Lưỡng quốc trạng nguyên đầu tiên trong huyền sử Việt: Tuổi thơ nghèo khó từng phải dắt mẹ đi xin ăn

Về xứ Phù Dung xưa (nay là huyện Phù Cừ, tỉnh Hưng Yên) để nghe câu chuyện chàng Quan trạng Tống Trân - Lưỡng quốc trạng nguyên đầu tiên trong huyền sử Việt.

Thùy Nguyễn Theo dõi
Sống Đẹp
Nguồn: Internet

Tuổi thơ nghèo khó cơ cực cùng mối tình đặc biệt với nàng Cúc Hoa

Tương truyền dưới thời vua Lý Nam Đế, ở xã An Đô, tổng Võng Phan, huyện Phù Dung (nay là thôn An Cầu, xã Tống Trân, huyện Phù Cừ, tỉnh Hưng Yên) có người họ Tống, tên Thiệu Công thuộc dòng dõi thi thư, gia đình hiếu lễ. Tống Thiệu Công lấy vợ tên Đào Thị Cuông, người xã Phù Oanh. 

Hai vợ chồng sống nhân từ, hiền lành, làm nhiều việc thiện. Đến tuổi lục tuần, bà Cuông mong mỏi mãi mới có thai. Sau 11 tháng, bà hạ sinh một cậu bé khôi ngô tuấn tú vào đúng giờ Dần ngày rằm tháng tư năm Bính Ngọ (556). Trong nhà luôn tỏa ánh hào quang suốt ba đêm liền, ông bà vui mừng liền đặt tên con trai là Tống Trân.

cau-chuyen-ve-luong-quoc-trang-nguyen-dau-tien-trong-huyen-su-viet-1
Tượng thờ Quan trạng Tống Trân

Mới lên 3, Tống Trân đã tinh thông hết Âm luật, bộc lộ khí chất thông minh, thiên tư sáng suốt. Tuy nhiên, khi Tống Thiệu Công lâm bệnh và qua đời, gia cảnh ngày càng sa sút, Tống Trân còn nhỏ đã phải dắt mẹ đi xin ăn khắp nơi, nay đây mai đó.

Một hôm, hai mẹ con Tống Trân đến Sơn Tây, vào xin ăn ở một gia đình Trưởng Giả giàu có nhưng keo kiệt và gian ác. Thấy mẹ con Tống Trân, hắn liền đuổi đi và chửi mắng không ngớt. Nàng Cúc Hoa - con gái Trưởng Giả là một người tốt bụng đã lén lút mang cơm cho 2 mẹ con ăn. Trưởng Giả bắt gặp đã tức giận, đuổi nàng đi và từ chối không nhận con. Thế là mẹ con Tống Trân đưa Cúc Hoa đi cùng, trở về quê cũ làm ăn. Tống Trân ngày đêm lo dùi mài kinh sử, Cúc Hoa đảm đang chăm lo cho gia đình.

Khi vua Lý Nam Đế (544-548) mở khoa thi chọn nhân tài, Tống Trân vào kinh ứng thí đỗ thủ khoa cả 3 kỳ thi, được vua ban cho cờ biển, 1000 vuông gấm và 10 đĩnh vàng cho về vinh quy bái tổ. Trở về làng, Tống Trân bái yết tổ tông, thăm hai bên nội ngoại, khao dân làng và hỏi cưới Cúc Hoa làm vợ, dựng nhà ở làng Phù Oanh (quê ngoại) cho mẹ và vợ ở rồi trở lại kinh thành.

Ba tháng sau, Vua cử Tống Trân đi sứ Bắc quốc 10 năm. Tại đây, Tống Trân được vua Tàu sau nhiều lần thử tài khen ngợi là nhân tài thứ nhất trong 18 nước chư hầu và phong làm Lưỡng Quốc Trạng Nguyên. Khi vua Tàu muốn gả con gái, Tống Trân do từ chối nên bị giam vào chùa Linh Long trong 100 ngày, không được cho thức ăn nước uống.

cau-chuyen-ve-luong-quoc-trang-nguyen-dau-tien-trong-huyen-su-viet-2
Tống Trân cùng mối tình với nàng Cúc Hoa nổi tiếng một thời

Khi bị giam cầm, Tống Trân phát hiện tượng Phật làm bằng chè lam có thể ăn nên ra lệnh tướng sĩ ăn tượng Phật, uống nước cúng. Sau 100 ngày, vua Tàu thấy quan trạng và tướng sĩ vẫn khỏe mạnh, khâm phục tài trí Tống Trân và phong làm Phụ quốc Thượng tể Đẩu Nam Tống Đại vương.

Cuộc sống hạnh phúc bên 2 người vợ

Trong 10 năm chồng đi sứ nước người, Cúc Hoa luôn một lòng hiếu thuận và chăm sóc mẹ chồng, ngày đêm mong ngóng tin chồng và một lòng thủy chung. Tuy nhiên, cha nàng một mực bắt nàng lấy con nhà giàu. Biết tin, Tống Trân trở về, giả dạng người hành khất để dò la. Biết tin Cúc Hoa vẫn một lòng một dạ, chàng làm rõ bộ mặt xấu xa của Trưởng giả, đón mẹ và vợ về quê đoàn tụ. Nhà vua cảm động trước con người Cúc Hoa nên phong cho nàng là Quận phu nhân.

Sau khi Tống Trân về nước, công chúa xứ Tàu ngày đêm mong nhớ nên xin cha cho sang đất Việt tìm chàng. Thương con, vua Tàu ưng thuận, phái tùy tùng đi theo bảo vệ công chúa. Trên đoạn đường ngược xuống phương Nam, đoàn người gặp bão lớn, công chúa bị đánh dạt vào bờ. Sau nhiều ngày lưu lạc, nàng một hôm tình cờ gặp Tống Trân đang đi săn trong rừng và được chàng đưa trở về nhà.

Nghe xong câu chuyện, Cúc Hoa cảm động trước tình cảm chân thành của công chúa Bắc quốc nên vui lòng giữ ở lại, đồng ý để Tống Trân lấy Công chúa Bắc quốc làm vợ thứ hai. Sau này, Tống Trân còn ra giữ chức Phụ chính đại thần được hơn 10 năm, khi ngoài 60 thì cáo lão về quê, mở lớp dạy học cho con em nhà nghèo.

cau-chuyen-ve-luong-quoc-trang-nguyen-dau-tien-trong-huyen-su-viet-3
Đền thờ Lưỡng quốc Trạng nguyên Tống Trân ngày nay

Nàng Cúc Hoa không con, mắc chứng bệnh đau bụng nên qua đời ngày mồng 3 tháng 3. Sau 5 năm, Tống Trân cũng mắc bệnh và mất ngày mồng 5 tháng 5 năm Tân Hợi (621). Biết tin, triều đình đã cho sứ thần mang sắc chỉ và vàng bạc về địa phương cùng với nhân dân xây dựng đền để tôn thờ. Triều đình phong cho ông là Thưởng đẳng tối linh phụ quốc Tống Trân đại vương. Về sau ông được truy phong làm Thượng đẳng phúc thần.  

Đền thờ ông tọa lạc ở một khu đất cao, đẹp thuộc địa phận thôn An Cầu, xã Tống Trân, nằm tách biệt với khu dân cư trên khuôn viên rộng khoảng 5 mẫu Bắc Bộ. Năm 1950, ngôi đền bị phá hủy hoàn toàn, sau đó qua nhiều lần trùng tu tôn tạo và đến năm 1998, đền Tống Trân được trùng tu toàn bộ.

Dù đã qua nhiều thế kỷ, hậu thế vẫn nhắc đến câu chuyện Tống Trân như một niềm tự hào. Bên cạnh đó, ông còn là người trọng tình nghĩa, tạo nên chuyện tình đẹp như trong chuyện cổ tích với bà Cúc Hoa. 

Xem thêm: Lưỡng quốc Trạng nguyên Mạc Đĩnh Chi cùng giai thoại đấu trí cả triều đình phương Bắc

Bình luận
Mới nhất
Vui lòng để bình luận.
PC Right 1 GIF

Bài mới

Không chờ đủ thủ tục, bác sĩ quyết định phẫu thuật khẩn cấp cho chàng trai “vô danh, ví rỗng”

Chàng trai 20 tuổi nhập viện trong tình trạng hôn mê sâu, không giấy tờ, không người thân. Không chờ đủ thủ tục, các bác sĩ quyết định mổ khẩn cầu để cứu người trong thời gian vàng.

Hải An
Hải An 6 giờ trước
Người dân Quảng Ngãi mở rộng vòng tay san sẻ chỗ ở với cán bộ từ Kon Tum chuyển về

Thấy các cán bộ Kon Tum mới chuyển về chưa có chỗ ở, người dẫn Quảng Ngãi đã mở rộng vòng tay giúp đỡ, chào đón, giúp họ nhanh chóng ổn định cuộc sống và công việc.

Thanh Tú
Thanh Tú 2 ngày trước
Không chỉ kịp thời đưa cháu bé tai nạn đi cấp cứu chiến sĩ CSGT còn hỗ trợ viện phí

Phát hiện cháu bé bị tai nạn giao thông khi đang trên đường làm nhiệm vụ, chiến sĩ đội CSGT số 6 (CATP Hà Nội) đã kịp thời đưa nạn nhân đi cấp cứu và hỗ trợ một phần viện phí.

Hải An
Hải An 2 ngày trước
Giao hàng gặp trời mưa, nam shipper nhanh tay dọn đậu phộng giúp chủ nhà

Giao hàng gặp trời mưa, thấy nhà chỉ có người già và trẻ nhỏ, nam shipper liền nhanh tay gom đậu phộng giúp. Hành động ấm lòng khiến dân mạng tấm tắc khen ngợi.

Hải An
Hải An 3 ngày trước
Ấm lòng trước khoảnh khắc loạt ô tô che chắn cho xe máy qua cầu lúc mưa to gió lớn ở Hà Nội

“Những lúc này, tôi chỉ mong xe mình to hơn để che được nhiều người hơn”, chia sẻ của tài xế xe tải khiến nhiều người xúc động.

Hải An
Hải An 3 ngày trước
CSGT Lâm Đồng kịp thời hỗ trợ sản phụ sinh con an toàn trên đường

Vào khoảng 4h50 ngày 1/7, trong lúc tuần tra giao thông, CSGT Lâm Đồng đã kịp thời phát hiện và hỗ trợ một sản phụ chuyển dạ sinh con ngay trên xe đặc chủng.

Hải An
Hải An 4 ngày trước
3 cuộc đời được hồi sinh nhờ nghĩa cử hiến tạng cao đẹp

Sau tai nạn giao thông, một người phụ nữ ở TP.HCM được xác định chết não, gia đình đã quyết định hiến tạng, đem lại sự sống cho 3 bệnh nhân đang nguy kịch.

Hải An
Hải An 5 ngày trước
Bé gái bị co giật trên chuyến bay được bác sĩ cấp cứu kịp thời

Trên chuyến bay từ TP.HCM đến Hà Nội, một bé gái xuất hiện tình trạng co giật do hạ canxi máu - một rối loạn điện giải nguy hiểm, đã được các bác sĩ có mặt tái đó hỗ trợ cấp cứu thành công.

Hải An
Hải An 5 ngày trước
Lớp học bơi miễn phí suốt gần một thập kỷ giữa lòng Cần Thơ

Cứ vào dịp hè các bạn học sinh có hoàn cảnh khó khăn tại Cần Thơ lại rủ nhau đến lớp học bơi miễn phí của cô Quý tại hồ bơi Nhiệt điện Trà Nóc.

Đăng Dương
Đăng Dương 6 ngày trước
Ấm lòng 900 suất ăn mời thí sinh, phụ huynh trong kỳ thi tốt nghiệp THPT 2025

Hội phụ nữ xã Trung Giã, Xuân Giang, huyện Sóc Sơn, Hà Nội đã nấu gần 900 suất ăn miễn phí để mời thí sinh và phụ huynh trong ngày diễn ra kỳ thi tốt nghiệp THPT 2025.

Hải An
Hải An 27/06
Chủ quán Bạc Liêu miễn phí bữa sáng và trưa cho các sĩ tử thi tốt nghiệp THPT

Trong những diễn ra kỳ thi tốt nghiệp THPT 2025, anh Trương Nguyễn Minh Tuấn (50 tuổi, TP.Bạc Liêu) – chủ quán chay đã miễn phí bữa sáng, trưa kèm chè đậu đỏ để tiếp sức các thí sinh.

Hải An
Hải An 27/06
Trường học ở Hà Nội thuê xe khách đưa hơn 500 thí sinh đến điểm thi tốt nghiệp THPT 2025

Vì muốn đảm bảo an toàn cho hơn 500 sĩ tử tham dự kỳ thi tốt nghiệp THPT 2025, một trường học ở Hà Nội đã thuê 12 xe khách 16 chỗ đưa đến điểm thi. Bên cạnh đó trường còn bố trí cho các bữa ăn sáng, ăn trưa cho các thí sinh tại điểm thi.

Hải An
Hải An 26/06
Bức tâm thư xúc động người cha viết gửi 2 ân nhân ngày con gái đậu trường chuyên

Sau khi đăng tải bức tâm thư với tiêu đề “Lời cảm ơn đến những người tốt lặng lẽ” lên mạng xã hội, bài viết của người cha vừa có con thi lớp 10 đã nhận về hàng ngàn lượt tương tác.

Hải An
Hải An 25/06
Xuống Hà Nội khám bệnh, người phụ nữ bị lừa nhẵn túi bởi “người quen” may thay lại nhận được phép màu từ những người xa lạ

Bị lừa hết tiền trong túi khi xuống Hà Nội khám bệnh bởi một người phụ nữ tự xưng là “quen người nhà của chị”, may mắn thay chị H.T.Trang (41 tuổi, dân tộc Tày, quê Bắc Kạn) đã được bệnh viện và nhiều người giúp đỡ.

Hải An
Hải An 25/06
Mát lòng “bát cháo hành” tại góc phố nghĩa tình giữa mùa hè Hà Nội

Trong cái nắng chói chang của Hà Nội, tại một góc phố nhỏ tình người được lan tỏa từ nồi cháo thiện nguyện, từ những tấm lòng thảo thơm.

Hải An
Hải An 24/06
Những lời nhắn nhủ “đáng yêu” từ các cụ ông, cụ bà gửi đến giới trẻ: “Sống cho tốt, giúp đỡ mọi người”

Tấm bảng với những lời nhắn nhủ được các cụ ông, cụ bà nhắn gửi đến giới trẻ không chỉ đáng yêu mà còn vô cùng cảm động. Những lời nhắn ngủ ấy tuy đơn giản nhưng hàm chứa rất nhiều sự yêu thương và trao gửi.

Hải An
Hải An 24/06
PC Right 1 GIF
Đề xuất