10 nữ dân quân Hạ Lam - những đóa hoa thép hóa thân thành huyền thoại

10 nữ dân quân Hạ Lam (TP Phủ Lý, tỉnh Hà Nam) là minh chứng cho sức mạnh của phụ nữ Việt Nam trong công cuộc cứu nước vĩ đại. Giờ đây, tên tuổi của các chị đã trở thành huyền thoại, niềm tự hào về 1 quá khứ hào hùng của dân tộc.

Đỗ Thu Nga Theo dõi
Sống Đẹp
Nguồn: Internet

Trong cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước, tuyến đường 1A cầu Phủ Lý (tỉnh Hà Nam) cũng là 1 trong những mục tiêu đánh phá của quân địch. Khi đế quốc Mỹ tiến hành chiến tranh phá hoại miền Bắc, nơi đây đã trở thành trọng điểm giao thông huyết mạch từ Bắc vào Nam.

Từ tháng 10/1966 đến hết năm 1967, tại đây đã diễn ra những trận đánh trả quyết liệt máy bay mỹ để bảo vệ trọng điểm giao thông thị xã Nam Hà cầu Phủ Lý và các vùng phụ cận. Trong những trận chiến đấu ác liệt đó, 10 nữ dân quân tự vệ đã anh dũng hy sinh khi tuổi đời còn rất trẻ. 

Với người dân ở vùng "tam giác lửa" này, sự hy sinh trong tư thế hiên ngang, chiến thắng, khiến kẻ thù khiếp sợ của 10 nữ dân quân là câu chuyện huyền thoại đầy kỳ tích. Họ đã trở thành 10 "đóa hoa thép" bên dòng Châu Giang. 

chuyen-ve-10-nu-dan-quan-ha-lam-anh-hung-ben-dong-chau-giang-8
Khu Đền thờ Liệt sĩ tỉnh, Đền thờ 10 nữ liệt sỹ dân quân pháo phòng không Lam Hạ

Miếu thờ của 10 liệt sĩ dân quân Hạ Lam được xây dựng trên chính trận địa của Khẩu đội 1 năm xưa - nơi gần như cả khẩu đội pháo 37mm, gồm bộ đội chủ lực và dân quân cùng chiến đấu, đã anh dũng hy sinh trong trận đánh ngày 1/10/1967. Hàng năm, cứ vào ngày các nữ dân quân hy sinh, tỉnh Hà Nam lại có hoạt động trang trọng, ý nghĩa để tưởng nhớ sự hy sinh huyền thoại và chiến công kỳ diệu của 10 "đóa hoa thép" trên quê hương Hạ Lam.

Theo nhiều tư liệu lịch sử, trước tình hình đế quốc Mỹ sử dụng không quân leo thang đánh phá miền Bắc, Đại đội dân quân pháo phòng không Lam Hạ (thuộc xã Lam Hạ, huyện Duy Tiên, nay là phường Lam Hạ, TP Phủ Lý) đã được thành lập tháng 8/1965. Trong biên chế của đại đội có 1 trung đội nữ, gồm 24 đồng chí, thuộc 3 thôn: Đình Tràng, Hòa Lạc, Đường Ấm.

Nhiệm vụ của Đại đội dân quân phòng không Hạ Lam là tổ chức huấn luyện các vị trí pháo thủ từ số 1 đến số 6, sẵn sàng thay thế kịp thời khi bộ đội pháo cao xạ hiệp đồng tác chiến trên địa bàn bị thương vong; ngoài ra còn làm nhiệm vụ tiếp đạn, cứu thương, phục vụ chiến đấu.

chuyen-ve-10-nu-dan-quan-ha-lam-anh-hung-ben-dong-chau-giang-0

Trong những trận đối đầu quyết liệt với không quân Mỹ, 6 nữ dân quân đã hy sinh ngày 1/10/1966, 3 nữ dân quân hy sinh ngày 9/10/1966 và 1 nữ dân quân hy sinh ngày 7/7/1967.

Mười cô gái dân quân phòng không Lam Hạ đã anh dũng hi sinh là:

1.Liệt sĩ Nguyễn Thị Thi – Anh hùng LLVT

2. Liệt sĩ Nguyễn Thị Thu

3. Liệt sĩ Đinh Thị Tâm

4.Liệt sĩ Phan Thị Tuyết

5. Liệt sĩ Phạm Thị Lam

6.Liệt sĩ Vũ Thị Thanh Phương

7.Liệt sĩ Trần Thị Thẹp

8. Liệt sĩ Nguyễn Thị Oánh

9. Liệt sĩ Nguyễn Thị Thuận

10.Liệt sĩ Đặng Thị Chung.

Trận đánh máy bay Mỹ ngày 1/10/1966 là trận hiệp đồng chiến đấu oanh liệt, tiêu biểu nhất của dân quân xã Lam Hạ, trong đó có Đại đội 1, Tiểu đoàn 6 pháo phòng không 37mm thuộc Bộ Chỉ huy quân sự tỉnh Nam Hà. 

Trong trận đánh đó, dân quân tự vệ thôn Đình Tràng đã hiệp đồng chặt chẽ với đại đội cao xạ do đồng chí Nguyễn Cầm, đại đội trưởng chỉ huy cản phá nhiều tốp máy bay của địch, khiến cho hầu hết bom đạn của chúng ném trượt khỏi mục tiêu. Không phá được các mục tiêu, địch điên cuồng quay sang tập kích hủy diệt trận địa pháo cao xạ đặt cách cầu Phủ Lý khoảng 300m. 

Ngay loạt bom bi và rốc-két đầu tiên, sáu nữ pháo thủ dân quân là Đinh Thị Tâm, Phan Thị Tuyết, Nguyễn Thị Thu, Nguyễn Thị Thi, Phạm Thị Lan, Vũ Thị Phương đã anh dũng hy sinh ngay trên trận pháo. Chị Nguyễn Thị Thi hy sinh mới qua tuổi trăng rằm, cái tuổi 16, chưa kịp để lại dù chỉ một tấm hình. Trước khi hy sinh, cô còn nói với người anh trai cùng đồng đội là đừng rời trận pháo, hãy thay em chiến đấu để bảo vệ quê hương. Hình ảnh chị Đinh Thị Tâm bị bom cứa nát chân nhưng chị vẫn kiên trung đứng ôm chặt cây súng hướng về phía quân thù. Còn cô giáo - y tá Vũ Thị Phương, mặc dù bị thương nặng vẫn nén đau, giấu mọi người để tiếp tục làm nhiệm vụ cho đến khi kiệt sức và chị đã ra đi vĩnh viễn, để lại trong lòng những học trò thân yêu hình ảnh không thể phai mờ.

chuyen-ve-10-nu-dan-quan-ha-lam-anh-hung-ben-dong-chau-giang-4
Những khẩu pháo chiến đấu của nữ dân quân Lam Hạ được trưng bày tại khuôn viên Đền Liệt sỹ Hà Nam

Ngày 9/10/1966, tức là 8 ngày sau trận chiến đấu trước, trên các trận địa phòng không bảo vệ hướng bắc cầu Phủ Lý bố trí trên địa bàn xã Hạ Lam lại diễn ra trận chiến đấu quyết liệt với không quân Mỹ. 

Tại trận địa phòng không đặt tại thôn Đường Ấm, đại đội pháo 57mm của Trung đoàn 233; các đơn vị súng máy cao xạ 12,7mm của dân quân đã tập trung hỏa lực, chiến đấu dũng cảm, cản phá nhiều tốp máy bay địch khiến hầu hết bom đạn của chúng rơi xuống lòng sông. Bắn phá mục tiêu không thành, địch điên cuồng quay lại bắn phá các trận địa pháo, trọng tâm là trận địa pháo của Trung đoàn 233 đặt tại thôn Đường Ấm.

Kiên cường chống trả, một số pháo thủ của đơn vị và và năm dân quân thôn Đường Ấm, trong đó có ba nữ pháo thủ là Nguyễn Thị Thuận, Trần Thị Thẹp, Nguyễn Thị Oánh đã anh dũng hi sinh. Gần một năm sau, ngày 7/7/1967, tại trận địa pháo đặt tại thôn Hòa Mạc, trong trận đánh trả máy bay Mỹ đến phá cầu Phủ Lý, nữ dân quân Đặng Thị Chung đã chiến đấu dũng cảm đến hơi thở cuối cùng.

Nơi ghi dấu chiến công và sự hy sinh của mười cô gái Lam Hạ mãi là địa chỉ đỏ, là di tích lịch sử ghi nhận sự hy sinh dũng cảm của các cô. Ngày nay, nhắc đến các cô như một niềm tự hào riêng của người dân Lam Hạ cũng như toàn thể nhân dân Hà Nam.

Xem thêm: Cuộc vượt ngục ly kỳ bằng thùng rác của cựu đặc công Nguyễn Văn Ất

Bình luận
Mới nhất
Vui lòng để bình luận.

Đọc thêm

Để sinh tồn trong hoàn chiến tranh vô cùng khắc nghiệt, các chiến sĩ bộ đội Cụ Hồ luôn mang trên người 10 "bảo bối" dưới đây.

10 'bảo bối' bất khả li thân của bồ đội Cụ Hồ, vật số 5 là huyền thoại đến giờ vẫn 'hot'
0 Bình luận

Trước hàng loạt đòn tra tấn dã man và cả những lời dụ dỗ bằng vật chất, "người thép" Nguyễn Văn Thương không hề lung lay ý chí. Thiếu tá tình báo 6 lần bị cưa chân đã khiến quân địch thét lên: "Tao thua mày, mày là sinh vật thép".

Huyền thoại 'người thép' Nguyễn Văn Thương 6 lần bị địch cưa chân
0 Bình luận

Tên lính lê dương bắt chị, chị không chết, vẫn hát. Đôi mắt chị nhìn thẳng vào bọn lính khiến chúng khiếp sợ không dám bắt tiếp. Chị hiên ngang, quật cường ngay cả khi đương đầu với cái chết...

Chuyện chưa kể về giây phút cuối đời của nữ tử tù cộng sản huyền thoại
0 Bình luận

PC Right 1 GIF

Bài mới

Xúc động khoảnh khắc con trai gả mẹ 53 tuổi đi lấy chồng: “Dù ở độ tuổi nào, ai cũng xứng đáng có được những hạnh phúc riêng của mình”

Trong ngày cưới, người con trai đã chủ động trao tặng nhẫn vàng, kiềng vàng và bày tỏ lời cảm ơn, biết ơn vì công sinh thành, nuôi dưỡng, cũng như chúc phúc cho mẹ.

Thanh Tú
Thanh Tú 4 giờ trước
Mùa hè tình nguyện đặc biệt của những bạn trẻ Mỹ tại Việt Nam

Dù chỉ mới 16,17 tuổi và không phải là những thợ xây chuyên nghiệp nhưng nhóm bạn trẻ đến từ Mỹ đã không ngại ngần xắn tay áo, khiêng gạch, trộn xi măng giúp người dân Quảng Ngãi xây nhà tình nghĩa.

Hải An
Hải An 8 giờ trước
Hà Nội chi 3.000 tỷ hỗ trợ bữa trưa cho học sinh tiểu học

Từ năm học 2025-2026 tới đây, 768.000 học sinh tiểu học ở Hà Nội, gồm cả công lập và tư thục, sẽ được hỗ trợ 20.000-30.000 đồng bữa ăn trưa mỗi ngày.

Hải An
Hải An 11 giờ trước
Nam sinh đưa em đến điểm thi nhờ người trông hộ đã trúng tuyển vào trường THPT top đầu Hà Nội

Nam sinh Nguyễn Mạnh Đức từng được biết đến với khoảnh khắc đưa em gái đến điểm thi nhờ anh chị tình nguyện viên trong hộ để vào thi lớp 10 đã trúng tuyển vào trường THPT top đầu Hà Nội.

Hải An
Hải An 3 ngày trước
Tin vui: Toàn dân được khám sức khỏe định kỳ miễn phí từ năm 2026

Từ năm 2026, người dân sẽ được khám sức khỏe định kỳ miễn phí ít nhất một lần mỗi năm, theo dự thảo Nghị quyết của Bộ Chính trị đang được xây dựng.

Hải An
Hải An 3 ngày trước
Ông ngoại Hà Nội một tay chăm cháu 7 tháng tuổi từ A đến Z khiến cộng đồng mạng trầm trồ

Nhìn khoảnh khắc ông ngoại U70 chăm sóc cháu nhỏ từ bế ru, cho ăn, quấy cháu,… đến chơi cùng cháu cả ngày với thái độ ân cần, yêu thương khiến ai cũng xúc động và ngưỡng mộ.

Hải An
Hải An 4 ngày trước
Cảnh sát Hà Nội huy động ca nô giải cứu nữ sinh viên chới với dưới sông Hồng

Nhận được thông tin một nữ sinh viên nhảy cầu Vĩnh Tuy, chới với dưới dòng nước xiết ở sông Hồng, Cảnh sát PCCC&CNCH đã kịp thời huy động ca nô để giải cứu.

Đăng Dương
Đăng Dương 4 ngày trước
Khoảnh khắc ấm lòng: CSGT kịp thời hỗ đưa tài xế đột quỵ trên cao tốc đi cấp cứu

Phát hiện tài xế xe cẩu bất tỉnh trong cabin trên cao tốc Pháp Vân – Cầu GIẽ, CSGT đã ngay lập tức mở đường, hỗ trợ đưa nạn nhân tới bệnh viện cấp cứu.

Đăng Dương
Đăng Dương 5 ngày trước
Không chờ đủ thủ tục, bác sĩ quyết định phẫu thuật khẩn cấp cho chàng trai “vô danh, ví rỗng”

Chàng trai 20 tuổi nhập viện trong tình trạng hôn mê sâu, không giấy tờ, không người thân. Không chờ đủ thủ tục, các bác sĩ quyết định mổ khẩn cầu để cứu người trong thời gian vàng.

Hải An
Hải An 7 ngày trước
Người dân Quảng Ngãi mở rộng vòng tay san sẻ chỗ ở với cán bộ từ Kon Tum chuyển về

Thấy các cán bộ Kon Tum mới chuyển về chưa có chỗ ở, người dẫn Quảng Ngãi đã mở rộng vòng tay giúp đỡ, chào đón, giúp họ nhanh chóng ổn định cuộc sống và công việc.

Thanh Tú
Thanh Tú 04/07
Không chỉ kịp thời đưa cháu bé tai nạn đi cấp cứu chiến sĩ CSGT còn hỗ trợ viện phí

Phát hiện cháu bé bị tai nạn giao thông khi đang trên đường làm nhiệm vụ, chiến sĩ đội CSGT số 6 (CATP Hà Nội) đã kịp thời đưa nạn nhân đi cấp cứu và hỗ trợ một phần viện phí.

Hải An
Hải An 03/07
Giao hàng gặp trời mưa, nam shipper nhanh tay dọn đậu phộng giúp chủ nhà

Giao hàng gặp trời mưa, thấy nhà chỉ có người già và trẻ nhỏ, nam shipper liền nhanh tay gom đậu phộng giúp. Hành động ấm lòng khiến dân mạng tấm tắc khen ngợi.

Hải An
Hải An 03/07
Ấm lòng trước khoảnh khắc loạt ô tô che chắn cho xe máy qua cầu lúc mưa to gió lớn ở Hà Nội

“Những lúc này, tôi chỉ mong xe mình to hơn để che được nhiều người hơn”, chia sẻ của tài xế xe tải khiến nhiều người xúc động.

Hải An
Hải An 02/07
CSGT Lâm Đồng kịp thời hỗ trợ sản phụ sinh con an toàn trên đường

Vào khoảng 4h50 ngày 1/7, trong lúc tuần tra giao thông, CSGT Lâm Đồng đã kịp thời phát hiện và hỗ trợ một sản phụ chuyển dạ sinh con ngay trên xe đặc chủng.

Hải An
Hải An 02/07
3 cuộc đời được hồi sinh nhờ nghĩa cử hiến tạng cao đẹp

Sau tai nạn giao thông, một người phụ nữ ở TP.HCM được xác định chết não, gia đình đã quyết định hiến tạng, đem lại sự sống cho 3 bệnh nhân đang nguy kịch.

Hải An
Hải An 01/07
PC Right 1 GIF
Đề xuất