Vua Duy Tân cùng câu chuyện nạp phi 'độc nhất vô nhị' khiến nhiều người nể phục

Nhờ cách nạp phi độc đáo và tinh tế, vua Duy Tân đã chọn được người giản dị, được dạy dỗ chu đáo, có lòng yêu nước thương dân chứ không vì toan tính chính trị.

Thùy Nguyễn
16:18 26/08/2021 Thùy Nguyễn
Sống Đẹp
Nguồn: Internet

Lên ngôi vua năm 7 tuổi

Vua Duy Tân tên thật là Nguyễn Phúc Vĩnh San, sinh năm 1900, con thứ 5 của vua Thành Thái và thứ phi Nguyễn Thị Định. Sau khi vua cha bị thực dân Pháp bắt thoái vị, ông lên ngôi vào năm 7 tuổi, lấy niên hiệu là Duy Tân. Thời điểm đó, việc nước do Tòa Khâm sứ điều khiển. Bởi vậy, ngoài những buổi tiếp đón quốc khách, tế lễ hay cúng giỗ tổ tiên thì ông dành hết thời gian cho việc học.

Khâm sứ Pháp đã cử Tiến sĩ khoa học Philippe Ebérhardt sang dạy cho vua với tham vọng đào tạo ông trở thành ‘bù nhìn’, chỉ biết tiếng Pháp và văn hóa phương Tây. Mặt khác, Pháp cũng buộc phải chấp nhận cho triều đình Huế mời thêm một nhà Nho Việt Nam để dạy chữ Hán cho vua.

cau-chuyen-nap-phi-cua-vua-duy-tan-khien-nhieu-nguoi-ne-phuc-2
Vua Duy Tân lên ngôi năm 7 tuổi

Trong những năm đầu, nhiều quan nổi tiếng lũ lượt thay nhau đến dạy vua nhưng đến khi triều đình cử ông Hồ Đắc Trung làm phụ đạo chính thức, vua Duy Tân lại từ chối. Người mà vua muốn chọn là ông Mai Khắc Đôn – nổi tiếng là một vị quan thanh liêm, thương dân, đang giữ chức Tuần vũ tỉnh Quảng Trị. Cũng từ quyết định chọn ông Mai Khắc Đôn làm thầy, vua Duy Tân đã tự tạo nên mối lương duyên sau này với người con gái tên Mai Thị Vàng.

Cách nạp phi có 1-0-2 của vua Duy Tân

Năm vua Duy Tân 16 tuổi, triều đình bàn về việc nạp phi cho ông. Tuy nhiên, ông nói vận nước nhà còn gay gắt thì chưa bàn đến việc vợ con. Thế nhưng, mẹ ông là bà Nguyễn Thị Định lại vô cùng sốt ruột, nhiều lần năn nỉ con trai lấy vợ và cuối cùng ông đã đồng ý.

Biết được tin này, các bậc mệnh phụ phu nhân, vợ đại thần đều đua nhau vào chầu Hoàng mẫu để nhắc đến con cháu mình. Sau đó, một danh sách ghi chi tiết tiểu sử, cá tính, kèm theo ảnh của 25 thiếu nữ được các thái giám lập nên và dâng cho vua, dưới sự giám sát của Hoàng mẫu.

cau-chuyen-nap-phi-cua-vua-duy-tan-khien-nhieu-nguoi-ne-phuc-3
Vua Duy Tân có cách nạp phi vô cùng độc đáo

Trong sách Chuyện các bà hoàng, bà chúa triều Nguyễn của tác giả Lưỡng Kim Thành cho biết: “Khi vua đến tuổi cần phải nạp phi, triều đình cho chọn con gái các đại thần, cho chụp ảnh đưa vào để chọn. Có hai bức ảnh được vào tới vòng cuối cùng, dâng lên vua xem, là ảnh của cô Hồ Thị Chỉ - con gái thượng thư bộ Học Hồ Đắc Trung và cô Mai Thị Vàng, con gái quan Học sĩ Mai Khắc Đôn”.

Thế nhưng lúc đó, vua Duy Tân chỉ cười mà bảo rằng: “Con không thể chấm nàng nào cả vì con đã được trời se cho một người đẹp rồi”. Mẹ vua lập tức sốt ruột hỏi: “Người yêu con ở đâu, mấy tuổi?” thì ngài đáp “Ở cửa Tùng, hơn con 1 tuổi”. Sau đó, vua Duy Tân bảo 3 ngày nữa mời mẹ đi cửa Tùng nghỉ 10 ngày sẽ gặp được người con gái ấy, nếu mẹ ưng thì sẽ lấy làm vợ.

Tuy nhiên, khi ra cửa Tùng đã 5 ngày, mẹ vua vẫn không thấy bóng dáng ai nên rất thất vọng, trong khi vua Duy Tân lại chỉ hì hục đào cát. Khi mẹ hỏi, ông chỉ bảo rằng: “Đãi cát mới lấy được vàng. Hôm nay không tìm ra vàng thì ngày mai về Huế sẽ tìm được vàng”. Lúc này mẹ vua mới chợt hiểu, phì cười: “Mai về tức là họ Mai phải không? Người con định tìm là Mai Thị Vàng, con gái đầu lòng của quan phụ đạo Mai Khắc Đôn, có đúng không?” Nghe vậy, vua mắt sáng lên, lay bàn tay mẹ: “Thưa đúng. Vậy ả có bằng lòng không?”

Mẹ vua gật đầu: “Ả bằng lòng. Nhưng con phải giải thích vì sao con lại chọn cô Vàng?” Vua bảo: “Thưa, thầy Đôn khác với nhiều thầy, thầy không chỉ dạy chữ cho con mà còn dạy con biết thương dân thương nước, biết trọng kẻ trung thần, xa lánh bọn nịnh thần. Con tin là cô Vàng cũng được bố dạy như thế”.

cau-chuyen-nap-phi-cua-vua-duy-tan-khien-nhieu-nguoi-ne-phuc-4
Bà Mai Thị Vàng

Bà Mai Thị Vàng sinh năm 1899 tại thôn Kim Long, xã Hương Long, huyện Hương Trà, tỉnh Thừa Thiên Huế, con gái đầu của ông Mai Khắc Đôn. Nhờ trình độ học vấn cao cùng tính cách thanh liêm nên ông rất được vua Duy Tân quý trọng. Năm 1915, vua từng hỏi ông Mai Khắc Đôn rằng: “Con gái thầy có cô nào lớn không?” thì nhận được câu trả lời: “Các con gái của hạ thần đều còn nhỏ dại”.

Mãi cho đến một ngày, vua ngồi xe song mã với ông Mai Khắc Đôn đi ngang qua bộ Lễ mới gặp bà Mai Thị Vàng cùng các em đang chơi ở cổng. Thời điểm đó, bà Mai Thị Vàng đến bộ Lễ thăm cha nên vua mới còn thường ngày bà ở tại thôn Kim Long với mẹ.

Sau đó ít lâu, vua Duy Tân cho hai người nhà đến thôn Kim Long xem mặt tiểu thư Mai Thị Vàng, sau đó xin ảnh đem về cho mẹ xem. Cuối năm 1915 đã diễn ra lễ hỏi giữa vua Duy Tân và bà Mai Thị Vàng, lễ nạp phi được tổ chức trọng thể ở bộ Lễ ngày 30/1/1916 và bà Mai Thị Vàng được phong làm Đệ nhất Giai phi của vua Duy Tân.

Xem thêm: Ân phi Hồ Thị Chỉ: Tiểu thư "cành vàng lá ngọc" yêu vua đời trước, ngậm ngùi cưới vua đời sau

Sống Đẹp
songdep.com.vn

5 chủ đề bạn cần biết mỗi tuần

Mỗi thứ Tư, bạn sẽ nhận được email tổng hợp những chủ đề nổi bật tuần qua một cách súc tích, dễ hiểu, và hoàn toàn miễn phí!

Bài Mới

Bình luận