F0 không triệu chứng nhưng phổi vẫn trắng xóa hậu COVID-19 là dấu hiệu của bệnh gì?

Di chứng hậu COVID-19 tác động đến phổi ở nhiều mức độ, như tổn thương xơ phổi ở mức độ nhẹ. Nặng hơn là phổi xơ nhiều khi ấy chụp hình x-quang phần trắng nhiều hơn đen, bệnh nhân khó thở...

Đỗ Thu Nga Theo dõi
Sống Đẹp
Nguồn: Internet

Tình trạng phổi trắng xóa hậu COVID-19

Bác sĩ Phan Xuân Trung - Trung tâm Y tế Hòa Hảo (TP Hồ Chí Minh) cho biết, thời gian qua người bệnh di chứng hậu COVID-19 đi khám tăng cao. BS Trung từng tiếp nhận các trường hợp bị xơ phổi diễn tiến thậm chí người bệnh trẻ khi mắc COVID-19 không có triệu chứng nhưng khi khỏi bệnh thì phổi lại xơ dần.

Ví dụ như trường hợp của bệnh nhân tên N.N.V. 35 tuổi, mắc bệnh do lây từ vợ. Người bệnh đã được tiêm 2 mũi vaccine và khi nhiễm bệnh không có triệu chứng nên điều trị tại nhà.

Sau khi điều trị, bệnh nhân rơi vào tình trạng hậu COVID-19. Bệnh nhân thường xuyên khó thở, đi lại mệt mỏi, lúc nào cũng thấy "ngộp". Bệnh nhân tới kiểm tra sức khỏe, bác sĩ cho chụp phổi để đánh giá tổn thương thì phát hiện, phổi trắng xóa do tình trạng xơ phổi diễn tiến.

Trường hợp khác như bà Phạm Thị T. (trú tại Bình Chánh, TP Hồ Chí Minh) cũng tương tự Tháng 12/2021, bà T. mắc COVID-19. Sau đó khỏi bệnh, sức khỏe bà T. kém đi trông thấy, cảm thấy mệt mỏi, khó thở. Khi leo cầu thang chỉ được 3, 4 bậc là phải dừng lại. 

Bà T. đi khám hậu COVID-19, kết quả chụp X-quang cho thấy phổi xơ hậu COVID-19, tổn thương xơ phổi nặng hai bên. Tình trạng tổn thương dạng mô kẽ rải rác hai bên phổi, xơ rải rác hai bên phổi, giãn phế quản rải rác hai bên phổi. Bà T. phải điều trị dài ngày, đến nay chưa khỏi.

Xo-phoi-hau-COVID-19-la-gi-va-xo-phoi-hau-COVID-co-chua-duoc-khong-0
Hình ảnh phổi của bệnh nhân trắng xoá do xơ phổi tiến triển

TS BS Nguyễn Như Vinh – Trưởng khoa Thăm dò hô hấp, Bệnh viện Đại học Y Dược TP.HCM cho biết xơ phổi hậu COVID-19 là vấn đề lớn, nếu điều trị không kịp thời người bệnh sẽ bị suy hô hấp mãn tính, ảnh hưởng đến sức khỏe của người bệnh. Đến nay khi nói tới xơ phổi, bác sĩ cũng cảm thấy lo lắng vì điều trị khó.

TS Vinh cho rằng, hậu COVID-19 có tới 200 triệu chứng khác nhau, từ rụng tóc, tinh thần tới đột quỵ, tim mạch thì hồi hộp, đánh trống ngực, đau khớp. Người bệnh có tình trạng khó thở, mệt mỏi có thể do phổi tổn thương nhưng cũng có trường hợp phổi không có tổn thương đó là do mệt mỏi mãn tính. Nhiều bệnh nhân than thở ngày trước sức của họ được 10 thì giờ chỉ còn 7, 8 phần.

Virus SARS-CoV-2 tấn công vào cơ quan hô hấp, trong đó phổi bị tấn công nhiều nhất, tử vong do phổi tổn thương nặng, viêm hô hấp nặng. Vậy nên, người bệnh COVID-19 nặng trong giai đoạn dương tính thì hầu hết phổi bị tổn thương và sau COVID-19 triệu chứng vẫn kéo dài.

Nếu bệnh nhân khó thở kèm theo thiếu oxy cần đi kiểm tra phổi. Không phải ai khó thở cũng là bị xơ phổi. Có thể là do căng thẳng, mất ngủ, mỏi trong giai đoạn mắc bệnh... Song chúng ta không được chủ quan...

Ngoài COVID-19, xơ phổi cũng có thể do nhiều nguyên nhân khác như: tiếp xúc với hóa chất, bụi bẩn...

Xơ phổi hậu COVID-19 là gì?

Xơ phổi hậu COVID-19 có thể hiểu nôm na là tình trạng nhu mô phổi bị phá hủy trong giai đoạn cấp tính sẽ không thể phục hồi trạng thái nhu mô phổi bình thường, mà thay bằng những mô xơ (đặc biệt ở bệnh nhân viêm phổi nặng và ARDS).

Những tổ chức xơ này không thực hiện được chức năng trao đổi khí CO2 và O2 ở phổi, dẫn đến tình trạng khó thở, đặc biệt là khó thở khi vận động thể lực.

Để xác định hậu COVID-19 có bị xơ phổi hay không, TS Vinh cho biết: Người bệnh cần đến bệnh viện chụp x-quang phổi. Nhiều trường hợp trên phim X-quang xuất hiện nhiều dải xơ, đám xơ, phổi trắng nhưng cũng có trường hợp xơ phổi ít không rõ nên cần chụp CT để phổi được chụp nhiều hình ảnh hơn nhằm xác định tình trạng xơ phổi.

Xo-phoi-hau-COVID-19-la-gi-va-xo-phoi-hau-COVID-co-chua-duoc-khong-9
Những di chứng sau viêm phổi do SARS-CoV-2 được ghi nhận trên phim CT scan ngực sau 6 tháng theo dõi. A-dãn phế quản co kéo (mũi tên). B- xẹp phổi dạng đường (mũi tên). C- xơ phổi dạng tổ ong. D và E- dày màng phổi tạng (mũi tên)

Theo tìm hiểu, tỉ lệ bệnh nhân có hình ảnh xơ hóa (giai đoạn sớm) trên CT scan khoảng 70-80% bệnh nhân viêm phổi trung bình và 100% bệnh nhân ARDS ở tại thời điểm xuất viện (khoảng 4 tuần sau khởi phát).

Nhưng tình trạng trên sẽ giảm dần theo thời gian. Sau 3 tháng, hình ảnh tổn thương xơ trên CT scan còn khoảng 50% bệnh nhân viêm phổi trung bình và 70% bệnh nhân nặng. Sau 6 tháng, tỉ lệ này là khoảng 30%.

Chưa có những báo cáo theo dõi bệnh nhân lâu hơn 6 tháng được ghi nhận. Dựa theo kinh nghiệm của xơ phổi sau SARS và MERS thì hầu hết bệnh nhân sẽ hồi phục sau 24-36 tháng. Tuy nhiên vẫn còn khoảng 20% bệnh nhân xơ phổi tiến triển nặng hơn sau 5-10 năm, tỉ lệ này là 2-6% ở bệnh nhân viêm phổi mức độ trung bình (giai đoạn cấp).

Xơ phổi hậu COVID-19 có dấu hiệu gì?

Theo TS Vinh, dấu hiệu nhận biết xơ phổi cũng khó vì xơ phổi làm thay đổi chức năng hô hấp. Người bệnh chỉ cảm thấy khó thở khi gắng sức. Việc trao đổi khí giảm đi cho người bệnh cảm thấy oxy mãn tính, tím môi, tím đầu ngón tay, ngón chân. 

Xơ phổi COVID-19 có tồn ại suốt đời hay không đến nay vẫn là câu hỏi chưa có trả lời vì vấn đề bệnh COVID-19 mới xuất hiện 2 năm nên chưa có kết quả 3- 5 năm sau như thế nào nhưng đến nay xơ phổi việc điều trị khó khăn.

Theo tờ Tuổi trẻ, biểu hiện của xơ phổi hậu COVID-19: Nhẹ thì ho khan kéo dài, khó thở khi vận động gắng sức, nặng hơn, bệnh nhân có thể khó thở ngay cả khi nghỉ ngơi, cản trở mọi sinh hoạt đời sống thường ngày.

Xo-phoi-hau-COVID-19-la-gi-va-xo-phoi-hau-COVID-co-chua-duoc-khong-6

Trên phim chụp CT scan ngực, hình ảnh xơ hóa phổi biểu hiện dưới nhiều dạng và mức độ như: hình ảnh dải xơ, dày các vách liên tiểu thùy, hình ảnh lưới, dãn phế quản co kéo và điển hình nhất là hình ảnh tổ ong

Trong thăm dò chức năng hô hấp: bệnh nhân có giảm thể tích phổi ở nhiều mức độ, giảm độ khuếch tán khí ở phổi khi đo DLCO. Ở những bệnh nhân được làm sinh thiết phổi, sẽ thấy hình ảnh tăng sinh tế bào tạo sợi và lắng đọng collagen trên mô bệnh học.

Ai có nguy cơ bị xơ phổi hậu COVID-19?

Hình ảnh tổn thương xơ hóa giai đoạn sớm và giải chức năng phổi có thể xuất hiện ở mọi bệnh nhân bị viêm phổi do SARS-CoV-2. Những bệnh nhân có nguy cơ mắc xơ phổi lâu dài sau COVID gồm:

- Viêm phổi nặng ở đợt bệnh COVID-19 cấp, đặc biệt là bệnh nhân ARDS;

- Bệnh nhân thở máy áp lực dương, cần điều trị ECMO, thời gian nằm viện lâu dài;

- Bệnh nhân nặng, nồng độ các cytokines tiền viêm trong máu cao;

- Bệnh nhân có tổn thương phổi sẵn có, lớn tuổi, hút thuốc lá.

Bệnh này có nguy hiểm không?

Kinh nghiệm từ đợt dịch SARS và MERS trước đây (cũng do virus Corona gây ra) thì đa số bệnh nhân sẽ hồi phục dần sau 2-3 năm.

Xo-phoi-hau-COVID-19-la-gi-va-xo-phoi-hau-COVID-co-chua-duoc-khong-3

Tuy nhiên, vẫn có một số bệnh nhân diễn tiến xơ phổi vẫn tiếp tục sau đó, hầu hết là tổn thương xơ hóa nặng.

Khi đó, bệnh lý xơ phổi hậu nhiễm virus Corona này thực sự là một gánh nặng cho bệnh nhân cũng như cho hệ thống y tế: giảm chất lượng cuộc sống do tình trạng tàn phế, tăng nguy cơ nhập viện, giảm tuổi thọ và tăng chi phí điều trị đáng kể.

Điều trị xơ phổi hậu COVID-19 thế nào?

Hiện nay vẫn chưa có phác đồ điều trị cụ thể xơ phổi hậu COVID-19 do tính chất mới của bệnh. Song nhiều ý kiến chuyên gia cũng như nhiều thử nghiệm lâm sàng đã được tiến hành, cho thấy: Xơ phổi hậu COVID có thể được cải thiện ở những bệnh nhân dùng các thuốc kháng viêm, ức chế miễn dịch lâu dài như corticosteroids, kết hợp với các thuốc chống xơ hóa. Nhiều thuốc khác vẫn đang được thử nghiệm.

Bên cạnh việc dùng thuốc, bệnh nhân xơ phổi cần được tập vật lý trị liệu hô hấp liên tục, lâu dài dưới sự hướng dẫn của chuyên gia vật lý trị liệu, và tránh những tác nhân có thể làm trầm trọng hơn tình trạng tổn thương phổi sẵn có như tránh môi trường ô nhiễm khói bụi, cai thuốc lá, tiêm ngừa vắc xin cúm mùa, và có chế độ ăn uống, sinh hoạt hợp lý giúp tăng sức đề kháng - tránh nhiễm trùng hô hấp do bất kỳ nguyên nhân nào.

Bệnh nhân cần điều trị sớm và tối ưu ở giai đoạn đang mắc COVID-19 với kháng viêm corticoids, kháng thể đơn dòng, kháng đông khi có chỉ định và thở máy với chiến lược bảo vệ phổi ở những bệnh nhân cần thở máy.

Ở giai đoạn hậu COVID, bệnh nhân cần được khám sàng lọc, tiếp cận chẩn đoán và điều trị toàn diện - tích cực, tuân thủ phác đồ điều trị, bao gồm cả điều trị thuốc, điều chỉnh lối sống lẫn tập phục hồi chức năng.

Lưu ý, việc điều trị xơ phổi hậu COVID có thể kéo dài nhiều tháng, nhiều năm tùy diễn tiến bệnh. Do đó, việc kiên trì tuân thủ điều trị và tái khám đóng vai trò quan trọng.

Xem thêm: Hội chứng hậu COVID-19 ở trẻ em là gì và cách nhận biết thế nào?

Bình luận
Mới nhất
Vui lòng để bình luận.

Đọc thêm

Nhiều F0 sau khi âm tính đã gặp phải các di chứng ở phổi. Chính vì thế, Bộ y tế đã đưa ra các bài tập phục hồi chức năng bệnh viêm đường hô hấp cấp tính do COVID-19 để người dân cải thiện sức khỏe lá phổi.

Các bài tập phục hồi chức năng bệnh viêm đường hô hấp cấp tính do COVID-19 theo hướng dẫn của Bộ y tế
0 Bình luận

Sau Tết Nguyên đán, nhất là khi trẻ em quay lại trường học, nguy cơ mắc COVID-19 tăng cao, vậy nên, khi trẻ mắc COVID-19 và có 7 dấu hiệu sau thì cần báo lại ngay cho nhân viên y tế.

7 dấu hiệu trẻ mắc COVID-19 chuyển nặng cần báo ngay cho nhân viên y tế
0 Bình luận

Ăn, uống, nhai kẹo cao su, hút thuốc... trước khi lấy mẫu test COVID-19 có làm ảnh hưởng đến kết quả không là thắc mắc của rất nhiều người. Và đáp án sẽ được giải mã ở bài tư vấn dưới đây.

Ăn trước khi lấy mẫu test COVID-19 có làm sai kết quả không?
0 Bình luận

PC Right 1 GIF

Bài mới

Khoảnh khắc ấm lòng: CSGT kịp thời hỗ đưa tài xế đột quỵ trên cao tốc đi cấp cứu

Phát hiện tài xế xe cẩu bất tỉnh trong cabin trên cao tốc Pháp Vân – Cầu GIẽ, CSGT đã ngay lập tức mở đường, hỗ trợ đưa nạn nhân tới bệnh viện cấp cứu.

Đăng Dương
Đăng Dương 8 giờ trước
Không chờ đủ thủ tục, bác sĩ quyết định phẫu thuật khẩn cấp cho chàng trai “vô danh, ví rỗng”

Chàng trai 20 tuổi nhập viện trong tình trạng hôn mê sâu, không giấy tờ, không người thân. Không chờ đủ thủ tục, các bác sĩ quyết định mổ khẩn cầu để cứu người trong thời gian vàng.

Hải An
Hải An 3 ngày trước
Người dân Quảng Ngãi mở rộng vòng tay san sẻ chỗ ở với cán bộ từ Kon Tum chuyển về

Thấy các cán bộ Kon Tum mới chuyển về chưa có chỗ ở, người dẫn Quảng Ngãi đã mở rộng vòng tay giúp đỡ, chào đón, giúp họ nhanh chóng ổn định cuộc sống và công việc.

Thanh Tú
Thanh Tú 4 ngày trước
Không chỉ kịp thời đưa cháu bé tai nạn đi cấp cứu chiến sĩ CSGT còn hỗ trợ viện phí

Phát hiện cháu bé bị tai nạn giao thông khi đang trên đường làm nhiệm vụ, chiến sĩ đội CSGT số 6 (CATP Hà Nội) đã kịp thời đưa nạn nhân đi cấp cứu và hỗ trợ một phần viện phí.

Hải An
Hải An 5 ngày trước
Giao hàng gặp trời mưa, nam shipper nhanh tay dọn đậu phộng giúp chủ nhà

Giao hàng gặp trời mưa, thấy nhà chỉ có người già và trẻ nhỏ, nam shipper liền nhanh tay gom đậu phộng giúp. Hành động ấm lòng khiến dân mạng tấm tắc khen ngợi.

Hải An
Hải An 5 ngày trước
Ấm lòng trước khoảnh khắc loạt ô tô che chắn cho xe máy qua cầu lúc mưa to gió lớn ở Hà Nội

“Những lúc này, tôi chỉ mong xe mình to hơn để che được nhiều người hơn”, chia sẻ của tài xế xe tải khiến nhiều người xúc động.

Hải An
Hải An 6 ngày trước
CSGT Lâm Đồng kịp thời hỗ trợ sản phụ sinh con an toàn trên đường

Vào khoảng 4h50 ngày 1/7, trong lúc tuần tra giao thông, CSGT Lâm Đồng đã kịp thời phát hiện và hỗ trợ một sản phụ chuyển dạ sinh con ngay trên xe đặc chủng.

Hải An
Hải An 6 ngày trước
3 cuộc đời được hồi sinh nhờ nghĩa cử hiến tạng cao đẹp

Sau tai nạn giao thông, một người phụ nữ ở TP.HCM được xác định chết não, gia đình đã quyết định hiến tạng, đem lại sự sống cho 3 bệnh nhân đang nguy kịch.

Hải An
Hải An 7 ngày trước
Bé gái bị co giật trên chuyến bay được bác sĩ cấp cứu kịp thời

Trên chuyến bay từ TP.HCM đến Hà Nội, một bé gái xuất hiện tình trạng co giật do hạ canxi máu - một rối loạn điện giải nguy hiểm, đã được các bác sĩ có mặt tái đó hỗ trợ cấp cứu thành công.

Hải An
Hải An 30/06
Lớp học bơi miễn phí suốt gần một thập kỷ giữa lòng Cần Thơ

Cứ vào dịp hè các bạn học sinh có hoàn cảnh khó khăn tại Cần Thơ lại rủ nhau đến lớp học bơi miễn phí của cô Quý tại hồ bơi Nhiệt điện Trà Nóc.

Ấm lòng 900 suất ăn mời thí sinh, phụ huynh trong kỳ thi tốt nghiệp THPT 2025

Hội phụ nữ xã Trung Giã, Xuân Giang, huyện Sóc Sơn, Hà Nội đã nấu gần 900 suất ăn miễn phí để mời thí sinh và phụ huynh trong ngày diễn ra kỳ thi tốt nghiệp THPT 2025.

Hải An
Hải An 27/06
Chủ quán Bạc Liêu miễn phí bữa sáng và trưa cho các sĩ tử thi tốt nghiệp THPT

Trong những diễn ra kỳ thi tốt nghiệp THPT 2025, anh Trương Nguyễn Minh Tuấn (50 tuổi, TP.Bạc Liêu) – chủ quán chay đã miễn phí bữa sáng, trưa kèm chè đậu đỏ để tiếp sức các thí sinh.

Hải An
Hải An 27/06
Trường học ở Hà Nội thuê xe khách đưa hơn 500 thí sinh đến điểm thi tốt nghiệp THPT 2025

Vì muốn đảm bảo an toàn cho hơn 500 sĩ tử tham dự kỳ thi tốt nghiệp THPT 2025, một trường học ở Hà Nội đã thuê 12 xe khách 16 chỗ đưa đến điểm thi. Bên cạnh đó trường còn bố trí cho các bữa ăn sáng, ăn trưa cho các thí sinh tại điểm thi.

Hải An
Hải An 26/06
Bức tâm thư xúc động người cha viết gửi 2 ân nhân ngày con gái đậu trường chuyên

Sau khi đăng tải bức tâm thư với tiêu đề “Lời cảm ơn đến những người tốt lặng lẽ” lên mạng xã hội, bài viết của người cha vừa có con thi lớp 10 đã nhận về hàng ngàn lượt tương tác.

Hải An
Hải An 25/06
Xuống Hà Nội khám bệnh, người phụ nữ bị lừa nhẵn túi bởi “người quen” may thay lại nhận được phép màu từ những người xa lạ

Bị lừa hết tiền trong túi khi xuống Hà Nội khám bệnh bởi một người phụ nữ tự xưng là “quen người nhà của chị”, may mắn thay chị H.T.Trang (41 tuổi, dân tộc Tày, quê Bắc Kạn) đã được bệnh viện và nhiều người giúp đỡ.

Hải An
Hải An 25/06
PC Right 1 GIF
Đề xuất