Lịch sử trở thành môn "tự chọn": Đã có lý giải từ lãnh đạo Bộ Giáo dục và Đào tạo

Tranh cãi Lịch sử trở thành môn "tự chọn" 

2 ngày nay, trên các hội móng của mạng xã hội Facebook, cư dân mạng "bùng nổ" nhiều ý kiến trái chiều trước thông tin: Kể từ năm 2022 - 2023, môn Lịch sử sẽ trở thành môn "tự chọn" nằm trong tổ hợp môn khoa học xã hội từ lớp 10. 

Cụ thể, theo chương trình giáo dục phổ thông mới đã phê duyệt năm 2018 (thường gọi là chương trình GDPT 2018) và bắt đầu áp dụng kể từ năm học 2022 – 2023, chương trình lớp 10 mới nói riêng và bậc THPT nói chung cho phép học sinh được lựa chọn môn học, nội dung học để phù hợp với năng khiếu, sở thích của mình. Và trong số các môn học lựa chọn thì có: Nhóm môn khoa học xã hội: Lịch sử, Địa lí, Giáo dục kinh tế và pháp luật; Nhóm môn khoa học tự nhiên: Vật lí, Hóa học, Sinh học; Nhóm môn công nghệ và nghệ thuật: Công nghệ, Tin học và Nghệ thuật (gồm Âm nhạc và Mĩ thuật).

Các trường có thể xây dựng nhiều tổ hợp môn học từ 3 nhóm môn học và chuyên đề học tập để đáp ứng nhu cầu của người học vừa đảm bảo phù hợp điều kiện đội ngũ giáo viên, cơ sở vật chất, thiết bị dạy học của các trường.

Trên nhiều diễn đàn giáo viên và nhà quản lý giáo dục, nhiều ý kiến lo ngại rằng, việc đưa Lịch sử vào môn tự chọn sẽ rất ít em lựa chọn bởi lâu nay học sinh vốn đã "sợ" Lịch sử. Một giáo viên giấu tên cho biết, đổi mới là xu thế tất yếu nhưng nên dựa vào vai trò và đặc thù vị trí của từng môn học. Lịch sử dân tộc và thế giới gắn liền với quá trình hình thành và phát triển của mỗi quốc gia. Đặc biệt, Lịch sử xem như sợi dây kết nối từ quá khứ tới hiện tại nên cần thiết phải đưa vào môn học bắt buộc.

Đặc biệt ở Mục 10, Nghị quyết số 113/2015/QH13 của Quốc hội cũng ghi rõ: Thực hiện đổi mới Chương trình SGK phổ thông bảo đảm mục tiêu, yêu cầu và nội dung Nghị quyết số 88/2014/QH13 của Quốc hội về đổi mới Chương trình SGK giáo dục phổ thông. Tiếp tục giữ môn học Lịch sử trong chương trình sách giáo khoa mới.

Lãnh đạo Bộ GD&ĐT nói gì?

Trước những ý kiến lo ngại, việc đưa môn học Lịch sử thành môn tự chọn sẽ khiến rất ít học sinh lựa chọn ở nhiều trường THPT khi Chương trình GDPT mới bắt đầu áp dụng từ năm học tới 2022 – 2023 đối với lớp 10, Thứ trưởng Bộ GD&ĐT Nguyễn Hữu Độ khẳng định: Bộ GD&ĐT đã tổ chức xây dựng, ban hành Chương trình GDPT năm 2018 theo đúng quan điểm chỉ đạo của Đảng và quy định tại các văn bản quy phạm pháp luật của Nhà nước.

Trong chương trình này, môn Lịch sử có thể mạnh trong việc giáo dục lòng yêu nước, tự hào dân tộc, giúp học sinh có thể rút ra những bài học trong cuộc sống.

Chương trình GDPT 2018, môn Lịch sử được bố trí dạy như sau:

Ở cấp Tiểu học: Nội dung giáo dục lịch sử được thực hiện trong các môn học Tự nhiên và Xã hội, Lịch sử và Địa lý, liên tục từ lớp 1 đến lớp 5, giúp học sinh làm quen với một số nội dung cơ bản của lịch sử Việt Nam và lịch sử thế giới, trên cơ sở đó khơi dậy sự say mê, hứng thú học tập và bước đầu phát triển những năng lực cơ bản của học sinh.

Ở cấp Trung học Cơ sở - giai đoạn giáo dục cơ bản: Nội dung chương trình phân môn Lịch sử được bố trí dạy ở tất cả các lớp (lớp 6, 7, 8, 9). Nội dung chương trình phổ thông phân môn Lịch sử trang bị cho học sinh những kiến thức phổ thông, cơ bản, cốt lõi của toàn bộ lịch sử thế giới, lịch sử Việt Nam từ nguyên thủy đến cổ đại, trung đại, cận đại và hiện đại. Ở giai đoạn giáo dục cơ bản, trong toàn cấp Trung học Cơ sở, tất cả học sinh đều được học lịch sử dân tộc Việt Nam đầy đủ, toàn diện.

Ở cấp THPT - giai đoạn định hướng nghề nghiệp: Môn Lịch sử được bố trí là một môn trong tổ hợp xã hội. Các chuyên đề, chủ đề của môn Lịch sử cấp THPT là những nội dung chuyên sâu, giúp học sinh hiểu sâu sắc hơn các nội dung cơ bản ở cấp THCS.

Ở giai đoạn này, học sinh bắt buộc phải học 5 môn lựa chọn trong 3 tổ hợp. Học sinh nào chọn tổ hợp xã hội đã có môn Lịch sử. Học sinh chọn tổ hợp tự nhiên vẫn phải chọn một môn trong tổ hợp xã hội có môn Lịch sử (học sinh hoàn toàn có thể chọn môn Lịch sử nếu thấy môn này cần thiết cho bản thân hoặc cần thiết để phục vụ định hướng nghề nghiệp mà học sinh lựa chọn).

Thứ trưởng Nguyễn Hữu Độ cũng cho rằng, trong Chương trình GDPT tổng thể còn dành 20% thời lượng cho chương trình địa phương, do các địa phương tự biên soạn đưa vào giảng dạy theo quy định. Các nội dung Lịch sử địa phương tiếp tục được đưa vào giảng dạy bắt buộc ở tất cả các lớp từ lớp 6 đến lớp 12. Với cách bố trí như vậy, môn Lịch sử đảm bảo đáp ứng được vai trò giáo dục lịch sử cho học sinh phổ thông.

Xem thêm: Đề thi tốt nghiệp THPT quốc gia môn Sử qua các năm