Nhật thực lai là gì và ở Việt Nam có quan sát được nhật thực lai không?

Nhật thực là gì?

Theo Wikipedia, nhật thực là hiện tượng khi Mặt trăng đi qua giữa Trái đất và Mặt trời trên cùng một đường thẳng. Hiện tượng này có thể quan sát từ Trái đất. Khi đó, Mặt trăng che khuất hoàn toàn hoặc một phần Mặt trời. 

Có thể hình dung như sau: Khi Trái đất chuyển động quanh Mặt trời trong khi Mặt trăng chuyển động quanh Trái đất, mỗi chu kỳ của mình, Mặt trăng đi vào vị trí nằm giữa Trái đất và Mặt trời một lần. 

Tuy nhiên, vì hai quỹ đạo lệch nhau khoảng 5 độ nên không phải lần nào Mặt trăng cũng đi cắt qua đường nối Trái đất và Mặt trời. Nói cách khác, nhiều lần Mặt trăng đi vào giữa điểm "trăng mới", đêm không trăng mới có một lần 3 thiên thể (Mặt trời - Mặt trăng - Trái đất) thẳng hàng. 

Dựa vào vùng bóng của Mặt trăng trên bề mặt Trái đất, người ta phân thành 4 loại nhật thực: Nhật thực toàn phần; Nhật thực một phần; Nhật thực hình khuyên; Nhật thực lai. 

Trong đó, nhật thực lai là một hiện tượng thiên văn độc đáo.

Nhật thực lai là gì và Nhật thực lai xuất hiện khi nào?

Nhật thực lai là hiện tượng thiên văn khá lạ. Nó là sự kết hợp giữa nhật thực một phần, nhật thực toàn phần và nhật thực hình khuyên. 

Theo Time and Date, nhật thực lai không phải hiếm, nhưng nó có chút bất thường và xảy ra khoảng 10 năm một lần. Nhật thực lai xảy ra khi Mặt trăng "ăn" trọn Mặt trời. Khi đó, quả cầu lửa sẽ được nhuộm đen và xuất hiện một vòng hào quang "ma mị" ở viền ngoài.

Trong khi đó, do độ cong Trái đất nên nếu chúng ta quan sát ở khu vực ngoài đại dương, nhật thực lai sẽ trông giống như một cái khuyên. Trong đó, Mặt trời tạo thành một tròn lửa vòng quanh Mặt trăng.

Các nhà thiên văn học nói rằng, nhật thực lai có chút bất thường. Nhưng không phải là trường hợp đặc biệt hiếm gặp.

Cụ thể, nó sẽ bắt đầu từ vị trí trên biển, nằm gần giữa đường chéo nối mũi Hải Vọng của châu Phi với bờ biển Nam Cực bên dưới nước Úc và Đông Nam Á.

Lần xuất hiện gần nhất của nhật thực lai là vào tháng 11/2013.

Ở Việt Nam có xem được nhật thực lai không?

Theo Space, chúng ta chỉ có thể quan sát được hiện tượng nhật thực lai ở bán đảo West Cape, miền Tây Australia, miền Đông Timor-Leste và đảo Tây Papuan của Indonesia.

Nhật thực lai sẽ diễn ra từ lúc 2h sáng ngày 20/4 theo giờ UTC, khoảng 9 sáng theo giờ Việt Nam. Những người yêu thích thiên văn học sẽ được theo dõi hiện tượng này trong 70 giây ở mỗi điểm tuỳ thuộc vào điều kiện thời tiết.

Thời gian quan sát nhật thực lai ở miền Tây Australia là khoảng 60 giây, Timor-Leste 74 giây và Tây Papuan của Indonesia là 69 giây.

Những người muốn quan sát nhật thực lai diễn ra vào ngày 20/4 tới cũng phải lựa chọn theo hiện tượng này dưới dạng nhật thực toàn phần hoặc nhật thực hình khuyên.

Xem thêm: Bí ẩn vũ trụ: Đài thiên văn bắt được tín hiệu của 97 ngôi sao có cấu trúc giống hệ mặt trời thuộc chòm sao Orion