Gửi trọn mong ước vào tục xin chữ đầu năm: Trọng chữ nghĩa, cầu bình an

Xin chữ đầu năm là tục lệ đẹp và đầy tính nhân văn của dân tộc Việt Nam nằm gửi gắm mong ước xin được con chữ may mắn, cầu một năm phúc thọ, tài lộc.

Đỗ Thu Nga
08:35 02/02/2022 Đỗ Thu Nga
Sống Đẹp
Nguồn: Internet

"Mỗi năm hoa đào nở

Lại thấy ông đồ già

Bày mực tàu giấy đỏ

Bên phố đông người qua..."

Nhắc đến hình ảnh "Ông Đồ" trong áng thơ của nhà thơ Vũ Đình Liên, nhà nghiên cứu văn hóa TS Nguyễn Ánh Hồng (Học viện Báo chí và Tuyên truyền) cho hay, hình ảnh "ông đồ" từ xa xưa đã gắn bó với bao thế hệ người Việt. Đó là hình ảnh đẹp, hình ảnh về người thầy đồ cho chữ mỗi độ Tết đến, xuân về...

Nguồn gốc và ý nghĩa ít biết của tục xin chữ đầu năm

Từ xa xưa, khi muốn xin chữ, người ta chuẩn bị một lễ nhỏ (cau trầu, chè thuốc) đến nhà thầy đồ (học vị Tú tài được vua ban, hoặc nho sĩ hay chữ trong vùng được nhân dân kính trọng). Người xin chữ được thầy đồ xem xét tâm tư, nguyện vọng nhằm cho 1 chữ thích hợp.

Tang-tang-lop-lop-y-nghia-cua-tuc-xin-chu-dau-nam-8
Xin chữ đầu năm là nét văn hóa đẹp của người Việt

Mỗi chữ viết ra bằng cả Trí - Thần - Lực của thầy đồ nên ngoài ý nghĩa, còn là tác phẩm nghệ thuật về thư pháp. Gia chủ xin chữ đầu năm được may mắn, phúc lộc cho cả năm. Có một vài "lời đồn" cho rằng, ai không đi xin chữ nhưng được thầy đồ gọi vào cho chữ mới thật là có "lộc chữ", cả năm sẽ đạt nhiều điều tốt lành, như ý.

Ngày nay khi thư pháp đã trở nên phổ biến hơn, người xin chữ không phải đến nhà thầy đồ, chỉ cần đến phố ông đồ, chọn 1 trong các ki ốt để xin chữ. Bên cạnh các ông đồ uyên thâm, giàu kinh nghiệm thì còn có những ông đồ trẻ với những con chữ sáng tạo, bay bổng. Không chỉ cho chữ Hán, các ông đồ còn cho cả chữ quốc ngữ...

Tang-tang-lop-lop-y-nghia-cua-tuc-xin-chu-dau-nam-0
Nhà nghiên cứu văn hoá - TS Nguyễn Ánh Hồng (Học viện Báo chí và Tuyên truyền). Ảnh: Báo Lao động

Theo Nhà nghiên cứu văn hoá - TS Nguyễn Ánh Hồng: "Khi xin được câu đối hay con chữ linh thiêng như ý, đem về nhà treo vào nơi trang trọng nhất, linh ứng nhất, dễ ngắm nhìn, để cầu nguyện thành đạt cho cuộc sống và cho học hành thi cử”.

Cũng theo bà Ánh Hồng, ngày nay, việc xin chữ cũng không còn nặng nghi lễ như thuở xưa. Song  hình ảnh người viết câu đối, viết lời chúc, viết chữ... đủ các kiểu hành, chân, thiện, lệ... đủ các chất liệu giấy, gỗ, tre, trúc...; người xếp hàng, ngồi ghế chờ đến lượt, trân trọng cầm tờ giấy còn ướt mực, ngắm nét chữ "rồng bay phượng múa" cũng đủ là một hình ảnh đẹp đẽ, rực rỡ ngày đầu xuân.

Còn theo nhà thư pháp, TS Cung Khắc Lược, xin chữ đầu năm chính là mong muốn của người xin cho chữ cho 1 năm mới mang nhiều điều may mắn, bình an, phúc thọ tràn đầy. 

Mỗi bức thư pháp khi hoàn thành bao giờ cũng có hai con người đồng cảm. Đó là bộ óc, trí tuệ của người cho chữ gặp trái tim, tâm hồn người xin chữ.

Tang-tang-lop-lop-y-nghia-cua-tuc-xin-chu-dau-nam-2
Thư pháp gia, TS Cung Khắc Lược (Ảnh: Báo Lao động)

Những ước vọng tốt đẹp cho một năm mới hạnh phúc, bình an được lồng trong những nét mực uyển chuyển. Mỗi chữ hiện ra dưới tay các thầy đồ không chỉ là những tác phẩm nghệ thuật thư pháp mà còn bộc lộ tấm lòng, tính cách, tâm hồn và cả sự sáng tạo của mỗi cá nhân.

Thư pháp gia, TS Cung Khắc Lược cho biết, người xưa có câu "nhất tự thiên kim" tức "một chữ đáng nghìn vàng". Hơn thế nữa, người xưa đã từng nói "cho bạc, cho vàng không bằng chỉ nẻo, chỉ đàng cho đi". Xin chữ đầu năm cũng chính là xin nẻo, xin đàng đi đúng hướng để năm mới công thành danh toại.

Năm mới nên xin chữ gì?

Dưới đây, Sống Đẹp lược trích, tổng hợp một số chữ thông dụng nên xin trong dịp năm mới Tết Nhâm Dần 2022:

Xin chữ "Lộc"

Những người xin chữ này muốn có một năm làm ăn phát tài, phát lộc. Mọi người tặng nhau chữ lộc như là lời chúc may mắn, thành đạt tới người nhận. Vì vậy chữ lộc được rất nhiều người lựa chọn xin vào đầu năm để treo trong nhà.

Xin chữ "Phúc"

Chữ này tượng trưng cho hạnh phúc, may mắn, sung sướng. Chữ này thể hiện mong muốn có một cuộc sống ấm no, hạnh phúc cho gia chủ. Đã từ lâu chữ phúc là biểu tượng phổ biến được trang trí trong nhà của người Việt.

Tang-tang-lop-lop-y-nghia-cua-tuc-xin-chu-dau-nam-5

Xin chữ "Thọ"

Chữ Thọ biểu tượng cho sự sống lâu trăm tuổi, người xin chữ này thường mong muốn có một cuộc sống ấm no, mạnh khỏe, tránh được tai ương. Chữ thọ thường được các bạn trẻ xin về để chúc thọ ông bà, cha mẹ với mong muốn gia đình mạnh khỏe, sung túc, và thể hiện lòng thành kính với bậc bề trên.

Xin chữ "Tâm"

Chữ Tâm mang ý nghĩa Phật giáo sâu sắc trong đời sống tâm linh của người Việt. Mong muốn con người tu dưỡng đạo đức để cho tâm được thanh tịnh, xóa hết dục vọng, ích kỷ, hận thù... nhằm mang lại cuộc sống bình an, thanh thản.

Xin chữ "Đức"

Chữ Đức là biểu trưng cho đạo đức của con người, nét đẹp của con người. Người xin chữ đức vốn để răn dạy chính bản thân mình cần phải sống thực với chính bản thân mình, làm đúng theo lương tâm mình để tâm hồn được thanh thản.

Xin chữ "Tài"

Chữ Tài biểu trưng cho tài năng, là khả năng làm được một việc chất lượng nào đó, thể hiện mong muốn thành đạt trong cuộc sống của người xin chữ, chữ tài cũng là lời chúc thành đạt của những người muốn xin chữ này để đem tặng.

Xin chữ "An"

Chữ An là biểu tượng của bình an với mong muốn cuộc sống an lành, hạnh phúc. Chữ này được xin nhiều để treo trong nhà. Từ xưa đến nay, không chỉ là được xin trong ngày Tết, chữ này còn được xin ở những ngày bình thường để treo trong nhà.

Xin chữ "Nhẫn"

Nhẫn là độ lượng, là sự khoan dung hay nói rộng ra, nhẫn là biểu tượng cho bản lĩnh con người. Nhiều người xin chữ Nhẫn về treo trong nhà với ngụ ý tự răn chính bản thân mình phải biết nhẫn nhịn để giữ hòa khí trong gia đình, làng xóm, để có một cuộc sống yên ấm.

Tang-tang-lop-lop-y-nghia-cua-tuc-xin-chu-dau-nam-7
Theo dân gian, người muốn rèn khả năng chịu đựng thường xin chữ “Nhẫn”, có nhẫn có nhịn thì mới chuyển nguy thành yên, bại thành thắng, dữ thành lành…

Xin chữ "Hiếu"

Chữ Hiếu là loại chữ phổ biến được xin đầu năm, người xin chữ thường dùng để tặng ông bà, cha mẹ, để thể hiện sự biết ơn về công ơn sinh thành, nuôi dưỡng khó nhọc của ông bà, cha mẹ, đồng thời cũng thể hiện tấm lòng quan tâm, chăm sóc của con cháu.

Xin chữ "Duyên"

Chữ Duyên biểu tượng cho tình yêu, duyên phận,thể hiện cho sự may mắn trong tình yêu, dấu hiệu của hỷ sự. Các bạn trẻ nam, nữ thường xin chữ này với mong muốn tìm được nửa kia của mình.

(Tổng hợp)

Xem thêm: 4 màu sắc may mắn theo phong thủy của năm Nhâm Dần 2022, giúp đem lại may mắn và xua tan tiêu cực

Sống Đẹp
songdep.com.vn

5 chủ đề bạn cần biết mỗi tuần

Mỗi thứ Tư, bạn sẽ nhận được email tổng hợp những chủ đề nổi bật tuần qua một cách súc tích, dễ hiểu, và hoàn toàn miễn phí!

Bài Mới

Bình luận