Đường Trường Sơn (đường mòn Hồ Chí Minh) là tuyến Hậu cần chiến lược bao gồm mạng lưới giao thông quân sự, chạy từ lãnh thổ miền Bắc Việt Nam vào tới lãnh thổ miền Nam Việt Nam. Phía đông Trường sơn đi qua miền Trung, phía Tây có đoạn đi qua hạ Lào, Campuchia. Đây là tuyến đường hậu cần trọng yếu cung cấp binh lực và vật lực hậu cần, vũ khí chi viện cho Quân Giải phóng miền Nam trên chiến trường miền Nam, liên tục trong suốt 16 năm (1959–1975) của thời kỳ Chiến tranh Việt Nam.
Vào năm 2011, Trung tâm sách kỷ lục Việt Nam đã công bố 5 kỷ lục về đường Trường Sơn - Hồ Chí Minh huyền thoại, đó là:
Con đường có độ cao, cao nhất và độ dài, dài nhất
Đường Trường Sơn - Hồ Chí Minh nằm trên dãy Trường Sơn. Đây là dãy núi kéo dài qua lãnh thổ 3 nước Đông Dương (Việt Nam, Lào, Campuchia). Riêng tại Việt Nam, đỉnh cao nhất 2.178m. Những con đường trên dãy Trường Sơn được khai phá vào các thời vua như Lê Đại Hành (thế kỷ 10), Quang Trung (thế kỷ 18), Hàm Nghi (cuối thế kỷ 19)…
Trong thời kỳ kháng chiến chống Pháp và kháng chiến chống Mỹ, đường Trường Sơn được mở nhiều ở phía Bắc và các tỉnh miền Trung như Hà Tĩnh, Quảng Bình, Quảng Trị, Thừa Thiên Huế, Quảng Nam, Quảng Ngãi... (kể từ tháng 2/1942 đến đầu năm 1945).
Trước ngày mở chiến dịch Hồ Chí Minh năm 1975, đường Trường Sơn có 6 trục với tổng chiều dài 7.710 km + 5.980 km đường ngang và 5.020 km đường vòng tránh. Tổng cộng đường Trường Sơn có độ dài 18.710 km.
Năm 1973, đường vận tải Trường Sơn chính thức được Trung ương Đảng Cộng Sản Việt Nam đổi tên là đường HỒ CHÍ MINH.
Nơi có nhiệt độ thấp nhất, lượng mưa nhiều nhất, độ bốc hơi ít nhất
Có thể bạn chưa biết, đường Trường Sơn - Hồ Chí Minh có độ cao 1.000m - 1.800m mang tính chất khí hậu “á nhiệt đới điển hình”. Ở đây nhiệt độ trung bình dưới 13 độ C, tháng lạnh nhất 3 - 6 độ C, tháng nóng nhất cũng chỉ 14 độ C. Lượng mưa hàng năm khoảng 2.500mm và lượng bốc hơi không quá 500mm.
một điều thú vị, đường Hồ Chí Minh quanh năm mây mù che phủ. Do vậy, mặt đường luôn ẩm ướt, trơn trượt khó di chuyển bằng xe hoặc đi bộ khi leo và tuột dốc.
Hàng năm, mùa mưa bắt đầu từ tháng 5 (dương lịch). Trời mưa như trút nước, tới 300 - 400mm/ngày. Tháng 7 thường có lũ lớn làm tắc nghẽn giao thông, đến cuối tháng 9 mới ngớt mưa, hết lũ. Và đầu tháng 11 chuyển sang mùa khô kéo dài hơn 6 tháng.
Con đường 'có một không hai' được báo chí, văn, thơ, âm nhạc trong và ngoài nước nói đến nhiều nhất
Theo thống kê, có 105 chính khách gồm các nhà văn, sử gia, giáo sư, tiến sĩ khoa học, luật gia, tiến sĩ xã hội học, nhà báo, nhân chủng học... phương Tây đã nói về đường mòn Hồ Chí Minh.
Các nhà xuất bản lớn trên thế giới cũng đã phát hành hàng trăm tác phẩm nói về chiến tranh Việt Nam với con đường huyền thoại này. Rất nhiều tờ báo, tạp chí ở phương Tây đã đăng tải những phóng sự nói về hoạt động ngăn chặn đường mòn ở Việt Nam của Mỹ nhưng đều thất bại.
Trong thời kỳ kháng chiến khốc liệt đã có hàng ngàn bài báo, bài thơ, truyện ngắn, truyện dài... hàng chục ca khúc viết về con đường này để ca ngợi sức chiến đấu kiên cường, bền bỉ... quyết tâm giành thắng lợi của quân dân Việt Nam.
Con đường giữ vai trò chiến lược trọng yếu trong kháng chiến cứu nước
Có thể khẳng định, đường Trường Sơn - Hồ Chí Minh là một công trường lao động vĩ đại, một chiến trường tổng hợp đánh bại cuộc chiến tranh ác liệt nhất với vũ khí hiện đại nhất; Hoàn thành 3 nhiệm vụ chiến lược, góp phần có ý nghĩa quyết định thắng lợi của cuộc kháng chiến cứu nước; Vận dụng nghệ thuật quân sự Việt Nam phát động mọi lực lượng trên tuyến đều là lực lượng chiến đấu chống địch; Đã có trên 4 vạn công binh, TNXP… đào đắp trên 28 triệu m3 đất đai kiến thiết một hệ thống cầu đường gần 20.000km đường ô tô, 500km đường sông, 1.400km đường ống xăng dầu… như trận đồ bát quái xuyên rừng núi.
Từ đó, chi viện 1,3 triệu tấn vũ khí, vật chất thiết yếu, đưa trên 2 triệu lượt người, chi viện cho miền Nam. Đặc biệt, lực lượng cán bộ chỉ huy, kỹ thuật các ngành làm nòng cốt xây dựng lực lượng. Cơ động 3 quân đoàn chủ lực, 5 sư đoàn, gồm lực lượng binh khí kỹ thuật: xe tăng, pháo binh hạng nặng, tên lửa, xe máy công trình… Là căn cứ chiến lược trực tiếp của 3 chiến trường Miền Nam, đông bắc Campuchia, Hạ Lào với chiều dài trên 1.000km, chiều rộng 100km gồm 21 tỉnh của 3 nước.
Con đường thực hiện mệnh lệnh thần tốc, táo bạo nhất để giành thắng lợi trong kháng chiến cứu nước
Nhận thấy đường Trường Sơn - Hồ Chí Minh chính là huyết mạch của cách mạng Việt Nam, đối phương đã tập trung binh lực ngăn chặn, tập trung 70% lực lượng phương tiện vũ khí hiện đại để tấn công.
Nơi đây đã có 111.135 trận không kích, kể cả B 52, 1.263 cuộc hành quân bằng các loại chiến tranh công nghệ cao như điện tử, tự động hóa, hóa học, vi trùng với các loại vũ khí như bom lade, cây nhiệt đới, bom từ trường, máy phát hiện mục tiêu khuếch đại ánh sáng mờ, tia hồng ngoại.
Bộ đội Trường Sơn khi ấy nêu cao tư tưởng cách mạng tiến công đã tiêu diệt và bắt sống gần 2 vạn tên địch, bắn rơi 2.458 máy bay các loại; Bảo đảm giao thông thông suốt, làm thất bại thủ đoạn ngăn chặn của địch. Với khẩu hiệu chiến đấu: Nhằm thẳng quân thù, bắn, xoay nòng pháo theo bánh xe lăn; Máu có thể đổ, đường không tắc; Còn người, còn xe, còn hàng; Tất cả vì Miền Nam ruột thịt, tuyến chi viện chiến lược Trường Sơn - Hồ Chí Minh, như Đại tướng Võ Nguyên Giáp nhận định, đã bảo đảm cho đại quân cả bộ binh và binh khí kỹ thuật nặng, bí mật bất ngờ từ Bắc tiến vào Nam, tạo ưu thế đột biến của đòn chiến lược quyết định.