Chuyện về Thầy thuốc Nhân dân "Dr.Lương" với kỹ thuật mổ nội soi thành thương hiệu vang danh thế giới

Kỹ thuật của "Dr.Lương" chinh phục nền y khoa thế giới

Nhắc đến biệt danh "Dr. Lương", không chỉ những bác sĩ trong nước mà cả quốc tế đều nhớ tới Thầy thuốc Nhân dân, PGS.TS Trần Ngọc Lương (Giám đốc Bệnh viện Nội tiết Trung ương) - "bàn tay vàng" trong kỹ thuật mổ nội soi tuyến giáp vang danh thế giới. Dr. Lương đã trở thành tên "thương hiệu" một kỹ thuật mổ nội soi chinh phục thế giới, với chi phí hợp lý và tốc độ hồi phục nhanh, không để lại sẹo xấu.

Từ năm 2016 đến nay, PGS.TS.BS Trần Ngọc Lương cùng các cộng sự đã thực hiện thành công hơn 5.000 ca phẫu thuật nội soi tuyến giáp. Phẫu thuật "Dr.Lương" đã thuyết phục giới y khoa quốc tế khi chữa khỏi cho cả ngàn người, không để lại sẹo xấu và có chi phí quá rẻ chỉ khoảng 400 USD (hơn 9 triệu đồng) so với 7.000 USD (khoảng 161 triệu) trên thế giới.

Ngày càng nhiều quốc gia đăng ký được chuyển giao kỹ thuật đơn giản mà không tốn kém của "Dr.Lương", chẳng hạn như Singapore, Australia, Bồ Đào Nha, Hàn Quốc... Từng có bệnh nhân người Việt sang Singapore để xin mổ tuyến giáp lại được bác sĩ tư vấn nên về Việt Nam gặp "Dr. Lương", bởi chính ông là người đã dạy họ phương pháp đó. Thậm chí, ông còn được một bác sĩ khác ở Singapore giới thiệu là "người mổ nội soi tuyến giáp giỏi nhất thế giới".

Trăn trở của người thầy thuốc và sự ra đời của kỹ thuật riêng

Bác sĩ Lương cho biết, theo thống kế, nước ta có khoảng 10% dân số mắc các bệnh liên quan tới tuyến giáp như ung thư tuyến giáp, viêm tuyến giáo,... trong đó có 70% người mắc là phụ nữ. Có điều, để điều trị khỏi bệnh phải phẫu thuật tuyến giáp, và nếu mổ mở theo kiểu truyền thống thì sẽ để lại vết sẹo dài ở cổ.

Nhiều chị em sợ sẹo nên không dám đi mổ, chỉ đến khi bệnh nặng mới tới khám, điều trị, nhưng lúc ấy bệnh tình đã diễn biến phức tạp. Điều ấy khiến bác sĩ Lương không khỏi trăn trở, băn khoăn, ngày đêm nghiên cứu phương pháp tốt nhất để chữa bệnh mà không để lại sẹo trên cổ bệnh nhân. Và bác sĩ đã sáng tạo ra cách mổ nội soi tuyến giáp, thực hiện thành công ca phẫu thuật đầu tiên vào năm 2003.

Khi ấy, trên thế giới có 3 nước mổ nội soi tuyến giáp với các kỹ thuật khác. Tại Italy, có vị giáo sư mổ nội soi bằng cách rạch nhỏ cổ người bệnh. Ở Hàn Quốc, bác sĩ lại tiến hành mổ nội soi tuyến giáp bằng robot. Trong khi đó, Nhật Bản tiến hành mổ nội soi tuyến giáp bằng khung nâng, treo nhưng lại rất khó làm và không thuận lợi. Điểm chung của các phương pháp trên là giá thành cao, tốn khoảng 7.000 - 10.000 USD/ca.

Trong khi đó, phương pháp của "Dr.Lương" khá đơn giản, nhanh lại hiệu quả. Các bác sĩ có thể dùng dụng cụ mổ nội soi thông thường, thứ mà ngay cả bệnh viện tuyến tỉnh, huyện cũng có. Các bác sĩ chỉ cần tạo 3 lỗ nhỏ tại vùng nách bệnh nhân rồi tiếp cận tuyến giáp bằng đường bên, đưa thiết bị mổ nội soi vào và bơm CO2 tạo môi trường mổ.

Với phương pháp này, mỗi ca phẫu thuật chỉ kéo dài không quá 30 phút, trừ những ca khó thì đến 50 phút. Bệnh nhân sau khi mổ không bị mất máu nhiều, vết mổ nhanh lành, không phải chịu cảnh nuốt - thở khó khăn nữa, có trường hợp thứ 6 mổ mà đầu tuần sau đã được xuất viện. Hơn nữa, chi phí cho kỹ thuật mổ nội soi này rất rẻ, chỉ khoảng 300 - 400 USD/ca, vì thế các nước rất thích sang học, đặc biệt là những nước nghèo.

Không ngừng cải tiến và nghiên cứu cách mổ mới

Bên cạnh kỹ thuật mổ nội soi tuyến giáp, PGS.TS.BS Trần Ngọc Lương cũng dày công nghiên cứu, cải tiến nhiều phương pháp mổ mới. Chẳng hạn như ông đã cải tiến cách mổ phẫu thuật đốt hạch giao cảm chữa chứng mồ hôi tay chỉ còn mất 3-4 phút, gây mê bằng nội khí quản 1 nòng để tiết kiệm tiền cho bệnh nhân. 

Gần đây nhất, bác sĩ lại tiếp tục thực hiện mổ nội soi tuyến vú thành công. Khi mới thực hiện vào năm 2018, tại Việt Nam chưa ai làm kỹ thuật này, và tới nay các ca thành công đã vượt quá con số 10. 

PGS.TS.BS Trần Ngọc Lương tự hào chia sẻ, tâm đắc nhất của ông là giúp bệnh nhân tránh được sẹo mổ, bởi đa phần bệnh nhân là phụ nữ. Chỉ một vết sẹo nhỏ trên người cũng có thể tác động rất lớn tới họ, bởi thế ngoài việc chữa được bệnh, bác sĩ còn giúp họ chữa được tinh thần. Theo ông: "Khi họ không tự ti với vết mổ, họ sẽ quay trở lại cuộc sống và sinh hoạt bình thường sớm hơn, tự tin trong giao tiếp.". 

Dù vang danh thế giới vẫn hết mực khiêm tốn

Với nỗ lực không ngừng nghỉ của mình, Thầy thuốc Nhân dân, PGS.TS.BS Trần Ngọc Lương đã được trao tặng nhiều danh hiệu cao quý như Chiến sĩ thi đua cấp Bộ, Chiến sĩ thi đua toàn quốc, Bằng khen của Thủ tướng Chính phủ, Huân chương Lao động hạng Ba, Kỷ lục Guiness Việt Nam năm 2019; danh hiệu Thầy thuốc Nhân dân năm 2017,...

Cuối năm 2020, ông đã vinh dự được Phó Chủ tịch nước Đặng Thị Ngọc Thịnh đã trao danh hiệu Anh hùng Lao động thời kỳ đổi mới. Kỹ thuật mổ nội soi tuyến giáp của ông đã đặt dấu ấn Việt trên bản đồ y khoa thế giới, được đặt tên là kỹ thuật "Dr.Lương". Tính đến nay, đã có hơn 300 giáo sư, bác sĩ của gần 20 nước trong khu vực và trên thế giới như: Australia, Bồ Đào Nha, Singapore, Malaysia, Pakistan, Ấn Độ, Ả rập – Xê út... tới Bệnh viện Nội tiết Trung ương để học tập phương pháp này.

Khi nói về các thành tích của mình, vị bác sĩ tận tụy, tâm huyết ấy vẫn luôn khiêm tốn: "Đó là thành công của cả tập thể, của các cộng sự sát cánh cùng tôi chứ không phải của riêng mình tôi mà có được". Điều ông ấp ủ trong lòng là làm sao chữa được hết bệnh cho tất cả bệnh nhân, để họ hoàn toàn khỏe mạnh và trở lại cuộc sống bình thường với người thân, xã hội.

Nhân ngày thầy thuốc Việt Nam 27/2 nhớ lời dặn của Bác Hồ với cán bộ y tế