Có câu nói rằng: "Tôi chỉ nghĩ đến tiền của mình, và tiền của tôi cũng vậy". Điều đó đúng: Duy trì sự tập trung sắc bén và lành mạnh vào việc gia tăng tài sản hoặc đạt được các mục tiêu tài chính là điều cần thiết để thành công.
Thật không may, rất dễ sa lầy vào thái độ không mấy tích cực về tiền bạc. Nhiều người lớn lên với những thông điệp có thể khiến họ cảm thấy chưa sẵn sàng để xây dựng khoản tiết kiệm hoặc khám phá những cách gia tăng tiền bạc. Cho dù những thông điệp đó đến từ gia đình, cộng đồng hay thậm chí là nền văn hóa rộng lớn hơn, thì việc vượt qua chúng có thể là một thách thức.
Tin tốt là bạn có thể vượt qua những tư duy về tiền bạc này và có cái nhìn tích cực, mang tính xây dựng hơn. GOBankingRates đã trò chuyện với Alejandra Rojas, người sáng lập The Money Mindset Hub và Jillian Knight, LMFT, chủ sở hữu Her Financial Therapy, để tìm hiểu thêm về những thái độ này và nguồn gốc của chúng.
Tôi không phải là kiểu người có tiền
Thái độ này thực sự là một cú đấm vào bụng, và nó có thể khiến mọi người phải cúi gập người trong chu kỳ mà họ không tích lũy được tiền tiết kiệm. Rojas giải thích rằng những niềm tin như thế này có thể nằm trong phạm vi tiềm thức — nói một cách đơn giản, bạn có thể không biết tại sao mình có chúng, bạn chỉ biết vậy thôi.
Tuy nhiên, niềm tin này nói riêng có thể bắt nguồn từ các gia đình. Rojas cho biết: "Tư duy này thường được truyền qua nhiều thế hệ, nơi mà khó khăn về tài chính là chuẩn mực, bắt nguồn từ cái mà chúng ta gọi là chấn thương tài chính theo thế hệ".
Để chữa lành khỏi tâm lý này, có thể cần phải tham khảo ý kiến của một cố vấn tài chính có kiến thức nền hoặc ít nhất là hiểu biết về các vấn đề tình cảm phức tạp liên quan đến tiền bạc. Hoặc có thể làm việc với một nhà trị liệu có thể giúp bạn quên đi một số quan niệm này về mối quan hệ của bạn với tiền bạc.
Tôi luôn cách thảm họa một bước chân
Nếu bạn cảm thấy như mình đang mắc kẹt trong một hố sâu, thật khó để tưởng tượng cảm giác được ánh nắng chiếu vào mặt mình một lần nữa sẽ như thế nào. Bạn chỉ lo lắng về việc liệu mặt đất bên dưới bạn có thể sụp đổ hay không, khiến bạn chìm sâu hơn nữa. Đối với một số người, hình ảnh này tóm tắt mối quan hệ của họ với tiền bạc. Họ tưởng tượng mình luôn sắp lao sâu hơn vào hố.
Rojas cho biết: “Đây là một tư duy rất phổ biến mà tôi luôn áp dụng. “Mọi người dự đoán tương lai tài chính của mình dựa trên các hành động trong quá khứ và bị mắc kẹt trong một vòng luẩn quẩn”.
Để thoát khỏi vòng luẩn quẩn đó, hoặc cảm thấy mình có đủ sức mạnh để thoát khỏi hố sâu đó, nghĩa là phải đánh giá trung thực về tình hình tài chính của mình và tìm hiểu tác động của các hành động trong quá khứ. Khi đã hiểu được những hành vi nào bạn muốn thay đổi, bạn có thể bắt đầu quá trình thực hiện những thay đổi đó. Một lần nữa, hãy tham khảo ý kiến của cố vấn tài chính am hiểu về chấn thương tài chính sẽ là một khởi đầu tuyệt vời.
Tôi không xứng đáng có tiền
Quan niệm chung về tiền bạc và sự xấu hổ là mọi người cảm thấy xấu hổ vì không có đủ tiền. Mặc dù điều đó chắc chắn đúng, nhưng sự xấu hổ có thể ảnh hưởng theo cả hai hướng — và thật không may, nó lại ảnh hưởng sâu sắc. Bạn có thể tin rằng mình không xứng đáng với số tiền mình có và cảm giác không xứng đáng đó có thể cản trở khả năng kiếm thêm tiền của bạn.
Đây là một niềm tin phổ biến mà Knight đã gặp phải trong quá trình hành nghề của mình. Cô ấy rất hiểu rằng niềm tin này có thể đến từ những người mà chúng ta lớn lên cùng, cũng như các hệ thống rộng lớn hơn có thể gây ra chấn thương cho cá nhân và tập thể.
Khi làm việc với khách hàng để chữa lành những niềm tin hạn chế này, Knight cho biết cô cố gắng giúp họ hiểu nguồn gốc của những niềm tin này để tìm hiểu cách họ có thể ngừng củng cố chúng, ngay cả khi là tiềm thức.
"Tôi muốn khuyến khích họ nhận ra rằng họ không được sinh ra với những niềm tin này. Họ thừa hưởng những niềm tin này và những niềm tin này tiếp tục được củng cố trong nhiều trường hợp", cô nói. "Tôi cũng muốn họ biết rằng họ có sức mạnh để hướng tới việc quên đi những niềm tin này và lựa chọn những gì họ muốn tin về tiền bạc".
Tôi sẽ không bao giờ có đủ tiền
Lo lắng về việc không có đủ tiền là nỗi sợ khá phổ biến đối với nhiều người — nhưng đối với một số người, nó có thể đặc biệt làm suy nhược. Nó có thể khiến những người này cảm thấy bị mắc kẹt ở vạch xuất phát của cuộc sống tài chính của họ trước khi họ thậm chí cố gắng tiến lên một bước.
Làm việc với cố vấn tài chính hoặc chuyên gia trị liệu am hiểu về lập kế hoạch tài chính sẽ giúp bạn nhận được sự quan tâm cá nhân hơn, giúp giải quyết tận gốc các vấn đề của bạn bằng lòng trắc ẩn.
Knight cho biết: "Cách tiếp cận của tôi trong việc giúp khách hàng hướng tới niềm tin trung lập hoặc tích cực về tiền bạc có một số điểm tương đồng với mọi khách hàng nhưng khác nhau dựa trên nhu cầu riêng của từng khách hàng".