Tại sao đàn chim trời nhỏ bé có thể đe dọa phi hành đoàn, phá hủy máy bay cả trăm triệu đô?

Mỗi năm, Hiệp hội Hàng không Mỹ (FAA) ghi nhận hơn 10.000 vụ va chạm giữa máy bay và động vật hoang dã, đa số là chim, gây thiệt hại với con số khổng lồ. Điều này khiến không ít người thắc mắc, tại sao những chú chim nhỏ bé lại có khả năng phá hủy những chiếc máy bay ‘xịn xò’ nhất?

Ngày nay, máy bay thường có tốc độ rất cao. Thông thường, các máy bay phản lực thương mại có tốc độ lên tới khoảng 8xx-9xx km/h, máy bay chiến đấu còn nhanh hơn. Ở vận tốc 900km/h, lực va chạm của 1 con chim nhỏ bé khoảng 1kg sẽ tương đương động năng từ viên đạn 30mm của pháo chống thiết giáp GAU-8 Avenger.

Đặc biệt, những con chim trời cỡ lớn lên tới cả chục kg khi va chạm có thể khiến máy bay vỡ mũi, rách vỏ, hỏng radar, rạn nứt hoặc vỡ cả kính chắn gió. Hầu hết các vụ va chạm với chim xảy ra ở độ cao thấp, khi máy bay mới cất cánh hoặc đang hạ cánh. Thế nhưng những con vịt trời, thiên nga lớn, ngỗng Ấn Độ có thể bay ở độ cao 6-8km nên việc va chạm vẫn có thể xảy ra.

Điều đáng nói, những con sếu cổ trắng có thể bay lên tới hơn 10km. Ở độ cao lớn, máy bay sẽ di chuyển với tốc độ cao hơn rất nhiều, nếu va chạm cũng trở nên nghiêm trọng hơn. Đáng sợ hơn, nếu những con vật này chẳng may chui tọt vào động cơ phản lực thì sẽ càng nguy hiểm.

Thực tế, những cánh quạt trong động cơ phản lực quay với tốc độ rất cao nên được làm từ những vật liệu nhẹ và siêu bền để kháng lại lực ly tâm. Đối với những chiếc máy bay phản lực thương mại, động cơ của nó sẽ có cánh quạt hút làm bằng sợi carbon, cánh nén khí và cánh turbine bằng hợp kim titan.

Tuy nhiên, những vật liệu siêu bền này cũng không giúp động cơ phản lực sống sót nếu chẳng may có con chim chui vào trong khi đang hoạt động. Nếu một con chim lọt vào khoang nén có thể cuốn phăng vài cánh quạt của máy nén, khiến động cơ hỏng ngay và luôn, gây mất cân bằng lực ly tâm khiến khối động cơ rung lắc dữ dội, buộc phi công phải hạ cánh khẩn cấp để đảm bảo an toàn.

Nhiều mẫu trực thăng có các tấm lưới ngăn chim, nhằm bảo vệ động cơ turboshaft. Thế nhưng lưới lại khiến động cơ nóng hơn và tốn nhiều nhiên liệu hơn. Chẳng may tấm lưới bị bung ra hoặc hút vào động cơ thì còn nguy hiểm hơn cả chim.

Để giữ an toàn cho cả máy bay và hành khách, nhiều sân bay đã có nhiều cách đuổi chim vô cùng chú vị. Ví dụ, tại sân bay Tarbes Lourdes Pyrénées, Pháp có hàng loạt màn hình hiển thị hình ảnh đáng sợ để hù dọa chim bỏ chạy; sân bay quốc gia Ronald Reagan Washington áp dụng pháo hoa điện tử, phát tiếng chim săn mồi...

Một số sân bay khác chiếu tia laser khiến lũ chim khó chịu bay đi, có sân bay thì dùng chó nghiệp vụ để đuổi chim. Nhiều sân bay đốn sạch cây cỏ, trải đá lên trên để lũ chim không thèm bén mảng đến nữa.

Xem thêm: Phát hiện loài cá là 'hậu duệ của Pokemon' có thể biến hình trong phút chốc