10 nữ dân quân Hạ Lam - những đóa hoa thép hóa thân thành huyền thoại

10 nữ dân quân Hạ Lam (TP Phủ Lý, tỉnh Hà Nam) là minh chứng cho sức mạnh của phụ nữ Việt Nam trong công cuộc cứu nước vĩ đại. Giờ đây, tên tuổi của các chị đã trở thành huyền thoại, niềm tự hào về 1 quá khứ hào hùng của dân tộc.

Đỗ Thu Nga Theo dõi
Sống Đẹp
Nguồn: Internet

Trong cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước, tuyến đường 1A cầu Phủ Lý (tỉnh Hà Nam) cũng là 1 trong những mục tiêu đánh phá của quân địch. Khi đế quốc Mỹ tiến hành chiến tranh phá hoại miền Bắc, nơi đây đã trở thành trọng điểm giao thông huyết mạch từ Bắc vào Nam.

Từ tháng 10/1966 đến hết năm 1967, tại đây đã diễn ra những trận đánh trả quyết liệt máy bay mỹ để bảo vệ trọng điểm giao thông thị xã Nam Hà cầu Phủ Lý và các vùng phụ cận. Trong những trận chiến đấu ác liệt đó, 10 nữ dân quân tự vệ đã anh dũng hy sinh khi tuổi đời còn rất trẻ. 

Với người dân ở vùng "tam giác lửa" này, sự hy sinh trong tư thế hiên ngang, chiến thắng, khiến kẻ thù khiếp sợ của 10 nữ dân quân là câu chuyện huyền thoại đầy kỳ tích. Họ đã trở thành 10 "đóa hoa thép" bên dòng Châu Giang. 

chuyen-ve-10-nu-dan-quan-ha-lam-anh-hung-ben-dong-chau-giang-8
Khu Đền thờ Liệt sĩ tỉnh, Đền thờ 10 nữ liệt sỹ dân quân pháo phòng không Lam Hạ

Miếu thờ của 10 liệt sĩ dân quân Hạ Lam được xây dựng trên chính trận địa của Khẩu đội 1 năm xưa - nơi gần như cả khẩu đội pháo 37mm, gồm bộ đội chủ lực và dân quân cùng chiến đấu, đã anh dũng hy sinh trong trận đánh ngày 1/10/1967. Hàng năm, cứ vào ngày các nữ dân quân hy sinh, tỉnh Hà Nam lại có hoạt động trang trọng, ý nghĩa để tưởng nhớ sự hy sinh huyền thoại và chiến công kỳ diệu của 10 "đóa hoa thép" trên quê hương Hạ Lam.

Theo nhiều tư liệu lịch sử, trước tình hình đế quốc Mỹ sử dụng không quân leo thang đánh phá miền Bắc, Đại đội dân quân pháo phòng không Lam Hạ (thuộc xã Lam Hạ, huyện Duy Tiên, nay là phường Lam Hạ, TP Phủ Lý) đã được thành lập tháng 8/1965. Trong biên chế của đại đội có 1 trung đội nữ, gồm 24 đồng chí, thuộc 3 thôn: Đình Tràng, Hòa Lạc, Đường Ấm.

Nhiệm vụ của Đại đội dân quân phòng không Hạ Lam là tổ chức huấn luyện các vị trí pháo thủ từ số 1 đến số 6, sẵn sàng thay thế kịp thời khi bộ đội pháo cao xạ hiệp đồng tác chiến trên địa bàn bị thương vong; ngoài ra còn làm nhiệm vụ tiếp đạn, cứu thương, phục vụ chiến đấu.

chuyen-ve-10-nu-dan-quan-ha-lam-anh-hung-ben-dong-chau-giang-0

Trong những trận đối đầu quyết liệt với không quân Mỹ, 6 nữ dân quân đã hy sinh ngày 1/10/1966, 3 nữ dân quân hy sinh ngày 9/10/1966 và 1 nữ dân quân hy sinh ngày 7/7/1967.

Mười cô gái dân quân phòng không Lam Hạ đã anh dũng hi sinh là:

1.Liệt sĩ Nguyễn Thị Thi – Anh hùng LLVT

2. Liệt sĩ Nguyễn Thị Thu

3. Liệt sĩ Đinh Thị Tâm

4.Liệt sĩ Phan Thị Tuyết

5. Liệt sĩ Phạm Thị Lam

6.Liệt sĩ Vũ Thị Thanh Phương

7.Liệt sĩ Trần Thị Thẹp

8. Liệt sĩ Nguyễn Thị Oánh

9. Liệt sĩ Nguyễn Thị Thuận

10.Liệt sĩ Đặng Thị Chung.

Trận đánh máy bay Mỹ ngày 1/10/1966 là trận hiệp đồng chiến đấu oanh liệt, tiêu biểu nhất của dân quân xã Lam Hạ, trong đó có Đại đội 1, Tiểu đoàn 6 pháo phòng không 37mm thuộc Bộ Chỉ huy quân sự tỉnh Nam Hà. 

Trong trận đánh đó, dân quân tự vệ thôn Đình Tràng đã hiệp đồng chặt chẽ với đại đội cao xạ do đồng chí Nguyễn Cầm, đại đội trưởng chỉ huy cản phá nhiều tốp máy bay của địch, khiến cho hầu hết bom đạn của chúng ném trượt khỏi mục tiêu. Không phá được các mục tiêu, địch điên cuồng quay sang tập kích hủy diệt trận địa pháo cao xạ đặt cách cầu Phủ Lý khoảng 300m. 

Ngay loạt bom bi và rốc-két đầu tiên, sáu nữ pháo thủ dân quân là Đinh Thị Tâm, Phan Thị Tuyết, Nguyễn Thị Thu, Nguyễn Thị Thi, Phạm Thị Lan, Vũ Thị Phương đã anh dũng hy sinh ngay trên trận pháo. Chị Nguyễn Thị Thi hy sinh mới qua tuổi trăng rằm, cái tuổi 16, chưa kịp để lại dù chỉ một tấm hình. Trước khi hy sinh, cô còn nói với người anh trai cùng đồng đội là đừng rời trận pháo, hãy thay em chiến đấu để bảo vệ quê hương. Hình ảnh chị Đinh Thị Tâm bị bom cứa nát chân nhưng chị vẫn kiên trung đứng ôm chặt cây súng hướng về phía quân thù. Còn cô giáo - y tá Vũ Thị Phương, mặc dù bị thương nặng vẫn nén đau, giấu mọi người để tiếp tục làm nhiệm vụ cho đến khi kiệt sức và chị đã ra đi vĩnh viễn, để lại trong lòng những học trò thân yêu hình ảnh không thể phai mờ.

chuyen-ve-10-nu-dan-quan-ha-lam-anh-hung-ben-dong-chau-giang-4
Những khẩu pháo chiến đấu của nữ dân quân Lam Hạ được trưng bày tại khuôn viên Đền Liệt sỹ Hà Nam

Ngày 9/10/1966, tức là 8 ngày sau trận chiến đấu trước, trên các trận địa phòng không bảo vệ hướng bắc cầu Phủ Lý bố trí trên địa bàn xã Hạ Lam lại diễn ra trận chiến đấu quyết liệt với không quân Mỹ. 

Tại trận địa phòng không đặt tại thôn Đường Ấm, đại đội pháo 57mm của Trung đoàn 233; các đơn vị súng máy cao xạ 12,7mm của dân quân đã tập trung hỏa lực, chiến đấu dũng cảm, cản phá nhiều tốp máy bay địch khiến hầu hết bom đạn của chúng rơi xuống lòng sông. Bắn phá mục tiêu không thành, địch điên cuồng quay lại bắn phá các trận địa pháo, trọng tâm là trận địa pháo của Trung đoàn 233 đặt tại thôn Đường Ấm.

Kiên cường chống trả, một số pháo thủ của đơn vị và và năm dân quân thôn Đường Ấm, trong đó có ba nữ pháo thủ là Nguyễn Thị Thuận, Trần Thị Thẹp, Nguyễn Thị Oánh đã anh dũng hi sinh. Gần một năm sau, ngày 7/7/1967, tại trận địa pháo đặt tại thôn Hòa Mạc, trong trận đánh trả máy bay Mỹ đến phá cầu Phủ Lý, nữ dân quân Đặng Thị Chung đã chiến đấu dũng cảm đến hơi thở cuối cùng.

Nơi ghi dấu chiến công và sự hy sinh của mười cô gái Lam Hạ mãi là địa chỉ đỏ, là di tích lịch sử ghi nhận sự hy sinh dũng cảm của các cô. Ngày nay, nhắc đến các cô như một niềm tự hào riêng của người dân Lam Hạ cũng như toàn thể nhân dân Hà Nam.

Xem thêm: Cuộc vượt ngục ly kỳ bằng thùng rác của cựu đặc công Nguyễn Văn Ất

Bình luận
Mới nhất
Vui lòng để bình luận.

Đọc thêm

Để sinh tồn trong hoàn chiến tranh vô cùng khắc nghiệt, các chiến sĩ bộ đội Cụ Hồ luôn mang trên người 10 "bảo bối" dưới đây.

10 'bảo bối' bất khả li thân của bồ đội Cụ Hồ, vật số 5 là huyền thoại đến giờ vẫn 'hot'
0 Bình luận

Trước hàng loạt đòn tra tấn dã man và cả những lời dụ dỗ bằng vật chất, "người thép" Nguyễn Văn Thương không hề lung lay ý chí. Thiếu tá tình báo 6 lần bị cưa chân đã khiến quân địch thét lên: "Tao thua mày, mày là sinh vật thép".

Huyền thoại 'người thép' Nguyễn Văn Thương 6 lần bị địch cưa chân
0 Bình luận

Tên lính lê dương bắt chị, chị không chết, vẫn hát. Đôi mắt chị nhìn thẳng vào bọn lính khiến chúng khiếp sợ không dám bắt tiếp. Chị hiên ngang, quật cường ngay cả khi đương đầu với cái chết...

Chuyện chưa kể về giây phút cuối đời của nữ tử tù cộng sản huyền thoại
0 Bình luận

PC Right 1 GIF

Bài mới

Xúc động hình ảnh học trò dọn bùn non, nhặt sách vở đem phơi sau lũ ở Lào Cai

Hình ảnh học trò ở Trường Phổ thông dân tộc bán trú THCS Mỏ Vàng, xã Mỏ Vàng, tỉnh Lào Cai (Yên Bái cũ) cùng nhau gắng sức dọn bùn non, nhặt lại sách vở sau cơn lũ khiến nhiều người không khỏi xót xa.

Hải An
Hải An 06/10
Quảng Ninh hỗ trợ khẩn cấp 10 tỷ đồng giúp 4 tỉnh miền Trung khắc phục bão lũ

Mới đây, UBMTTQ tỉnh Quảng Ninh đã ra quyết định hỗ trợ khẩn cấp 10 tỷ đồng cho các tỉnh miền Trung bị thiệt hại bởi bão số 10 bao gồm Hà Tĩnh, Nghệ An, Thanh Hóa và Quảng Trị.

Chủ nhà hàng Nghệ An nấu 14 mâm cơm cảm ơn lực lượng khắc phục hậu quả bão số 10

Với mong muốn sẻ chia một chút vất vả với những người thực nhiệm vụ khắc phục bão số 10, chủ nhà hàng tại Cửa Lò đã nấu 14 mâm cơm phục vụ miễn phí cho 140 người.

Hải An
Hải An 01/10
Du khách đến Quảng Ninh sẽ được tặng bia và chả mực Hạ Long

Chiến dịch kích cầu du lịch Quảng Ninh 2025 hứa hẹn mang đến nhiều trải nghiệm thú vị, trong đó du khách sẽ được tặng bia, chả mực Hạ Long, đặc sản nổi tiếng của vùng đất mỏ.

Thanh Tú
Thanh Tú 25/09
Ấm lòng khoảnh khắc nữ phụ xe buýt Hà Nội cứu nữ sinh ngất xỉu ngay trên xe

Theo đoạn clip ghi lại, một nữ sinh viên đột ngột ngất xỉu ngay trên xe buýt. Nữ tiếp viên nhanh chóng tiếp cận, sơ cứu và phối hợp cùng tài xế đưa hành khách đến bệnh viện kịp thời. Nhờ hành động tận tâm, có trách nhiệm của cả hai, sức khỏe của nữ sinh đã ổn định trở lại.

Hải An
Hải An 24/09
Cụ ông 78 tuổi sống sót kỳ diệu sau 6 ngày lạc giữa rừng sâu

Cụ ông R Ông Ha Hoanh (78 tuổi, Lâm Đồng) trong lúc vào rừng hái nấm thì bị lạc. Sau nhiều ngày dầm mình dưới mưa giữa rừng cụ đã được lực lượng chức năng của phường tìm thấy.

Thanh Tú
Thanh Tú 23/09
Huế trở thành đô thị đầu tiên tại Việt Nam thí điểm hệ thống cọc chai nhựa

Huế trở thành đô thị đầu tiên tại Việt Nam thí điểm hệ thống cọc tiền chai nhựa, theo đó người mua trả thêm 1.000 đồng và được nhận lại khi hoàn vỏ.

Tin vui: Toàn dân được miễn viện phí cơ bản từ năm 2030

Bộ Chính trị đặt mục tiêu từ 2026 toàn dân được khám sức khỏe định kỳ miễn phí, đến 2030 miễn viện phí cơ bản theo quyền lợi bảo hiểm y tế.

Hải An
Hải An 12/09
Danh sách 14 nhóm học sinh, sinh viên được miễn học phí

Từ ngày 3/9, học sinh phổ thông, học viên giáo dục thường xuyên cấp trung học cơ sở, trung học phổ thông trong trường công lập sẽ được miễn học phí.

Hải An
Hải An 06/09
Lễ khai giảng đặc biệt của những “chiến binh nhí” tại Bệnh viện Ung bướu

Buổi khai giảng đặc biệt tại Bệnh viện Ung bướu TP.HCM đã gây xúc động mạnh cho những người dõi theo các bé. Học sinh trong lớp học là những bệnh nhi đang điều trị tại Bệnh viện Ung bướu. Có nhiều em vừa truyền dịch vừa học.

Hải An
Hải An 05/09
Góp áo cờ đỏ sao vàng gửi tặng trẻ em vùng cao sau Quốc khánh

Chỉ sau vài giờ đăng bài trên mạng xã hội, Hoàng Dũng đã nhận về gần 300 chiếc áo in hình cờ đỏ sao vàng để gửi tặng các bạn nhỏ vùng cao.

Hải An
Hải An 04/09
Cán bộ xã vượt vùng sạt lở trao quà Quốc khánh cho người dân vui Tết Độc lập

Hơn 2.500 người dân xã biên giới Yên Nhân (Thanh Hóa) đang bị cô lập, sơ tán do lũ quét, các cán bộ xã đã nỗ lực vượt sạt lở để phát quà 2/9 đúng hẹn cho bà con vui Tết Độc lập.

Thanh Tú
Thanh Tú 03/09
Lan toả điều tử tế: Ở lại nhặt rác sau buổi tổng duyệt diễu binh

Sáng 30/8, sau buổi tổng duyệt diễu binh, mẹ con chị Thu Hoài cùng nhiều tình nguyện viên ở lại thu gom rác trên phố Kim Mã, Giảng Võ, góp phần giữ gìn môi trường xanh sạch trong ngày lễ lớn.

Ấm lòng khoảnh khắc bà con cùng nhau nấu cháo, tiếp tế cho người dân ở chung cư ngập nước, mất điện

Thấy cư dân toàn Ecohome 1, phường Đông Ngạc (Hà Nội) bị cô lập do ngập nước, mất điện, người dân ở những tòa nhà xung quanh đã tổ chức nấu cháo, tiếp nước, sẻ chia khó khăn với những người hàng xóm.

Hải An
Hải An 28/08
Danh sách 40 điểm phát bánh, nước miễn phí cho người dân xem diễu binh, diễu hành

Người dân theo dõi các buổi hợp luyện và lễ diễu binh, diễu hành 2/9 sẽ được cấp phát bánh, nước và nhu yếu phẩm miễn phí tại 40 điểm dọc các tuyến trung tâm.

Hải An
Hải An 27/08
PC Right 1 GIF
Đề xuất