn bị thương vong; ngoài ra còn làm nhiệm vụ tiếp đạn, cứu thương, phục vụ chiến đấu.

chuyen-ve-10-nu-dan-quan-ha-lam-anh-hung-ben-dong-chau-giang-0

Trong những trận đối đầu quyết liệt với không quân Mỹ, 6 nữ dân quân đã hy sinh ngày 1/10/1966, 3 nữ dân quân hy sinh ngày 9/10/1966 và 1 nữ dân quân hy sinh ngày 7/7/1967.

Mười cô gái dân quân phòng không Lam Hạ đã anh dũng hi sinh là:

1.Liệt sĩ Nguyễn Thị Thi – Anh hùng LLVT

2. Liệt sĩ Nguyễn Thị Thu

3. Liệt sĩ Đinh Thị Tâm

4.Liệt sĩ Phan Thị Tuyết

5. Liệt sĩ Phạm Thị Lam

6.Liệt sĩ Vũ Thị Thanh Phương

7.Liệt sĩ Trần Thị Thẹp

8. Liệt sĩ Nguyễn Thị Oánh

9. Liệt sĩ Nguyễn Thị Thuận

10.Liệt sĩ Đặng Thị Chung.

Trận đánh máy bay Mỹ ngày 1/10/1966 là trận hiệp đồng chiến đấu oanh liệt, tiêu biểu nhất của dân quân xã Lam Hạ, trong đó có Đại đội 1, Tiểu đoàn 6 pháo phòng không 37mm thuộc Bộ Chỉ huy quân sự tỉnh Nam Hà. 

Trong trận đánh đó, dân quân tự vệ thôn Đình Tràng đã hiệp đồng chặt chẽ với đại đội cao xạ do đồng chí Nguyễn Cầm, đại đội trưởng chỉ huy cản phá nhiều tốp máy bay của địch, khiến cho hầu hết bom đạn của chúng ném trượt khỏi mục tiêu. Không phá được các mục tiêu, địch điên cuồng quay sang tập kích hủy diệt trận địa pháo cao xạ đặt cách cầu Phủ Lý khoảng 300m. 

Ngay loạt bom bi và rốc-két đầu tiên, sáu nữ pháo thủ dân quân là Đinh Thị Tâm, Phan Thị Tuyết, Nguyễn Thị Thu, Nguyễn Thị Thi, Phạm Thị Lan, Vũ Thị Phương đã anh dũng hy sinh ngay trên trận pháo. Chị Nguyễn Thị Thi hy sinh mới qua tuổi trăng rằm, cái tuổi 16, chưa kịp để lại dù chỉ một tấm hình. Trước khi hy sinh, cô còn nói với người anh trai cùng đồng đội là đừng rời trận pháo, hãy thay em chiến đấu để bảo vệ quê hương. Hình ảnh chị Đinh Thị Tâm bị bom cứa nát chân nhưng chị vẫn kiên trung đứng ôm chặt cây súng hướng về phía quân thù. Còn cô giáo - y tá Vũ Thị Phương, mặc dù bị thương nặng vẫn nén đau, giấu mọi người để tiếp tục làm nhiệm vụ cho đến khi kiệt sức và chị đã ra đi vĩnh viễn, để lại trong lòng những học trò thân yêu hình ảnh không thể phai mờ.

chuyen-ve-10-nu-dan-quan-ha-lam-anh-hung-ben-dong-chau-giang-4
Những khẩu pháo chiến đấu của nữ dân quân Lam Hạ được trưng bày tại khuôn viên Đền Liệt sỹ Hà Nam

Ngày 9/10/1966, tức là 8 ngày sau trận chiến đấu trước, trên các trận địa phòng không bảo vệ hướng bắc cầu Phủ Lý bố trí trên địa bàn xã Hạ Lam lại diễn ra trận chiến đấu quyết liệt với không quân Mỹ. 

Tại trận địa phòng không đặt tại thôn Đường Ấm, đại đội pháo 57mm của Trung đoàn 233; các đơn vị súng máy cao xạ 12,7mm của dân quân đã tập trung hỏa lực, chiến đấu dũng cảm, cản phá nhiều tốp máy bay địch khiến hầu hết bom đạn của chúng rơi xuống lòng sông. Bắn phá mục tiêu không thành, địch điên cuồng quay lại bắn phá các trận địa pháo, trọng tâm là trận địa pháo của Trung đoàn 233 đặt tại thôn Đường Ấm.

Kiên cường chống trả, một số pháo thủ của đơn vị và và năm dân quân thôn Đường Ấm, trong đó có ba nữ pháo thủ là Nguyễn Thị Thuận, Trần Thị Thẹp, Nguyễn Thị Oánh đã anh dũng hi sinh. Gần một năm sau, ngày 7/7/1967, tại trận địa pháo đặt tại thôn Hòa Mạc, trong trận đánh trả máy bay Mỹ đến phá cầu Phủ Lý, nữ dân quân Đặng Thị Chung đã chiến đấu dũng cảm đến hơi thở cuối cùng.

Nơi ghi dấu chiến công và sự hy sinh của mười cô gái Lam Hạ mãi là địa chỉ đỏ, là di tích lịch sử ghi nhận sự hy sinh dũng cảm của các cô. Ngày nay, nhắc đến các cô như một niềm tự hào riêng của người dân Lam Hạ cũng như toàn thể nhân dân Hà Nam.

Xem thêm: Cuộc vượt ngục ly kỳ bằng thùng rác của cựu đặc công Nguyễn Văn Ất

Bình luận
Mới nhất
Vui lòng để bình luận.

Đọc thêm

Để sinh tồn trong hoàn chiến tranh vô cùng khắc nghiệt, các chiến sĩ bộ đội Cụ Hồ luôn mang trên người 10 "bảo bối" dưới đây.

10 'bảo bối' bất khả li thân của bồ đội Cụ Hồ, vật số 5 là huyền thoại đến giờ vẫn 'hot'
0 Bình luận

Trước hàng loạt đòn tra tấn dã man và cả những lời dụ dỗ bằng vật chất, "người thép" Nguyễn Văn Thương không hề lung lay ý chí. Thiếu tá tình báo 6 lần bị cưa chân đã khiến quân địch thét lên: "Tao thua mày, mày là sinh vật thép".

Huyền thoại 'người thép' Nguyễn Văn Thương 6 lần bị địch cưa chân
0 Bình luận

Tên lính lê dương bắt chị, chị không chết, vẫn hát. Đôi mắt chị nhìn thẳng vào bọn lính khiến chúng khiếp sợ không dám bắt tiếp. Chị hiên ngang, quật cường ngay cả khi đương đầu với cái chết...

Chuyện chưa kể về giây phút cuối đời của nữ tử tù cộng sản huyền thoại
0 Bình luận

PC Right 1 GIF

Bài mới

Ấm lòng khoảnh khắc bà con cùng nhau nấu cháo, tiếp tế cho người dân ở chung cư ngập nước, mất điện

Thấy cư dân toàn Ecohome 1, phường Đông Ngạc (Hà Nội) bị cô lập do ngập nước, mất điện, người dân ở những tòa nhà xung quanh đã tổ chức nấu cháo, tiếp nước, sẻ chia khó khăn với những người hàng xóm.

Hải An
Hải An 5 ngày trước
Danh sách 40 điểm phát bánh, nước miễn phí cho người dân xem diễu binh, diễu hành

Người dân theo dõi các buổi hợp luyện và lễ diễu binh, diễu hành 2/9 sẽ được cấp phát bánh, nước và nhu yếu phẩm miễn phí tại 40 điểm dọc các tuyến trung tâm.

Hải An
Hải An 5 ngày trước
Công an Hà Tĩnh xuyên đêm giúp dân ứng phó bão số 5, sẵn sàng khắc phục sau bão

Trong khi bão số 5 đổ bộ trực tiếp vào tỉnh Hà Tĩnh với mưa lớn, gió giật dữ dội, lực lượng Công an các địa phương đã không quản hiểm nguy, kịp thời có mặt tại những điểm nóng, cứu giúp người dân trong hoạn nạn.

Thanh Tú
Thanh Tú 6 ngày trước
Hà Tĩnh: Nhiều khách sạn mở cửa miễn phí chung tay giúp bà con tránh bão

Để hỗ trợ người dân tránh trú an toàn, nhiều khách sạn, nhà nghỉ, cơ sở lưu trú ở các phường, xã trên địa bàn tỉnh Hà Tĩnh đã mở cửa miễn phí để đón người dân sơ tán. 

Thanh Tú
Thanh Tú 7 ngày trước
Ấm lòng Hà Nội: Sẵn sàng cho người lạ ngủ nhờ, mượn “view triệu đô” xem diễu binh 2/9

Hòa cùng bầu không khí hân hoan của ngày hội lớn, nhiều người dân Thủ đô sẵn sàng mở cửa nhà, cho người lạ “mượn view”, ngủ nhờ để được theo dõi lễ diễu binh, diễu hành 2/9.

Hải An
Hải An 22/08
Anh tài xế nhanh trí chặt cây đổ do mưa dông, giải tỏa ùn tắc trên phố Hà Nội

Lúc đi lấy hàng tại phố Lê Trọng Tấn (Hà Nội), nam tài xế bắt gặp một cành cây đổ giữa đường do mưa dông, gây ra ùn tắt nghiêm trọng nên đã nhanh trí mượn dao, một mình chặt cành giải phóng tuyến đường.

Chân dung 2 người Việt nhanh trí dùng săm xe đạp làm phao cứu sống 2 trẻ nhỏ chới với giữa biển ở Nhật

Thấy 2 em nhỏ chới với giữa biển, Mạnh Tuấn và Quốc Đạt (người Việt Nam ở Nhật Bản) đã nhanh trí dùng săm xe đạp làm phao, bơi ra ứng cứu, đưa các em an toàn vào bờ.

Hải An
Hải An 14/08
Phó trưởng công an xã ở Nghệ An quyên tiền xây tặng 2 căn nhà kiên cố giúp gia đình nghèo có chỗ ở ấm cúng

Về nhận nhiệm vụ ở nơi khó khăn, thấy 2 hộ dân phải ở trong căn nhà tạm bợ, phó trưởng công an xã đã đi vận động, quyên tiền xây tặng 2 ngôi nhà kiên cố cho bà con có chỗ ở mới ấm cúng hơn.

Hải An
Hải An 13/08
Đường sạt lở, người dân trong làng dùng võng gánh cụ bà băng rừng đi cấp cứu

Lũ lớn khiến đường đi sạt lở, thấy cụ bà có dấu hiệu kiệt sức, người dân trong làng đã dùng võng gánh, vượt đường rừng để đến Trạm Y tế dã chiến ở trung tâm xã Mỹ Lý để cấp cứu và điều trị.

Hải An
Hải An 12/08
Chân dung tài xế taxi cứu sống bé trai bị cát vùi ở Côn Đảo: “Việc mình cứu người là tự nhiên, ai gặp tình huống đó cũng sẽ làm như vậy thôi!”

Bé trai bị vùi trong hố cát sâu ở đặc khu Côn Đảo khi chơi cùng nhóm bạn đã may mắn được tài xế taxi Lê Văn Tý Hon và du khách hợp sức đào bới, đưa ra an toàn.

Hải An
Hải An 09/08
4 mẹ con bị gió dông quật ngã cảm thấy ấm lòng trước sự giúp đỡ của người đàn ông xa lạ

Gặp 4 mẹ con bị gió dông quật ngã giữa đoạn đường vắng vẻ, người đàn ông ở Ninh Bình đã ngay lập tức dừng xe giúp đỡ, hỗ trợ đưa các cháu nhỏ về đến tận nhà. Câu chuyện ấm lòng được chia sẻ trên mạng xã hội đang thu hút sự chú ý của nhiều người.

Xúc động hình ảnh hàng trăm giáo viên tình nguyện đến các trường miền núi Nghệ An để hỗ trợ dọn dẹp bùn đất sau lũ

Những ngày qua, hàng trăm giáo viên của các trường học vùng xuôi đã tình nguyện đem theo cuốc, xẻng lên các điểm trường miền núi Nghệ An để hỗ trợ dọn dẹp bùn đất sau lũ.

Ấm lòng trước khoảnh khắc công an dựng “hàng rào người” đưa sản phụ Nghệ An vượt dòng nước chảy xiết đi sinh

Mới đây tại Nghệ An, hàng chục chiến sĩ công an đã dùng thân mình tạo thành “hàng rào” giữa dòng nước xiết để đưa sản phụ vượt suối đến trung tâm y tế sinh con an toàn.

Hải An
Hải An 02/08
Cha và con gái 6 tuổi may mắn được cứu sống sau khi trôi dạt 13 giờ trên biển Hà Tĩnh

Trong lúc dùng thuyền nhỏ để vui chơi, người cha và con gái 6 tuổi ở Hà Tĩnh bị sóng đẩy trôi dạt trên biển suốt 13 tiếng, may mắn được một tàu vận tải phát hiện và cứu sống.

Hải An
Hải An 01/08
Xúc động khoảnh khắc y bác sĩ đỡ đẻ cho sản phụ giữa đường núi Nghệ An

Đường bị chia cắt, sạt lở nghiêm trọng khiến sản phụ Pịt Thị Hiền không đến được bệnh viện, trước tình huống khẩn cấp các y bác sĩ Trạm Y tế Mường Xén đã đỡ đẻ cho sản phụ ngay giữa đường.

Hải An
Hải An 31/07
60 thợ điện đổ về vùng lũ Nghệ An để hỗ trợ bà con sửa chữa đồ dùng miễn phí

Nước lũ vừa rút nhiều thợ điện tử, điện lạnh đã nhanh chóng di chuyển đến các khu vực bị ảnh hưởng giúp người dân sửa chữa miễn phí máy giặt, tủ lạnh,…

Hải An
Hải An 28/07
PC Right 1 GIF
Đề xuất