Thuế độc thân là gì?
Xu hướng sống độc thân đang gia tăng dẫn đến độ tuổi kết hôn tăng cùng với tỷ lệ sinh thấp được xem là vấn đề khẩn cấp. Có không ít quốc gia đưa ra các chính sách tăng mức hỗ trợ thai sản, khuyến khích sinh con... nhưng không mang đến hiệu quả rõ rệt.
Trước tình trạng này, nhiều quốc gia đã áp dụng các quy định "mạnh tay" đối với những người không chịu kết hôn. Điều này dẫn đến sự xuất hiện của thuật ngữ "Thuế độc thân" (singles tax) hay còn được gọi là hình phạt độc thân (single penalty).
Theo Euro News giải thích thuế độc thân đơn giản dùng để chỉ tất cả chi phí phát sinh mà những người không kết hôn hay sinh con phải đối mặt.
Còn Forbes định nghĩa thuế độc thân nói chung ám chỉ "gánh nặng tài chính mà những người độc thân phải gánh chịu, trái ngược với những người ở trong mối quan hệ hoặc đã kết hôn".
Thuế độc thân có thể ám chỉ là bất cứ điều gì từ lợi thế về thuế cho những người đã kết hôn đến cơ hội chia sẻ chi phí như tiền thuê nhà, tiền tạp hóa, tiền trả góp xe hơi, đăng ký kỹ thuật số, khách sạn… Điều này cũng khiến những người hiện đang trong mối quan hệ không hạnh phúc hoặc không lành mạnh phải suy nghĩ kỹ trước khi chia tay, vì họ có thể không tự tin vào khả năng tự nuôi sống bản thân.
Các quốc gia trên thế giới đánh thuế độc thân thế nào?
Hiện nay nhiều quốc gia trên thế giới đã đánh thuế độc thân và coi đó như một biên pháp nhằm thúc đẩy các cặp đôi kết hôn để giải quyết tình trạng hôn nhân và sinh con vốn đang nan giải.
Các quốc gia châu Âu
Theo công ty tài chính và bảo hiểm Ocean Finance, những người độc thân ở Anh phải trả khoảng 3.195 bảng Anh mỗi năm cho các khoản như tiền thuê nhà, thế chấp, tiện ích và nhiều thứ khác.
Đơn vị này ước tính, những người độc thân phải trả trên 200 bảng Anh (6,4 triệu đồng) mỗi tháng cho các hóa đơn, bao gồm nhà ở. Họ phải chi thêm khoảng 15 bảng Anh cho thực phẩm và rượu, thêm 39,5 bảng Anh cho các kỳ nghỉ và thêm 26,4% cho các gói đăng ký.
Theo OECD, tại Bỉ (năm 2022), mức thuế đối với người lao động độc thân không có con là khoảng 53%, trong khi Đức là 47,8% và Áo là 46,8%. Pháp đánh thuế người lao động độc thân không có con là 47,0%, còn Italy áp dụng mức thuế 45,9%.
Ngược lại, mức thuế của Bỉ đối với một công nhân đã kết hôn có hai con trung bình là 37,8% vào năm 2022, trong khi Đức đánh thuế họ ở mức 32,9% và Áo là 30,2%. Pháp đánh thuế cặp đôi ở mức 39,2%, còn Italy là 34,9%.
Trong nhiều trường hợp, các ngân hàng và các tổ chức tài chính cũng ít quan tâm đến việc cấp các khoản vay và thế chấp cho những người độc thân, ngay cả khi họ có công việc ổn định, lương cao và khoản thanh toán ban đầu khá cho khoản thế chấp. Điều này có thể khiến mọi người khó có thể tự mua nhà.
Hóa đơn tiền tạp hóa cũng có thể cao hơn nhiều vì các mặt hàng được đóng gói theo khẩu phần từ hai đến bốn phần, trong khi các gói sản phẩm cỡ gia đình như khoai tây chiên hoặc sô cô la cũng được đẩy lên thành gói đơn.
Khi đi ăn ngoài, những người độc thân cũng ít có khả năng tận dụng được các ưu đãi dành cho các cặp đôi hoặc gia đình.
Các chi phí giải trí khác như giấy phép truyền hình và các dịch vụ phát trực tuyến như Netflix và Amazon Prime cũng sẽ đắt hơn. Các tiện ích như hóa đơn nước và năng lượng, có thể hoạt động theo mức giá cố định và chủ yếu tính đến hộ gia đình có hai người.
Tương tự như vậy, chi phí đi lại có thể tăng nhanh chóng, với những người không có người yêu không phải lúc nào cũng có thể tiếp cận được các khoản giảm giá như thẻ tàu Two Together ở Anh. Điều này cũng áp dụng cho khách sạn và các hoạt động nghỉ lễ khác, với một người đi một mình sẽ bỏ lỡ các khoản giảm giá đáng kể cho nhóm.
Thuế độc thân tại Mỹ
Theo dữ liệu từ Công ty Bất động sản toàn cầu Zillow, những người sống một mình tại Mỹ đang phải đối mặt với khoản thuế độc thân khổng lồ tới hàng nghìn USD mỗi năm. Hầu hết các khu vực trên toàn nước Mỹ đều yêu cầu nhóm người sống một mình phải trả thêm thuế so với các cặp vợ chồng cùng địa điểm. Quy mô thuế độc thân sẽ dao động tùy vào nơi cư trú, song nhìn chung là cao.
Tại New York, mức thu thuế với những người độc thân hàng năm là 20.100 USD khi họ thuê căn hộ một phòng ngủ, tiếp đó là San Francisco với mức thu thuế những người độc thân là 13.438 USD, tiếp theo là San Jose (11.967 USD), Washington (11.452 USD), Boston (11.399 USD).
Trên toàn quốc, những người độc thân phải trả thuế cá nhân bình quân khoảng 7.000 USD/năm để sống một mình trong căn hộ một phòng ngủ.
Nếu muốn sống ở đô thị với chi phí rẻ hơn, họ buộc phải chọn Detroit và Cleveland vì thuế độc thân tại đây tương đối thấp, khoảng hơn 4.000 USD.
Không chỉ chi phí nhà ở, những phí khác như thực phẩm, chăm sóc y tế, giao thông và giải trí cũng là gánh nặng với người độc thân. Ví dục, chi phí cho một năm chi tiêu tại New York, chưa bao gồm thuế, theo ước tính của Viện Công nghệ Massachusetts ước tính là 39.130 USD/năm đối với hộ gia đình 1 người và 56.033 USD/năm đối với hộ gia đình có 2 người đều đi làm. Nếu chia đôi chi phí thông thường của một cặp đôi, có thể thấy người độc thân phải trả nhiều tiền hơn.
Các nước châu Á
Còn tại một số quốc gia châu Á như Hàn Quốc, Nhật Bản,...tình trạng tỉ lệ sinh thấp đang được xem là vấn đề khẩn cấp quốc gia.
Từ đây, hàng loạt các chính sách như tăng lương, tăng mức hỗ trợ thai sản,...đã được nhiều nước áp dụng để hóa giải bài toàn dân số nhưng đến nay vẫn chưa đạt được hiệu quả rõ rệt. Thậm chí, tại châu Âu, một phương pháp mạnh mẽ hơn đã được triển khai đó là "thương cho roi cho vọt". Nếu bạn lựa chọn sống một mình có thể đồng nghĩa với việc phải chấp nhận trả một cái giá cao hơn so với khi kết hôn. Điều này đã dẫn đến sự xuất hiện của một thuật ngữ mới là "singles tax" (thuế độc thân) hay "single penalty" (hình phạt độc thân).
Có nên bình đẳng với người độc thân không?
Khi số lượng người độc thân tăng cao, các tổ chức đấu tranh cho sự bình đẳng cũng xuất hiện. Carla Dehonghe, một chính trị gia Bỉ đã lên án sự phân biệt đối xử xã hội đối với những người độc thân không có con, đặc biệt là khi nói đến thuế.
"Nhiều người trở nên cô đơn do hoàn cảnh thay đổi như ly hôn, góa phụ, góa vợ, gia đình chỉ có cha hoặc mẹ...Trong khi đó, gia đình cổ điển với cha mẹ và hai con vẫn là chuẩn mực trong mắt các nhà hoạch định chính sách. Điều này dẫn đến các biện pháp bất lợi cho những người độc thân, về thuế, nhà ở và nhiều thứ khác", bà Carla Dehonghe cho hay.
Dehonghe đã mang đến một số thay đổi tại chính thành phố của mình, nơi hội đồng gần đây đã bỏ phiếu nhất trí thông qua một hiến chương nhằm mang lại những thay đổi toàn diện hơn về mặt xã hội, nhà ở và cộng đồng. Bao gồm tạo ra nhiều không gian chung hơn để những người độc thân có thể giao lưu xã hội, nhà hàng có bàn ăn chung và nhiều điều khác nữa.
"Các chính sách không nên thiên vị hay trừng phạt, và đối xử bình đẳng với mọi lối sống", Dejonghe nói.
Song, bà Dejonghe tin rằng đã đến lúc chôn vùi sự sáo rỗng của những người độc thân hạnh phúc trong Sex and the City. "Nhiều người sống trong các hộ gia đình độc thân một cách không tự nguyện. Mẹ tôi là một góa phụ, và bà chưa bao giờ có ý định sống một mình"
Theo chuyên gia trị liệu về hôn nhân và gia đình Sophie Cress, tác động của thuế độc thân có thể vượt xa gánh nặng tài chính.
Thuế độc thân có thể gây ra những hậu quả vượt ra ngoài vấn đề tiền bạc, ảnh hưởng đến các mối quan hệ và khả năng ra quyết định của mọi người.
"Nhiều người tự hỏi liệu họ có đủ khả năng sống độc thân, cả về mặt tài chính lẫn tình cảm, trong một thế giới mà chi phí sinh hoạt một mình có vẻ đắt đỏ", bà Cress nói.
Chưa hết, thuế độc thân có thể khiến người sống một mình cảm thấy bị cô lập và kỳ thị về mặt xã hội. Nguyên nhân là xã hội có xu hướng coi trọng hơn các mối quan hệ lãng mạn và gia đình, khiến những người độc thân cảm thấy bị thiệt thòi. Bà Cress cho biết: "Kết quả là những cá nhân này có thể trải qua cảm giác bất lực hoặc không xứng đáng vì chuẩn mực cho rằng hạnh phúc và sự viên mãn chủ yếu đạt được thông qua các mối quan hệ lãng mạn".
(Theo Euro news, The Parliament)
Xem thêm: Mẹ tỷ phú Elon Musk chia sẻ bí quyết nuôi dạy con thành tài